Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία ο πόλεμος συνεχίζεται και οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν την πρωτοβουλία των κινήσεων, έχοντας επιτύχει την τελευταία εβδομάδα εδαφικά κέρδη βορειοανατολικά του Bakhmut και νότια της Avdiivka. Επίσης την τελευταία εβδομάδα, και ιδιαίτερα στις 29 Δεκεμβρίου, οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν το μεγαλύτερο αριθμό επιθέσεων με drones από την έναρξη του πολέμου. Από την άλλη πλευρά, στις 26 Δεκεμβρίου οι ουκρανικές δυνάμεις έπληξαν με πυραύλους το λιμάνι της Feodosia, βυθίζοντας το ρωσικό αποβατικό πλοίο (LST) Novocherkask. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Στη λωρίδα της Γάζας συνεχίζονται οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού, που επικεντρώνονται στη μεθοδική καταστροφή των τούνελ της Χαμάς. Στις 28 Δεκεμβρίου έφτασε, με μέριμνα του υπουργείου Εξωτερικών, στο αεροδρόμιο El Arish της Αιγύπτου ελληνική ανθρωπιστική βοήθεια με τελικό προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας. Στο φορτίο περιλαμβάνονται μία πλήρως εξοπλισμένη μονάδα υποδοχής και βασικής περίθαλψης ασθενών καθώς και είδη ατομικής υγιεινής και πρώτων βοηθειών, που προσέφεραν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις Γιατροί του Κόσμου και International Humanitarian Aid Foundation
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Τη Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας επισκέφθηκε τη Σύμη και παρέστη στη Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων. Παρέστησαν επίσης μεταξύ άλλων ο Διοικητής της ΑΣΔΕΝ Αντιστράτηγος Σ. Κωστάκογλου, ο Υποδιοικητής της 95 ΑΔΤΕ Ταξίαρχος Σ. Παπαθανασίου και ο Διοικητής της ΔΑΝ Σύμης, Συνταγματάρχης (ΠΖ) Π. Βρανάς. Στη συνέχεια ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επισκέφθηκε το ΤΠΚ «ΔΑΝΙΟΛΟΣ» που ναυλοχεί στο νησί, όπου αντάλλαξε ευχές για την εορτή των Χριστουγέννων με τον Κυβερνήτη και το πλήρωμα, ενώ ακολούθως μετέβη στο στρατόπεδο της ΔΑΝ Σύμης όπου αντήλλαξε γευμάτισε με τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και τους οπλίτες θητείας. Επιστρέφοντας, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επισκέφθηκε επίσης την 112 ΠΜ στην αεροπορική βάση Ελευσίνας, όπου αντήλλαξε ευχές με τον Διοικητή της ΔΑΥ Αντιπτέραρχο (Ι) Δ. Γρηγοριάδη, τον Διοικητή της 112 ΠΜ Ταξίαρχο (Ι) Β. Τόσιο και τα στελέχη της.
Την Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος επισκέφθηκε Σχηματισμούς και Μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων .της Ρόδου και του Νησιωτικού Συμπλέγματος Μεγίστης, όπου και αντάλλαξε ευχές με το προσωπικό με την ευκαιρία των Άγιων Ημερών των Χριστουγέννων και της έλευσης του Νέου Έτους. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, συνοδευόμενος από τον Διοικητή της ΑΣΔΕΝ Αντιστράτηγο Σ. Κωστάκογλου και τον Διοικητή της 95 Ανώτερης Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής (95 ΑΔΤΕ) Υποστράτηγο Γ. Μανουρά, αντάλλαξε ευχές:
● Στην Ρόδο, με τα πληρώματα των Ελικοπτέρων της Πολεμικής Αεροπορίας και του Στρατού Ξηράς που σταθμεύουν στο Αεροδρόμιο Μαριτσών, καθώς και με το προσωπικό της Φρουράς Ρόδου.
● Στην Μεγίστη, με τον Διοικητή και το προσωπικό της ΔΑΝ Μεγίστης, καθώς και με τον Κυβερνήτη, τους Αξιωματικούς και το Πλήρωμα του Ταχέος Περιπολικού Κατευθυνόμενων Βλημάτων (ΤΠΚ) ΡΟΥΣΣΕΝ.
● Στην Στρογγύλη, με το προσωπικό του Επιτηρητικού Φυλακίου της νήσου.
● Στην Ρω, με το προσωπικό του Επιτηρητικού Φυλακίου της νήσου, όπου και κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο της Κυράς της Ρω.
Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατά την επίσκεψή του και απευθυνόμενος στο σύνολο του προσωπικού, ευχήθηκε σε όλους Χρόνια Πολλά, Καλή Χρονιά με υγεία και προσωπική, επαγγελματική πρόοδο στους ίδιους και στις οικογένειές τους, τόνισε ότι θα πρέπει να νιώθουν όλοι υπερήφανοι που αποτελούν τους φύλακες των θαλασσίων συνόρων μας, και εξήρε το αίσθημα ευθύνης, τον επαγγελματισμό και το υψηλό ηθικό και φρόνημά τους.
