Σημαντική διεθνοπολιτική εξέλιξη της περασμένης εβδομάδας αποτέλεσε η διεθνής διάσκεψη για τη Λιβύη στο Παρίσι, που διεξήχθη με πρωτοβουλία της Γαλλίας στις 12 Νοεμβρίου. Τα βασικά ζητούμενα είναι η ομαλή διεξαγωγή των εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου και η αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων. Στη διάσκεψη συμμετείχαν και η Ελλάδα και η Κύπρος, καθώς η Γαλλία τις προσκάλεσε, σε αντίθεση με τη Γερμανία που τις είχε αποκλείσει από τις δυο προηγούμενες συνόδους για τη Λιβύη. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ρ.Τ. Ερντογάν είχε απειλήσει με αποχή της Τουρκίας από τη διάσκεψη σε περίπτωση παρουσίας της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά η Γαλλία δεν πτοήθηκε από την απειλή, προσκάλεσε την Ελλάδα και την Κύπρο και η Τουρκία εκπροσωπήθηκε τελικά στη διάσκεψη σε χαμηλό επίπεδο (δια του υφυπουργού Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ). Αναμφίβολα η παρουσία της Ελλάδας στο τραπέζι των συζητήσεων για τη Λιβύη είναι μια σοβαρή επιτυχία, που προέκυψε από συστηματική προσπάθεια και από τη στρατηγική σύμπλευση με τη Γαλλία, που στο θέμα αυτό βρίσκεται σε αρμονία με τις ΗΠΑ και σε αντιπαράθεση με τον άξονα Ρωσίας-Τουρκίας-Γερμανίας. Ωστόσο στο λιβυκό ζήτημα πρέπει να διανυθεί ακόμα πολύς δρόμος για την εκρίζωση της τουρκικής επιρροής στη χώρα.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Από τη Δευτέρα 8 έως την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2021, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ιορδανία, κατόπιν πρόσκλησης του ομολόγου του Chairman Joint Chiefs of Staff (CJCS) Jordanian Armed Forces (JAF) Major General Yousef Ahmed Al-Hnaity. Την 8 Νοεμβρίου και μετά την επίσημη υποδοχή που έλαβε χώρα στο Στρατηγείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ιορδανίας, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Ομόλογό του, ενώ στη συνέχεια παρουσία των 2 Αρχηγών, υπεγράφη από τον ΑΚΑΜ της Ελλάδας στο Αμμάν και τον Διευθυντή Διεύθυνσης Δογμάτων και Εκπαίδευσης του Στρατηγείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ιορδανίας το «Πρόγραμμα Στρατιωτικής Συνεργασίας 2022» (ΠΣΣ 2022). Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ακολούθως μετέβη στο King Abdullah ll Special Operations Training Center (KASOTC), το παγκοσμίου φήμης Κέντρο παροχής εξειδικευμένης εκπαίδευσης και πιστοποίησης Ειδικών Δυνάμεων (Special Operations Forces – SOF) της Ιορδανίας, όπου τον υποδέχτηκε ο Διοικητής του Brigadier General Ra’ed Dora, ο οποίος αφού τον ενημέρωσε για τις δραστηριότητες του CASOTC, τον ξενάγησε στους χώρους και τις υποδομές του. Την 9 Νοεμβρίου, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ μετέβη συνοδευόμενος από τον Ομόλογό του στο Στρατηγείο των Ιορδανικών Ναυτικών Δυνάμεων στην Άκαμπα, όπου τον υποδέχθηκε ο Διοικητής του Colonel Hisham Khaleel Al Jarrah, απόφοιτος της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Ακολούθησε ενημέρωση για την οργάνωση, τις δυνατότητες και την επιχειρησιακή εκπαίδευση των Ιορδανικών Ναυτικών Δυνάμεων, και στην συνέχεια οι δύο Αρχηγοί παρακολούθησαν άσκηση στην οποία συμμετείχαν ομάδες Ελληνικών και Ιορδανικών SOF, με αντικείμενα την εξουδετέρωση υποβρύχιων ναρκών και στην αντιμετώπιση αμφίβιας κρούσης. Εξαιρετική τιμή αποτέλεσε η εκτός επισήμου προγράμματος παραχώρηση τιμητικής Ακρόασης στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ από τον Βασιλέα του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας Abdullah II bin Al Hussein, στο Παλάτι Al Husseiniya στο Αμμάν.
