ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Α. Στεφανής πραγματοποίησε, το διήμερο της Πέμπτης 14 και Παρασκευής 15 Μαΐου 2020, διαδοχικές επισκέψεις στις νήσους Λήμνο, Άγιο Ευστράτιο, Λέσβο και Χίο, ώστε να ελέγξει τα μέσα και τις διαδικασίες επιτήρησης και ασφάλειας των θαλάσσιων συνόρων, στο πλαίσιο του Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων (ΕΝ.Φ.Ε.Σ.) και ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των «διυπηρεσιακών επιχειρήσεων αποτροπής». Στη Λήμνο ο ΥΦΕΘΑ επισκέφθηκε τις έδρες της 130 Σμηναρχίας Μάχης (130 ΣΜ) και της 88 ΣΔΙ, τον Λιμενάρχη και τον Διοικητή του Ναυτικού Κλιμακίου της νήσου, καθώς και τα Επιτηρητικά Φυλάκια (ΕΦ) «ΠΛΑΚΑΣ» και «ΦΙΣΙΝΗΣ». Ακολούθως μετέβη στον Άγιο Ευστράτιο, όπου πραγματοποίησε επίσκεψη στο ΕΦ «ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ» και παρέδωσε στη δήμαρχο Αγίου Ευστρατίου ιατροφαρμακευτικό υλικό (προστατευτικές μάσκες και αντισηπτικά) που κατασκευάζουν οι Ένοπλες Δυνάμεις. Στη συνέχεια κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο του Υποσμηναγού (Ι) Νικολάου Σαλμά, που έπεσε κατά την εκτέλεση του καθήκοντος, στις 18 Ιουνίου 1992. Στη Λέσβο επισκέφθηκε τον Λιμενικό Σταθμό Μήθυμνας, κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο του Ανθυποσμηναγού (Ι) Σπυρίδωνος Παπαδίτσα, που έπεσε κατά την εκτέλεση του καθήκοντος στις 7 Μαρτίου 1990, και είχε σύσκεψη με τον Διοικητή της 98 ΑΔΤΕ , στην οποία παραβρέθηκαν οι τοπικές Αστυνομικές και Λιμενικές Αρχές. Τις βραδινές ώρες, ο ΥΦΕΘΑ συμμετείχε σε νυχτερινή επιχειρησιακή πλεύση με πλωτό σκάφος του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ. Την Παρασκευή 15 Μαΐου 2020 αναχώρησε για τη Χίο και πραγματοποίησε επίσκεψη στην έδρα του Στρατηγείου της 96 ΑΔΤΕ όπου είχε σύσκεψη με τον Διοικητή του Σχηματισμού, στην οποία παραβρέθηκαν οι Αστυνομικές και Λιμενικές Αρχές της νήσου. Επίσης, επισκέφθηκε το Κεντρικό Λιμεναρχείο Χίου και παρέδωσε ιατροφαρμακευτικό υλικό (προστατευτικές μάσκες και αντισηπτικά) για την προστασία των πληρωμάτων των πλωτών μέσων. Τέλος, συμμετείχε σε ημερήσια επιχειρησιακή πλεύση με πλωτό σκάφος του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ.
Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στην 183η Σύνοδο της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ σε επίπεδο Α/ΓΕΕΔ στις 14 Μαϊου 2020. Με τις παρεμβάσεις του ανέδειξε την προσφορά της Ελλάδας στη Συμμαχία, μεταξύ άλλων με την ανάληψη της Διοίκησης του εφεδρικού Τάγματος της KFOR, την αστυνόμευση του Εναερίου Χώρου 3 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο του Air Policing, την έκτακτη κάλυψη του επιχειρησιακού κενού στην SNMCMG 2 με τη διάθεση Ναρκοθηρευτικού πλοίου του ΠΝ.
Επίσης, στις 13 Μαΐου 2020 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στη Σύνοδο της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ (European Union Military Committee, EUMC) σε επίπεδο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων Ενόπλων Δυνάμεων (Military Committee Conference in Chiefs of Defence Session – MC/CS). Ο Αρχηγός μεταξύ άλλων εξέφρασε την ανησυχία του για την πρόσφατη κλιμάκωση των μεταναστευτικών ροών στον Έβρο και στο Αιγαίο, συνεπεία της εργαλειοποίησης του φαινομένου εκ μέρους της Τουρκίας, που είχε ως σκοπό την άσκηση πίεσης στην Ελλάδα και την Ευρώπη, και ευχαρίστησε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και όλα τα κράτη – μέλη της, που υποστήριξαν την Ελλάδα τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο. Επιπρόσθετα εξέφρασε την ικανοποίησή του, όσον αφορά στην έναρξη της επιχείρησης «IRINI», δηλώνοντας ότι η Ελλάδα συμμετέχει σε αυτή με προσωπικό, μέσα και εγκαταστάσεις, και ζήτησε την υποστήριξη του συνόλου των κρατών – μελών, δεδομένης της ζωτικής σημασίας της Κεντρικής και Ανατολικής Μεσογείου για την ΕΕ. Επιπλέον, επισήμανε την καθημερινή παραβατική και προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας, τονίζοντας τον γενικότερο κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος και τις σοβαρές συνέπειες που θα επιφέρει κάτι τέτοιο. Τέλος τόνισε την πλήρη και διαρκή υποστήριξη της Ελλάδος στην Κύπρο, της οποίας τα κυριαρχικά δικαιώματα συστηματικά παραβιάζονται από την Τουρκία.
