Ανασκόπηση εβδομάδας #337

0
2266

Διεθνής κατάσταση

Στην Ουκρανία συνεχίζονται οι πολεμικές επιχειρήσεις, με τις ρωσικές δυνάμεις να έχουν την πρωτοβουλία των κινήσεων και να σημειώνουν εδαφικά κέρδη στην περιοχή της Avdiivka, ενώ τη νύχτα της 10 προς 11 Νοεμβρίου πραγματοποίησαν μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά της περιφέρειας του Κιέβου με 31 ιρανικά drones τύπου Shahed 131/136, και τουλάχιστον 5 πυραύλους τύπων Kh-59, Kh-31, P-800 και S-300. Στις 9 Νοεμβρίου ο Β. Πούτιν επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά το ρωσικό αρχηγείο της ουκρανικής επιχείρησης στο Ροστόφ επί του Ντον, συνοδευόμενος από τον υπουργό Άμυνας Σ. Σοϊγκού και τον αρχηγό του γενικού επιτελείου, στρατηγό Β Γκερασίμοφ. Η επίσκεψη (η δεύτερη μέσα σε έναν μήνα) φαίνεται ως προάγγελος νέας ρωσικής επιχείρησης. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:

Στη Γάζα συνεχίζονται οι εχθροπραξίες, με τις ισραηλινές δυνάμεις να ελέγχουν την ακτογραμμή της βόρειας Γάζας και να περισφίγγουν το κέντρο της πόλης με αργό ρυθμό, στοχεύοντας στον εντοπισμό και την εξουδετέρωση κέντρων αντίστασης της Χαμάς, και ιδίως σημαντικών στόχων όπως είναι τα κέντρα διοίκησης και οι αποθήκες οπλισμού. Ενδεικτικά, στην περιοχή Sheikh Radwan της Γάζας εντοπίστηκε αποθήκη οπλισμού και χώρος παραγωγής drones της Χαμάς σε κτίριο κατοικιών. Ο διάδρομος εκκένωσης της Γάζας παραμένει ανοιχτός επί 4-6 ώρες κάθε μέρα.

Η πρώτη έμπρακτη αντίδραση της Ελλάδας στην προσχηματική δίωξη του Φ. Μπελέρη από το αλβανικό κράτος (υπενθυμίζεται ότι δημοσιεύτηκε και ομολογία του βασικού ψευδομάρτυρα κατηγορίας ότι πληρώθηκε από την αστυνομία για να καταθέσει κατά του εκλεγμένου δημάρχου της Χειμάρρας), ήρθε με την άρνηση της Ελλάδας να συναινέσει σε κοινή επιστολή των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. προς την Αλβανία για την έναρξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων. Η επόμενη συνεδρίαση του δικαστηρίου για τη δίκη του Φ. Μπελέρη θα πραγματοποιηθεί στις 22 Νοεμβρίου, ενώ ενδιάμεσα θα υπάρξει άλλη δικάσιμος στην οποία θα κριθεί το αίτημά του να λάβει ειδική άδεια για να ορκιστεί δήμαρχος.

ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ

Την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας επισκέφθηκε το Ριάντ και συναντήθηκε με τον ομόλογό του της Σαουδικής Αραβίας, Πρίγκηπα Khalid bin Salman, με τον οποίο συζήτησε την παράταση της παρουσίας της ελληνικής συστοιχίας Α/Α πυραύλων Patriot που συμμετέχει στην αεράμυνα του Βασιλείου και στην ευρύτερη ενεργειακή ασφάλεια, καθώς προστατεύει πετρελαιοπαραγωγικές εγκαταστάσεις που είναι σημαντικές και για την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας. Μετά τη συνάντηση ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας δήλωσε ότι προσκάλεσε τη Σαουδική Αραβία να συμμετάσχει στο νέο οικοσύστημα καινοτομίας και αμυντικών βιομηχανιών και επιχειρήσεων που οργανώνεται στην Ελλάδα. 