Στρατός Ξηράς
Από 6 έως 16 Νοεμβρίου διεξάγεται στο Πεδίο Ασκήσεων –Πεδίο Βολής Πετροχωρίου Ξάνθης η άσκηση «ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ -21». Στην άσκηση, που είναι διμερής ΤΑΜΣ επιπέδου Τακτικού Συγκροτήματος Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων (ΤΣ ΕΜΑ), Διπλής Ενεργείας με χρήση ΣΕΤΕ (Συστημάτων Εξομοίωσης Τακτικής Εμπλοκής), συμμετέχουν τμήματα της XXV Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας και του αμερικανικού 1st Battalion/16th Infantry Regiment/1st Infantry Division, ενώ με καθεστώς παρατηρητή συμμετέχουν η Κύπρος και η Αίγυπτος. Η άσκηση διεξάγεται στο πλαίσιο της επικαιροποιημένης Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας και ΗΠΑ και έχει ως σκοπό τη διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας και των ισχυρών δεσμών μεταξύ των ελληνικών και αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων, την επαύξηση της διαλειτουργικότητας και της ικανότητας των συμμετεχόντων στη σχεδίαση, οργάνωση και εκτέλεση επιχειρήσεων Συνδυασμένων Όπλων.
Την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε στο Πεδίο Βολής και Ασκήσεων «ΑΣΚΟΥ-ΠΡΟΦΗΤΗ» η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (Distinguished Visitors Day – DV DAY) της ΤΑΜΣ επιπέδου Τακτικού Συγκροτήματος Μ/Κ Τάγματος Πεζικού του Γ΄ ΣΣ, «ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟ ΔΕΡΑΣ – 21»/ “GOLDEN FLEECE-21”, με τη συμμετοχή τμημάτων της ΙΙας Μ/Κ Μεραρχίας Πεζικού, της 71 Α/Μ Ταξιαρχίας, της 1ης Ταξιαρχίας Καταδρομών – Αλεξιπτωτιστών και της 1ης ΤΑΞΑΣ. Η άσκηση πραγματοποιήθηκε με πραγματικά πυρά και περιελάμβανε προκατάληψη Εδαφών Τακτικής Σημασίας (ΕΤΣ) από Α/Μ Διμοιρία Πεζικού με ταυτόχρονη επίθεση Συγκροτήματος Μ/Κ Λόχου Πεζικού, σε συνεργασία με μεταφορικά και επιθετικά ελικόπτερα και με την υποστήριξη Πυροβολικού. Την τελική φάση της άσκησης παρακολούθησε ο Επιτελάρχης του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Ι. Παπαναγνώστου, ο Διοικητής του Δ΄ ΣΣ Αντιστράτηγος Ά. Χουδελούδης και ο Διοικητής του Γ΄ ΣΣ Αντιστράτηγος Α. Σπανός.
