Ανασκόπηση εβδομάδας #190

Στις 22 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εξωτερικών ότι Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν τη διεξαγωγή του 61ου γύρου Διερευνητικών Επαφών, στην Κωνσταντινούπολη, “προσεχώς”. Στην ανακοίνωση δεν αναφέρεται ακριβής χρόνος για την έναρξη των επαφών, η οποία προφανώς προγραμματιζόταν να ακολουθήσει τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που επρόκειτο να λάβει χώρα στις 24-25 Σεπτεμβρίου αλλά αναβλήθηκε για τις 1-2 Οκτωβρίου λόγω προληπτικής καραντίνας του προέδρου Σ. Μισέλ. Ωστόσο η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί, με πλέον πρόσφατο δείγμα την πτήση τουρκικού drone πάνω από το Καστελλόριζο, από το οποίο ακουγόταν ο τουρκικός εθνικός ύμνος και ρίχτηκε κόκκινη μπογιά στην ελληνική σημαία που έχει ζωγραφιστεί σε ύψωμα του νησιού.

ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ

Στις 23 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ν. Παναγιωτόπουλος ενημέρωσε τα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Αμύνης & Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, σε ειδική συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών στην αίθουσα «Ιωάννης Καποδίστριας». Συμμετείχαν ο υφυπουργός Εθνικής Αμύνης Α. Στεφανής, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (ι) Γ. Μπλιούμης, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Σ. Πετράκης ΠΝ και ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΘΑ Α. Οικονόμου.  Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος τοποθετήθηκε για τη νέα δομή των Ενόπλων Δυνάμεων και αναφέρθηκε στην ουσία της αναδιοργάνωσης. Το σχέδιο περιλαμβάνει την κατάργηση – μετονομασία – αλλαγή υπαγωγής, αναδιοργάνωση σε ευρεία κλίμακα, και συγκρότηση Μονάδων με επάνδρωση άνω του 80%. Μεταξύ άλλων προβλέπεται Διοίκηση Ειδικού Πολέμου και Μονάδα Αεροπορικών Ειδικών Επιχειρήσεων υπό το ΓΕΕΘΑ (με 2 NH-90,2 Chinook,2 ε/π μη κατονομαζόμενα,προφανώς Kiowa ή Apache & 2 C-130H της ΠΑ,όποτε αυτό απαιτηθεί), και μεταστάθμευση Σχηματισμών και μέσων (μεταξύ άλλων στο Ναύσταθμο Κρήτης που προβλέπεται να αναβαθμιστεί). Η κοινοβουλευτική επιτροπή γνωμοδότησε θετικά για τη Νέα Δομή 2020-2034, με θετική ψήφο των ΝΔ, ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ, αρνητική ψήφο του ΚΚΕ και της Ελληνικής Λύσης και “παρών” από τη ΜέΡΑ25.

Την Δευτέρα 21 και την Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2020 πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα ο Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), Lieutenant General Hamad Mohammed Thani Al Rumaithi. Τον Αρχηγό ΓΕΕΔ των ΗΑΕ υποδέχθηκε τη Δευτέρα ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος στην 115 Πτέρυγα Μάχης (ΠΜ) στην Αεροπορική Βάση της ΣΟΥΔΑΣ, όπου έχουν μετασταθμεύσει από την Τετάρτη 26 Αυγούστου 2020 προσωπικό και τέσσερα αεροσκάφη F-16 Blk 60 των ΗΑΕ. Την Τρίτη ο Αρχηγός ΓΕΕΔ των ΗΑΕ κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και στη συνέχεια επισκέφθηκε το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας στο Στρατόπεδο «ΠΑΠΑΓΟΥ». Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ υποδεχόμενος τον ομόλογο του μεταξύ άλλων επεσήμανε την άριστη σχέση των δύο χωρών, την προσωπική επαφή των δύο Αρχηγών, την επικείμενη περαιτέρω αναβάθμιση της συνεργασίας σε στρατιωτικό επίπεδο και τη σημασία της τόσο διμερώς, όσο και για την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Επίσης, τόνισε ότι η ανάπτυξη προσωπικού και μαχητικών των ΗΑΕ στην 115 ΠΜ και οι επαναλαμβανόμενες εκπαιδευτικές δραστηριότητες που συνεχίζονται, αφενός κατέδειξαν τον υψηλό βαθμό επαγγελματισμού των εμπλεκομένων, αφετέρου μέσω αυτών πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών με εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Για την πλήρη εικόνα της σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αξίζει να σημειωθεί ότι στις 25 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε την Αθήνα και ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Abdullah Bin Zayed Al Nahyan, ο οποίος συναντήθηκε με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια.