Την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 2023, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος υποδέχθηκε τον Πρόεδρο της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Chairman of the European Union Military Committee – CEUMC) General R. Brieger, στο πλαίσιο επίσημης επίσκεψής του στην Ελλάδα. Ο Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ, πριν την μετάβασή του στο Στρατόπεδο του «ΠΑΠΑΓΟΥ», κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στην Πλατεία Συντάγματος. Στο πλαίσιο της ενημέρωσης του Προέδρου της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ, ο Διευθυντής του Κλάδου Στρατηγικής – Πολιτικής – Αμυντικού Σχεδιασμού και Δυνατοτήτων του ΓΕΕΘΑ Υποπτέραρχος (ΕΑ) Α. Μητσόπουλος παρουσίασε θέματα αμυντικής πολιτικής και τρεχουσών γεωπολιτικών εξελίξεων, καθώς και τις προτεραιότητες των ελληνικών ΕΔ σε εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο. Με την ολοκλήρωση της επίσημης επίσκεψής του στο ΓΕΕΘΑ, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συνόδευσε τον CEUMC στον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας Ι. Κεφαλογιάννη.

Από την Τρίτη 31 Οκτωβρίου έως την Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2023, οι Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν στην Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Δυνάμεων – Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων (ΕΔ – ΔΕΕ) με την επωνυμία «STRONG BALKAN – 23» που πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα της Αλβανίας, με 1 Επιχειρησιακή Ομάδα (Special Operations Task Unit – SOTU) της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ και 2 Επιτελείς σχεδίασης της ΔΕΠ. Κατά την διάρκεια της άσκησης διεξήχθησαν μεταξύ άλλων ρίψεις αλεξιπτωτιστών ελεύθερης πτώσης και στατικού ιμάντα, καταρριχήσεις από ελικόπτερα (fast rope, rappel), εξουδετερώσεις – καταστροφές Αυτοσχέδιων Εκρηκτικών Μηχανισμών (EOD), αντικείμενα Α΄ Βοηθειών στο πεδίο της μάχης, καθώς και βολές μάχης ταχείας αντίδρασης – βολές ελεύθερων σκοπευτών.

Στρατός Ξηράς

Από τις 4 ως τις 10 Νοεμβρίου 2023 διεξήχθη στο στρατόπεδο «ΥΠΙΑΤΡΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ» στο Πετροχώρι Ξάνθης, ο διαγωνισμός ουλαμών αρμάτων Μονάδων Τεθωρακισμένων της 1ης Στρατιάς με άρματα LEO2 (A4 και HEL), με συμμετοχή ουλαμού αρμάτων M1A2 ABRAMS της Διοίκησης Αμερικανικών Δυνάμεων Ευρώπης – Αφρικής (USAREUR – AF). Κατά τον διαγωνισμό οι συμμετέχοντες ουλαμοί αρμάτων αξιολογήθηκαν σε επιχειρησιακές διαδικασίες με μετρήσιμα αντικειμενικά κριτήρια, οι οποίες μεταξύ άλλων εστίασαν σε θέματα τακτικής μικρών κλιμακίων, τεχνικής εκτέλεσης βολών καθώς και σε τεχνικά θέματα των αρμάτων μάχης. Στο διαγωνισμό πρώτευσε η 211 ΕΜΑ της XXI Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας με Leopard-2A4 (όπως το 2020 και το 2022), επιβεβαιώνοντας το ρητό ότι «καλύτερο άρμα μάχης είναι εκείνο που έχει το καλύτερο πλήρωμα», ενώ δεύτερος κατατάχθηκε ο αμερικανικός ουλαμός.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του ιστοτόπου του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, η Miltech Hellas SA αναδείχθηκε νικήτρια σε διαγωνισμό για την  αναβάθμιση του εξοπλισμού των αυτοκινούμενων οβιδοβόλων οχημάτων Μ109 του Στρατού Ξηράς, με εξελιγμένα περισκόπια οδηγού νέας τεχνολογίας τύπου MLT-DTP-640.

