Το αδιέξοδο της Τουρκίας στην βόρεια Συρία οδηγεί σε νέα εισβολή;

8
1372

Στις 23 Ιουλίου 2017, η οργάνωση Hayat Tahrir al-Sham ή HTS (πρώην Μέτωπο Al-Nusra, μέρος του δικτύου της Al-Qaeda) κατέλαβε την πόλη Idlib, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας στη ΒΔ Συρία, εκδιώχνοντας την άλλοτε σύμμαχό της, Ahrar al-Sham, η οποία υποστηρίζεται ενεργά από την Τουρκία και το Κατάρ.

Στις 22 Αυγούστου 2017, η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα Yeni Safak προειδοποιούσε για τον κίνδυνο ανάληψης στρατιωτικής επιχείρησης από τις ΗΠΑ, Γαλλία και Ρωσία στην Idlib, αναφέροντας συγκεκριμένα πως «η Δύση θα χρησιμοποιήσει ως νομιμοποιητική βάση την προέλευση της HTS από το Μέτωπο Al-Nusra για να εξαπολύσει επίθεση, βάζοντας σε κίνδυνο της Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη». Το δημοσίευμα άφηνε να εννοηθεί ότι η Άγκυρα ζήτησε από την HTS να αυτοδιαλυθεί και τα μέλη της να ενταχθούν σε άλλες οργανώσεις. Στις 25 Αυγούστου 2017, ο διοικητής της HTS, Hashem al-Shikh Abu Jaber, δήλωσε μετά την προσευχή της Παρασκευής ότι η οργάνωση είναι έτοιμη να αυτοδιαλυθεί εφόσον το ίδιο πράξουν και οι υπόλοιπες οργανώσεις που δρουν στην Idlib και ταυτόχρονα επιτέθηκε κατά των ΗΠΑ και της Ρωσίας, λέγοντας πως θέλουν να εξαλείψουν «την συριακή αντιπολίτευση».

Η Άγκυρα θεωρεί πως η επίθεση κατά των ισλαμιστικών οργανώσεων στην Idlib είναι απλά θέμα χρόνου καθώς το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) υποχωρεί σε όλα τα μέτωπα στην Συρία και το Ιράκ, αποδεσμεύοντας τις εμπλεκόμενες δυνάμεις. Στο κατεστημένο της Τουρκίας εμπεδώνεται η αντίληψη ότι παρά τις διαφορές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας στην Μέση Ανατολή, υπάρχει σιωπηρή συμφωνία για την ενίσχυση των Κούρδων και συναντίληψη για το ρόλο τους την επόμενη μέρα στην περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό κορυφώνονται οι διπλωματικές προσπάθειες της Τουρκίας για την αποτροπή παρεμβάσεων τρίτων στην Idlib, γεγονός που ενδεχομένως θα ανοίξει τον δρόμο για την επέκταση των περιοχών που ελέγχονται από το κουρδικό κίνημα προς τα παράλια της Ανατολικής Μεσογείου. Σε περίπτωση μιας στρατιωτικής επιχείρησης από την Ρωσία, τις κυβερνητικές συριακές δυνάμεις και τις υποστηριζόμενες από το Ιράν ένοπλες ομάδες, η Idlib θα επανέλθει στα χέρια του προέδρου Bashar al-Assad, χωρίς να μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μεταβίβασης ή διεκδίκησης εδαφών από τους Κούρδους στο πλαίσιο μεταπολεμικών διευθετήσεων. H σχετική προειδοποίηση της Ουάσιγκτον για αυτό το ενδεχόμενο ήταν άλλωστε κάτι παραπάνω από σαφής. Στις 2 Αυγούστου 2017, ο υπεύθυνος του State Department για την Συρία, Michael Ratney έκανε λόγο για σοβαρές συνέπειες σε περίπτωση που η Al-Qaeda κυριαρχήσει στην Idlib, συμπληρώνοντας πως «θα είναι πολύ δύσκολο να μη ληφθούν οι απαραίτητες στρατιωτικές ενέργειες».

Χάρτης της περιοχής Idlib στη βορειοδυτική Συρία. Με πράσινο χρώμα οι δυνάμεις της σαλαφιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham (HTS), διαδόχου σχήματος του Μετώπου Al-Nusra και συνδεδεμένης με το τρομοκρατικό δίκτυο της Al-Qaeda.

Περάν αυτών, η επικείμενη ολοκλήρωση της επιχείρησης στη Raqqa από τις εμπειροπόλεμες και ισχυροποιημένες Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF/YPG) σε συνδυασμό με το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Κουρδικής Περιφερειακής Διοίκησης (KRG) του βορείου Ιράκ στις 25 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνει την εικόνα του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει η Τουρκία. Ο βάσιμος φόβος της Άγκυρας πως η δημιουργία του λεγόμενου «κουρδικού διαδρόμου» θα καταστεί μη αναστρέψιμη μεγιστοποιεί τις πιθανότητες μιας νέας τουρκικής στρατιωτικής εισβολής στη βόρεια Συρία με στόχο το κουρδικό καντόνι του Afrin, το οποίο αποκόπτει την Idlib από τα εδάφη που κατελήφθησαν στο πλαίσιο της Επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη». Η επίσκεψη του αρχηγού των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατηγού Valery Gerasimov, τις επόμενες ημέρες στην Άγκυρα θα αποτελέσει βαρόμετρο για τα μελλοντικά βήματα της Τουρκίας, η οποία πάντως στερείται εναλλακτικών επιλογών.