Κατόπιν εισήγησης του ΓΕΕΘΑ και έγκρισης από την πολιτική ηγεσία θα πραγματοποιηθεί από 23 Σεπτεμβρίου έως 2 Οκτωβρίου 2020 η Εθνική Διακλαδική Άσκηση ΤΑΑΣ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ – 20» αντί της Εθνικής Διακλαδικής Άσκησης ΤΑΜΣ «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ – 20». Για τη λήψη της απόφασης ελήφθη υπόψιν η διενέργεια το τελευταίο διάστημα σημαντικού αριθμού μη προγραμματισμένων επιχειρησιακών δραστηριοτήτων, διακλαδικών εκπαιδεύσεων και διεθνών ασκήσεων και συνεργασιών με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κύπρος και το Ισραήλ, οι οποίες αποτέλεσαν έμπρακτη απόδειξη της ετοιμότητας και του αξιόμαχου των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Επιπλέον, ελήφθησαν υπόψιν οι ιδιαίτερα απαιτητικές δραστηριότητες των Ενόπλων Δυνάμεων κατά το τελευταίο δίμηνο, καθώς και οι συντηρήσεις προγραμματισμένες και μη που απαιτούνται, σε συνδυασμό με τα μέτρα πρόληψης και προστασίας του προσωπικού από τον κορονοϊό.

Στρατός Ξηράς

Το διήμερο 21 και 22 Σεπτεμβρίου 2020, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Περιοχή Ευθύνης του Δ΄ Σώματος Στρατού (Δ΄ ΣΣ «ΘΡΑΚΗ»), καθώς και στην Περιοχή Ευθύνης της Τακτικής Διοίκησης του 41 Συντάγματος Πεζικού (ΤΔ/41 ΣΠ -«ΣΑΡΑΝΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ»). Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ο Αρχηγός επισκέφθηκε Μονάδες, Επιτηρητικά Φυλάκια (ΕΦ) και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, παρακολούθησε επιχειρησιακές δραστηριότητες και έδωσε κατευθύνσεις στο προσωπικό για την εκτέλεση της αποστολής του.

Στις 22 Σεπτεμβρίου προκηρύχθηκε από την ΑΣΔΥΣ διαγωνισμός για την προμήθεια υλικών ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού (2.020 αντιβαλλιστικά κράνη High/Low Cut, 5.680 εξαρτύσεις-γιλέκο Plate Carrier, 7.120 αντιβαλλιστικές πλάκες), προϋπολογισμού €3,94 εκατ. με χρηματοδότηση ΕΕ.

Πολεμικό Ναυτικό

Το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στη ν. Λέρο τελετή στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης για την 77η επέτειο από τη βύθιση του αντιτορπιλικού «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ», παρουσία του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναυάρχου Σ. Πετράκη ΠΝ. Στην τελετή παρέστησαν μέλη της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης/ Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και των Θρησκευτικών αρχών. Επίσης παρέστη ο Ακόλουθος Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, κατέπλευσαν στη ν. Λέρο η φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟΝ και η κανονιοφόρος ΑΗΤΤΗΤΟΣ.

Την Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε από Ομάδα Εξουδετερώσεως Ναρκών (ΟΕΝ) της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ) εξουδετέρωση γερμανικής νάρκης αγκυροβολίου, τύπου GQ, στη θαλάσσια περιοχή Διρού Λακωνίας. Η νάρκη εντοπίστηκε σε βάθος 20μ και ευρισκόταν σε πολύ καλή κατάσταση. Η επιχείρηση εκτελέστηκε σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, την Ελληνική Αστυνομία και το Δήμο Ανατολικής Μάνης.

