Η σημασία της επιτήρησης, της έγκαιρης προειδοποίησης και του έλεγχου του θαλάσσιου χώρου αναδείχθηκε με δραματικό τρόπο τα τελευταία χρόνια στο Αιγαίο Πέλαγος. Στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η αποκάλυψη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και η αμφισβήτηση των ορίων της περιοχής Έρευνας-Διάσωσης από την Τουρκία σε συνδυασμό με σειρά προκλήσεων ασφαλείας (αντιμετώπιση λαθρομετανάστευσης, παράνομης αλιείας, διεθνούς τρομοκρατίας και διακίνησης απαγορευμένων υλικών) επέβαλαν την άμεση επαύξηση των σχετικών επιχειρησιακών ικανοτήτων μέσω της ανάπτυξης ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Παράκτιας Παρατήρησης (Ο.Σ.Π.Π).
Το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ Λάρνακας) προχώρησε πρόσφατα στην επιχειρησιακή αξιολόγηση του πιλοτικού συστήματος παρατήρησης, έγκαιρης προειδοποίησης και έρευνας στις θαλάσσιες περιοχές πλησίον των λιμένων Λάρνακας και Λεμεσού, το οποίο αποτελεί αναβάθμιση του υφιστάμενου «Safeport» και παρέχει τη δυνατότητα με τηλεχειρισμό για τον εντοπισμό, αναγνώριση, ταυτοποίηση και παρακολούθηση στόχων σε θαλάσσιο περιβάλλον, σε περιοχές πλησίον των ακτών και εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το σύστημα έχει τη δυνατότητα παρακολούθησης και διαχείρισης στόχων Αυτόματης αναγνώρισης Ταυτότητας των εμπορικών πλοίων (σύστημα AIS) μέσω συνδυασμένου συστήματος θερμικής και κανονικής κάμερας ημέρας/νύχτας μεγάλης εμβέλειας, με σταθεροποίηση και δυνατότητα περιστροφής 360°. Ειδικότερα, το Ολοκληρωμένο Σύστημα Παράκτιας Παρατήρησης περιλαμβάνει:
- συστήματα θερμικών καμερών μακράς εμβέλειας και καμερών ημέρας/νύχτας σε επιλεγμένα σταθερά σημεία της Νήσου
- κινητές μονάδες επί οχημάτων SUV 4×4 με κάμερες ανάλογες των σταθερών συστημάτων και ένα όχημα τύπου Van, το οποίο περιλαμβάνει ως επιπρόσθετο εξοπλισμό και σύστημα Ραντάρ.
- 2 μη επανδρωμένα αεροσκάφη με ενσωματωμένη θερμική κάμερα και κάμερα ημέρας υψηλής ευκρίνειας για εναέρια παρατήρηση με επίγειο σταθμό ελέγχου σε όχημα Van.
Η εικόνα από τα ανωτέρω συστήματα (σταθερά, κινητά και εναέρια) μεταφέρεται στο Κέντρο Ελέγχου του ΚΣΕΔ, το οποίο αξιοποιεί λογισμικό που επιτρέπει μεταξύ άλλων τη διαχείριση και προβολή στόχων από όλους τους αισθητήρες σε ηλεκτρονικό χάρτη, την αυτόματη και συνεχόμενη παρακολούθηση επιλεγμένων στόχων, την μέτρηση αποστάσεων, την καταγραφή εικόνας και βίντεο κλπ.
Το στρατηγικής σημασίας έργο έρχεται να ενισχύσει τις υφιστάμενες επιχειρησιακές ικανότητες της Διοίκησης Παράκτιας Επιτήρησης (ΔΠΕ) της Διοίκηση Ναυτικού της Εθνικής Φρουράς, η οποία όποια μέσω των άριστα εξοπλισμένων Ναυτικών Παρατηρητηρίων (ΝΠ) ελέγχει αποτελεσματικά το σύνολο της ακτογραμμής.
Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο του Ο.Σ.Π.Π είναι ότι η υλοποίηση του πραγματοποιήθηκε μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων των Ταμείων Εξωτερικών Συνόρων και Εσωτερικής Ασφάλειας με συνολικό κόστος μόλις €287.280,90.
