Ανασκόπηση #94

Στις 14 Αυγούστου αφέθηκαν ελεύθεροι από τις τουρκικές αρχές και επαναπατρίστηκαν ο ανθυπολοχαγός Άγγελος Μητρετώδης και ο λοχίας Δημήτριος Κούκλατζης, μετά από 166 ημέρες κράτησης. Τους επιφυλάχθηκε δυσανάλογα θριαμβευτική υποδοχή, καθώς μετέβη προς παραλαβή τους το πρωθυπουργικό αεροσκάφος με επιβαίνοντες τον αν. υπουργό Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλο και τον υπαρχηγό ΓΕΕΘΑ αντιστράτηγο Κ. Φλώρο, ενώ στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης τους απέδωσε τιμές άγημα Στρατονομίας με επικεφαλής ανώτερό τους αξιωματικό (!) και τους υποδέχθηκαν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Π. Καμμένος και ο Α/ΓΕΣ αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής. Τα δύο στελέχη έχουν ήδη καταθέσει στο πλαίσιο της διεξαγόμενης ΕΔΕ, προβάλλοντας την εκδοχή του σφάλματος που τους οδήγησε εντός τουρκικού εδάφους.

ΓΕΕΘΑ

Στρατός Ξηράς

Την Πέμπτη 30 Αυγούστου 2018, πραγματοποιήθηκε η ενεργοποίηση του νέου Πεδίου Βολής και Ασκήσεων στη νήσο Θάσο, με την εκτέλεση δοκιμαστικής βολής πιστοποίησης (CQB) από τους Εθνοφύλακες του Λόχου Εθνοφυλακής (ΛΕΘ) ΘΑΣΟΥ. Το νέο Πεδίο Βολής, έκτασης 18 περίπου στρεμμάτων, κατασκευάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες εκπαίδευσης των Εθνοφυλάκων του ΛΕΘ ΘΑΣΟΥ. Περιλαμβάνει 3 γραμμές θέσης βάλλοντος (100, 200, 300 μέτρα), βληματοδόχο, καθώς και 8 θέσεις για στόχους. Παραπλεύρως υφίσταται Πεδίο Ασκήσεων «Πυρ και Κίνησης» 5 ανδρών. Τη δοκιμαστική βολή, η οποία οργανώθηκε με μέριμνα του 10ου Συντάγματος Πεζικού (10 ΣΠ), στο πλαίσιο ελέγχου λειτουργικότητας του νέου Πεδίου Βολής, παρακολούθησε ο Διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού (Γ΄ ΣΣ «ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»), Αντιστράτηγος Δημήτριος Μπίκος και ο Διοικητής του 10 ΣΠ, Συνταγματάρχης Αλέξανδρος Παπαδόπουλος.

Την Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής, επισκέφθηκε τη νήσο Λέσβο, Περιοχή Ευθύνης της 98 Ανώτερης Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής (98 ΑΔΤΕ «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ»). Ο Αρχηγός, αρχικά μετέβη στο πεδίο ασκήσεων «ΚΑΜΕΝΟ ΔΑΣΟΣ», όπου παρακολούθησε Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «Πυρ και Κίνηση», από Οπλίτες Θητείας 2018 Δ΄ ΕΣΣΟ, στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους στο Σχολείο Προκεχωρημένης Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΣΠΕΝ).

Μετά το πέρας της άσκησης, ο Αρχηγός, επισκέφθηκε την 98 Μοίρα Εθνοφυλακής (98 ΜΕΘ), με έδρα το στρατόπεδο «ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗ (ΠΖ) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΥΡΙΑΖΗ», στη Μυτιλήνη, όπου παρακολούθησε άσκηση ετοιμότητας και συναγερμού. Πριν την ομιλία του, ο Αρχηγός βράβευσε τον 14χρονο Ευστράτιο Σκλεπάρη, τέκνο στελεχών Μονάδας της 98 ΑΔΤΕ, ο οποίος τη Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018, πρόσφερε άμεσα τις Α΄ βοήθειες (ΚΑΡΠΑ) σε ηλικιωμένο λουόμενο, που είχε χάσει τις αισθήσεις του, στην περιοχή Σκάλας Βασιλικών. Επιπρόσθετα, συνεχάρη και τους γονείς του, ΕΠΟΠ Επιλοχία (ΠΖ) Βασίλη Σκλεπάρη και ΕΠΟΠ Λοχία (ΠΖ) Γαρουφαλλιά Τακιδέλλη, για τις αξίες που έχουν εμφυσήσει στο παιδί τους.