Πολεμική Αεροπορία

Από τη Δευτέρα 14 έως την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2020, η Πολεμική Αεροπορία κατόπιν εγκρίσεως του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας συμμετείχε στην Πολυεθνική Αεροπορική Άσκηση Μικρής Κλίμακας «THRACIAN VIPER 2020», η οποία διεξήχθη στο FIR Σόφιας. Στην άσκηση, στην οποία συμμετείχαν προσωπικό και αεροπορικά μέσα της Βουλγαρίας (BGR AF), της Ρουμανίας (RoAF), του Καναδά (RCAF) και των ΗΠΑ (USAFE), η ΠΑ συμμετείχε με αεροσκάφη F-16 από την 110 και την 111 Πτέρυγα Μάχης, χωρίς μεταστάθμευση. Κατά τη διάρκεια της άσκησης εκτελέστηκαν σενάρια εναέριας μάχης και προσβολής επίγειων στόχων, με αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας και πολυπλοκότητας, συμβάλλοντας στην αναβάθμιση του επιπέδου συνεργασίας και διαλειτουργικότητας μεταξύ των συμμετεχόντων, ενώ έγινε πολύτιμη ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας.

Τη Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Γ. Μπλιούμης επισκέφθηκε την 116 Πτέρυγα Μάχης (116ΠΜ), στην Αεροπορική Βάση Αράξου, όπου ενημερώθηκε για τις εργασίες της Μονάδας που είναι σε εξέλιξη, συνομίλησε με το προσωπικό και συμμετείχε σε πτήση σχηματισμού δύο (2) αεροσκαφών F-16 Block 52+ Advanced, σύμφωνα με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της 335 Μοίρας.

Μειωμένη ποσοτικά και ποιοτικά ήταν η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στο Αιγαίο την εβδομάδα που πέρασε, καθώς σημειώθηκαν 38 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου (έναντι 58 μεταξύ 14 και 20 Σεπτεμβρίου), 2 εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη (έναντι 3 μεταξύ 14 και 20 Σεπτεμβρίου) και καμία υπέρπτηση ελληνικού εδάφους (όπως και μεταξύ 14 και 20 Σεπτεμβρίου).

Κύπρος

Στις 21 Σεπτεμβρίου έλαβε χώρα το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ε.Ε., όπου η Κύπρος επέμεινε στο βέτο κατά των κυρώσεων στη Λευκορωσία, συνδέοντας τη συναίνεσή της για τις κυρώσεις αυτές με την επιβολή νέων κυρώσεων στην Τουρκία για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ. Το θέμα παραπέμπεται πλέον στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που θα λάβει τελικά χώρα στις 1-2 Οκτωβρίου.

Το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας – Διάσωσης ανακοίνωσε την έναρξη της λειτουργίας του Δορυφορικού Κέντρου Ελέγχου Αποστολών Κύπρου σε Πλήρη Επιχειρησιακή Δυνατότητα (Full Operational Capabilities – FOC) από τις 22 Σεπτεμβρίου 2020, εντασσόμενο πλήρως στο παγκόσμιο δίκτυο του Διεθνούς Δορυφορικού Οργανισμού Έρευνας – Διάσωσης (Ε-Δ), Cospas – Sarsat, με περιοχή ευθύνης του το FIR Λευκωσίας. Το σύστημα Cospas – Sarsat, εντοπίζει δορυφορικά σήματα κινδύνου που εκπέμπονται από ραδιοφάρους πλοίων, αεροσκαφών ή ατόμων ανά τον κόσμο και τα διανέμει αυτόματα στα αντίστοιχα Κέντρα Συντονισμού Ε-Δ σε ελάχιστο χρόνο. Η εγκατάσταση και λειτουργία του Δορυφορικού Κέντρου Ελέγχου Αποστολών αποτελούσε ένα ιδιαίτερα σημαντικό στόχο που τέθηκε το 2011 από το ΚΣΕΔ και η υλοποίηση του οποίου αναβαθμίζει σημαντικά τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στον τομέα της Ε-Δ, καθιστώντας την κόμβο παροχής ανθρωπιστικών υπηρεσιών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, συνεισφέροντας, ταυτόχρονα, στη μείωση στο ελάχιστο τον χρόνο εντοπισμού ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο. 

