ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Σε εξέλιξη βρίσκεται η πολυεθνική άσκηση «DEFENDER EUROPE 21» που θα διεξαχθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη με πολλαπλές δραστηριότητες στο έδαφος 12 χωρών και συμμετοχή προσωπικού από 26 κράτη. Στο πλαίσιο της άσκησης έφτασε στις 5 Μαϊου στο λιμένα Αλεξανδρούπολης το πλοίο Liberty Promise, μεταφέροντας περισσότερα από 300 στοιχεία εξοπλισμού (κυρίως οχήματα και ελικόπτερα) που θα προωθηθούν σε περιοχές ασκήσεων. Την Παρασκευή 07 Μαΐου 2021 έλαβε χώρα η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (DV Day) στην οποία παρέστησαν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος και ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Geoffrey Pyatt και ο υποστράτηγος C. Mohan της 21ης Διοίκησης Υποστήριξης Θεάτρου Επιχειρήσεων των ΗΠΑ. Στον χαιρετισμό του ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ επισήμανε τον κομβικό ρόλο και την σπουδαιότητα των διευκολύνσεων που παρέχει η Ελλάδα μέσω του Λιμένα της Αλεξανδρούπολης για την ομαλή και ασφαλή διεξαγωγή της «DEFENDER EUROPE 21», τόνισε τη στενή σχέση των δύο χωρών στο πλαίσιο της πρόσφατης αναβάθμισης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) και αναφέρθηκε στα πολλά και σημαντικά βήματα του τελευταίου έτους με πιο χαρακτηριστικό την ανάπτυξη της 101 Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας στην Ευρώπη για την «ATLANTIC RESOLVE 20», όπου και χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά οι υποδομές του Λιμένα της Αλεξανδρούπολης για την υποδοχή τους, καθώς και στη μεταστάθμευση 12 μαχητικών αεροσκαφών F-15 στην 110 Πτέρυγα Μάχης στην Λάρισα για συνεκπαίδευση με την επωνυμία «EARLY BIRD», παράλληλα με την συμμετοχή τους στην άσκηση «ASTRAL KNIGHT 21» της «DEFENDER EUROPE 21».
Στις 27 Απριλίου εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ η Νέα Δομή Δυνάμεων, στην οποία περιλαμβάνεται και η ίδρυση της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, ως αυτόνομης διοίκησης με διοικητή αντιστράτηγο, η οποία θα ασκεί την διοικητική διοίκηση στις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων και τις Ειδικές Δυνάμεις του Στρατού Ξηράς. Η ΓΕΕΘΑ/ΔΕΠ θα αποτελείται από δύο σχηματισμούς επιπέδου μεραρχίας με διοικητές υποστρατήγους, ήτοι (α) τη Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων που αντικαθιστά τη 13η ΔΕΕ και στην οποία θα υπάγονται το ΕΤΑ, οι Μοίρες Αμφιβίων Καταδρομών, Ομάδες Ανορθόδοξου Πολέμου της ΔΥΚ, η νέα Μονάδα Αεροπορικών Ειδικών Επιχειρήσεων (ΜΑΕΕ) κ.ά., και (β) την Ι Μεραρχία Πεζικού στην οποία θα υπάγονται η 1η Ταξιαρχία ΚΔ-ΑΛ, η 32 ΤΑΞΠΝ και το 865 ΤΕΝΕΦ.
Στρατός Ξηράς
Αύξηση των μεταναστευτικών ροών σημειώνεται στον Έβρο, καθώς λόγω της εποχής χαμηλώνει η στάθμη του ποταμού. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Law & Order, καθ’ όλη την διάρκεια του 24ωρου καταγράφονται ομάδες των 50-100 ατόμων να φτάνουν στο βόρειο τμήμα του ποταμού, με την καθοδήγηση της τουρκικής στρατοχωροφυλακής, αλλά και τουρκικών drones που πετούν κατά μήκος του ποταμού ώστε να εντοπίζουν τις κινήσεις των ελληνικών περιπόλων και να καθοδηγούν αναλόγως τους λαθρομετανάστες. Επιτόπιες πηγές κάνουν λόγο για νέα επιχείρηση μαζικής εισβολής στα Ελληνικά σύνορα, η οποία αυτή τη φορά δεν γίνεται από ένα σημείο, όπως στις Καστανιές, αλλά σε όλο το μήκος του ποταμού”.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Πέμπτη 6 Απριλίου 2021 διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της Φρεγάτας (Φ/Γ) ΕΛΛΗ και Ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών με μονάδες της Μόνιμης Συμμαχικής Ναυτικής Δύναμης STANDING NATO MARITIME GROUP TWO (SNMG 2), στη θαλάσσια περιοχή Νότια και Δυτικά της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια του PASSEX, εκτελέστηκαν αντικείμενα πολέμου επιφανείας, επικοινωνιών, σύνθεσης και ανταλλαγής αναγνωρισμένης εικόνας περιοχής, προχωρητικοί ελιγμοί καθώς και σύνθετα αντικείμενα αντιαεροπορικού πολέμου ADEX (Air Defense Exercise).
