Διεθνής κατάσταση
Στον πόλεμο της Ουκρανίας οι επιχειρήσεις συνεχίζονται και οι ρωσικές δυνάμεις εξακολουθούν να πιέζουν τις ουκρανικές, έχοντας επιτύχει την τελευταία εβδομάδα εδαφικά κέρδη στις περιοχές Avdiivka και Donetsk. Η Ουκρανία, που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις πυρομαχικών πυροβολικού, ελπίζει στη βελτίωση του αεροπορικού ισοζυγίου με την παραχώρηση αεροσκαφών από δυτικές χώρες. Ήδη εγκρίθηκε από τις ΗΠΑ η παραχώρηση 22 μαχητικών F-16 από τη Νορβηγία. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Κατά τη διάρκεια της νύχτας (Σάββατο προς Κυριακή, 13-14 Απριλίου) το Ιράν εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του Ισραήλ, που περιλάμβανε μη επανδρωμένα αεροσκάφη (ΜΕΑ) που εκτοξεύτηκαν από το έδαφος του Ιράν, του Ιράκ και της Υεμένης, καθώς και πυραύλους πλεύσης (cruise) και βαλλιστικούς πυραύλους. Συνολικά εκτοξεύτηκαν κατά του Ισραήλ περίπου 330 ΜΕΑ και πύραυλοι. Στη διαδρομή τους προς το Ισραήλ, τα ιρανικά ΜΕΑ υπέστησαν απώλειες από αμερικανικά, βρετανικά και ιορδανικά αεροσκάφη που τα αναχαίτισαν πάνω από το Ιράκ, τη Συρία και την Ιορδανία. Κατά την άφιξή τους στο Ισραήλ, τα ιρανικά ΜΕΑ και οι πύραυλοι αντιμετωπίστηκαν από ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη που περιπολούσαν υποστηριζόμενα από ιπτάμενα τάνκερ, καθώς και από τα αντιαεροπορικά/αντιβαλλιστικά συστήματα του Ισραήλ. Σύμφωνα με ισραηλινές ανακοινώσεις, αναχαιτίστηκε το 99% των ιρανικών επιθέσεων, ενώ πλήγματα υπέστη μόνο η αεροπορική βάση Nevatim, που όμως σύντομα επανήλθε σε επιχειρησιακή λειτουργία.
Το ερώτημα είναι ποιες θα είναι οι επόμενες εξελίξεις. Ιρανικές πηγές διαμηνύουν διεθνώς ότι δεν επιθυμούν περαιτέρω κλιμάκωση και ότι αυτή η επίθεση ήταν απάντηση στο βομβαρδισμό της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό από το Ισραήλ, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον επτά ατόμων, συμπεριλαμβανομένου του Mohammed Reza Zahedi, υψηλόβαθμου στελέχους των “Φρουρών της Επανάστασης” του Ιράν. Από πλευράς ΗΠΑ καταβάλλονται επίσης προσπάθειες για αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης, με το μήνυμα ότι οι ΗΠΑ βοήθησαν το Ισραήλ να αμυνθεί, αλλά δεν θα το βοηθήσουν να επιτεθεί στο Ιράν. Ωστόσο είναι απίθανο να μην υπάρξει ισραηλινή απάντηση: αυτή ήταν η πρώτη άμεση επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, και το Ισραήλ θα ανταποδώσει σκληρά, αν μη τι άλλο για να συντηρήσει την αποτρεπτική φήμη του. Επιπλέον, το ενδεχόμενο να αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα αντιμετωπίζεται από το Ισραήλ ως υπαρξιακή απειλή, είναι βέβαιο ότι υπάρχουν ισραηλινά σχέδια για πλήγματα με στόχο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και η χθεσινή επίθεση του Ιράν παρέχει στο Ισραήλ την ιδανική αφορμή για να τα εφαρμόσει. Από την άλλη πλευρά, οι υπόγειες ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι καλά προστατευμένες και το πλήγμα σε αυτές είναι τεχνικά δύσκολο, ενώ υπάρχει και η “ηπιότερη” λύση να πληγούν τα σημεία εκτόξευσης των ιρανικών drones και πυραύλων. Όμως, εφ’ όσον το Ισραήλ εκμεταλλευτεί την αφορμή που του δόθηκε και αναλάβει τους κινδύνους μιας αεροπορικής επίθεσης στο Ιράν, θα ήταν παράλογο να στοχεύσει σε ελάσσονες στόχους και να αγνοήσει τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, που αντιπροσωπεύουν για αυτό μια θανάσιμη, υπαρξιακή απειλή. Στην ίδια κατεύθυνση δείχνουν και οι