Από 3 ως 7 Νοεμβρίου 2023 διεξήχθη στο Πεδίο Βολής – Ασκήσεων «ΨΗΛΟΣ ΣΤΑΛΟΣ» στο ν. Έβρου η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «ΑΙΣΙΟΣ ΟΙΩΝΟΣ-2023», άσκηση μεσαίας κλίμακας που διευθύνεται από το Δ΄ Σώμα Στρατού. Σύμφωνα με το σενάριο, ο υποτιθέμενος εχθρός κατόπιν επιθετικής ενέργειας εντός της ελληνικής επικράτειας, εφελκύεται σε προσχεδιασμένο χώρο καταστροφής εντός της φίλιας αμυντικής τοποθεσίας. Οι φίλιες δυνάμεις έχοντας δημιουργήσει τακτικό πλεονέκτημα, εκτελούν αντεπίθεση και στην συνέχεια εκμεταλλευόμενες την σύμπτυξη των εχθρικών, εκτελούν επιθετική ενέργεια για την δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών με σκοπό την ολοκληρωτική εξουδετέρωση του και την αποκατάσταση του εθνικού εδάφους, με την ενέργεια να υποστηρίζεται από πυρά Πυροβολικού, επιθετικά ελικόπτερα και αεροσκάφη της ΠΑ. Επισημαίνεται ότι για πρώτη φορά στον σχεδιασμό της άσκησης συμπεριλήφθηκαν τα Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) Marder 1A3 και Αναγνωρίσεως  (ΤΤΟΑ-ASV) Μ1117.

Στο πλαίσιο της άσκησης εκτελέστηκαν μεταξύ άλλων βολές πυροβολικού, αρμάτων και όλμων, πυρά από αεροσκάφη της ΠΑ με τερματική καθοδήγηση από προσωπικό της ΔΕΠ (Joint Terminal Attack Controller (JTAC), αντικείμενα Άμυνας – Αναδιάταξης, Υπέρβασης – Αντεπίθεσης και Εξάλειψης Αεροπρογεφυρώματος, πτήσεις Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (UAV), ρίψη αλεξιπτωτιστών. Την 7η Νοεμβρίου έλαβε χώρα η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (DV – Day) της  άσκησης, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κ. Σακελλαροπούλου, του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδια και του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κ. Φλώρου, ενώ την άσκηση παρακολούθησαν μεταξύ άλλων ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θ. Μπουρολιάς, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Ά. Χουδελούδης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Ι. Δρυμούσης ΠΝ, ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας Αντιπτέραρχος (Ι) Γ. Φασούλας, ο Διοικητής της 1ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ/EU-OHQ Αντιστράτηγος Ι. Τσιόπλος, ο Διοικητής της ΔΕΠ του ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Δ. Χούπης, ο Διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγος Δ. Κωνσταντάκος, Ακόλουθοι Άμυνας και Στρατιωτικοί Ακόλουθοι ξένων χωρών στην Ελλάδα, κ.ά.

Πολεμικό Ναυτικό

Στις 8 Νοεμβρίου τοποθετήθηκε στη φρεγάτα ΚΙΜΩΝ (F601) στο ναυπηγείο του Λοριάν το Πανοραμικό Τμήμα Αισθητήρων και Πληροφοριών (PSIM) μήκους βάσης 10m, ύψους 42m και βάρους 150t, στο οποίο αναρτάται μεταξύ άλλων το Ραντάρ Πολλαπλής Λειτουργίας (MFR) Thales Sea Fire. Υπενθυμίζεται ότι οι φρεγάτες ΚΙΜΩΝ, ΝΕΑΡΧΟΣ (F602) και ΦΟΡΜΙΩΝ (F603) αναμένεται να παραδοθούν στο ΠΝ το πρώτο και δεύτερο εξάμηνο του 2025 και το τέλος του 2026 αντίστοιχα.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ιστοτόπου του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, η Atlas Elektronik ειδοποίησε επίσημα το Πολεμικό Ναυτικό ότι η παράδοση των 44 τορπιλών  DM2A4 που έχουν παραγγελθεί για τα υποβρύχια τύπου 214 θα καθυστερήσει κατά μερικούς μήνες, με αποτέλεσμα οι πρώτες να παραδοθούν εντός του 2024 αντί για το τέλος του 2023, όπως είχε προγραμματιστεί. Για την καθυστέρηση θα επιβληθεί χρηματική ποινική ρήτρα στην κατασκευάστρια εταιρία.

