H Τουρκία επαναφέρει την υπόθεση Nail Erdoğan

9
2060

Στο πεδίο των ψυχολογικών επιχειρήσεων επεκτείνεται η κλιμάκωση των προκλήσεων της Τουρκίας, η οποία επανασύρει την υπόθεση του χειριστή Nail Erdoğan και μάλιστα την πρώτη ημέρα διεξαγωγής της άσκησης BEYAZ FIRTINA-2016 κατά την οποία επιχειρήθηκε ο αεροναυτικός αποκλεισμός της Χίου με παράνομες ΝΟΤΑΜ. Σύμφωνα με χθεσινοβραδινό δημοσίευμα στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Hürriyet, ο Εισαγγελέας της Άγκυρας φέρεται να ζητά δικαστική συνδρομή από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στην Αθήνα, ώστε να κινηθεί η διαδικασία αγωγής αποζημίωσης κατά του αξιωματικού της Πολεμικής Αεροπορίας, στον οποίο αποδίδεται η κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους στις 8 Οκτωβρίου 1996 νοτίως της Χίου.

Ιστορικό

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 1996. Ο απόπλους ενός αντιτορπιλικού, μιας φρεγάτας και δύο πυραυλακάτων του Πολεμικού Ναυτικού με τελικό προορισμό την Κύπρο σηματοδοτεί την έναρξη της αεροναυτικής άσκησης ΤΟΞΟΤΗΣ που διεξάγεται παράλληλα με την άσκηση ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ της Εθνικής Φρουράς, προς δοκιμή των προβλεπομένων Σχεδίων που απορρέουν από το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου. Η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία (ΤΗΚ) επιχειρεί να παρεμποδίσει τη μετάβαση των ελληνικών μαχητικών στη Μεγαλόνησο, αναγκάζοντας την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) να απογειώσει περισσότερα από 40 αεροσκάφη προς υποστήριξη των φίλιων δυνάμεων και διασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής της άσκησης. Τα τουρκικά μαχητικά που για πρώτη φορά υποστηρίζονται από αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού KC-135R προσπαθούν επί μακρά χρονικά διαστήματα να σπάσουν τον ελληνικό κλοιό στο τρίγωνο Ρόδου-Κρήτης-Κύπρου αλλά μάταια. Όλες οι προσπάθειες αναχαιτίζονται ενώ μόνο τα 2 από τα συνολικά 18 μαχητικά της ΠΑ που συμμετέχουν στην άσκηση αναγκάζονται να εμπλακούν με τουρκικά μαχητικά. Καταγράφονται τουλάχιστον 20 εμπλοκές και η άσκηση ολοκληρώνεται επιτυχώς με εικονικές προσβολές στην Κύπρο.

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 1996. Δεύτερη ημέρα διεξαγωγής της άσκησης ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ-ΤΟΞΟΤΗΣ με το σενάριο αυτής να προβλέπει την εκ νέου μετάβαση ελληνικών μαχητικών στη Μεγαλόνησο. Η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία εμφανίζεται προκλητική τόσο στην Κύπρο όσο και στο Αιγαίο. Σχηματισμός που αποτελείται από ζεύγος F-16 και τετράδα F-4E εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να καταθέσει σχέδια πτήσεως για μία ακόμα «εκπαιδευτική πτήση» στο Αιγαίο, συγκεκριμένα για την εκτέλεση εικονικής καταστολής εχθρικής αεράμυνας (SEAD) στη Σκύρο. Με την είσοδο του τουρκικού σχηματισμού στο FIR Αθηνών, ζεύγος Μirage 2000ΕGM της 331 Μοίρας που εκτελούσε καθήκοντα επιφυλακής (readiness), λαμβάνει εντολή από το ΕΚΑΕ για ταχύτατη απογείωση (scramble). Ο τουρκικός σχηματισμός αντιδρά στις διαδικασίες αναγνώρισης με τα τέσσερα τουρκικά F-4E να αποχωρούν καθώς ξεκινά η εμπλοκή των ελληνικών Mirage-2000EGM με το ζεύγος των F-16 της συνοδείας (ένα -C και ένα διθέσιο -D της 192 Μοίρας).

