Διεθνής κατάσταση
Μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη ρωσική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2023 στην Ουκρανία, χωρίς να διαφαίνεται προοπτική ειρήνευσης. Οι ρωσικές δυνάμεις εξακολουθούν να διεξάγουν επιθετικές επιχειρήσεις στις περιοχές βορειοδυτικά του Svatove, στις περιοχές της Kreminna και του Bakhmut, καθώς και στα δυτικά του Donetsk και στα νότια της Ζαπορίζια. Η πιθανότητα ανάληψης μιας επιθετικής επιχείρησης μεγάλης κλίμακας από τις ρωσικές δυνάμεις την άνοιξη εξακολουθεί να απασχολεί τους αναλυτές διεθνώς. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Από τις 17 έως τις 19 Φεβρουαρίου διεξήχθη η 59η διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, στην οποία συμμετείχαν και ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ν. Παναγιωτόπουλος. Ο πρωθυπουργός συναντήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου με 17μελή διακομματική αντιπροσωπεία του Κογκρέσου υπό τον γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκρέιαμ, στην οποία συμμετείχαν και οι γερουσιαστές Μπομπ Μενέντεζ και ο Κρις βαν Χόλεν, ενώ συμμετείχε και σε πάνελ με αντικείμενο τη μετανάστευση. Την ίδια μέρα ο ΥΕΘΑ συμμετείχε σε συζήτηση «στρογγυλής τραπέζης» (roundtable) για ζητήματα αμυντικής βιομηχανίας, όπου τόνισε τη σημασία των συνεργατικών προγραμμάτων από κοινοπραξίες (consortia) εταιριών Αμυντικής Βιομηχανίας Κρατών – Μελών της Ε.Ε. και της παροχής κινήτρων προς αυτή την κατεύθυνση, όπως απαλλαγή από ΦΠΑ και εξαίρεση αμυντικών δαπανών από κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Επίσης ο υπουργός Εθνικής Αμύνης συναντήθηκε με τον Ισραηλινό ομόλογό του Yoav Gallant και με εκπροσώπους αμυντικών βιομηχανιών, με οποίους συζήτησε προοπτικές διεύρυνσης της συνεργασίας με την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2023 ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Χαρδαλιάς, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Ά. Χουδελούδης και ο εφοπλιστής Β. Πατέρας εγκαινίασαν το ανακαινισμένο Επιτηρητικό Φυλάκιο ΠΑΝΑΓΙΑΣ. Κατά τον σύντομο χαιρετισμό του, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αναφέρθηκε στις νέες ανακαινισμένες υποδομές του Ε.Φ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ, οι οποίες αναβαθμίζουν τις συνθήκες διαβίωσης του προσωπικού που υπηρετεί σε αυτό, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να εκπληρώνει με επιτυχία την αποστολή του. Ολοκληρώνοντας τον χαιρετισμό του, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ευχαρίστησε τον δωρητή κ. Βασίλειο Πατέρα για την γενναιόδωρη συνδρομή του στην ανακαίνιση του συνόλου των υποδομών του Επιτηρητικού Φυλακίου, καθώς και όλους όσους συνεισέφεραν καθ’ οιονδήποτε τρόπο σε αυτήν.
Την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος εγκαινίασε το νέο κτήριο του 3ου ΕΤΕΘ στο στρατόπεδο «ΑΝΤΓΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΤΟΥΝΤΑ» στην Χίο. Στην τελετή παραβρέθηκε ο Διοικητής της ΔΕΠ/ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Δ. Χούπης, καθώς και εκπρόσωποι των τοπικών, δημοτικών και θρησκευτικών αρχών. Το εν λόγω κτήριο αντικατέστησε τα κοντέινερ που στεγαζόταν το προσωπικό του 3ου ΕΤΕΘ αναβαθμίζοντας τις συνθήκες διαβίωσης του προσωπικού του, ενώ σχεδιάζεται και η κατασκευή καινούργιων μαγειρείων και εστιατορίων. Κατά το χαιρετισμό του ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συνεχάρη τους φορείς που ενεπλάκησαν με την ανέγερση του νέου κτηρίου για την ταχεία ολοκλήρωσή του. Νωρίτερα το πρωί, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, συνοδευόμενος από τον Αρχηγό ΓΕΣ Αντιστράτηγο Ά. Χουδελούδη επισκέφθηκε το Στρατηγείο της 96 ΑΔΤΕ και ενημερώθηκε από τον Διοικητή της 96 ΑΔΤΕ Ταξίαρχο Ε. Χατζή για τις δραστηριότητες και το έργο της Ταξιαρχίας. Στην ενημέρωση παρέστησαν επίσης ο Διοικητής της ΔΕΠ του ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Δ. Χούπης και ο Διοικητής της ΑΣΔΕΝ Αντιστράτηγος Σ. Κωστάκογλου.