Στις 10 Νοεμβρίου η φρεγάτα ΨΑΡΑ (F454) πραγματοποίησε συνεκπαίδευση σε επιχειρήσεις επιφανείας με την δανική φρεγάτα Neils Juel στην Αν. Μεσόγειο.

Από τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου έως την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2023, πραγματοποιήθηκε επιχειρησιακή εκπαίδευση μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού, στη θαλάσσια περιοχή Μυρτώου Πελάγους και νότια Πελοποννήσου, με συμμετοχή μονάδων των Διοικήσεων Φρεγατών, Υποβρυχίων, Ταχέων Σκαφών, Πλοίων Επιτήρησης, Αεροπορίας Ναυτικού, καθώς και Αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Η εν λόγω εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού, με σκοπό τη διατήρηση και περαιτέρω επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των συμμετεχόντων.

Στις 6 Νοεμβρίου υπεγράφη από τον διευθύνοντα σύμβουλο του αμερικανικού αναπτυξιακού χρηματοδοτικού οργανισμού U.S. International Development Finance Corporation (DFC) Σκοτ Νέιθαν και τον διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου ΟΝΕΧ Π. Ξενοκώστα η χρηματοδοτική συμφωνία ύψους 125 εκ. δολαρίων για τον εκσυγχρονισμό των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Πρόκειται για την πρώτη και μοναδική έως τώρα χρηματοδότηση από την DFC στην Ελλάδα, γεγονός που επιβεβαιώνει την κομβική σημασία των ναυπηγείων της χώρας, ως γεωστρατηγικού κόμβου της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου. Η υπογραφή της συμφωνίας έρχεται σε συνέχεια της δικαστικής απόφασης επικύρωσης του σχεδίου εξυγίανσης των Ναυπηγείων, που δημοσιεύθηκε στις 19 Οκτωβρίου. Με τη χρηματοδότηση  θα αναβαθμιστούν τα Ναυπηγεία Ελευσίνας ώστε ως το 2024 να έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετούν 200 πλοία ετησίως, με έμφαση στην επισκευή πλοίων LNG. Ήδη την ημέρα της υπογραφής της συμφωνίας έγιναν τα εγκαίνια της αποκατεστημένης δεξαμενής «Στρατής Γ. Ανδρεάδης» που είχε χαρακτηριστεί ως scrap και θα εξυπηρετεί εφ’ εξής πλοία κατηγορίας Panamax... Είναι περιττό να τονιστεί η στρατηγική, αλλά και οικονομική και κοινωνική, αξία της εξυγίανσης (και) των Ναυπηγείων Ελευσίνας, μετά τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όσους συνέβαλαν στην “ανάσταση” της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας.

Πολεμική Αεροπορία

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Σ. Ιωαννίδη για την εφημερίδα “Καθημερινή”, την ερχόμενη Τετάρτη θα βρεθει στην Αθήνα κλιμάκιο Αμερικανών αξιωματούχων, με σκοπό την προετοιμασία του επίσημου ελληνικού αιτήματος για την αγορά 4+2 νέων μεταφορικών αεροπλάνων C-130J. Ακολούθως η ΓΔΑΕΕ θα αναλάβει να συντάξει το αίτημα (LOR for LOA), ώστε να σταλεί στην αμερικανική κυβέρνηση μέχρι το τέλος του έτους. Το κόστος για τα πρώτα 4 αεροσκάφη υπολογίζεται σε 560 εκ. δολάρια περίπου. Παράλληλα, ως άμεση λύση στο πρόβλημα των χαμηλών διαθεσιμοτήτων των αεροσκαφών του τύπου,  αναμένεται η δωρεάν μεταβίβαση δύο C-130H μέσω του προγράμματος διάθεσης πλεοναζόντων ειδών (Excess Defence Aricles – EDA) του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας.

Την τελευταία εβδομάδα δεν σημειώθηκαν παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου ή παραβάσεις κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών από την τουρκική πολεμική αεροπορία.