Στη συνέχεια, ο Αρχηγός επισκέφθηκε το Επιτηρητικό Φυλάκιο (ΕΦ) «ΠΡΟΒΟΣΚΙΔΑ», όπου παρακολούθησε άσκηση ετοιμότητας και συναγερμού.

Το διήμερο 20 και 21 Αυγούστου 2018, η 71 Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία (71 Α/Μ ΤΑΞ «ΠΟΝΤΟΣ») πραγματοποίησε επιχειρησιακή εκπαίδευση στους νεοτοποθετημένους Οπλίτες Θητείας 2018 Δ΄ ΕΣΣΟ, που παρακολουθούν το Σχολείο Προκεχωρημένης Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΣΠΕΝ), ως ακολούθως:
– Συνεκπαίδευση με ελικόπτερα της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας (1ης ΤΑΞΑΣ), στο στρατιωτικό αεροδρόμιο στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας.
– Διαβίωση στην ύπαιθρο, ατομική τακτική, τεχνικές εφόδου και αγώνα σε αστικό περιβάλλον, στην περιοχή ευθύνης της 9ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας (9 Μ/Π ΤΑΞΠΖ «ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ»).

Πολεμικό Ναυτικό

Την Κυριακή 26 Αυγούστου 2018, λόγω του προβλήματος διακοπής ηλεκτροδότησης και υδροδότησης που αντιμετώπισε η νήσος Ύδρα, διατέθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό η υδροφόρα ΣΤΥΜΦΑΛΙΑ (Α469), η κατέπλευσε στο νησί για να καλύψει τις άμεσες ανάγκες υδροδότησης, αποδεικνύοντας έτσι τη διαχρονική ετοιμότητα και μέριμνα του ΠΝ για την υποστήριξη των αναγκών των νησιών.

Στο πλαίσιο του Θερινού Εκπαιδευτικού Πλου (ΘΕΠ) της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων το ΠΓΥ Προμηθεύς (Α374) κατέπλευσε στα λιμάνια της Αλεξάνδρειας και της Χάιφα πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, δίνοντας την ευκαιρία για συνεκπαίδευση με ναυτικές μονάδες της Αιγύπτου, της Ιταλίας και του Ισραήλ. Ειδικά η επίσκεψη στη Χάιφα, παρ’ ότι εκ των πραγμάτων το αντικείμενο επιχειρησιακής συνεκπαίδευσης ήταν περιορισμένο, παρουσιάστηκε αρκετά στον ισραηλινό τύπο, όπου φιλοξενήθηκαν δηλώσεις επίσημων πηγών σύμφωνα με τις οποίες “οι Έλληνες είναι μείζονες και φυσικοί στρατηγικοί σύμμαχοι” του Ισραήλ, καθώς “κάποιος έπρεπε να καλύψει το κενό όταν σταματήσαμε να συνασκούμαστε με τους Τούρκους”.

Πολεμική Αεροπορία

Την Τρίτη 28 Αυγούστου 2018 και ώρα 08:50, στο πλαίσιο εκπαίδευσης εκπαιδευτή πτήσεων με αεροσκάφος Τ-2E Buckeye, σε ειδική άσκηση (περιδίνηση), πραγματοποιήθηκε εγκατάλειψη 7 ναυτικά μίλια βόρεια της Σπάρτης, με αποτέλεσμα ο μεν συγκυβερνήτης του αεροσκάφους να διασωθεί κάνοντας χρήση αλεξιπτώτου, ενώ ο κυβερνήτης, Επισμηναγός (Ι) Νικόλαος Βασιλείου, εντοπίσθηκε νεκρός στην περιοχή πτώσης του αεροσκάφους. Οι δύο (2) Ιπτάμενοι ήταν μεγάλης πτητικής εμπειρίας με γενικό σύνολο περίπου 2.500  ωρών. Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας έχει ορίσει επιτροπή εμπειρογνωμόνων με σκοπό τη διερεύνηση του ατυχήματος.