Πολεμικό Ναυτικό
Στις 11 Νοεμβρίου η εταιρεία ALTUS LSA ανακοίνωσε την υπογραφή σύμβασης με το ΓΕΝ για την προμήθεια 5 Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών A900, κατασκευής της ισπανικής Alpha Unmanned Systems. Τα συστήματα θα αξιοποιηθούν επιχειρησιακά σε αποστολές ναυτικής επιτήρησης από πλοία του Στόλου από τον Απρίλιο του 2022. Η επιλογή του τύπου προκαλεί κάποιες απορίες, καθώς το Πολεμικό Ναυτικό είχε διεξαγάγει την τελευταία διετία δοκιμές με ικανότερους τύπους ΜΕΑ κάθετης αποπροσνήωσης, μεταξύ των οποίων το S-100 της Schiebel που δοκιμάστηκε τον Αύγουστο στη φρεγάτα “Αιγαίον”, καθώς και άλλα, πιο “φουτουριστικά” μοντέλα. Ελπίζουμε η παρούσα προμήθεια να μην είναι η μόνη…
Από τη Δευτέρα 01 έως την Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2021, διεξήχθη η πολυεθνική Άσκηση τύπου INVITEX «AEGEAN SEAL 21-I», στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Νοτίου Ευβοϊκού και Σαρωνικού κόλπου. Η εν λόγω άσκηση φιλοξενήθηκε από τη Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ) και είχε ως κύριο αντικείμενο τις επιχειρήσεις Ναρκοθηρίας Πολύ Ρηχών Υδάτων (VSW) και Εξουδετέρωσης Ναρκών και εκρηκτικών μηχανισμών (EOD) , δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση μη επανδρωμένων οχημάτων (UAV) και σύγχρονων μέσων. Στη συνεκπαίδευση συμμετείχαν Ομάδες Εξουδετέρωσης Ναρκών με προσωπικό και μέσα, από το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Λετονία και τη Σλοβενία, καθώς και Παρατηρητές από το Μαυροβούνιο, την Πολωνία και το Κέντρο Αριστείας (COE) EOD του ΝΑΤΟ. Επιπρόσθετα, συμμετείχαν και ελικόπτερα της Διοίκησης Αεροπορίας Ναυτικού (ΔΑΝ).
Την Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2021 και στο πλαίσιο των διεθνών συνεργασιών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων συμφώνως του σχεδιασμού του ΓΕΕΘΑ, διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της Φρεγάτας «ΚΑΝΑΡΗΣ» και του ΤΠΚ «ΣΙΜΙΤΖΟΠΟΥΛΟΣ» του Πολεμικού Ναυτικού και του Αντιτορπιλικού «ANDREA DORIA» του Ναυτικού της Ιταλίας, στην θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης και νότια της Καρπάθου. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης, εκτελέστηκαν αντικείμενα σύνθεσης και ανταλλαγής τακτικής εικόνας, επικοινωνιών, προχωρητικοί ελιγμοί καθώς και απονηώσεις και προσνηώσεις ελικοπτέρου.
Στις 9 Νοεμβρίου επαναπροκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την προμήθεια ηλεκτροπτικών συστημάτων για 6 ελικόπτερα S-70B-6 Aegean Hawk προς αντικατάσταση των υφιστάμενων συστημάτων EO/IR τύπου AAQ-22Q Star SAFIRE, προϋπολογισμού 5.850.500 €.
Πολεμική Αεροπορία
Στις 8 Νοεμβρίου το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την ανάθεση σύμβασης αξίας $25.976.855 για την αναβάθμιση των υποδομών και εγκαταστάσεων στην 110 Πτέρυγα Μάχης/Αεροπορική Βάση Λάρισας. Οι εργασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν το Νοέμβριο του 2022.
Σε ελαφρώς αυξημένα επίπεδα σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκε η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής αεροπορίας, καθώς σημειώθηκαν 42 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου (έναντι 33 την προηγούμενη εβδομάδα) και 1 εμπλοκή με ελληνικά αεροσκάφη αναχαίτισης (όπως και την προηγούμενη εβδομάδα), χωρίς υπερπτήσεις ελληνικών εδαφών (όπως και την προηγούμενη εβδομάδα).