Κύπρος

Το διήμερο 9 και 10 Νοεμβρίου 2023, στο πλαίσιο του Προγράμματος Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) και Γαλλίας, συνδιοργανώθηκε από την Εθνική Φρουρά (ΕΦ) και τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) της Γαλλίας, άσκηση αμφίβιων επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα από πλευράς ΕΦ συμμετείχαν ελικόπτερα GAZELLE της Διοίκησης Αεροπορίας και τα Παράκτια Περιπολικά ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ, ΤΣΟΜΑΚΗΣ και ΓΕΩΡΓΙΟΥ της Διοίκησης Ναυτικού, ενώ οι Γαλλικές ΕΔ με το πλοίο αμφίβιων επιχειρήσεων LHD TONNERRE και μεταφορικά ελικόπτερα NH 90. Σκοπός της άσκησης ήταν η συνεκπαίδευση του προσωπικού των δύο κρατών στις διαδικασίες σχεδίασης, εκτέλεσης και υποστήριξης αμφίβιων επιχειρήσεων. Ειδικότερα το επιμέρους σενάριο περιελάμβανε προετοιμασία της ακτής απόβασης, εκτέλεση αποβατικής ενέργειας από δυνάμεις Πεζοναυτών, ασφάλιση της περιοχής και εκτέλεση επιχειρήσεων αεροδιακομιδών.

Στις 9 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η 1η Διακυβερνητική Σύνοδος Κύπρου-Ελλάδας με στόχο τη βελτιστοποίηση της συνεργασίας και του συντονισμού στους τομείς Εξωτερικών, Εθνικής Άμυνας, Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Εσωτερικών, Υγείας, Ναυτιλίας, Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού. Δόθηκε έμφαση, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση του εμβληματικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, την οποία ανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ ως Φορέας Υλοποίησης, στην υποστήριξη του έργου αγωγού φυσικού αερίου EastMed Pipeline καθώς και στην επικείμενη ανάληψη από την Ελλάδα της Προεδρίας στον East Mediterranean Gas Forum στις αρχές του 2024.

Στις 9 Νοεμβρίου ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδης συμμετείχε στη Διεθνή Ανθρωπιστική Διάσκεψη για τον άμαχο πληθυσμό στη Γάζα, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, με συμμετοχή 80 περίπου χωρών και διεθνών οργανισμών και κεντρικό θέμα τον συντονισμό για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρουσίασε την Πρωτοβουλία «Αμάλθεια» της Κυπριακής Δημοκρατίας, για τη δημιουργία ενός θαλάσσιου διαδρόμου μέσω της Κύπρου, για απρόσκοπτη και ασφαλή παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας με τελικό προορισμό τη Γάζα, και τα πέντε στάδια που θα τη συνθέτουν. Τη στήριξή τους στην πρωτοβουλία εξέφρασαν ο Πρόεδρος της Γαλλίας, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου, ο υπουργός Εξωτερικών της Κροατίας και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος δήλωσε την ετοιμότητα της Ελλάδας για παροχή ναυτικών μέσων για τη μεταφορά της βοήθειας από την Κύπρο στη Γάζα. 

Ανατολικός Παρατηρητής

Στις 8 Νοεμβρίου σημειώθηκε η πρώτη επιβεβαιωμένη απώλεια μη επανδρωμένου αεροσκάφους τύπου Aksungur (s/n TCB883) του Τουρκικού Ναυτικού στο βόρειο Ιράκ, σχεδόν ένα μήνα μετά την κατάρριψη ANKA-S της Τουρκικής Αεροπορίας από αμερικανικά πυρά στη βόρεια Συρία. Το εν λόγω ΜΕΑ είχε παραδοθεί στη Διοίκηση Αεροπορίας Ναυτικού τον Αύγουστο του 2022 και επιχειρούσε με την 312 Μοίρα από το αεροδρόμιο Dalaman. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την κατάρριψη του συγκεκριμένου Aksungur, κατασκευής TAI, δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά στα τουρκικά ΜΜΕ ούτε στους εκατοντάδες τουρκικούς λογαριασμούς στρατιωτικής θεματολογίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Συνεχίστηκε η επιθετική ρητορική της Τουρκίας κατά του Ισραήλ και την τελευταία εβδομάδα, με τον πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν να δηλώνει εκ νέου ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση και να ζητά διεθνή έλεγχο για τα πυρηνικά όπλα του Ισραήλ.