Την Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018, πραγματοποιήθηκε η τελετή πέρατος της πτητικής εκπαίδευσης των Ανθυποσμηναγών της 89^ης Σειράς Ιπταμένων, στην 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος, στην Αεροπορική Βάση Καλαμάτας, παρουσία του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), Αντιπτέραρχου (Ι) Χρήστου Χριστοδούλου. Ο Αρχηγός ΓΕΑ απένειμε στον Ανθυποσμηναγό (Ι) Γεώργιο Κεραμιδά, αρχαιότερο Έλληνα Ανθυποσμηναγό της 89^ης Σειράς και στον Ανθυποσμηναγό (Ι) Αντώνιο Διγγελόπουλο, πρωτεύσαντα στην πτητική εκπαίδευση, τους επαίνους και τα βραβεία για την αποφοίτησή τους, ενώ στην ομιλία του προς τους αποφοιτήσαντες τους συνεχάρη για την επιτυχή ολοκλήρωση της πτητικής τους εκπαίδευσης και τους  ζήτησε να είναι αποτελεσματικοί όντας επαγγελματίες και ασφαλείς.

Τις πρωινές ώρες της Δευτέρας 20 Αυγούστου 2018, ελικόπτερο Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), διέσωσε δύο (2) Γάλλους ορειβάτες, οι οποίοι ήταν εγκλωβισμένοι στο φαράγγι Ρίντομο Ταϋγέτου, σε υψόμετρο 1950 μέτρων. Το ελικόπτερο μετέφερε τους διασωθέντες στην 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος, στην Αεροπορική Βάση Καλαμάτας, από όπου τους παρέλαβε ασθενοφόρο όχημα του ΕΚΑΒ.

Τις απογευματινές ώρες τις Παρασκευής 10 Αυγούστου 2018, ζεύγος αεροσκαφών F-22 Raptor της USAF, αφίχθησαν στην 110 Πτέρυγα Μάχης(110ΠΜ), στην Αεροπορική Βάση της Λάρισας, όπου και θα παραμείνουν μέχρι τις πρωινές ώρες της Δευτέρας 13 Αυγούστου 2018, στο πλαίσιο συνεργασίας της USAF με χώρες μέλη του ΝΑΤΟ. Τα πληρώματα των αεροσκαφών υποδέχθηκαν ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας, Αντιπτέραρχος (Ι) Γεώργιος Μπλιούμης και ο Ακόλουθος Άμυνας της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Captain (NAVY) Timothy Ketter.

Λιμενικό Σώμα

Η ιταλική εταιρία Cantiere Navale Vittoria SPA αναδείχθηκε προσωρινή ανάδοχος του διαγωνισμού του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την προμήθεια δύο (με προαίρεση για δύο ακόμη) περιπολικών πλοίων άνω των 30 μ. για τις ανάγκες του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, έναντι τιμήματος 55.560.000 Ευρώ. Επίσης με άλλη υπουργική απόφαση της ίδιας ημερομηνίας (24.8.2018) η εταιρία MILTECH HELLAS ανακηρύχθηκε προσωρινή ανάδοχος για την προμήθεια θερμικών καμερών για τα Περιπολικά Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ) του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, έναντι τιμήματος 2.850.000 Ευρώ.

Κύπρος

Από 1 έως 8 Σεπτεμβρίου στη θαλάσσια περιοχή πέριξ της Κύπρου διεξάγονται ρωσικές αεροναυτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή 25 πλοίων και περίπου 30 αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων Tu-160, Tu-142MK, Il-38, Su-33 και Su 30.

Στις 30 Αυγούστου 2018 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην κατεχόμενη Κύπρο ζεύγος επιθετικών ελικοπτέρων Τ-129 του Τουρκικού Στρατού, στο πλαίσιο της παρέλασης για τον εορτασμό της λεγόμενης «Ημέρα της Νίκης».