Τα τουρκικά μαχητικά (F-16C Block 40 με κυβερνήτη τον Σμηναγό Μustafa Akman και F-16D Block 40 με κυβερνήτη τον Υποσμηναγό Nail Erdoğan και συγκυβερνήτη τον Αντισμήναρχο Osman Çiçekli) αρνούνται να αποχωρήσουν και αντιδρούν σπασμωδικά, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη επιθετικότητα σε σημείο επικίνδυνο καθώς απεμπλέκονται τρεις και περισσότερες φορές μόνο και μόνο για να ξαναμπούν στο merge με τα ελληνικά αεροσκάφη. Η σκληρή αερομαχία (dog fight) λαμβάνει τέλος με τη συντριβή του τουρκικού διθέσιου F-16D (s/n 91-0023) στη θάλασσα, 9 μίλια από τις ακτές της Χίου και την ασφαλή προσγείωση του Mirage 2000EGM (s/n 236) με κυβερνήτη έμπειρο Υποσμηναγό στην Αεροπορική Βάση Τανάγρας.

O συγκυβερνήτης Osman Çiçekli (πρώην Αεροπορικός Ακόλουθος στην πρεσβεία της Τουρκίας στο Λονδίνο) προλαβαίνει να εγκαταλείψει επιτυχώς και διασώζεται σε λιγότερο από 20 λεπτά από ελικόπτερο ΑΒ-205 της 358 Μοίρας Έρευνας Διάσωσης. Ο Τούρκος χειριστής διακομίσθηκε σε νοσοκομείο της Χίου και μετά από βραχύβια νοσηλεία μεταφέρθηκε με μεταγωγικό C-130 της ΠΑ στη Σμύρνη. Οι πολυήμερες έρευνες για τον εντοπισμό του Υποσμηναγού Nail Erdoğan απέβησαν άκαρπες και το συμβάν καταγράφηκε επισήμως ως ατύχημα.

Τουρκικές ψυχολογικές επιχειρήσεις

Αρκετά χρόνια μετά, το Mάιο του 2003, οι μηχανισμοί ψυχολογικών επιχειρήσεων της Άγκυρας ανακινούν το ζήτημα, εκμεταλλευόμενοι ένα ανυπόγραφο δημοσίευμα του πρωτοεμφανιζόμενου ελληνικού περιοδικού Κράμα, το οποίο κάνει λόγο για κατάρριψη του τουρκικού F-16D από το ελληνικό Mirage-2000EGM αλλά σημειώνει με νόημα πως «η μοναδική περίπτωση απόλυτης εξακρίβωσης των αιτιών πτώσης είναι να εξεταστούν τα συντρίμμια του αεροσκάφους». Σύμφωνα με τον εκδότη του περιοδικού Πάνο Κολιοπάνο στην εφημερίδα Hürriyet (21/05/2003), «οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δε βλάπτονται από τέτοια δημοσιεύματα» ενώ τονίζεται «πόσο επικίνδυνο είναι το παιχνίδι που παίζεται στο Αιγαίο». Το επόμενο φύλλο του περιοδικού κυκλοφορεί με εκτενή κάλυψη του αντίκτυπου στην Τουρκία ενώ σε μονόστηλο με τίτλο «Επιτέλους, τέλος!» αναφέρεται πως το περιοδικό προχώρησε στη δημοσιοποίηση των παραπάνω ώστε να δοθεί «επιτέλους ένα τέλος στο ανθρωποβόρο -και για τις δύο πλευρές- σίριαλ των αερομαχιών. Κι αυτό, κάθε ημέρα που περνά, το θέλουν όλο και περισσότεροι στην Αθήνα και στην Άγκυρα». Για όσους έχουν ασθενή μνήμη, ήταν η περίοδος που σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, οι δύο χώρες είχαν φτάσει κοντά σε λύση-πακέτο για τα ζητήματα του Αιγαίου ενώ παρασκηνιακά οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις εκπονούσαν πραξικοπηματικά σχέδια που μεταξύ άλλων προέβλεπαν την κατάρριψη αεροσκάφους της ΤΗΚ, η οποία θα παρουσιαζόταν στην τουρκική κοινή γνώμη ως ελληνική ενέργεια.