Στρατός Ξηράς
Συνεχίζεται στο Πετροχώρι η ΤΑΜΣ «Θρακική Συνεργασία-23» (THRACIAN COOPERATION-23) που ξεκίνησε στις 10 Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει ως τις 24 Φεβρουαρίου, με τη συμμετοχή των ΧΧV και ΧΧΙ ΤΘΤ, της 71 A/M ΤΑΞ, της 1ης ΤΑΞΑΣ και της 2nd Brigade Combat Team της 101st Airborne Division των ΗΠΑ. Η άσκηση διεξάγεται με χρήση πραγματικών πυρών και Συστημάτων Εξομοίωσης Τακτικής Εμπλοκής, ενώ σύμφωνα με ρεπορτάζ της Γ. Γκαραντζιώτη για την εφημερίδα Political, σήμερα φτάνει στην Ξάνθη ισραηλινή αποστολή στελεχών που επίσης θα συμμετάσχουν στην άσκηση. Σύμφωνα με το ανωτέρω ρεπορτάζ οι Ισραηλινοί, ενώ αρχικά είχαν δηλώσει ότι θα συμμετάσχουν ως παρατηρητές, στη συνέχεια ενημέρωσαν το Δ’ Σώμα Στρατού ότι περίπου 25 στελέχη των ισραηλινών δυνάμεων θα λάβουν μέρος στην άσκηση ως μέλη σε στοιχεία Πυροβολικού, σε πληρώματα αρμάτων, σε ομάδες Πεζικού και στον Σταθμό Διοίκησης.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2023 διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της φρεγάτας ΣΑΛΑΜΙΣ με τις ισπανικές φρεγάτες ESPS SANTA MARIA και ESPS REINA SOFIA, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Κρητικού Πελάγους. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης εκτελέστηκαν αντικείμενα επικοινωνιών, ηλεκτρονικού πολέμου και προχωρητικών ελιγμών.
Από τη Δευτέρα 13 έως και την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023, πραγματοποιήθηκε συνδυασμός ασκήσεων «ΑΣΤΡΑΠΗ 1/23», «ΒΡΟΝΤΗ 1/23» και «ΟΡΜΗ 1/23», στη θαλάσσια περιοχή Σαρωνικού, Μυρτώου και Δυτικών Κυκλάδων με συμμετοχή μονάδων των Διοικήσεων Φρεγατών, Υποβρυχίων, Ταχέων Σκαφών, Πλοίων Επιτήρησης, Αεροπορίας Ναυτικού και Υποβρυχίων Καταστροφών. Οι εν λόγω ασκήσεις πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού, με σκοπό τη διατήρηση και περαιτέρω επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των συμμετεχόντων.
Την Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου το γαλλικό αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle (R91) έδεσε στο κρηπίδωμα Κ-14 στο Μαράθι, όπου θα παραμείνει ως την επόμενη εβδομάδα.