Στη διάρκεια της εβδομάδας εκτελέστηκαν βολές πυροβολικού, τεθωρακισμένων και βαρέων όπλων πεζικού της Εθνικής Φρουράς

Ανατολικός Παρατηρητής

Τουρκικός “δάκτυλος” διακρίνεται πίσω από τη σημερινή επίθεση του Αζερμπαϊτζάν κατά του θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, που έχει αυτονομηθεί με την υποστήριξη της Αρμενίας. Οι αζερικές δυνάμεις έχουν καταλάβει ως τώρα επτά μεθοριακά χωριά στη διάρκεια της επίθεσης, ενώ το υπουργείο Άμυνας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ γνωστοποίησε ότι κατέστρεψε τέσσερα ελικόπτερα του Αζερμπαϊτζάν, 15 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και 10 τεθωρακισμένα. Από τις συγκρούσεις αναφέρονται ήδη 16 νεκροί και 100 τραυματίες, ενώ στην Αρμενία κηρύχθηκε επιστράτευση. Η τουρκική συνδρομή στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Αζερμπαϊτζάν τεκμηριώνεται από την επιβεβαιωμένη προσβολή 4 Α/Α συστημάτων 9K33 Osa (SA-8 Gecko) από ΜΕΑ/Φ Bayraktar TB2, ενώ είχαν προηγηθεί μεγάλης κλίμακας Τουρκο-αζερική άσκηση στις αρχές Αυγούστου, ασυνήθιστες πτήσεις τουρκικών ΜΕΑ/Φ το τελευταίο διάστημα στην περιοχή, μεταφορά Σύρων μισθοφόρων κλπ. Η τουρκική ανάμειξη προκύπτει και από τις σημερινές δηλώσεις του Ρ.Τ. Ερντογάν, με τις οποίες κάλεσε το λαό της Αρμενίας να ανατρέψει την κυβέρνησή του. Θα είναι ενδιαφέρουσα η συνέχεια, δεδομένου ότι η Αρμενία και η Ρωσία συνδέονται επισήμως με αμυντική συμμαχία από το 1992…

 

Στις 24 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας H. Akar, συνοδευόμενος από τον υπουργό Βιομηχανίας και Τεχνολογίας M. Varank και το σύνολο της τουρκικής στρατιωτικής ηγεσίας, επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Έρευνας & Ανάπτυξης Αμυντικών Βιομηχανιών (SAGE) του Συμβουλίου Επιστημονικής & Τεχνολογικής Έρευνας (TÜBİTAK) στην Άγκυρα, όπου ενημερώθηκε για τα τρέχοντα προγράμματα, μεταξύ των οποίων: Βλήματα αέρος-εδάφους SOM και SOM-J, βλήματα αέρος-αέρος Gökdoğan και Bozdoğan, συλλογές καθοδήγησης HGK και KGK, ατρακτίδια ΗΠ EHPOD και EDPOD, αδρανειακή μονάδα μέτρησης ATLAS, δέκτης GPS KAŞİF, θερμικές μπαταρίες και πυροτεχνικά συγκροτήματα.

Στις 19 Σεπτεμβρίου εκτελέστηκε βολή τορπίλης γυμνασίων από υποβρύχιο του Τουρκικού Ναυτικού (και πιθανότατα άφεση τορπίλης από αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας) στον Κόλπο της Σμύρνης.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, ο Ρ. Τ. Ερντογάν σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Γάλλο πρόεδρο Ε. Μακρόν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας,  ζήτησε την άρση των εμποδίων που θέτει το Παρίσι για την πώληση του γαλλο-ιταλικού Α/Α συστήματος μεγάλου βεληνεκούς SAMP-T. Δεδομένης της προμήθειας του ρωσικού συστήματος S-400 στην οποία έχει ήδη προβεί η Τουρκία, η κίνηση αυτή φαίνεται να αποσκοπεί σε κάποιου είδους πολιτική επαναπροσέγγιση με τη Γαλλία μετά την αντιπαλότητα που είχε αναπτυχθεί σε στρατηγικό αλλά ακόμα και προσωπικό επίπεδο. Ο Γάλλος πρόεδρος φέρεται να απάντησε ότι η Τουρκία θα πρέπει πρώτα να αποσαφηνίσει τη θέση της στη Συρία.

Σύμφωνα με διεθνείς πηγές, η αγορά εξοπλισμένων τουρκικών drones τύπου Anka-S από την Τυνησία ακυρώθηκε λόγω έλλειψης πόρων.