Ο αστικός μύθος που ήθελε Ισραηλινούς σε τουρκικά μαχητικά πάνω από το Αιγαίο δημιουργήθηκε από σχόλιο αξιωματούχου του ΥπΕΘΑ στον εκδότη του περιοδικού Κράμα, Π. Κολιοπάνο, για το επίπεδο αγγλικών του Osman Çiçekli. Αργότερα έγινε γνωστό πως ο συγκυβερνήτης του μοιραίου αεροσκάφους είχε υπηρετήσει ως Αεροπορικός Ακόλουθος στην τουρκική πρεσβεία στο Λονδίνο.
Ο αστικός μύθος που ήθελε Ισραηλινούς σε τουρκικά μαχητικά πάνω από το Αιγαίο δημιουργήθηκε από μη επιβεβαιωμένο σχόλιο αξιωματούχου του ΥπΕΘΑ στον εκδότη του περιοδικού Κράμα, Π. Κολιοπάνο, για το επίπεδο αγγλικών του Osman Çiçekli. Αργότερα βέβαια έγινε γνωστό πως ο συγκυβερνήτης του μοιραίου αεροσκάφους είχε υπηρετήσει ως Αεροπορικός Ακόλουθος στην τουρκική πρεσβεία στο Λονδίνο.

To δημοσίευμα τυγχάνει ευρύτατης προβολής από το σύνολο των τουρκικών ΜΜΕ. Ο Πτέραρχος ε.α. Ahmet Çörekçi, Αρχηγός της ΤΗΚ μεταξύ 1995-1997, παραχωρεί συνέντευξη στην τουρκική Milliyet και αφού σημείωνει ότι το δημοσίευμα του περιοδικού Κράμα αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διερεύνηση του συμβάντος, ισχυρίζεται πως δεν κατέστη δυνατό η Τουρκία να επιληφθεί του θέματος λόγω της μη ανεύρεσης υλικών τεκμηρίων αφού οι «ελληνικές αρχές τα εξαφάνισαν». Το ίδιο διάστημα, σημειώνεται μαζική διασπορά φημών που αναπάραγονται από τα καθεστωτικά τουρκικά ΜΜΕ περί της «ψυχικής ισορροπίας» του Έλληνα χειριστή και δήθεν αποστρατείας του. Ασφαλώς τίποτε από αυτά δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, ο δε Πτέραρχος ε.α Ahmet Çörekçi πέρασε αρκετούς μήνες προφυλακισμένος στις φυλακές υψίστης ασφαλείας της Σηλυβρίας ως πραξικοπηματίας.

Η προπαγάνδα κορυφώθηκε με σειρά δημοσιευμάτων του τουρκικού Τύπου περί προσφυγής της οικογένειας του Nail Erdoğan στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Ελλάδας, καλλιεργώντας έτσι ένα κλίμα τόσο στην Τουρκική όσο και στην Ελληνική κοινή γνώμη, πρόσφορο για κατάρριψη Ελληνικού μαχητικού από την Τουρκική Αεροπορία. Σε δημοσίευμά της, η εφημερίδα Hürriyet θα υποστηρίξει ένα χρόνο αργότερα (04/03/2004) ότι η οικογένεια του θανόντος χρησιμοποίησε ως ενοχοποιητικό στοιχείο ένα απόκομμα του περιοδικού με φωτογραφία από killmark σε Ελληνικό Mirage-2000. Φυσικά η προσφυγή δεν κατατέθηκε ποτέ.

Η απάντηση του ECHR για την δήθεν προσφυγή της οικογένειας Erdoğan κατά της Ελλάδας.
Η απάντηση του ECHR για την δήθεν προσφυγή της οικογένειας Erdoğan κατά της Ελλάδας.

Με την κατάρριψη του αναγνωριστικού RF-4E/TM της ΤΗΚ από την Συριακή αεράμυνα στις 22 Ιουνίου 2012, η Άγκυρα έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας εκ νέου στην υπόθεση Nail Erdoğan. Ο απόστρατος πλέον Osman Çiçekli εμφανίστηκε με τη στολή πιλότου της πολιτικής αεροπορίας σε διάφορα ραδιοτηλεοπτικά μέσα να δηλώνει πως «είναι ντροπή για τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις η απόκρυψη του συμβάντος επί σειρά ετών», η δε κόρη του Nail Erdoğan, Evrim, αναμάσησε τα γνωστά μυθεύματα περί προσφυγής της οικογένειας στο ΕΔΑΔ, η οποία -δήθεν- απερρίφθη διότι ανάμεσα στους Δικαστές που εξέτασαν την υπόθεση ήταν ο Κύπριος Γιώργος Νικολάου! Τον Απρίλιο του 2014 διεξήχθησαν έρευνες από δύο ναρκοθηρευτικά του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, σε διεθνή ύδατα, σε περιοχή νοτίως της Χίου, για τον εντοπισμό και την ανέλκυση του τουρκικού αεροσκάφους καθώς και της σορού του χειριστή, χωρίς ασφαλώς κανένα αποτέλεσμα.