ΥΕΘΑ
Διήμερη επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ πραγματοποίησε στις 15 και 16 Ιανουαρίου 2020 ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος. Ο υπουργός είχε συνομιλίες με τον ομόλογό του Ν. Μπένετ, κατά τις οποίες επιβεβαιώθηκε η βούληση της Ελλάδας και του Ισραήλ για περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας τους στον αμυντικό τομέα. Συζητήθηκαν επίσης θέματα εξοπλισμών και επίκαιρα ζητήματα συνεργασίας στον αμυντικό – τεχνικό τομέα. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας είχε επίσης διαδοχικές συναντήσεις με εκπροσώπους της ισραηλινής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών (SIBAT) και της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Οπλικών Συστημάτων (MAFAT), ενώ επισκέφθηκε και τις εγκαταστάσεις της Ισραηλινής Αεροπορικής Βιομηχανίας, όπου του έγινε ενημέρωση σχετικά με το Μη Επανδρωμένο Όχημα τύπου «Heron», το οποίο προμηθεύονται οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
ΓΕΕΘΑ
Nέος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ τοποθετείται με απόφαση του ΚΥΣΕΑ ο στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, ως σήμερα Διοικητής 1ης Στρατιάς. Άριστος αξιωματικός γενικής αποδοχής, με εξαιρετικό βιογραφικό, αποτελεί εγγύηση ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις θα έχουν άριστη ηγεσία στις ταραγμένες ημέρες που έρχονται. Του ευχόμαστε Καλή Δύναμη στο έργο του.
Στρατός Ξηράς
Νέος Αρχηγός ΓΕΣ τοποθετείται με απόφαση του ΚΥΣΕΑ ο αντιστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης, ως σήμερα Διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού. Πριν αναλάβει τη διοίκηση του Δ΄ ΣΣ, ο νέος Α/ΓΕΣ έχει διατελέσει επιτελάρχης της 12ης Μ/Κ ΜΠ και διοικητής της 16ης Μ/Κ ΜΠ, και της 79 ΑΔΤΕ (αναλυτικό βιογραφικό εδώ).
Tην Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2020 διεξήχθη στο Πεδίο Ασκήσεων-Βολής «ΑΕΤΟΣ» στην Αλεξανδρούπολη Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) Επιλαρχιών Μέσων Αρμάτων (ΕΜΑ) LEO2 HEL της ΧΧΙΙΙ Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας (ΧΧΙΙΙ ΤΘΤ «3º ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΙΠΠΙΚΟΥ – ΔΟΡΥΛΑΙΟ»), παρουσία του Αρχηγού ΓΕΣ αντιστρατήγου Γ. Καμπά και του Διοικητή του Δ΄ Σώματος Στρατού (και νέου Α/ΓΕΣ πλέον) αντιστρατήγου Χ. Λαλούση.
Κατά την άσκηση έγινε ευρεία χρήση του Συστήματος Διοίκησης Ελέγχου (ΣΔΕ) «ΗΝΙΟΧΟΣ», και οι Αρχηγοί (νέος και απερχόμενος) διαπίστωσαν τη ρεαλιστική εκπαίδευση του προσωπικού, τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ΣΔΕ «ΗΝΙΟΧΟΣ» καθώς και το επίπεδο εκπαίδευσης του προσωπικού στη διαχείρισή του για την επαύξηση της ικανότητας στη διεξαγωγή επιχειρήσεων στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον.
Πολεμικό Ναυτικό
Νέος Αρχηγός ΓΕΝ τοποθετείται με απόφαση του ΚΥΣΕΑ ο αντιναύαρχος Στυλιανός Πετράκης ΠΝ, ως σήμερα Αρχηγός Στόλου (αναλυτικό βιογραφικό εδώ). Νέος Αρχηγός Στόλου αναλαμβάνει ο αντιναύαρχος Παναγιώτης Λυμπέρης ΠΝ, ως σήμερα Διοικητής ΣΕΘΑ (αναλυτικό βιογραφικό εδώ).