δηλώσεις από ισραηλινές πηγές που προαναγγέλλουν απάντηση “άνευ προηγουμένου” κατά του Ιράν. Εκτιμούμε ότι δεν αποκλείεται ακόμη και η χρήση πυρηνικού όπλου από το Ισραήλ, αν αυτός είναι ο μόνος εφικτός τρόπος για να καταστρέψει τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Από το Σάββατο 6 έως την Πέμπτη 11 Απριλίου 2024, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ινδία, κατόπιν πρόσκλησης του Ομολόγου του General Anil Chauhan. Οι 2 Αρχηγοί συζήτησαν τη διαμορφωθείσα κατάσταση σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, καθώς και τις αναδυόμενες προκλήσεις ασφαλείας ως αποτέλεσμα των επικρατουσών εστιών αστάθειας ανά την υφήλιο. Κατά την παραμονή του στην Ινδία ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συναντήθηκε επίσης με τον Chief of the Air Staff Air Chief Marshal VR Chaudhari, τον Chief of the Naval Staff Admiral R Hari Kumar, καθώς και με τον Vice Chief of the Army Staff Lieutenant General Upendra Dwivedi, με τους οποίους αναφέρθηκαν σε επιχειρησιακά θέματα, τονίζοντας παράλληλα την ιδιαίτερη αξία της στρατιωτικής συνεργασίας των 2 χωρών. Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ πραγματοποιήθηκε και η υπογραφή, για πρώτη φορά, του Προγράμματος Στρατιωτικής Συνεργασίας Ελλάδας – Ινδίας, στο οποίο περιλαμβάνεται αριθμός δραστηριοτήτων που θα πραγματοποιηθούν και στις 2 χώρες, οι οποίες αναμένεται να ενισχύσουν έτι περαιτέρω τη στρατιωτική συνεργασία και τις άριστες μεταξύ τους σχέσεις. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατέθεσε επίσης στεφάνι στο National War Memorial στο Νέο Δελχί, επισκέφθηκε την Αεροπορική Βάση AGRA, τη Σχολή Εκπαίδευσης Αλεξιπτωτιστών, την 50 Independent Parachute Brigade και την Αεροπορική Βάση PUNE. Είχε επίσης τη δυνατότητα να επισκεφθεί εταιρείες τεχνολογίας, αμυντικού εξοπλισμού και καινοτομίας και να ενημερωθεί περί των δυνατοτήτων τους.
Ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 12 Απριλίου 2024, η διμερής συνεκπαίδευση Joint Combined Exchange Training (JCET) μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδας και Η.Π.Α., η οποία έλαβε χώρα από την Τρίτη 12 Μαρτίου 2024 στην ευρύτερη περιοχή της Αττικοβοιωτίας. Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν προσωπικό και μέσα της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, ενώ από αμερικανικής πλευράς προσωπικό και μέσα της US SOCEUR. Κατά τη διάρκειά της εκτελέστηκαν επιχειρησιακά αντικείμενα, όπως εκτέλεση βολών, διαδικασίες και διεξαγωγή εκρήξεων – καταστροφών, παροχή Α΄ Βοηθειών Πεδίου Μάχης (Tactical Combat Casualty Care – TCCC) και εκτέλεση επιχειρησιακών αλμάτων Ελεύθερης Πτώσης [High Altitude Low Opening (HALO) – High Altitude High Opening (HAHO)].
Στρατός Ξηράς
Την Πέμπτη 11 Απριλίου 2024, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης πραγματοποίησε επίσκεψη στην Περιοχή Ευθύνης της 96 Ανώτερης Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής (96 ΑΔΤΕ) «ΧΙΟΣ». Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, ο Αρχηγός ενημερώθηκε για την αποστολή, τις επιχειρησιακές και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητές του Σχηματισμού, επισκέφθηκε Μονάδες, στρατιωτικές εγκαταστάσεις καθώς επίσης και αριθμό Επιτηρητικών Φυλακίων και εγκαταστάσεων ΔΜ. Ο Αρχηγός απεύθυνε σύντομο χαιρετισμό, έδωσε τις κατευθυντήριες οδηγίες στο προσωπικό του Σχηματισμού και τόνισε τη σημασία της Διοίκησης με βάση την αποστολή.