Λιμενικό Σώμα
Στις 9 Νοεμβρίου σημειώθηκε απόπειρα πνευστής λέμβου με ικανό αριθμό αλλοδαπών να εισέλθει στα ελληνικά χωρικά ύδατα ανατολικά της Λέσβου, με τη συνοδεία σκαφών τουρκικής ακτοφυλακής. Από το σχετικό οπτικοακουστικό υλικό (βίντεο) που δημοσιεύθηκε από το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής προκύπτουν οι εμφανείς προσπάθειες των σκαφών της τουρκικής ακτοφυλακής, με επικίνδυνους ελιγμούς, να κατευθύνουν τη λέμβο με τους αλλοδαπούς, την οποία συνοδεύουν, στα ελληνικά χωρικά ύδατα, προκειμένου να εισέλθουν παρανόμως σε αυτά. Πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένες προσπάθειες επικοινωνίας από το Πλοίο Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ) του ΛΣ καθώς και από τα περιπολικά σκάφη Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ, με τα σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής, προκειμένου να παραλάβουν τους επιβαίνοντες της λέμβου, με αρνητικά αποτελέσματα. Η λέμβος με τους αλλοδαπούς, δεν εισήλθε καθόλου στα ελληνικά χωρικά ύδατα και οι επιβαίνοντές της περισυνελέγησαν τελικά από τις τουρκικές ακταιωρούς. Παράλληλα σημειώθηκε και περιστατικό παρενόχλησης σκαφών του Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ από τουρκική ακταιωρό. Την ίδια ημέρα η Ολλανδή δημοσιογράφος Ingeborg Beugel, γνωστή για τον ακτιβισμό της υπέρ της λαθρομετανάστευσης, επιτέθηκε στον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, κατηγορώντας τον ότι ψεύδεται για το θέμα των επαναπροωθήσεων (pushbacks) παράνομων μεταναστών – η χρονική σύμπτωση ίσως είναι τυχαία, ίσως και όχι.
Κύπρος
Την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2021 διεξήχθη Άσκηση μικρής κλίμακας στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας QUAD, μεταξύ Ναυτικών Μονάδων της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην Άσκηση συμμετείχαν η Ελλάδα με τη φρεγάτα «ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ» (F462), η Γαλλία με τη φρεγάτα FS «AUVERGNE» (D654), η Ιταλία με το αντιτορπιλικό ITS «ANDREA DORIA» (D553) και η Κυπριακή Δημοκρατία με το Πλοίο Γενικής Υποστήριξης (ΠΓΥ) «ΑΛΑΣΙΑ» (A620) και ένα Ελικόπτερο AW-139. Κατά την διάρκεια της άσκησης εκτελέστηκαν αντικείμενα επικοινωνιών, ανταλλαγής τακτικής εικόνας, προχωρητικών ελιγμών, γυμνασίων Διοικητικής Μέριμνας καθώς και απονηώσεων και προσνηώσεων Ελικοπτέρων. Η εικόνα του ΠΓΥ “ΑΛΑΣΙΑ” μεταξύ των υπολοίπων πολεμικών πλοίων υπογραμμίζει εύγλωττα την ανάγκη προμήθειας πραγματικών πολεμικών πλοίων από την Κυπριακή Δημοκρατία. Το προσεχές ελληνικό πρόγραμμα κορβετών φαίνεται ως η ιδανική ευκαιρία για την απόκτηση 1-2 πλοίων αυτής της κατηγορίας και από την Κύπρο, εξασφαλίζοντας ομοιοτυπία συστημάτων και έργο για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία.
Συμβασιούχοι Οπλίτες και Οπλίτες Θητείας της Εθνικής Φρουράς εκτέλεσαν βολές αντιαρματικών Κ/Β MILAN και HOT από εκτοξευτές όλων των τύπων στο Πεδίο Βολής Καλού Χωρίου.
Ανατολικός Παρατηρητής
Ολοκληρώθηκε η τουρκική αεροναυτική άσκηση DOĞU AKDENİZ-2021, που διεξήχθη από 1 έως 12 Νοεμβρίου με συμμετοχή δυνάμεων από 10 χώρες 10 countries (ΗΠΑ, Πακιστάν, Αζερμπαϊτζάν, Μπαχρέιν, Ιορδανία, Λιβύη, Μαρόκο, Κατάρ, Ν. Αφρική, Ουκρανία), καθώς και των μονίμων δυνάμεων του ΝΑΤΟ, SNMG-2 και SNMCMG-2. Στην άσκηση συμμετείχαν από πλευράς ΤΕΔ 23 μονάδες επιφανείας, 3 υποβρύχια, 4 ΑΦΝΕ, 7 ελικόπτερα, 5 Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη, 1 Λόχος Πεζοναυτών, 4 Ομάδες βατραχανθρώπων SAS/SAT, 2 μεταφορικά και 2 επιθετικά ελικόπτερα, 10 αεροσκάφη F-16, 3 ΑΣΕΠΕ E-7T και 1 μεταγωγικό αεροσκάφος CN-235. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την άσκηση ενεργοποιήθηκε υπό την εποπτεία του ΝΑΤΟ η TURMARFOR, που είναι κινητό στρατηγείο ναυτικών δυνάμεων ανάλογο με αυτά των ΗΠΑ (STRIKFORNATO), της Μ. Βρετανίας (UKMARFOR), της Γαλλίας (FRMARFOR), της Ισπανίας (SPMARFOR), της Ιταλίας (ITMARFOR) και της Ολλανδίας (NLMARFOR). Η TURMARFOR δηλώθηκε στο ΝΑΤΟ το 2018 και αναμένεται να καταστεί επιχειρησιακή το 2023. Αρχικά προβλεπόταν ως έδρα του στρατηγείου το υπό ναυπήγηση ελικοπτεροφόρο Anadolu, αλλά λόγω της καθυστέρησης της ολοκλήρωσης του Anadolu δηλώθηκε τελικά το αρματαγωγό TCG Sancaktar.
