Ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Donald Trump εξελέγη 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ και γίνεται ο πρώτος ένοικος του Λευκού Οίκου που δεν κατείχε προηγουμένως οποιοδήποτε πολιτικό ή στρατιωτικό αξίωμα. Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών επικράτησε σε όλες σχεδόν τις αμφίρροπες πολιτείες και εξασφάλισε την απαραίτητη πλειοψηφία εκλεκτόρων, τη στιγμή που η υποψηφιότητα της Hillary Clinton κατέγραφε τις χειρότερες επιδόσεις των Δημοκρατικών από το 1988.
Η επόμενη ημέρα ξημερώνει σε αχαρτογράφητα νερά για τις ΗΠΑ αλλά και τον κόσμο καθώς μένει να αποδειχθεί στην πράξη αν και σε ποιο βαθμό ο απρόβλεπτος Trump θα ακολουθήσει τις πολιτικές που εξήγγειλε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Σύμφωνα με τους Financial Times, τα κυριότερα πεδία πολιτικής όπου μπορεί να υπάρξει μεταστροφή από την προεδρία Trump είναι τα ακόλουθα:
1. Διεθνές Εμπόριο
Ο Trump έχει εκφράσει την αντίθεσή του στην προταθείσα εμπορική συμφωνία για την περιοχή του Ειρηνικού (ΤΡΡ) και ζήτησε μεγάλες αλλαγές στη συμφωνία με το Μεξικό και τον Καναδά (NAFTA). Οι πολιτικές αυτές φαίνεται ότι ενίσχυσαν την απήχησή του σε όλη τη ζώνη των μεσοδυτικών Πολιτειών, με τεράστιες συνέπειες στο τελικό εκλογικό αποτέλεσμα. Έχει επίσης απειλήσει να επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς 45% στις εισαγωγές προϊόντων από την Κίνα, τροφοδοτώντας τους φόβους για εμπορικό πόλεμο.
2. Εξωτερική Πολιτική
Ο Trump έχει δηλώσει ότι η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα ανασταλεί ή τουλάχιστον θα αναδιαρθρωθεί. Ενώ ο Obama ξεκίνησε τη θητεία του οραματιζόμενος έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα, ο Trump θα είναι ανοικτός στην ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου από την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα. Έχει επίσης αμφισβητήσει τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ έναντι των συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ, που δεν πληρώνουν τη δική τους συνεισφορά, ενώ πρότεινε μία πολύ στενότερη σχέση με τον Ρώσο Πρόεδρο, Vladimir Putin.
3. Υγεία
Ο Trump έχει συμφωνήσει με τη δέσμευση των Ρεπουμπλικανών για την αντικατάσταση των εμβληματικών μεταρρυθμίσεων του Obama στο σύστημα υγείας, γνωστών ως Obamacare. Δεν έχει αναπτύξει κάποια εναλλακτική πρόταση, αλλά δηλώνει ότι θα ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό των αγορών στις πολιτείες.
4. Φορολογική Πολιτική
Ο Trump υποσχέθηκε τη μεγαλύτερη φορολογική επανάσταση στις ΗΠΑ από την εποχή του Ronald Reagan, δεσμευόμενος για μείωση όλων των φόρων. Δηλώνει ότι καμία αμερικανική επιχείρηση δεν θα πληρώνει φόρο για τα κέρδη της περισσότερο από 15% έναντι 35% που φθάνει σήμερα η φορολογία των εταιρικών κερδών.
5. Ανώτατο Δικαστήριο
Για πολλούς πολιτικούς ακτιβιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες, η μελλοντική σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα μπορούσε να είναι η πιο σοβαρή επίπτωση των εκλογών. Με το ανώτατο δικαστήριο της χώρας να είναι τώρα διχασμένο 4-4 μεταξύ των συντηρητικών και των πιο φιλελεύθερων δικαστών, οι υποστηρικτές της Hillary Clinton ήλπιζαν ότι η εκλογή ένατου δικαστή από έναν Δημοκρατικό Πρόεδρο θα άλλαζε την ισορροπία. Αντί τούτου, ο Trump θα έχει πιθανόν την ευκαιρία να αντικαταστήσει ορισμένους από τους γηραιούς φιλελεύθερους δικαστές.
6. Κλιματική Αλλαγή
Ο Trump έχει χαρακτηρίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη «απάτη» που επινοήθηκε από την Κίνα για να κάνει τους Αμερικανούς βιομηχάνους μη ανταγωνιστικούς και δεσμεύθηκε να «ακυρώσει» την Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η οποία βασίσθηκε στη συναίνεση του Obama με την Κίνα. Λέει επίσης ότι θα σταματήσει όλες τις πληρωμές των ΗΠΑ για προγράμματα του ΟΗΕ σχετικά με την υπερθέρμανση της γης.