Την Κυριακή 7 Απριλίου 2024 εορτάσθηκε στα οχυρά «ΛΙΣΣΕ», «ΡΟΥΠΕΛ», «ΝΥΜΦΑΙΑΣ», «ΟΧΥΡΟ» (ΙΣΤΙΜΠΕΗ) και «ΕΧΙΝΟΣ», η 83η επέτειος από την Μάχη των Οχυρών, η οποία διεξήχθη από τις 06 έως τις 09 Απριλίου του 1941. Κατά τον επετειακό εορτασμό, πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στη μνήμη των Αξιωματικών και Οπλιτών του Ελληνικού Στρατού, οι οποίοι αμύνθηκαν και υπερασπίστηκαν τα Oχυρά, τον Απρίλιο του 1941. Στην τελετή στο οχυρό «ΡΟΥΠΕΛ» παρέστησαν μεταξύ άλλων ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης και ο Διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού (Γ΄ΣΣ/NRDC-GR) Αντιστράτηγος Α. Γαρίνης, ενώ στην τελετή στο οχυρό «ΝΥΜΦΑΙΑΣ» παρέστη ο Διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού (Δ΄ΣΣ) Αντιστράτηγος Σ. Παπασταθόπουλος.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ιστοτόπου doureios.com, στις 5 Απριλίου εξουσιοδοτήθηκε η ΓΔΑΕΕ να υπογράψει την Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (LOA) GR B XOX κόστους 17.915.000 δολλαρίων που αφορά την προμήθεια συνολικώς 135 κατευθυνομένων αντιαρματικών βλημάτων TOW νέας έκδοσης, που θα ενισχύσουν τους ΛΑΤ και θα τους επιτρέψουν να αντιμετωπίζουν νέου τύπου άρματα μάχης. Συγκεκριμένα πρόκειται για την έκδοση 2B Aero RF (BGM-71F-3-RF), με χαρακτηριστικό την ασύρματη καθοδήγησή του μέσω ραδιοζεύξης ανθεκτικής σε παρεμβολές.
Στις 10 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Στρατοπέδου ΕΠΧΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΕΛΙΔΗ (έδρα του Κέντρου Εκπαίδευσης Τεθωρακισμένων) επίδειξη σε επιτελείς του ΓΕΣ από εκπροσώπους της εταιρείας BAE SYSTEMS σχετικά με τις επιχειρησιακές δυνατότητες του Τεθωρακισμένου Οχήματος Μάχης (IFV) CV90, κατασκευής της.
Πολεμικό Ναυτικό
Το Σάββατο 6 και την Κυριακή 7 Απριλίου 2024, το Ταχύ Περιπολικό Κατευθυνομένων Βλημάτων (ΤΠΚ) ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ διατέθηκε για τη μεταφορά τεσσάρων (4) στελεχών Υγειονομικού προσωπικού της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών (ΝΝΑ), καθώς και τεσσάρων (4) μελών της μη κερδοσκοπικής εταιρείας HOPEgenesis, στη Σχοινούσα, στα Κουφονήσια και στη Δονούσα αντίστοιχα, στο πλαίσιο των κοινών τους δράσεων και της κοινωνικής τους προσφοράς. Σύμφωνα με υφιστάμενο Μνημόνιο Συνεργασίας, το Πολεμικό Ναυτικό παρέχει μέσω της ΜΙΥΑ του ΝΝΑ, υπηρεσίες αντιμετώπισης υπογονιμότητας σε γυναίκες που είναι μόνιμοι κάτοικοι είκοσι τεσσάρων (24) ακριτικών νήσων ενώ η εταιρεία HOPEgenesis τους παρέχει υπηρεσίες όπως κάλυψη εξόδων τοκετού, εξετάσεων, μεταφορικών, διαμονής κλπ.
Πολεμική Αεροπορία
Την Παρασκευή 12 Απριλίου 2024, πραγματοποιήθηκε, στο Κέντρο Αεροπορικής Τακτικής (ΚΕΑΤ) στην Αεροπορική Βάση Ανδραβίδας, η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (Distinguished Visitors Day – DV DAY) της Πολυεθνικής Αεροπορικής Άσκησης «ΗΝΙΟΧΟΣ-24». Χαιρετισμό απηύθυναν ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ι. Κεφαλογιάννης, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας Στρατηγός Δ. Χούπης και ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), Αντιπτέραρχος (Ι) Δ. Γρηγοριάδης. Κατά την διάρκεια της DV-DAY, οι προσκεκλημένοι αφού ενημερώθηκαν για την διεξαγωγή της Άσκησης από τον Διοικητή του ΚΕΑΤ, Ταξίαρχο (Ι) Μ. Κανουπάκη, παρακολούθησαν διελεύσεις σχηματισμών Μαχητικών Αεροσκαφών και περιηγήθηκαν στους χώρους του Κέντρου Επιχειρήσεων (WHITE CELL) των συμμετεχουσών δυνάμεων. Μεταξύ άλλων παρέστησαν οι πρέσβεις της Γαλλίας L. Auer, της Γερμανίας A. Kindl και της Αυστρίας G. Vogl, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δ.-Ε. Κατάρας ΠΝ, ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας Αντιπτέραρχος (Ι) Π. Γεωργακόπουλος και ο Διοικητής της Διοίκησης Αεροπορίας Κύπρου, Ταξίαρχος (Ι) Χ. Χρίστου.