Στις 28 Αυγούστου 2018 διεξήχθη ανοιχτά της Κύπρου κοινή γαλλοκυπριακή άσκηση Έρευνας και Διάσωσης (SAR) με τίτλο “CYFRA-03/18”, στην οποία συμμετείχαν η γαλλική φρεγάτα τύπου Horizon «CHEVALIER PAUL» (D621) και το περιπολικό «ΤΣΟΜΑΚΗΣ» (Ρ03) της Διοίκησης Ναυτικού της Εθνικής Φρουράς, καθώς και κυπριακά ελικόπτερα, υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο και συντονισμό του Joint Rescue Coordination Center (JRCC) της Λάρνακας.

Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγος Ηλίας Λεοντάρης συναντήθηκε με τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ Στρατηγό Mark A. Milley στο αεροδρόμιο Λάρνακας στις 20 Αυγούστου 2018, μετά από επίσκεψη του τελευταίου στις Βρετανικές Βάσεις.

Ολοκληρώθηκε το έργο διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης της εισόδου του λιμένα της Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί Κύπρου, επιτρέποντας τον κατάπλου μεγαλύτερου εκτοπίσματος πολεμικών πλοίων.

Ανατολικός Παρατηρητής

Στις 28 Αυγούστου 2018 εκτελέστηκε η πρώτη πτήση Τούρκου Ιπταμένου με αεροσκάφος F-35A από την Αεροπορική Βάση Luke στην Αριζόνα των ΗΠΑ, με χειριστή τον Επισμηναγό Halit Oktay. Ωστόσο το μέλλον του προγράμματος παραμένει αβέβαιο λόγω της αντίδρασης του Κογκρέσου, που έχει ζητήσει από το Πεντάγωνο να υποβάλει έκθεση για τις δυνατότητες αποκλεισμού της Τουρκίας από το πρόγραμμα λόγω της επικείμενης προμήθειας του ρωσικού Α/Α συστήματος  S-400, αναστέλλοντας ως τότε τις παραδόσεις αεροσκαφών στην Τουρκία. Στις 27 Αυγούστου τριμελής αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Michael Turner, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, επισκέφθηκε την Τουρκία για να ασκήσει πίεση στο θέμα της αγοράς των S-400 και συνέδεσε σαφώς το ζήτημα με την παράδοση των F-35. Ωστόσο οι αμερικανικές πιέσεις δεν φαίνονται επί του παρόντος να αποδίδουν, καθώς τόσο ο πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου δήλωσαν την τελευταία εβδομάδα ότι η Τουρκία δε δέχεται υποδείξεις, χρειάζεται τους S-400 και η συμφωνία θα εκτελεστεί. Παράλληλα ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν εξήρε τις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, ενώ από ρωσικές πηγές ανακοινώθηκε ξανά ότι οι παραδόσεις των S-400 στην Τουρκία θα αρχίσουν εντός του 2019.

