Σημαντικός μήνας ήταν ο Ιούνιος για τη δρομολόγηση διαφόρων προγραμμάτων του Τουρκικού Στρατού, καθώς έλαβε χώρα η υπογραφή ορισμένων σημαντικών συμβολαίων για την υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων που είχαν προκηρυχθεί από καιρό, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται και οι παραδόσεις διαφόρων άλλων οπλικών συστημάτων. Κοινό χαρακτηριστικό ο καίριος ρόλος της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας σε όλες τις περιπτώσεις.
Οχήματα
Στις 27 Ιουνίου 2016 υπογράφηκε μεταξύ του τουρκικού Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας (SSM) και της FNSS, συμβόλαιο για την προμήθεια 260 τεθωρακισμένων οχημάτων-φορέων Α/Τ βλημάτων. Οι σχετικές διαπραγματεύσεις είχαν ξεκινήσει στις 9 Μαρτίου, με τη συμφωνία να αφορά 184 ερπυστριοφόρα οχήματα Kaplan και 76 τροχοφόρα Pars (4×4, με εμφανείς σχεδιαστικές επιρροές από το γερμανοολλανδικό Fennek). Αμφότεροι οι τύποι των οχημάτων αυτών θα είναι εξοπλισμένοι με πύργο εγχώριας σχεδίασης επί του οποίου θα φέρονται 4 Α/Τ βλήματα OMTAS (Mizrak-O), πλήρες συγκρότημα σκοπευτικών ημέρας-νύκτας και ένα πολυβόλο των 7,62mm για αυτοπροστασία. Το πρόγραμμα ανάπτυξης των οχημάτων και οι παραδόσεις των πρωτοτύπων προβλέπεται να έχουν λάβει χώρα έως το 2018 με τις παραδόσεις των οχημάτων παραγωγής να ολοκληρώνονται δύο χρόνια αργότερα.
Είχε προηγηθεί η υπογραφή συμβολαίου ύψους 106,1 εκατ. ευρώ με την Otokar, για την προμήθεια επιπλέον ελαφρών τεθωρακισμένων οχημάτων Cobra-II. Τα οχήματα αυτά προορίζονται τόσο για τον Τουρκικό Στρατό, όσο και για την Χωροφυλακή και την Αστυνομία. Η ποσότητα των οχημάτων που παραγγέλθηκαν δεν ανακοινώθηκε, ωστόσο βάσει του προηγούμενου συμβολαίου ύψους 47,5 εκατ. ευρώ για 82 Cobra-II που υπογράφτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, η νέα παραγγελία υπολογίζεται ότι αφορά περί τα 180-200 οχήματα. Οι παραδόσεις των οχημάτων του συμβολαίου το Δεκεμβρίου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2017, για να ακολουθήσουν εκείνες της νέας συμφωνίας.
Εν τω μεταξύ, μετά και την αποκατάσταση των διαφόρων προβλημάτων που αντιμετώπισε το πρόγραμμα, το προηγούμενο διάστημα ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των οχημάτων MRAP τύπου Kirpi 4×4 στον Τουρκικό Στρατό και την Χωροφυλακή. Συνολικά παραδόθηκαν 614 Kirpi, αλλά μερικά έχουν απολεσθεί στις επιχειρήσεις στην ΝΑ Τουρκία. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις κατάφεραν να προστατέψουν επαρκώς το προσωπικό που επέβαινε σε αυτά εν αντιθέσει με πολύνεκρα περιστατικά με ελαφρύτερα οχήματα Cobra, Akrep και Shorland/Otokar APC. Η ολοκλήρωση των παραδόσεων επέτρεψε την αντικατάσταση των πεπαλαιωμένων BTR-60PB και τον παραγκωνισμό των (προσφάτως εκσυγχρονισμένων με νέο σκοπευτικό της Aselsan) BTR-80, που χρησιμοποιούσαν η Χωροφυλακή και οι Μονάδες εσωτερικής ασφάλειας του Στρατού αντίστοιχα, και τα οποία αποδείχθηκαν εξίσου ανεπαρκή έναντι απειλών όπως νάρκες και IED. Έτσι, δεν αποκλείονται πρόσθετες παραγγελίες οχημάτων Kirpi, με την εταιρεία BMC να έχει αναπτύξει και μια μεγαλύτερη έκδοση 6×6.