H Βaykar θα παραλάβει 30 αεροκινητήρες Ivchenko-Progress AI-450T μέχρι τα τέλη του 2022 στο πλαίσιο σύμβασης αξίας $7,1 εκατ. με την ουκρανική Motor Sich, αριθμός που παραπέμπει σε κατασκευή 15 δικινητήριων ΜΕΑ AKINCI.
H Τουρκία απέκτησε άνω των 30 περιφερόμενων πυρομαχικών Warmate από την πολωνική εταιρεία WB GROUP Electronics μετά το 2017. Τα συντρίμμια ενός εντοπίστηκαν στο έδαφος της Λιβύης τον Απρίλιο του 2020.
Tα παράκτια περιπολικά KİLİMLİ (P1209) και KARADENIZ EREĞLİ (P1214) του Τουρκικού Ναυτικού πραγματοποίησαν δοκιμές αποδοχής των εκτοξευτών ανθυποβρυχιακών ρουκετών στον Εύξεινο Πόντο. Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα εγκατάστασης εκτοξευτή ανθυποβρυχιακών ρουκετών σε 12 παράκτια περιπολικά πλοία κλάσης TUZLA του Τουρκικού Ναυτικού αφορούσε αρχικά τα 4 πρώτα πλοία της κλάσης (P1200-1203), αλλά έχει ήδη επεκταθεί με την εγκατάσταση εκτοξευτή στο ΠΠ TÜRKELİ (P1210). Επομένως τα παράκτια περιπολικά του TDK που φέρουν τον εκτοξευτή είναι ήδη τουλάχιστον 7.
Για πρώτη φορά μετά την κρίση του Μαρτίου 2020, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν επανήλθε με απειλές κατά της Ελλάδας για άνοιγμα των ελληνοτουρκικών συνόρων σε μετανάστες. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο κοινής συνέντευξης Τύπου με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν στις 11 Νοεμβρίου στην Αγκυρα, ο Ρ.Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι «αν εμείς ανοίξουμε τα σύνορά μας, δεν ξέρω τι θα πάθει η Ελλάδα, τι θα κάνει η Ελλάδα δεν ξέρω. Και επιπλέον, η Ελλάδα είναι η χώρα η οποία στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο βυθίζει τα σκάφη των προσφύγων και τους καταδικάζει σε θάνατο». Υπό το πρίσμα των δηλώσεων του Τούρκου προέδρου, στις 12 Νοεμβρίου σε σύσκεψη υπό τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρο με τους άλλους αρχηγούς των κλάδων των Ενοπλων Δυνάμεων, και σε συντονισμό με την Ελληνική Αστυνομία και το Λιμενικό Σώμα, αποφασίστηκε η λήψη προληπτικών μέτρων με ιδιαίτερη έμφαση στην επαύξηση της επιτήρησης των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων της χώρας, στην αυξημένη ετοιμότητα και στην άμεση αναφορά περιστατικών από τις μονάδες της παραμεθορίου, που αφορούν σε αύξηση των παράνομων μεταναστευτικών ροών.