Σύντομα αναμένεται ο απόπλους του υπό τουρκική σημαία γεωτρύπανου «Fatih» (Πορθητής) για την πρώτη γεώτρηση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο. Το πλοίο παραμένει στο λιμάνι της Αττάλειας, όπου έχουν συγκεντρωθεί ειδικά πλοία υποστήριξης υπεράκτιων γεωτρήσεων της εξειδικευμένης νορβηγικής εταιρίας Siem που έχει αναλάβει την τεχνική υποστήριξη (Siem Sasha, Siem Louisa, Siem Sophia). Τον τεχνικό έλεγχο της γεώτρησης θα αναλάβει η «Azeri Driling Company», με έδρα το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν. Συνεχίζεται η φόρτωση του γεωτρύπανου με το απαραίτητο υλικό και εξοπλισμό, ενώ έχει ετοιμαστεί η βάση υποστήριξης στο λιμάνι της Αττάλειας και η βάση των ελικοπτέρων που θα μεταφέρουν προσωπικό από και προς το γεωτρύπανο. Αναμένεται ότι η επιλογή της περιοχής της πρώτης γεώτρησης θα είναι ο στόχος «Alanya-1», ανοικτά του κόλπου της Αττάλειας προς τα ανατολικά. Πρόκειται δηλαδή για μια «ήπια» επιλογή σε πρώτη φάση, χωρίς εμπλοκή με τα «οικόπεδα» που έχουν παραχωρηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία σε μεγάλες εταιρίες, που αφήνει την προοπτική κλιμάκωσης σε επόμενο στάδιο. Στις 31 Αυγούστου η Τουρκία εξέδωσε αγγελία NAVTEX (850/18) με την οποία εξαγγέλλει σεισμικές έρευνες από το ερευνητικό BARBAROS HAYREDDİN PAŞA και τα βοηθητικά TANUX-1 και  APOLLO MOON, η οποία οδήγησε σε απάντηση της Κυπριακής Δημοκρατίας (NAVTEX 286/18) ότι η τουρκική αναγγελία αφορά μη εξουσιοδοτημένη παράνομη δραστηριότητα στην ΑΟΖ και στην υφαλοκρηπίδα της Δημοκρατίας της Κύπρου, και σε νέα τουρκική NAVTEX (860/18) όπου επαναλαμβάνονται οι τουρκικές θέσεις και αμφισβητείται η αρμοδιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο οι εν λόγω αγγελίες δεν αναφέρονται στο γεωτρύπανο «Fatih», οπότε αναμένεται νέα αγγελία για τις δικές του δραστηριότητες.

Στις 17 Αυγούστου 2018 γνωστοποιήθηκε η επιτυχής βολή πυρομαχικού MAM-L από Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος Anka-S, ελεγχόμενου μέσω του δορυφόρου τηλεπικοινωνιών Türksat 4B, πιστοποιώντας την απόκτηση ικανότητας προσβολής στόχων Πέραν Οπτικής Γραμμής (BLOS) από την Τουρκική Αεροπορία.

Η γκρίνια της εβδομάδας

Η πτώση του εκπαιδευτικού αεροσκάφους Τ-2 Buckeye στις 28 Αυγούστου, η οποία κόστισε τη ζωή στον Επισμηναγό (Ι) Νικόλαο Βασιλείου, ήταν η δεύτερη μέσα στο 2018, μετά την πτώση όμοιου αεροσκάφους στις 3 Ιανουαρίου 2018 (τότε είχαν διασωθεί και οι δύο χειριστές). Τα αίτια του δεύτερου ατυχήματος προφανώς θα διερευνηθούν από την ΠΑ, αλλά είναι γνωστό ότι το πρώτο ατύχημα οφειλόταν σε αστοχία υλικού. Το πρόβλημα της κατάστασης και διαθεσιμότητας των αεροσκαφών, που έχουν ξεπεράσει τα 40 χρόνια υπηρεσίας στην ΠΑ, επηρεάζει πλέον σοβαρά τις δυνατότητες προκεχωρημένης εκπαίδευσης των νέων ανθυποσμηναγών της ΠΑ, καθώς τα πλόιμα Τ-2 Buckeye μετρώνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Είναι δεδομένο ότι η συντήρηση του τύπου είναι δύσκολη, καθώς η ΠΑ παραμένει ο μοναδικός χρήστης του παγκοσμίως. Ωστόσο είναι αδικαιολόγητο να επιβαρύνεται μια ήδη δύσκολη κατάσταση από καθυστερήσεις στη διασφάλιση της συντήρησης των αεροσκαφών. Η κατακύρωση της σύμβασης υποστήριξης (FOS) των Τ-2 και Τ-6 κατά σύμπτωση (;) αναρτήθηκε στη “Διαύγεια” την ημέρα του δυστυχήματος (28 Αυγούστου) με υπογραφή της προηγούμενης ημέρας, ενώ η σχετική απόφαση του ΚΥΣΕΑ είχε ληφθεί τον Απρίλιο του 2017 (16 μήνες νωρίτερα) και η ανάγκη ήταν γνωστή από πολύ παλιότερα. Ας ελπίσουμε ότι η υλοποίηση της σύμβασης FOS θα βελτιώσει κάπως την κατάσταση, που πάντως απαιτεί ριζική λύση με την προμήθεια νέου εκπαιδευτικού αεροσκάφους.