Αντίστοιχα θετικές είναι οι εντυπώσεις από τη μέχρι τώρα χρήση των τεθωρακισμένων οχημάτων 4×4 Ejder Yalcin της Nurol και Ural της Otokar, από τα οποία έχουν ήδη παραληφθεί 71 και 137 μονάδες αντίστοιχα, για χρήση κυρίως από την Αστυνομία. Άλλες 60 μονάδες του οχήματος BMC Yuran βρίσκονται υπό παραγγελία. Η αξιοπιστία που έχουν επιδείξει τα οχήματα αυτά όπως και τα Kirpi, έχουν ανοίξει τον δρόμο για σημαντικές εξαγωγικές συμφωνίες με χώρες όπως Πακιστάν, Τυνησία, Γεωργία και Ουκρανία.
Πέραν όμως αυτών, στις 15 Ιουνίου 2016 το SSM υπέγραψε σύμβαση ύψους 500 εκατ. ευρώ με την Aselsan, για την απόκτηση αυτοκινούμενων Α/Α συστημάτων τύπου Korkut. Και σε αυτή την περίπτωση δεν ανακοινώθηκαν ποσότητες, αλλά παλαιότερες επιχειρησιακές ανάγκες έκαναν λόγο για 14 ολοκληρωμένα συστήματα. Κάθε τέτοιο σύστημα περιλαμβάνει έναν σταθμό πρόσκτησης στόχων/ελέγχου πυρός και 3 μονάδες πυρός με δίδυμα πυροβόλα των 35mm (ικανά για βολή πυρομαχικών AHEAD), αμφότερα επί ερπυστριοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων. Μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες ανέφεραν ότι εν τω μεταξύ οι επιχειρησιακές ανάγκες του Τουρκικού Στρατού αυξήθηκαν σε 25 ολοκληρωμένα συστήματα, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζουν εάν αυτές εξασκήθηκαν με την παρούσα συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση το σύστημα Korkut προορίζεται να συμπληρώσει τους υφιστάμενους φορείς βλημάτων Stinger, τύπου Atilgan και Zipkin, παρέχοντας εγγύς Α/Α-αντιβληματική προστασία σε τεθωρακισμένους και μηχανοκίνητους σχηματισμούς. Πρόσφατες αναφορές μάλιστα, σημειώνουν ότι πρωτότυπα του συστήματος Korkut αναπτύχθηκαν στην τουρκοσυριακή μεθόριο μαζί με μονάδες του νέου συστήματος τακτικού ραντάρ Serhat (αυτοκινούμενο ραντάρ εντοπισμού όλμων και ρουκετών, επί ελαφρού τεθωρακισμένου 4×4 Cobra), για την αντιμετώπιση επιθέσεων με ρουκέτες και όλμους. Εξάλλου, πρόσφατα άρχισαν από την Aselsan οι παραδόσεις στον Τουρκικό Στρατό και των νέων 3D ραντάρ αεράμυνας Kaplan. Ουσιαστικά πρόκειται για το τουρκικό αντίγραφο του αμερικανικού AN/MPQ-64 Sentinel που ήδη βρίσκεται σε υπηρεσία με τις πυροβολαρχίες HAWK-XXI της Τουρκικής Αεροπορίας, και προορίζεται να αποτελέσει συστατικό του συστήματος HERRIKS. To HERRIKS απαρτίζεται από ένα ραντάρ 3D και ένα σύστημα ελέγχου πυρός, που συντονίζουν αριθμό στοιχείων MANPADS Stinger και Α/Α πυροβόλων GDF των 35mm, που πρόσφατα εκσυγχρονίστηκαν στο επίπεδο GDF-006 αποκτώντας ικανότητα βολής πυρομαχικών AHEAD. Τα συστήματα HERRIKS προορίζονται κατά κύριο λόγο για την παροχή εγγύς Α/Α-αντιβληματικής προστασίας σε στατικές ή ημιστατικές εγκαταστάσεις του Τουρκικού Στρατού.