Στρατός Ξηράς
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Χ. Μαζανίτη για τον ιστότοπο enikos.gr, ο ΕΣ προσανατολίζεται στην ανακατασκευή των οχημάτων γενικής χρήσης τύπου Mercedes 240/290GD και των φορτηγών γενικής χρήσης τύπου Steyr για την παράταση της διάρκειας ζωής τους. Παράλληλα, σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα του Χ. Μαζανίτη αλλά και με ρεπορτάζ της Γ. Γκαραντζιώτη για τον ιστότοπο cnn.gr, ο ΕΣ εξετάζει επίσης τη δυνατότητα εκσυγχρονισμού και ανακατασκευής των ΤΟΜΠ Μ-113, έχοντας παράλληλα ζητήσει ενημέρωση από το Ισραήλ για το σύστημα «Iron Sting», που χρησιμοποιεί πυρομαχικό όλμου υψηλής ακριβείας καθοδηγούμενο με λέιζερ και GPS και μπορεί να χρησιμοποιήσει ως φορέα το Μ-113.
Πρέπει κατ’ αρχήν να επισημανθεί ότι οι ανάγκες των Μ/Κ ταγμάτων πρώτης γραμμής του ΕΣ δεν μπορούν να καλυφθούν από εκσυγχρονισμένα/αναβαθμισμένα Μ-113, διότι το όχημα (πέρα από τη μεγάλη ηλικία του που δεν εγγυάται απόσβεση της επένδυσης) έχει εγγενείς περιορισμούς, ιδίως από πλευράς θωράκισης. Επομένως το όποιο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Μ-113 δεν πρέπει να ακυρώσει την προσπάθεια απόκτησης σύγχρονων ΤΟΜΑ με ισχυρή θωράκιση για τον ΕΣ, είτε με την εκκρεμή παραχώρηση Μ-2 Bradley από τις ΗΠΑ, είτε με άλλους τρόπους. Ωστόσο ο μεγάλος αριθμός των Μ-113 σημαίνει ότι θα συνεχίσουν να υπηρετούν παράλληλα με όποιο σύγχρονο ΤΟΜΑ αποκτηθεί, και επομένως ένας περιορισμένος εκσυγχρονισμός τους θα είχε νόημα, ιδίως αν εστιαζόταν σε οχήματα ειδικής χρήσης που θα διατηρηθούν, όπως τα ολμοφόρα για τα οποία προτείνεται το «Iron Sting». Επίσης σκόπιμη κρίνεται η ανακατασκευή / αναβάθμιση των οχημάτων γενικής χρήσης τύπου Mercedes 240/290GD, που έχουν ακόμα ωφέλιμο χρόνο. Αντιθέτως η ανακατασκευή των φορτηγών Steyr φαίνεται μάλλον ανορθολογική, δεδομένου ότι τα οχήματα είναι πολύ καταπονημένα. Το πρόβλημα του ΕΣ στον τομέα των φορτηγών γενικής χρήσης είναι οξύ και η λύση του μπορεί να δοθεί μόνο από ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αντικατάστασής τους με νέα οχήματα, με εμπλοκή και της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Πολεμικό Ναυτικό
Εξακολουθεί να εκκρεμεί η επιλογή της φρεγάτας του Πολεμικού Ναυτικού που θα αποσταλεί στην Ερυθρά Θάλασσα για συμμετοχή στην επιχείρηση Prosperity Guardian. Κατά τις πληροφορίες μας, κανένα από τα ως τώρα αναφερθέντα ως “υποψήφια” πλοία δεν είναι αυτό που θα σταλεί τελικά, ενώ εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο αποστολής φρεγάτας τύπου S. Να προσθέσουμε ότι ελπίζουμε να μην εξετάζονται σοβαρά σκέψεις περί “δανεισμού” (ή αλλιώς, κανιβαλισμού) κρίσιμου εξοπλισμού από άλλα πλοία του Στόλου ώστε να είναι πλήρως αξιόμαχο το πλοίο που θα σταλεί.