Στρατός Ξηράς
Ένταση σημειώθηκε από το βράδυ της 12ης Μαϊου στην περιοχή Μελισσοκομείο των Φερών Έβρου, καθώς περίπολοι του τουρκικού στρατού και της τουρκικής στρατοχωροφυλακής πλησίασαν τη μεθοριακή γραμμή στο σημείο όπου στελέχη του Μηχανικού και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας πραγματοποιούσαν προκαταρκτικές εργασίες για την επέκταση του συνοριακού φράχτη και την τοποθέτηση άλλων αμποδίων για την αποτροπή της διέλευσης λαθρομεταναστών. Σύμφωνα με δημοσίευμα του evros-news.gr, η συγκεκριμένη έκταση, περίπου 30 στρεμμάτων, βρίσκεται στην παλαιά κοίτη του ποταμού Έβρου στην ελληνική πλευρά των συνόρων, και επειδή τα τελευταία χρόνια δεν υπήρξε αγροτική ή κτηνοτροφική δραστηριότητα αναπτύχθηκε πυκνή βλάστηση ενώ έμπαιναν και ζώα από την Τουρκία για βοσκή. Το επόμενο πρωί ξεκίνησαν συνεννοήσεις μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματικών των δύο πλευρών και οι Τούρκοι στρατιώτες υποχώρησαν, αφού η ελληνική πλευρά ξεκαθάρισε ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία της ανήκει η περιοχή και μπορεί να προβεί στις εργασίες που θεωρεί απαραίτητες για την αποτροπή εισόδου λαθρομεταναστών στο έδαφος της.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Τρίτη 12 Μαΐου 2020 η Φρεγάτα «ΥΔΡΑ» (F 452) απέπλευσε από το Ναύσταθμο Σαλαμίνας στο πλαίσιο της συμμετοχής της στην επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης «ΕΙΡΗΝΗ». Το Πολεμικό Ναυτικό θα αναπτύξει και οργανικό ελικόπτερο, καθώς και ειδικά εκπαιδευμένη ομάδα για εκτέλεση νηοψιών. Η Φρεγάτα «ΥΔΡΑ» θα παραμείνει για σύντομο χρονικό διάστημα στο Ναύσταθμο Κρήτης για προετοιμασία στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ), και στη συνέχεια θα ενταχθεί στην επιχείρηση «ΕΙΡΗΝΗ» στο τέλος Μαΐου 2020.
Την Πέμπτη 14 Μαΐου 2020 διεξήχθη προγραμματισμένη επιχειρησιακή εκπαίδευση μικρής κλίμακας, από τη Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών. Η εν λόγω δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού, με σκοπό τη διατήρηση και επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των συμμετεχόντων.
Η Ισπανία είναι πλέον και επισήμως το τέταρτο μέλος του κοινού εγχειρήματος της Ευρωπαϊκής Κορβέτας Περιπολίας (European Patrol Corvette – EPC) μετά την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ελλάδα που εντάχθηκε στο πρόγραμμα τον Ιανουάριο του 2020. Το πρόγραμμα EPC αναπτύσσεται στο πλαίσιο της PESCO (Permanent Structured Cooperation on Defence and Security) και, δεδομένου ότι συμμετέχουν άνω των τριών κρατών-μελών της ΕΕ, δικαιούται ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα με αφορμή την ανακοίνωση της ισπανικής συμμετοχής, η EPC θα έχει εκτόπισμα περίπου 3.500 τόνων, μήκος περίπου 110 μ. και βύθισμα περίπου 5,5 μ. και θα διατίθεται σε τρεις παραλλαγές: (α) EPC βελτιστοποιημένη για πόλεμο επιφανείας-επιφανείας (ASuW) και αέρος-επιφανείας (AAW) με δυνατότητα επέκτασης σε ανθυποβρυχιακό πόλεμο (ASW) και ικανότητες αυτοπροστασίας, (β) EPC βελτιστοποιημένη για πόλεμο επιφανείας (ASuW) σε ωκεάνιο περιβάλλον (ακτίνα 10.000 ν.μ. με ταχύτητα 14 κόμβων) και (γ) EPC βελτιστοποιημένη για αποστολές περιπολίας ανοικτής θάλασσας. Ιταλία και Ελλάδα φέρονται να ενδιαφέρονται για την παραλλαγή (α), ενώ η Γαλλία κυρίως για τις άλλες δύο. Οι αποφάσεις για τη χρηματοδότηση του προγράμματος αναμένονται το 2021 και οι πρώτες παραδόσεις πλοίων το 2027.