Ελικόπτερα
Όπως ήδη αναφέρθηκε στη στήλη Ανατολικός Παρατηρητής στην ανασκόπηση της προηγούμενης εβδομάδας, παραδόθηκε το πρωτότυπο του προγράμματος TUHP για την έναρξη των δοκιμών που θα καταλήξουν στην τελική διαμόρφωση του T-70. Η σχετική τελετή παράδοσης έλαβε χώρα στις 23 Ιουνίου, λίγες μόλις ημέρες μετά την ενεργοποίηση του προγράμματος TUHP στο οποίο είχαμε αναφερθεί εκτενέστερα σε ξεχωριστή ανάρτηση. Πρόκειται για ένα S-70i κατασκευασμένο από την πολωνική PZL-Mielec (με κωδικό νηολογίου SP-YVB), το οποίο είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση τον Φεβρουάριο του 2015. Με την παράδοση του συγκεκριμένου ελικοπτέρου από την πολωνική γραμμή συναρμολόγησης αντί για την αναμονή ενός πρωτοτύπου από την υπό σύσταση αντίστοιχη τουρκική, επιχειρείται η επίσπευση του όλου χρονοδιαγράμματος το οποίο είχε εκτροχιασθεί από τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν οι πολυετείς διαπραγματεύσεις με την Sikorsky. Τελικά συμφωνήθηκε η τουρκική γραμμή να έχει δικαίωμα συναρμολόγησης 300 T-70 συνολικά, εκ των οποίων τα 109 για το πρόγραμμα TUHP και τα υπόλοιπα 191 για μελλοντικές τουρκικές απαιτήσεις ή/και δυνητικούς διεθνείς πελάτες. Παράλληλα, η Aselsan έλαβε τις απαραίτητες πιστοποιήσεις συμμόρφωσης με τους κανόνες ασφαλείας της FAA για τη σουίτα ηλεκτρονικών της που θα εγκατασταθεί στα νέα T-70.
Εν τω μεταξύ ξεκίνησαν και οι παραδόσεις των επιθετικών ελικοπτέρων T-129B1. Τον περασμένο Μάρτιο είχε ανακοινωθεί πως το πρόγραμμα προέβλεπε την παράδοση 17 ελικοπτέρων της συγκεκριμένης έκδοσης τα οποία θα προστεθούν στα 9 υφιστάμενα T-129A EDH της ενδιάμεσης λύσης, τα οποία δεν έχουν δυνατότητα βολής κατευθυνόμενων όπλων. Ήδη έχουν παραληφθεί τουλάχιστον 3 T-129B1, ενώ πρόσθετες παρτίδες αναμένονται εντός του καλοκαιριού. Μάλιστα, τα νεοπαραληφθέντα ελικόπτερα δοκιμάστηκαν ήδη στην πρόσφατη άσκηση «Efes 2016», όπως προκύπτει και από το σχετικό φωτογραφικό υλικό. Σύμφωνα με αυτό τουλάχιστον ένα T-129B1 με κωδικό «1011» (τα T-129A EDH έφεραν κωδικούς από «1001» έως «1009») εμφανίστηκε στην τελική φάση της άσκησης, φέροντας μεταξύ άλλων και τετραπλούς φορείς κατευθυνόμενων ρουκετών Cirit. Η ολοκλήρωση της ρουκέτας στην εν λόγω έκδοση του ελικοπτέρου έχει ολοκληρωθεί, αλλά τα παλαιότερα T-129A EDH δεν μπορούν να την αξιοποιήσουν, προς το παρόν τουλάχιστον.
Σε κάθε περίπτωση, η έναρξη παραδόσεων των T-129B1 αποτελεί σημαντική ανακούφιση για τον Τουρκικό Στρατό, τα επιθετικά ελικόπτερα του οποίου δοκιμάζονται σοβαρά στις συνεχείς επιχειρήσεις στη ΝΑ Τουρκία. Μάλιστα, ο στόλος των AH-1W Super Cobra που μέχρι τώρα σήκωναν το κύριο βάρος εκεί, απομειώθηκε μετά και την πρόσφατη κατάρριψη ενός ελικοπτέρου του τύπου. Επ’ αυτού αξίζει να ανοίξουμε μια μικρή παρένθεση σχετικά με τις εξηγήσεις που εντελώς πρόχειρα και άστοχα έσπευσαν να επιχειρήσουν να δώσουν ορισμένα δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο, σχετικά με τις εύλογες απορίες που προκύπτουν από τη μη λειτουργία (;) του συστήματος αυτοπροστασίας του ελικοπτέρου. Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα λοιπόν εικάζουν αβάσιμα ότι το ελικόπτερο που κατερρίφθη ίσως να ήταν ένα εκ των τριών AH-1W που παρελήφθησαν εσπευσμένα από τα πλεονάσματα των Αμερικάνων Πεζοναυτών το 2012, αρχικά χωρίς πλήρη εξοπλισμό αυτοπροστασία. Η εξήγηση αυτή ωστόσο είναι διπλά εσφαλμένη, αφενός διότι τα εν λόγω ελικόπτερα εφοδιάστηκαν λίγο αργότερα με εξοπλισμό αυτοπροστασίας, αφετέρου διότι το καταρριφθέν ελικόπτερο δεν άνηκε στη συγκεκριμένη παρτίδα. Ειδικότερα, από τις φωτογραφίες των συντριμμιών του, προκύπτει ότι επρόκειτο για το «10608», που είχε παραληφθεί το 1994 όπως είχαμε σημειώσει σε παλαιότερο σχετικό αφιέρωμά μας, ενώ τα τρία που παρελήφθησαν το 2012 φέρουν κωδικούς από «10610» έως «10612».