Την Πέμπτη 06 Μαΐου 2021 έγινε στις εγκαταστάσεις της εταιρείας AEROSERVICES S.A. στην Πάχη Μεγάρων η εκδήλωση απόδοσης στο Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) του πρώτου Ελικόπτερου S-70 μετά την ολοκλήρωση εργασιών Γενικής Επιθεώρησης Σκάφους. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος, ο Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχος Σ. Πετράκης ΠΝ, ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Geoffrey R. Pyatt, ο Διευθύνων Σύμβουλος της AEROSERVICES S.A. Δ. Δάφνης καθώς και εκπρόσωποι της εταιρείας Lockheed Martin. Οι εν λόγω εργασίες εκτελέστηκαν στο πλαίσιο της πρόσφατης Διακρατικής Συμφωνίας Ελλάδας – ΗΠΑ, που αφορά το πρόγραμμα FMS για την Εν Συνέχεια Υποστήριξη (Follow On Support) των Ελικοπτέρων S-70, και μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την εκτέλεση Γενικής Επιθεώρησης Σκάφους από πιστοποιημένο εγχώριο επισκευαστικό φορέα. Τα 11 Ελικόπτερα S-70 εντάχθηκαν στο ΠΝ σταδιακά από το 1994 έως το 2005 και έχουν στο ενεργητικό τους συνολικά περί τις 45.000 ώρες πτήσης. Το πρόγραμμα ενισχύει σημαντικά την υποστήριξη των 11 ελικοπτέρων S-70 και εξασφαλίζει την υψηλή διαθεσιμότητά τους με παράλληλη μεταφορά τεχνογνωσίας σε εγχώριους επισκευαστικούς φορείς. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Α/ΓΕΕΘΑ επιβεβαίωσε επίσης ότι το ΠΝ θα παραλάβει το πρώτο από τα 7 νέα ελικόπτερα MH-60R στα τέλη του 2021.
Όπως προκύπτει από φωτογραφία ληφθείσα στο λιμένα Ναυπλίου στις 5 Μαϊου, στη νέα πυραυλάκατο ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ (P78) τύπου Super Vita, έχει πλέον τοποθετηθεί φόρτος Κ/Β κατά στόχων επιφανείας ΜΜ40 Exocet Block 3, και μετά τις δοκιμές του προηγούμενου μηνός είναι πλέον πλήρως επιχειρησιακή.
Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται στην Ολλανδία η επιτροπή του ΠΝ που θα επιθεωρήσει τις φρεγάτες κλάσης Μ που είναι υποψήφιες ως “ενδιάμεση λύση” για το ΠΝ, καθώς και τα ναρκοθηρικά κλάσης Alkmaar. Υπενθυμίζεται ότι στα μέσα Απριλίου επιτροπή του ΠΝ είχε επίσης μεταβεί στη Γαλλία για να επιθεωρήσει τις προσφερόμενες από τη Γαλλία φρεγάτες “ενδιάμεσης λύσης”, Jean Bart και Latouche-Treville. Εξ άλλου, η ανακοίνωση του ολλανδικού ναυτικού ότι η φρεγάτα HNLMS Van Speijk (F828) θα τεθεί σε ακινησία το καλοκαίρι λόγω έλλειψης προσωπικού επιβεβαιώνει ότι οι συγκεκριμένες φρεγάτες είναι άμεσα διαθέσιμες, πληροφορία στην οποία είχαμε επιμείνει παρά τις διαδόσεις από άλλες πηγές…
Πολεμική Αεροπορία
Την Τετάρτη 05 Μαΐου 2021 ολοκληρώθηκε η μεταστάθμευση 12 μαχητικών αεροσκαφών F – 15 της μοίρας 493 “Grim Reapers” της USAFE και του προσωπικού υποστήριξής τους στην 110 ΠΜ στη Λάρισα, που έγινε με σκοπό την συνεκπαίδευση της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) και της USAFE υπό την επωνυμία «EARLY BIRD», που θα διεξαχθεί έως την Παρασκευή 21 Μαΐου 2021 παράλληλα με την από κοινού συμμετοχή τους στην άσκηση «ASTRAL KNIGHT 21» που εντάσσεται στην πολυεθνική διακλαδική άσκηση «DEFENDER EUROPE 21». Στην άσκηση «EARLY BIRD» η ΠΑ θα συμμετέχει με μαχητικά αεροσκάφη F–16, M–2000, F–4 και με αεροσκάφη Αερομεταφερόμενου Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης & Ελέγχου (ΑΣΕΠΕ), ενώ κατά την διάρκεια αυτής έχουν σχεδιαστεί να εκτελεστούν αποστολές σύνθετων αεροπορικών επιχειρήσεων καθώς και προστασίας – προσβολής στόχων σε ξηρά και θάλασσα.