Πολεμική Αεροπορία
Ολοκληρώθηκε η συμμετοχή της Πολεμικής Αεροπορίας στην πολυεθνική άσκηση «SPEARS OF VICTORY 23», που πραγματοποιήθηκε από 30 Ιανουαρίου έως 17 Φεβρουαρίου 2023, στην ευρύτερη περιοχή της Αεροπορικής Βάσης King Abdulaziz στο Νταχράν της Σαουδικής Αραβίας. Η «SPEARS OF VICTORY 23» είναι αεροπορική άσκηση μεσαίας κλίμακας τύπου LIVEX (Live Exercise), στην οποία συμμετείχαν επίσης μαχητικά αεροσκάφη από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Ιορδανία, το Κατάρ, το Μπαχρέιν, το Πακιστάν και την Σαουδική Αραβία. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν στην «SPEARS OF VICTORY 23» με 4 μαχητικά αεροσκάφη F-16 της 337 Μοίρας και κλιμάκιο υποστήριξης, κατόπιν σχετικού αιτήματος του Chairman of the General Staff General Fayyad Bin Hamed Al-Ruwaili στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο κατά την επίσκεψή του στην Σαουδική Αραβία τον Νοέμβριο του 2022. Κατά την διάρκεια της άσκησης, εκτελέστηκαν σύνθετα επιχειρησιακά αεροπορικά σενάρια, ως ακολούθως:
● Αμυντικές και Επιθετικές Αεροπορικές Επιχειρήσεις (Defensive – Offensive Counter Air).
● Εναέρια Μάχη μεταξύ διαφορετικών τύπων Αεροσκαφών (Dissimilar Air Combat Training – DACT).
● Δυναμική Στοχοποίηση (Dynamic Targeting).
● Έρευνα και Διάσωση Μάχης (Combat Search and Rescue – CSAR).
● Υποστήριξη Συστημάτων Unmanned Aerial Vehicles (UAV Support).
● Εκτέλεση αεροπορικών σεναρίων Slow Mover Interset.
Την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2023, πραγματοποιήθηκε η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (Distinguished Visitors Day – DV Day) στην Αεροπορική Βάση King Abdulaziz, την οποία παρακολούθησε ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θεμιστοκλής Μπουρολιάς.
Συνεχίζεται η μειωμένη παραβατική δραστηριότητα από τουρκικής πλευράς στον αέρα, προφανώς λόγω των επιπτώσεων των σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου. Την τελευταία εβδομάδα σημειώθηκαν 15 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου, που πραγματοποιήθηκαν από ένα αεροσκάφος CN-235 και ένα UAV, χωρίς εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά ή υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους.
Κύπρος
Από 11 έως 17 Φεβρουαρίου 2023, συνδιοργανώθηκε από την Εθνική Φρουρά και τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, στο πλαίσιο της ευρύτερης άσκησης «SILVER FALCON – 2023», η άσκηση ειδικών επιχειρήσεων μικρής κλίμακας, με την επωνυμία «SILVER FALCON SOFEX – 2023», με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων της Διοίκησης Καταδρομών και της Ευρωπαϊκής Διοίκησης των ΕΔ των ΗΠΑ (USEUCOM). Το σενάριο της «SILVER FALCON SOFEX – 2023», περιλάμβανε, διάφορα είδη βολών μάχης ατομικού και ομαδικού – βαρέως οπλισμού, βασικών οδηγιών επιχειρήσεων περιπόλου και τακτικές κινήσεις τμημάτων σε διάφορα σενάρια, καθώς και εξάσκηση του προσωπικού σε επιχειρήσεις εκκαθάρισης οχυρωμένης τοποθεσίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι από κυπριακής πλευράς συμμετείχαν στην άσκηση και στρατεύσιμοι καταδρομείς, γεγονός που αποδεικνύει ότι με την κατάλληλη εκπαίδευση οι οπλίτες θητείας μπορούν να ανταποκριθούν σε πολύ υψηλό επίπεδο. Μέρος της άσκησης παρακολούθησε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δ. Ζερβάκης και η Διευθύντρια Εκπαιδεύσεως και Αξιολογήσεως της USEUCOM, Υποστράτηγος J. Meyeraan.