Εξοπλισμός για UAVs
Η Αselsan ανακοίνωσε πρόσφατα την παράδοση 8 πυργίσκων αισθητήρων EO/IR τύπου CATS, που προορίζονται για εγκατάσταση σε Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα (UAVs). Συνολικά το πρόγραμμα αφορά την παράδοση 44 τέτοιων πυργίσκων, με του υπόλοιπους 36 να παραδίδονται εντός του 2017 με ρυθμό τρεις ανά μήνα. Για άλλη μια φορά η τουρκική πλευρά συγκέντρωσε τις ανάγκες της σε ένα ενιαίο πρόγραμμα προκειμένου να καλύψει τις απαιτήσεις διαφορετικών υπηρεσιών με ένα κοινό σύστημα, επιτυγχάνοντας ομοιοτυπία και σημαντικές οικονομίες κλίμακας. Συγκεκριμένα, οι 40 από τους υπό παραγγελία πυργίσκους CATS προορίζονται για:
- Τα 6 αεροχήματα των 2 συστημάτων Karayel που παραλαμβάνει ο Τουρκικός Στρατός
- Τα 12 αεροχήματα των 3 συστημάτων Bayraktar TB2 που παραλαμβάνει ο Τουρκικός Στρατός
- Τα 6 αεροχήματα των 2 συστημάτων (με option για άλλα 3) Bayraktar TB2 που έχει υπό παραγγελία η Τουρκική Αστυνομία.
- Τα 6 αεροχήματα των 2 συστημάτων (με option για άλλα 3) Anka-S που έχει υπό παραγγελία η Τουρκική Αστυνομία.
- Τα 10 αεροχήματα Anka-S που έχει υπό παραγγελία η Τουρκική Αεροπορία
Οι 4 πρόσθετοι πυργίσκοι προορίζονται είτε για εφεδρικοί, είτε για αντικατάσταση των σημερινών AselFLIR-300T που φέρουν τα 2 εναπομείναντα πρωτότυπα Anka-A (άλλα δύο έχουν χαθεί σε ατυχήματα) και τα 2 Anka-B που επιπλέον φέρουν και ραντάρ SAR. Αν και αυτά τυπικά ανήκουν στην εταιρία ΤΑΙ με την οποία και συνεχίζουν και πραγματοποιούν δοκιμές, συχνά συμμετέχουν και σε πραγματικές επιχειρήσεις των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων αναμένοντας την ένταξη σε υπηρεσία των ικανότερων Anka-S. Αυτά θα αντικαταστήσουν τα Gnat-750 και I-Gnat που αποσύρονται καθώς και τα Heron (Gözcü-1 σε τουρκική υπηρεσία) που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα εφοδιαστικής υποστήριξης αλλά και επιδόσεων (όπως και τα Anka-A/B) λόγω του υπερβολικού βάρους του πυργίσκου AselFLIR-300T με τον οποίον είναι εξοπλισμένα. Ακριβώς το τελευταίο αυτό πρόβλημα υπόσχεται να λύσει ο νέος CATS. Η πρώτη πτήση της έκδοσης Anka-S αναμένεται να λάβει χώρα στα τέλη του τρέχοντος έτους, πιθανότατα με τον κινητήρα των Anka-A/B προσωρινά, καθώς οι δοκιμές του νέου PD170 της ΤΕΙ που επελέγη να τα εφοδιάσει αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2018-2019.
Υπενθυμίζεται ότι ο πυργίσκος CATS εφοδιάζει ήδη τα ελικόπτερα Bell-429 της Τουρκικής Αστυνομίας ενώ για τα UAVs Karayel και Bayraktar TB2 του Τουρκικού Στρατού επελέγη ο Goshawk-II ως προσωρινή λύση έως την παράδοση των συστημάτων της νέας παραγγελίας. Και οι δύο αυτοί εγχώριοι τύποι τακτικών UAVs’ δοκιμάστηκαν επίσης με επιτυχία στην άσκηση «Efes 2016», ενώ συνεχίζονται και οι δοκιμές ολοκλήρωσης των «έξυπνων» μίνι-πυρομαχικών MAM-L/C στα Bayraktar TB2, για την ανάληψη και αποστολών προσβολής στόχων ακριβείας.