Η Πολεμική Αεροπορία συμμετέχει στο NATO Tiger Meet που διεξάγεται στη Beja της Πορτογαλίας από 2 ως 14 Μαϊου, με ειδικά διακοσμημένο F-16 της 335 Μοίρας.
Από τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ προκύπτει ότι η τουρκική αεροπορία παρουσίασε μηδενική παραβατική δραστηριότητα στο Αιγαίο στη διάρκεια της Μ. Εβδομάδας, αλλά την τελευταία εβδομάδα (3-7 Μαϊου) επανήλθε με αυξημένη προκλητικότητα, καθώς σημειώθηκαν 51 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, 4 εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά και 2 υπερπτήσεις ελληνικών εδάφων.
Αμυντική Βιομηχανία
Ο Όμιλος EFA GROUP ανακοίνωσε στρατηγική του συνεργασία με την επίσης ελληνική εταιρεία AETHER AERONAUTICS, η οποία έλαβε πιστοποίηση καταλληλότητας από το NAMFI για τα target drones PNS-1 και NMS-2 και πέτυχε την πρώτη εξαγωγική επιτυχία στη Ν. Αμερική.
H βιομηχανική παραγωγή Αυτόνομου Εναέριου Οχήματος Πολλαπλών Χρήσεων από την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία αποτέλεσε αντικείμενο σύσκεψης στις 26 Απριλίου μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Χ. Σταϊκούρα, της Διοίκησης της ΕΑΒ και Καθηγητών Πανεπιστημίων.
Κύπρος
Σε ναυάγιο κατέληξε το βράδυ της 28ης Απριλίου, όπως ήταν αναμενόμενο, η άτυπη πενταμερής διάσκεψη που είχε συγκαλέσει στη Γενεύη ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτιέρες για την επίλυση του Κυπριακού. Η κατάθεση από την τουρκική πλευρά, για πρώτη φορά, γραπτής πρότασης για λύση δύο κρατών εκτός του πλαισίου των αποφάσεων του ΟΗΕ και τη διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, καθιστά απόλυτα σαφές ποια πλευρά είναι υπεύθυνη για το ναυάγιο. Η πρόταση απορρίφθηκε από την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και, κατά πληροφορίες, από τουλάχιστον 4 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ωστόσο ο ΓΓ του ΟΗΕ απέφυγε να επιρρίψει την ευθύνη στην τουρκική πλευρά, δηλώνοντας ότι δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια.
Στις 21 Απριλίου πραγματοποιήθηκαν βολές αντιαρματικού Κ/Β 9M120 Ataka και πυροβόλου Gsh-30-2 30mm των επιθετικών ελικοπτέρων Mi-35Ρ της 450 ΜΕ/Π της Εθνικής Φρουράς επί θαλασσίου στόχου στο Πεδίο Βολής Κιτίου.
Ανατολικός Παρατηρητής
Σε συνέντευξή του στις 7 Μαϊου ο επικεφαλής της SSB Ismail Demir, ο οποίος παλιότερα είχε δηλώσει ότι η Τουρκία είναι ευτυχής για τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα του F35, δήλωσε ότι ο ο αποκλεισμός είναι παράνομος και ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για συνομιλίες με στόχο την επιστροφή της. Εξ άλλου, σε συνέντευξή του στο CNN Türk στις 25 Απριλίου ο Γενικός Διευθυντής της ΤΑΙ δήλωσε ότι για τη φάση 1 του τουρκικού προγράμματος εθνικού μαχητικού αεροσκάφους (MMU) έχουν διατεθεί $1,3 δισ. από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ οι 4.000 μηχανικοί που απασχολούνται στην ΤΑΙ πρέπει να αυξηθούν σε 10.000 καθώς απαιτούνται 6.000 μόνο για το πρόγραμμα MMU.
Σε άρθρο του Middle East Institute της 6ης Μαϊου για τις συνέπειες της επιβολής κυρώσεων από τις ΗΠΑ στην Τουρκία αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι τα ελικόπτερα CH-47F Chinook παραδόθηκαν στις ΤΕΔ χωρίς το σύστημα αυτοπροστασίας Echidna Phase 2A της BAE Systems λόγω απαγόρευσης εξαγωγής.