Από 13 έως 17 Φεβρουαρίου 2023, στο πλαίσιο της άσκηση ειδικών επιχειρήσεων μικρής κλίμακας, με την επωνυμία «SILVER FALCON SOFEX – 2023», πραγματοποιήθηκε στο Στρατόπεδο «ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ» στον Κόρνο, συνεκπαίδευση σε αντικείμενα διαχείρισης τραυματία στο πεδίο της μάχης (TCCC), με τη συμμετοχή προσωπικού της ΧΧ Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας και Τμήματος της 173 Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας της Ευρωπαϊκής Διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (USEUCOM). Σκοπός της εκπαίδευσης, στην οποία συμμετείχε ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό της Ταξιαρχίας, ήταν η επαύξηση των γνώσεων κατά τη διαλογή, διαχείριση και εκκένωση τραυματιών από το πεδίο της μάχης. Ειδικότερα περιλάμβανε πρακτική εξάσκηση στην περίθαλψη κάτω από πυρά, αντιμετώπιση αιμορραγίας, υποθερμία, περίθαλψη τραυμάτων, καθώς και εκκένωση τραυματία από το πεδίο της μάχης με την εκτέλεση αποστολής αεροδιακομιδής από πτητικό μέσο της Διοίκησης Αεροπορίας. Η συνεκπαίδευση κρίνεται ως ιδιαίτερα επωφελής, καθώς παρείχε τη δυνατότητα στο προσωπικό της Εθνικής Φρουράς να συνεκπαιδευτεί και να αποκομίσει πολύτιμες γνώσεις από εξειδικευμένους παρόχους Α΄ Βοηθειών και παραϊατρικό προσωπικό των ΕΔ των ΗΠΑ.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία με το Ν. Χριστοδουλίδη, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Al Sisi αναφέρθηκε στην ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των διμερών σχέσεων, σε τομείς όπως το εμπόριο, η ενέργεια, ο τουρισμός και η άμυνα, και στη σημασία της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου-Αιγύπτου-Ελλάδας.
Ανατολικός Παρατηρητής
Ο απολογισμός των σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου ανέρχεται πια σε πάνω από 40.000 νεκρούς και πάνω από 100.000 τραυματίες στην Τουρκία, ενώ στη Συρία οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 6.000 και οι τραυματίες τους 14.000. Η προσοχή στρέφεται σταδιακά στις πολιτικές επιπτώσεις του σεισμού, καθώς στελέχη του ΑΚΡ όπως ο Bülent Arinç (ιδρυτικό στέλεχος του ΑΚΡ και πρώην πρόεδρος της Βουλής) πρότεινε τη μετάθεση των προεδρικών εκλογών για το 2024. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν φέρεται να προτιμά τη διεξαγωγή τους κανονικά στις 14 Μαϊου, ενώ άλλα στελέχη του κόμματός του προτείνουν την αναβολή τους για τις 18 Ιουνίου, που θα ήταν εντός των συνταγματικών προθεσμιών. Επίσης ο επικεφαλής του CHP Κ. Κιλιντσντάρογλου δήλωσε ότι η αναβολή των εκλογών επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση πολέμου και συνεπώς πρέπει να διεξαχθούν κανονικά.
Στις 14 Φεβρουαρίου ο νέος υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Eli Cohen πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία, όπου συναντήθηκε μεταξύ άλλων με τον πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν και τον υπουργό Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου. Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, ο Ερντογάν και ο Τσαβούσογλου επανέφεραν την πρόταση εξαγωγής ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας, λέγοντας ότι η Τουρκία διαθέτει τις κατάλληλες εγκαταστάσεις για να “βοηθήσει” το Ισραήλ να εξαγάγει το φυσικό αέριο προς την Ευρώπη. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο αυτό, απαντώντας ότι το Ισραήλ θα το εξετάσει.
Αρνητική παραμένει η Τουρκία, παρά τις σχετικές πιέσεις από πλευράς ΝΑΤΟ Και ΗΠΑ, στην επικύρωση της ταυτόχρονης ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Σε σχετικές δηλώσεις του ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου ισχυρίστηκε ότι η Σουηδία δεν έχει εκπληρώσει πλήρως τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το πρωτόκολλο συμφωνίας, προσθέτοντας ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να αποδεχθεί την ξεχωριστή ένταξη της Φινλανδίας. Είναι βέβαιο ότι το ζήτημα αυτό θα έχει κεντρική θέση στις συναντήσεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Α. Μπλίνκεν, που επισκέπτεται σήμερα την Τουρκία, φτάνοντας αρχικά το Ιντσιρλίκ και στη συνέχεια την Άγκυρα, όπου θα συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό του Μ. Τσαβούσογλου. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ θα επισκεφθεί ακολούθως την Αθήνα, όπου αύριο θα του παραθέσει γεύμα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και στις 21 Φεβρουαρίου θα αρχίσει ο 4ος γύρος του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ.