Tην Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2020, ο Αρχηγός Στόλου Μεσογείου της Γαλλίας, αντιναύαρχος Λορέντ Ισνάρντ (Vice Admiral Laurent Isnard), πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, όπου τον υποδέχτηκε ο Υπαρχηγός ΓΕΝ Υποναύαρχος Γ. Καμπουράκης ΠΝ, και κατόπιν στο Αρχηγείο Στόλου, όπου έγινε δεκτός από τον Αρχηγό Στόλου αντιναύαρχο Σ. Πετράκη ΠΝ. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης συζητήθηκαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος και πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε μονάδες του Στόλου. Επισημαίνεται σχετικά ότι η ελληνική φρεγάτα ΣΠΕΤΣΑΙ (F-453) θα ενσωματωθεί σύντομα στην ομάδα μάχης του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles De Gaulle στην Α. Μεσόγειο.
Στις 15 Ιανουαρίου 2020 προκηρύχθηκε διαγωνισμός από την ΥΠΕΘΑ/ΓΔΑΕΕ για την προμήθεια Ελαστικών Λέμβων 7-10 Ατόμων και την Εν Συνεχεία Υποστήριξή τους 7ετούς διάρκειας, συνολικού προϋπολογισμού 2.030.400,00 €, προς κάλυψη των αναγκών του Πολεμικού Ναυτικού.
Πολεμική Αεροπορία
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, Ελλάδα και Σ. Αραβία έχουν συμφωνήσει την αποστολή ελληνικής συστοιχίας αντιαεροπορικού συστήματος Patriot στη Σ. Αραβία, ως ανταπόκριση σε σαουδαραβικό αίτημα και σε αμερικανική πρωτοβουλία για την υποστήριξη της Α/Α της Σ. Αραβίας μετά τις επιθέσεις της 14ης Σεπτεμβρίου 2019 στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco από UAVs, που αποδίδεται στην Υεμένη και το Ιράν. Η ανάπτυξη της ελληνικής συστοιχίας, το κόστος της οποίας θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από τη Σ. Αραβία, αναμένεται να συνδυαστεί με δωρεάν αναβάθμιση των συστημάτων της (ιδίως του ραντάρ AN/MPQ-53 σε AN/MPQ-65) και ενδεχομένως με τη διάθεση πρόσθετων, μεταχειρισμένων συστημάτων από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι η ΠΑ διαθέτει 6 Μοίρες Κατευθυνομένων Βλημάτων Patriot, με συνολικά 2 Κέντρα Συντονισμού-Πληροφοριών και 6 Σταθμούς Ελέγχου Εμπλοκής με 6 Σταθμούς εκτόξευσης το καθένα.
Κύπρος
Στις 15-16 Ιανουαρίου έλαβε χώρα στο Κάιρο η 3η υπουργική σύνοδος του Φόρουμ Αερίου Νοτιοανατολικής Μεσογείου (East Med GasForum), με τη συμμετοχή της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Κύπρου, του Ισραήλ, της Ιταλίας, της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης. Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία εκπροσωπήθηκαν από τους αρμόδιους υπουργούς Κ. Χατζηδάκη και Γ. Λακκοτρύπη, αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια της συνόδου έγινε γνωστό το επίσημο αίτημα της Γαλλίας να συμμετάσχει στο East Med Gas Forum, ενώ ο αναπληρωτής βοηθός υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ εξέφρασε την επιθυμία της χώρας του να συμμετάσχει ως μόνιμος παρατηρητής. Στις 16 Ιανουαρίου η σύνοδος ολοκληρώθηκε με την τελετή μονογραφής του Καταστατικού που αποτελεί το πρώτο βήμα για την αναβάθμιση του East Med Gas Forum σε διακρατικό οργανισμό περιφερειακής εμβέλειας για την Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Στην περιοχή του οικοπέδου 8 της κυπριακής ΑΟΖ βρίσκεται από την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου το τουρκικό γεωτρύπανο Yavuz. Την κίνηση της Τουρκίας καταδίκασαν με ανακοινώσεις τους η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη σχετική ανακοίνωσή του ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζ. Μπορέλ, δηλώνει ότι η ΕΕ είναι σε θέση να αποφασίσει στοχευμένες κυρώσεις εναντίον «των προσώπων ή των οντοτήτων που είναι υπεύθυνα για μη εγκεκριμένες δραστηριότητες γεώτρησης για υδρογονάνθρακες στην ανατολική Μεσόγειο ή που εμπλέκονται σ’ αυτές τις δραστηριότητες. Κατάλογος των κυρώσεων αυτών θα συζητηθεί στη διάρκεια της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αύριο, Δευτέρα, στις Βρυξέλλες.