Πολεμική Αεροπορία
Σχετικά μειωμένη ήταν η δραστηριότητα και η προκλητικότητα της ΤΗΚ στο Αιγαίο την εβδομάδα που πέρασε, καθώς από 11/5 ως 15/5 σημειώθηκαν 68 παραβιάσεις του ΕΕΧ (έναντι 88 που σημειώθηκαν στο διάστημα από 4/5 ως 8/5), 10 εμπλοκές (έναντι 12 από 4/5 ως 8/5) και 1 υπέρπτηση ελληνικού εδάφους (έναντι 7 από 4/5 ως 8/5).
Αμυντική Βιομηχανία
Αναβλήθηκε για την 1η Ιουνίου η κατάθεση προσφορών απόκτησης της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων (ΕΛΒΟ), εξαιτίας της μη λειτουργίας των δικαστηρίων λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρία βρίσκεται σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης από το 2014 και η κατάθεση προσφορών είχε οριστεί αρχικά για τις 2 Απριλίου και στη συνέχεια για τις 18 Μαΐου. Αρχικό ενδιαφέρον έχει εκφραστεί από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τη γερμανική Krauss-Maffei Wegmann, την ισραηλινή Plasan, τη νοτιοαφρικανική Paramount Group, την ινδική ΤΑΤΑ Motors, τους ελληνικούς ομίλους Kouimtzis Group και Intracom Defence, κ.ά., αλλά απομένει να φανεί πόσες από τις εταιρίες θα καταθέσουν πράγματι προσφορές.
Κύπρος
Στις 11 Μαϊου 2020 διεξήχθη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών Αιγύπτου, Ελλάδας, Γαλλίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Κύπρου, σε συνέχεια της συνάντησής τους στο Κάιρο στις 8 Ιανουαρίου 2020. Βασικό θέμα συζήτησης αποτέλεσε η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας στην Αν. Μεσόγειο, με τις συνεχείς παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις αυξημένες παραβάσεις και παραβιάσεις του Ελληνικού Εναέριου Χώρου από τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη, την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία, όπως επίσης την ραγδαία αυξανόμενη τουρκική στρατιωτική εμπλοκή στην Λιβύη, που ανάμεσα σε άλλα παραβιάζει το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ. Στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης υιοθετήθηκε κοινή διακήρυξη και συμφωνήθηκε η συνέχιση των διαβουλεύσεων σε τακτική βάση.
Στις 7 Μαΐου 2020 υπεγράφησαν διμερείς συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Γαλλία και τον Λίβανο για την διεξαγωγή κοινών ασκήσεων Ειδικών Δυνάμεων και κατά περίπτωση, συνεργασία των ΚΣΕΔ Λάρνακας και Λιβάνου και Ναυτικές Ασκήσεις με την Γαλλία εντός της Κυπριακής ΑΟΖ.
Ανατολικός Παρατηρητής
Με απόφαση του Τούρκου προέδρου R.T. Erdogan που δημοσιεύθηκε στις 15 Μαΐου 2020, ο επιτελάρχης του Τουρκικού Ναυτικού, υποναύαρχος Cihat Yaycı, μετατέθηκε στο Τ/ΓΕΕΘΑ. Η μετάθεση του Yaycı, που θεωρείται ως αρχιτέκτονας της γνωστής συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη, ερμηνεύεται ως ένδειξη δυσαρέσκειας από κύκλους του τουρκικού ΥΠΑΜ για την αυξανόμενη δημοφιλία του, που θα μπορούσε να τον καθιστά εμπόδιο στις ηγετικές βλέψεις του υπουργού Άμυνας Χ. Ακάρ.
Οπλισμένο τουρκικό ΜΕΑ τύπου BAYRAKTAR TB2S κατερρίφθη από τις δυνάμεις του LNA στην περιοχή Ash Shwayrif της Λιβύης στις 12 ή 13 Μαΐου 2020.