Την Τετάρτη 10 Απριλίου το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανακοίνωσε ότι οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ απέστειλαν στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) την επίσημη επιστολή προσφοράς και αποδοχής LOA (Letter of Offer and Acceptance) σχετικά με την προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών F-35 από την Ελλάδα. Σε σχετικές δηλώσεις του από την 117 ΠΜ ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δ. Γρηγοριάδης ανέφερε ότι η παραλαβή των πρώτων ελληνικών F-35 θα γίνει το 2028 στις ΗΠΑ, όπου θα εκπαιδευτούν περί τους 16 Ιπταμένους, εκ των οποίων οι 6 θα είναι εκπαιδευτές. Επίσης ο Α/ΓΕΑ εξήγγειλε την πλήρη ανακαίνιση της αεροπορικής βάσης Ανδραβίδας, με καινούργιους διαδρόμους, εγκαταστάσεις με βάση αυτά που προβλέπονται σε θέματα ασφαλείας, διαμονής προσωπικού και πολλά άλλα.
Την Πέμπτη 4 Απριλίου 2024 διεξήχθη συνεκπαίδευση ADEX (Air Defence Exercise) 2 αεροσκαφών F-16 της 340Μ, από την 115 Πτέρυγα Μάχης, με τη γερμανική φρεγάτα Brandenburg, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της ADEX, εκτελέστηκαν αντικείμενα αντιαεροπορικής άμυνας και αεροπορικής προσβολής από διαφορετικές κατευθύνσεις, τα οποία συνέβαλαν στην επαύξηση της μαχητικής ικανότητας και επιχειρησιακής ετοιμότητας, καθώς και στην αναβάθμιση της διαλειτουργικότητας και της συναντίληψης μεταξύ των συμμετεχουσών συμμαχικών δυνάμεων.
Μηδενική παρέμεινε και την τελευταία εβδομάδα η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, δεδομένου ότι δεν σημειώθηκαν παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου ούτε παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών.
Κύπρος
Από 4 Μαρτίου έως 5 Απριλίου 2024, στο πλαίσιο του Προγράμματος Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας, μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ), συνδιοργανώθηκε από τη Διοίκηση Καταδρομών (ΔΚΔ) της Εθνικής Φρουράς και τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) των ΗΠΑ, η ΤΑΜΣ «ΑΣΠΙΔΑ – SHIELD 2024», που αφορούσε στη σχεδίαση και εκτέλεση Ειδικών Επιχειρήσεων. Σκοπός της άσκησης, ήταν η συνεκπαίδευση του προσωπικού Ειδικών Δυνάμεων στις διαδικασίες σχεδίασης, εκτέλεσης και πληροφοριακής υποστήριξης Ειδικών Επιχειρήσεων. Τα σενάρια περιλάμβαναν μεταξύ άλλων, μεθόδους ανάπτυξης τμημάτων στην Περιοχή Επιχειρήσεων, εκτέλεση κεκαλυμμένων επιχειρήσεων, καθοδήγηση πυρών και βολές μάχης.
Όπως ανακοίνωσε χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδης, λόγω της μαζικής άφιξη Σύρων αιτητών πολιτικού ασύλου το τελευταίο διάστημα από τη θαλάσσια οδό, και εν αναμονή των εξελίξεων για το ζήτημα της επαναξιολόγησης του καθεστώτος της Συρίας, αναστέλλεται η εξέταση αιτήσεων ασύλου σε όλες τις περιπτώσεις προσώπων Συριακής καταγωγής.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 9 Απριλίου, το Υπουργείο Εμπορίου της Τουρκίας ανακοίνωσε τον περιορισμό εξαγωγών στο Ισραήλ για 54 κατηγορίες προϊόντων, μεταξύ των οποίων και αεροπορικού καυσίμου. Η κίνηση αυτή της Άγκυρας ήρθε ως απάντηση στην άρνηση του Ισραήλ να επιτρέψει τη συμμετοχή της Τουρκίας στις ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, και σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους οι περιορισμοί θα διατηρηθούν έως ότου υπάρξει κατάπαυση πυρός στη Γάζα. Στις ΗΠΑ, αρκετοί γερουσιαστές δήλωσαν ότι θα πρέπει να εξεταστεί η επιβολή αμερικανικών κυρώσεων στην Τουρκία , σε απάντηση των περιορισμών που αυτή επέβαλε στον εφοδιασμό του Ισραήλ.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα τουρκικών εφημερίδων, η Τουρκία σκοπεύει να αναπτύξει αντιαεροπορικά συστήματα S-400 κατά μήκος των συνόρων της με το Ιράκ, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επερχόμενης επίθεσης κατά των Κούρδων ανταρτών στο ιρακινό Κουρδιστάν.