Ανατολικός Παρατηρητής
Το Τουρκικό Ναυτικό παρέλαβε στα τέλη του 2019 το πρώτο από τα δύο Σκάφη Ανορθοδόξου Πολέμου τύπου MRTP-24/U, τα οποία προορίζονται για την Μονάδα SAT. Το σκάφος επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 54 κόμβων και φέρει τηλεχειριζόμενο σταθεροποιημένο σταθμό οπλισμού STOP των 25mm. Επίσης, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, τα τουρκικά αντιαεροπορικά συστήματα S-400 θα καταστούν πλήρως επιχειρησιακά τον Απρίλιο ή το Μάιο του 2020.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, η ανάπτυξη μαχητικού πέμπτης γενιάς από την Τουρκία εντός της τρέχουσας δεκαετίας είναι “φαντασιοπληξία”, παρά τις πρόσφατες δηλώσεις του R.T. Erdoğan ότι το TF-X θα είναι έτοιμο εντός της επόμενης πενταετίας.
Εξαιρετικά σημαντικές ήταν οι εξελίξεις της εβδομάδας στο “μέτωπο” της Λιβύης. Αρχικά, τη νύχτα της 13ης προς 14η Ιανουαρίου ο ηγέτης του LNA στρατάρχης Khalifa Haftar αποχώρησε από τη συνάντηση της Μόσχας, απορρίπτοντας την προτεινόμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, με αποτέλεσμα τη συνέχιση των εχθροπραξιών μεταξύ LNA GNA. Ακολούθως η ελληνική κυβέρνηση προσκάλεσε τον στρατάρχη Haftar για συνομιλίες στην Αθήνα, όπου έφτασε τη νύχτα της 16ης Ιανουαρίου. Στις 17 Ιανουαρίου ο Khalifa Haftar συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια, και καταγράφηκε η τοποθέτησή του για την ακυρότητα του Μνημονίου Sarraj – Τουρκίας και η δέσμευσή του για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα. Η επίσκεψη Haftar στην Αθήνα προκάλεσε οργή και επιθετικά πρωτοσέλιδα στην Άγκυρα, ενώ ο Ρ.Τ. Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι η Ελλάδα έκανε “λάθος βήμα”.
Η δήλωση αυτή του Ερντογάν έγινε πριν την αναχώρησή του για το Βερολίνο, όπου σήμερα αρχίζει η διάσκεψη για τη Λιβύη, στην οποία δεν έχει προσκληθεί η Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης εξέφρασε τηλεφωνικά στην καγκελάριο Μέρκελ τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός αυτό, ενώ σε τηλεοπτική συνέντευξή του δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί πολιτική λύση για τη Λιβύη που να μην προϋποθέτει την ακύρωση του παράνομου “μνημονίου” Τουρκίας – Λιβύης και θα ασκήσει βέτο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, σύμφωνα με δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια, «η Ελλάδα είναι έτοιμη να βοηθήσει είτε με την συμμετοχή στις δυνάμεις εκείνες που χρειάζονται για να υπάρξει ανακωχή είτε με συμμετοχή Ελληνικών δυνάμεων στην ευρωπαϊκή επιχείρηση επιβολής του εμπάργκο των όπλων και της μεταφοράς μισθοφόρων στην Λιβύη».
Εξαιρετική σημασία για το θέμα αυτό έχει και η σαφής τοποθέτηση του State Department, στις 15 Ιανουαρίου, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα έχει επικαλυπτόμενα θαλάσσια δικαιώματα στην περιοχή που αφορά το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης και, αντίθετα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς (“contrary to what Turkey has suggested”), κατά το διεθνές δίκαιο της θάλασσας τα νησιά δικαιούνται ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στην ίδια έκταση με κάθε χερσαία περιοχή.