Ωστόσο, επειδή “όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά”, θα παρατηρήσουμε το εξής: αν προκαλεί προβληματισμούς η αποστολή φρεγάτας του ΠΝ σε περιοχή όπου οι απειλές προέρχονται από αντάρτες και ιρανικά drones (και δεν αμφιβάλλουμε ότι η στρατιωτική ηγεσία λειτουργεί με απόλυτο γνώμονα την ασφάλεια του πλοίου και του προσωπικού), αξίζει να αναρωτηθεί κανείς (α) πόσο μεγαλύτερες είναι οι απειλές από πλευράς Τουρκίας (που διαθέτει καλύτερα drones και προηγμένα βλήματα επιφανείας-επιφανείας, καθώς και πολεμικό ναυτικό και αεροπορία ΝΑΤΟϊκού επιπέδου) και (β) ποιες είναι οι δυνατότητες των πλοίων του ΠΝ να αμυνθούν απέναντι στις απειλές αυτές. Αν η απάντηση στη δεύτερη ερώτηση δεν είναι ικανοποιητική (και πράγματι δεν είναι), αυτό σημαίνει ότι η προσπάθεια ενίσχυσης του ΠΝ δεν πρέπει να σταματήσει ούτε στιγμή, ότι τα εκκρεμή προγράμματα (όπως ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών τ. ΜΕΚΟ) πρέπει να προχωρήσουν άμεσα και ότι η όποια “προτεραιοποίηση” πρέπει να αφορά την αναγκαία προσαρμογή στις νέες απειλές (π.χ. drones) και όχι να λειτουργήσει ως πρόσχημα για κωλυσιεργίες πολιτικού χαρακτήρα.
Πολεμική Αεροπορία
Την Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023 και ώρα 11:28, αεροσκάφος τύπου Τ-2E Buckeye της 363 Μοίρας Εκπαίδευσης Αέρος της 120 Πτέρυγας Εκπαίδευσης Αέρος, κατέπεσε, κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης, μισό ναυτικό μίλι βορειοδυτικά του αεροδρομίου της Καλαμάτας, με συνέπεια τον θανάσιμο τραυματισμό του κυβερνήτη του, Επισμηναγού (Ι) Επαμεινώνδα Κωστέα, 40 ετών. Με την επιφύλαξη των πορισμάτων της υπηρεσιακής έρευνας, υπάρχουν ενδείξεις ότι το δυστύχημα οφείλεται σε αστοχία υλικού, καθώς βρέθηκαν μέρη του αεροσκάφους που πιθανότατα αποκολλήθηκαν πριν την πτώση του. Στον πεσόντα Επισμηναγό Ε. Κωστέα απονέμεται με προεδρικό διάταγμα ο βαθμός του Αντιπτεράρχου, ενώ κηρύχθηκε με απόφαση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδια τριήμερο πένθος στις Ένοπλες Δυνάμεις. Τέλος, την Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2023 έγινε στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας τελετή απόδοσης τιμών κατά την έπαρση της σημαίας σε μεσίστια θέση, στην οποία παρέστη το σύνολο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Στις 26 Δεκεμβρίου σημειώθηκε μία παράβαση κανόνων εναέριας κυκλοφορίας (είσοδος στο FIR Αθηνών χωρίς υποβολή σχεδίων πτήσης) από τουρκικό ελικόπτερο στο ΝΑ Αιγαίο.
Κύπρος
Σύμφωνα με δημοσιεύματα ισραηλινών και κυπριακών ΜΜΕ, το Ισραήλ έδωσε την αρχική του έγκριση για τη λειτουργία του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου μεταξύ Κύπρου και Γάζας. Συγκεκριμένα, στις 26 Δεκεμβρίου ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Ε. Κοέν ενημέρωσε τους ομολόγους του υπουργούς της Κύπρου και της Μ. Βρετανίας για τη θετική απόφαση του Ισραήλ, σε συνέχεια της επίσκεψής του στην Κύπρο την προηγούμενη εβδομάδα. Τα φορτία ανθρωπιστικής βοήθειας θα επιθεωρούνται στην Κύπρο με τη συνεργασία του Ισραήλ και στη συνέχεια θα αποστέλλονται δια θαλάσσης από τη Λάρνακα στο Al-Mawasi της νότιας Γάζας.
Ανατολικός Παρατηρητής
Σύμφωνα με δημοσίευμα του ιστοτόπου bloomberg.com, η Τουρκία ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες άδεια συμπαραγωγής των κινητήρων F110 της General Electric που χρησιμοποιούνται στα μαχητικά F-16, για να τους χρησιμοποιήσει στο τουρκικό μαχητικό TAI Kaan. Δεν αποκλείεται μάλιστα η παροχή της άδειας αυτής να περιλαμβάνεται (ατύπως) στα ανταλλάγματα που ζητά η Τουρκία από τις ΗΠΑ για την έγκριση της αίτησης ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, μαζί με τη γνωστή εκκρεμή πώληση αεροσκαφών F-16. Υπενθυμίζεται ότι η παρθενική πτήση του πρωτοτύπου Kaan είχε προγραμματιστεί για τις 27 Δεκεμβρίου, αλλά αναβλήθηκε για το 2024.
Στις 29 Δεκεμβρίου ματαιώθηκε ο τελικός του τουρκικού Super Cup στο ποδόσφαιρο που είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί στο Ριάντ της Σ. Αραβίας, καθώς οι σαουδαραβικές αρχές δεν επέτρεψαν στους παίκτες να φορέσουν μπλουζάκια στα οποία απεικονιζόταν ο Κεμάλ (σε ανάμνηση των 100 χρόνων από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους).
Αγαπητοί αναγνώστες, σας ευχόμαστε ένα ευτυχισμένο και δημιουργικό 2024!