7. Μετανάστευση
Αυτό είναι το θέμα που πυροδότησε τα μεγαλύτερα πάθη την προεκλογική περίοδο, τόσο των υποστηρικτών του Trump όσο και των ισπανόφωνων ψηφοφόρων. Τόσο η υποψήφια Hillary Clinton και ο απερχόμενος Barack Obama είχαν υποστηρίξει ολοκληρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να δώσουν σε παράνομους μετανάστες μια ευκαιρία πλήρους υπηκοότητας. Ο Trump στήριξε την προεκλογική του εκστρατεία στη δέσμευση να χτίσει ένα τείχος στα μεξικανικά σύνορα, έχει ζητήσει να απαγορευτεί η μετανάστευση των μουσουλμάνων και την άμεση απέλαση 11 εκατ. λαθρομεταναστών. Ωστόσο, ακολούθως έκανε πιο διφορούμενες δηλώσεις, υποσχόμενος αντ’ αυτού να προχωρήσει σε «εξονυχιστικό έλεγχο» και αρνούμενος να ξεκαθαρίσει τα ακριβή του σχέδια για τους μετανάστες που δεν έχουν άδεια παραμονής.
Aντιδράσεις στην Ελλάδα και τον κόσμο
Η ελληνική κυβέρνηση βλέπει να εξανεμίζονται επί της ουσίας αλλά και επικοινωνιακά τα όποια οφέλη από την επικείμενη επίσκεψη του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Barack Obama στις 15 Νοεμβρίου καθώς ήλπιζε στην εκλογή της Hillary Clinton για αποφασιστική παρέμβαση στο ζήτημα του ελληνικού χρέους. Υπενθυμίζεται ότι την τελευταία φορά που ο Donald Trump αναφέρθηκε στην Ελλάδα ήταν τον Ιούλιο του 2015, όταν η ελληνική κυβέρνηση βρισκόταν ακόμα σε διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της. Μιλώντας τότε στο Fox News, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος είχε πει ότι οι ΗΠΑ δεν θα έπρεπε να αναμιχθούν πολύ στο ζήτημα του ελληνικού χρέους. «Έχουμε αρκετά προβλήματα. Αφήστε τη Γερμανία να διαχειριστεί το ελληνικό ζήτημα», είχε πει χαρακτηριστικά.
Η πρώτη αντίδραση από το κυβερνητικό στρατόπεδο στο εκλογικό αποτέλεσμα για την προεδρία των ΗΠΑ ήρθε από την πλευρά του Πάνου Καμμένου, ο οποίος μέσω Twitter εξέφρασε τα συγχαρητήρια του στον νεοκλεγέντα πρόεδρο και κάνει λόγο για τον ενισχυμένο ρόλο του Eλληνοαμερικανού Γιώργου Παπαδόπουλου, ενός από τους πέντε συμβούλους του Trump σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Τα συγχαρητήριά του στον Donald Trump εξέφρασε κι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, από τη Βηρυτό όπου βρίσκεται για επίσημη επίσκεψη μαζί με τον Κύπριο ομόλογό του, Ιωάννη Κασουλίδη.
Από την πλευρά της, η αξιωματική αντιπολίτευση σημειώνει ότι «οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα παραμείνουν ισχυρές» ενώ ο βουλευτής Κώστας Σκρέκας μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ, επεσήμανε ότι μένουν να διαφανούν οι προθέσεις του Trump απέναντι στην Τουρκία του Erdogan και το ζήτημα του προσφυγικού αλλά και «πως θα αντιμετωπίσει την διαφαινόμενη αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή μετά τους εξοπλισμούς της Τουρκίας που περιλαμβάνουν τα τελευταίας γενιάς F-35».
Συγχαρητήρια στον νέο πρόεδρο Τραμπ σημαντική η θέση πλέον του Ελληνοαμερικανού Γιώργου Παπαδόπουλου για την Ελλάδα pic.twitter.com/tYDkSqPH7t
— Panos Kammenos (@PanosKammenos) November 9, 2016
https://twitter.com/BenjaminHarvey/status/796241964693917698
O πρόεδρος της Αιγύπτου Abdel-Fattah al-Sisi και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Binali Yildirim ήταν οι πρώτοι ηγέτες μουσουλμανικών κρατών που συνεχάρησαν τον νέο Αμερικανό πρόεδρο, με τον τελευταίο να θέτει εκ νέου το αίτημα έκδοσης του Fethullah Gülen. Με φανερή ικανοποίηση υποδέχθηκε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu τη νίκη Trump στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, σημειώνοντας πως η Άγκυρα θα ενισχύσει τις «βασισμένες στην εμπιστοσύνη σχέσεις και τη συνεργασία» της με τις ΗΠΑ.
#Turkey PM Binali #Yildirim congratulates #Trump, urges extradition of Fethullah #Gulen so "we may open a new page in our relations"
— Mark Lowen (@marklowen) November 9, 2016