O Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης, συνοδευόμενος από τον Αρχηγό ΓΕΝ Αντιναύαρχο Γεώργιο Γιακουμάκη και υψηλόβαθμα στελέχη των Γενικών Επιτελείων, επισκέφτηκε χθες τις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) όπου συζήτησε με τη διοίκηση τις λεπτομέρειες και τα χρονοδιαγράμματα των εργασιών και προγραμμάτων που αφορούν και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, συγκεκριμένα των επιθεωρήσεων εργοστασιακού επιπέδου του αεροπορικού υλικού, του προγράμματος εκσυγχρονισμού των μεταγωγικών αεροσκαφών C-130 που βαίνει προς ολοκλήρωση αλλά και του προγράμματος επανεργοποίησης των Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας P-3B Orion.
Υπενθυμίζεται ότι το υποπρόγραμμα «Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) και Αναβάθμιση/Ολοκλήρωση Νέων Επιχειρησιακών Συστημάτων για την Επιχειρησιακή Εκμετάλλευση έως πέντε (5) Αεροσκαφών P-3B του ΠΝ» ενεργοποιήθηκε το 2015 με την προκαταβολή $47,3 εκατ. και λόγω καθυστέρησης μετακυλίσθηκαν τα -ακόλουθα προβλεπόμενα από τη διακρατική συμφωνία (LOA GR-P-GLI)- ποσά στα επόμενα έτη που βαρύνουν τον Κωδικό Αριθμό Εξόδου (ΚΑΕ) 6912 του Προϋπολογισμού του ΥΠΕΘΑ για τις εξοπλιστικές δαπάνες των Ενόπλων Δυνάμεων:
2015: $ 86.736.591
2016: $ 129.669.114
2017: $ 106.902.201
2018: $ 67.874.558
2019: $ 46.923.664
2020: $ 35.015.243
2021: $ 26.721.774
ΣΥΝΟΛΟ: $ 499.843.145
Εξ αυτών, το 75% προορίζεται για την ανάδοχο εταιρεία Lockheed Martin και τις ελληνικές εταιρείες που θα αναλάβουν υπεργολαβικό έργο και το υπόλοιπο αφορά την εν συνεχεία υποστήριξη (FOS) των αεροσκαφών για την περίοδο 2022-2027. Συγκεκριμένα, το Αμερικανικό Δημόσιο ανέθεσε στις 11 Φεβρουαρίου 2016 σύμβαση ύψους 141.936.871 δολαρίων στην εταιρεία Lockheed Martin για την επέκταση του ορίου ζωής 4 αεροσκαφών P-3B κατά 15.000 ώρες πτήσης (25 έτη) και την ενεργοποίηση ενός αεροσκάφους ενδιάμεσης λύσης με το 72% των εργασιών αυτών (κατασκευή δομικών τμημάτων) να εκτελείται στις ΗΠΑ και το υπόλοιπο 28% (τελική συναρμολόγηση, εγκατάσταση και ολοκλήρωση συστήματος αποστολής) στην Ελλάδα.
Το επταετούς διάρκειας πρόγραμμα προβλέπει ολοκλήρωση των παραδόσεων των εκσυγχρονισμένων αεροσκαφών έως το 2022, χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν καθοριστεί οι ακριβείς ημερομηνίες παραλαβής, αν και στη διακρατική συμφωνία είχαν συμφωνηθεί τα κάτωθι διαστήματα-στόχοι για την υλοποίηση του προγράμματος:
- εντός πρώτου τριμήνου του 2016 το πρώτο αεροσκάφος ενδιάμεσης λύσης
- εντός τρίτου τριμήνου του 2019 και δεύτερου τριμήνου του 2020 το πρώτο εκσυγχρονισμένο αεροσκάφος
- μεταξύ πρώτου και τρίτου τριμήνου του 2020 το δεύτερο εκσυγχρονισμένο αεροσκάφος
- εντός πρώτου εξαμήνου του 2022 τα τρίτο και τέταρτο εκσυγχρονισμένα αεροσκάφη.
Μολαταύτα, επί του θέματος αποκαλύφθηκαν νέες, πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Από την απάντηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας στην πρόσφατη ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων βουλευτών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης διαφαίνεται πως δεν αποκλείεται το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης να μετατοπισθεί περαιτέρω, καθώς «η ΕΑΒ έχει κληθεί να υποβάλλει οικονομική και τεχνική προσφορά στην εταιρεία Lockheed Martin βάσει αιτήματος υποβολής προσφοράς (RfP) που έλαβε από την τελευταία και επί του συγκεκριμένου αντικειμένου εργασιών (Scope of Work). H διαδικασία αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν έχει ακόμη υπογραφεί σχετική σύμβαση μεταξύ ΕΑΒ και Lockheed Martin με συγκεκριμένο οικονομικό τίμημα».
Σημαντικότερο, όμως, είναι το γεγονός πως διαψεύδονται πανηγυρικά οι κατά καιρούς δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου σχετικά με «έκπτωση 20% με 30%» αφού όπως ο ίδιος σημειώνει, «κατά τη φάση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των ελληνικών και αμερικανικών Αρχών, προ υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας, επιτεύχθηκε έκπτωση κατά $80 εκ., με αποτέλεσμα την τελική διαμόρφωση της τελικής οροφής στα $499,8 εκ.».
Κι εδώ εγείρονται κάποια αμείλικτα ερωτήματα. Τι ακριβώς εννοεί ο υπουργός Εθνικής Άμυνας; Ότι μας ζητήθηκε δαπάνη ύψους $579,8 εκατ. για τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών; Από πού προκύπτει αυτό; Κατατέθηκαν άραγε τα σχετικά έγγραφα στη Βουλή; Τι απέγιναν τα 300 εκατ. που θα κόστιζε τελικά το πρόγραμμα; Πώς είναι δυνατόν να υπολόγιζε πως το κόστος του προγράμματος θα έπεφτε τόσο χαμηλά, όταν ήξερε εξαρχής πως τα νούμερα δε βγαίνουν, από τη στιγμή που το 25% του προγράμματος αφορά την FOS; Πώς έβγαιναν τα $150 εκατ. για την ΕΑΒ όπως ο ίδιος υποστήριζε από το βήμα της Βουλής; Είναι ξεκάθαρο πλέον, πως ήταν εξαρχής δεδομένο ότι η οροφή του προγράμματος αποτελούσε και το τελικό του κόστος. Πλέον μένει να διαπιστωθεί αν η δαπάνη $500 εκατ. πρόκειται να αποδώσει στο ΠΝ αεροσκάφη τα οποία θα μπορούν να εκτελέσουν το πλήρες φάσμα επιχειρήσεων ενός σύγχρονου Αεροσκάφους Ναυτικής Συνεργασίας, ήτοι Θαλάσσιας Περιπολίας (MP), Ανθυποβρυχιακού Πολέμου (ASW), Πολέμου Επιφανείας (ASuW) και συλλογής Πληροφοριών, Επιτήρησης και Αναγνώρισης (ISR).