Στις 5 Μαϊου η SSB ανακοίνωσε την επιτυχή δοκιμαστική εκκίνηση του πετρελαιοκινητήρα BATU ισχύος 1.500 ίππων που προορίζεται για το άρμα μάχης Altay. Εφόσον οι δοκιμές εξελιχθούν ομαλά, η έναρξη παραδόσεων των πρώτων αρμάτων μάχης αναμένεται στα μέσα της δεκαετίας.
O Τουρκικός Στρατός παρέλαβε 10 τροποποιημένα θωρακισμένα οχήματα Kirpi II για την αντιμετώπιση-εξουδετέρωση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών με χρήση τηλεσκοπικού βραχίονα.
Στις 29 Απριλίου ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν εγκαινίασε μονάδα παραγωγής εκρηκτικών υλών RDX, HMX και CXM στις εγκαταστάσεις της ΜΚΕΚ στην Άγκυρα. Η νέα μονάδα έχει δυνατότητα ετήσιας παραγωγής 200 τόνων και αντιπροσωπεύει επένδυση $25 εκατ. με στόχο την απεξάρτηση από πηγές του εξωτερικού. Κατά τη διάρκεια της τελετής έγινε ιδιαίτερη αναφορά στο ρυμουλκούμενο ελαφρύ πυροβόλο Boran διαμετρήματος 105mm μέγιστου βεληνεκούς 17km, το οποίο λόγω χαμηλού βάρους (1.750 kg) μπορεί να μεταφερθεί ως εξωτερικό φορτίο από ελικόπτερα. Τα πρώτα 7 πυροβόλα θα παραδοθούν στον Τουρκικό Στρατό τον προσεχή Ιούνιο.
Στις 25 Απριλίου το υπό ανάπτυξη δικινητήριο ΜΕΑ AKSUNGUR απογειώθηκε από τις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ στην Άγκυρα και εκτέλεσε καθοδηγούμενο μέσω δορυφορικής ζεύξης άφεση πυρομαχικού KGK-82 (750 λιβρών) από ύψος 20.000 ποδών και απόσταση 30 χλμ επί θαλασσίου στόχου στο Πεδίο Βολής Σινώπης. Το εν λόγω ΜΕΑ είχε επιδείξει το Σεπτέμβριο 2020 ικανότητα πτήσης διάρκειας 28 ωρών φορτωμένο με 12 K/B MAM-L σε ύψος 20.000 ποδών. Έχουν κατασκευαστεί 5 ΜΕΑ Aksungur, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν προς τα τέλη του έτους στις ΤΕΔ.
Το αρματαγωγό BAYRAKTAR (L402) του Τουρκικού Ναυτικού εμφανίστηκε με ραντάρ έρευνας MAR-D της Aselsan στη θέση του SMART-S Mk2. To εν λόγω ραντάρ έχει ήδη εγκατασταθεί στην κορβέτα BEYKOZ (F503) και τοποθετείται στις 4 φρεγάτες κλάσης Barbaros στο πλαίσιο προγράμματος ΕΜΖ.
Στις 5 και 6 Μαϊου διεξήχθησαν στο Κάιρο συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, καθώς η Τουρκία καταβάλλει προσπάθεια να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο. Το σχετικό διμερές ανακοινωθέν αναφέρεται σε “ειλικρινείς” συνομιλίες (όρος που συνήθως χρησιμοποιείται όταν προκύπτουν διαφωνίες) ιδίως σε σχέση με την κατάσταση στη Συρία και το Ιράκ και τα ζητήματα της Αν. Μεσογείου. Σύμφωνα με διεθνείς πηγές, από αιγυπτιακής πλευράς ζητήθηκε η απόσυρση των τουρκικών δυνάμεων από τη Λιβύη, η έκδοση μελών των Αδελφών Μουσουλμάνων που έχουν καταφύγει στην Τουρκία, και η παύση των επιθέσεων τουρκικών ΜΜΕ στον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι.
Ειδικά για το θέμα της Λιβύης, σημειώνουμε επίσης ότι στις 3 Μαϊου η υπουργός Εξωτερικών της χώρας Najla al-Manqoush ζήτησε δημοσίως, ενώπιον του Μ. Τσαβούσογλου, την απόσυρση των τουρκικών δυνάμεων από τη Λιβύη, προκαλώντας την αντίδρασή του. Για τη συμπλήρωση της εικόνας των ανοικτών μετώπων της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, πρέπει να σημειωθούν και οι πρόσφατες ενδείξεις επανέναρξης της συνεργασίας των ΗΠΑ με τις κουρδικές δυνάμεις του SDF στη βορειοανατολική Συρία.
