Στην εβδομάδα που πέρασε κυριάρχησε η βαριά σκιά της νέας αμφισβήτησης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από την Τουρκία, με τη διεξαγωγή ερευνών από το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis βάσει της NAVTEX 1262/20 σε περιοχή που καλύπτει ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελλορίζου, πλησιάζοντας στο όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων (6 ν.μ.). Από ελληνικής πλευράς υπάρχει ναυτική κινητοποίηση αντίστοιχη του Ιουλίου / Αυγούστου και γενικότερη ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά έχει επιλεγεί η τήρηση χαμηλών τόνων και η έμφαση στη διπλωματία, ιδιαίτερα σε επίπεδο ΕΕ. Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ολοκληρώθηκε στις 16 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης έθεσε μεταξύ άλλων ζήτημα εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία, θυμίζοντας ότι άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς το έχουν ήδη πράξει. Η προκλητική στάση της Τουρκίας φαίνεται ότι έχει αποξενώσει και τους υποστηρικτές της, με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χ. Μάας να ακυρώνει την επίσκεψή του στην Άγκυρα λόγω της ανακοίνωσης των ερευνών του Oruc Reis. Ως ορίζοντας για την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων θεωρείται η σύνοδος του Δεκεμβρίου, που έχει προσδιοριστεί για τις 10 και 11 του μηνός. Ωστόσο η Τουρκία χθες κλιμάκωσε τις προκλήσεις της, θεσπίζοντας αυθαίρετα επέκταση της περιοχής έρευνας – διάσωσης (SAR) τουρκικής αρμοδιότητας, σύμφωνα με τον παρακάτω χάρτη που δημοσίευσε και στο Twitter ο υπουργός Μεταφορών της Τουρκίας Α. Καραϊσμαΐλογλου. Η νέα αυτή εξέλιξη θα πρέπει να εντείνει ακόμη περισσότερο την εγρήγορση από ελληνικής πλευράς, καθώς δεν αποκλείεται να είναι προάγγελος κάποιου επεισοδίου με πρόσχημα αρμοδιότητες έρευνας-διάσωσης.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της “Καθημερινής”, σε συζητήσεις του με δημοσιογράφους στη Θάσο, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος προανήγγειλε ότι η αύξηση της στρατιωτικής θητείας στους 12 μήνες θα γίνει σύντομα. Υπό άλλες συνθήκες θα επιδοκιμάζαμε την προοπτική “σύντομης” υλοποίησης αυτής της πάγιας εισήγησης των Γενικών Επιτελείων, αλλά σήμερα πια η εξαγγελία “σύντομα” φαντάζει ανέκδοτο. Βρισκόμαστε 7 και πλέον μήνες μετά την υβριδική απόπειρα εισβολής στον Έβρο, 2 και πλέον μήνες μετά την έναρξη των παράνομων τουρκικών ερευνών σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να βρίσκονται επί ποδός και τις τουρκικές προθέσεις να είναι φανερές. Δεν αρκεί πια το “σύντομα” κύριε υπουργέ. Την αύξηση της στρατιωτικής θητείας έπρεπε να την είχατε ήδη αποφασίσει. Βιαστείτε.
Από 9 έως 16 Οκτωβρίου 2020 πραγματοποιήθηκε στο Στρατόπεδο «ΠΡΟΚΟΠΙΔΗ» στην Άσσηρο, η τελική φάση της άσκησης «GORDIAN KNOT 2020» του NATO Rapid Deployable Corps-Greece (NRDC-GR).Την Παρασκευή 16 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών (Distinguished Visitors Day, DVDay), στην οποία παρέστησαν ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, ο Υπαρχηγός Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας, Αντιναύαρχος κ. Ιωάννης Δρυμούσης ΠΝ ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, καθώς και εκπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων. Παραβρέθηκαν επίσης, ο Διοικητής του Allied Land Command (Izmir) Αντιστράτηγος Roger L. Cloutier Jr, εκπρόσωποι της Περιφερειακής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Αξιωματικοί ξένων Στρατηγείων, Στρατιωτικοί Παρατηρητές του ΝΑΤΟ, απεσταλμένοι ξένων διπλωματικών αποστολών, καθώς και Ακόλουθοι Άμυνας (ΑΚΑΜ) από χώρες της Συμμαχίας και των Βαλκανίων.
Στρατός Ξηράς
Την Παρασκευή 16 και το Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2020, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Περιοχή Ευθύνης των ΧΙΙ και ΧVΙ Μηχανοκίνητων Μεραρχιών Πεζικού, στον Νομό Έβρου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του επιθεώρησε Σχηματισμούς, Μονάδες και Επιτηρητικά Φυλάκια, έλεγξε σχέδια και την επιχειρησιακή ετοιμότητα τμημάτων ‘Άμεσης Αντίδρασης. Επίσης επισκέφθηκε το χώρο στον οποίο έχει ξεκινήσει η κατασκευή μέρους του αποτρεπτικού εμποδίου, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί ως τον Απρίλιο του 2021 και θα αποτελείται από ισχυρό μεταλλικό κιγκλίδωμα ύψους 5 μέτρων και βάθους 6 μέτρων με αντι-αναρριχητική, αντιαρματική και αντιπλημμυρική λειτουργία, ενώ θα κατασκευαστούν 8 νέα Υπερυψωμένα Αντιβαλλιστικά Παρατηρητήρια κατά μήκος των τεχνητών εμποδίων και θα αναβαθμιστούν τα παλαιότερα. Στις 17 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε παρουσίαση του υπό κατασκευή νέου τεχνητού εμποδίου στον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, παρουσία του ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλου και του Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κ. Φλώρου.
Την Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2020, πραγματοποιήθηκε στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ) στα Τρίκαλα, η τελετή ορκωμοσίας των πρωτοετών Σπουδαστών της Τάξης 2023 «Σχης (ΠΖ) Σπυρίδων Θεοδωρόπουλος», παρουσία του Γενικού Επιθεωρητή Στρατού – Διοικητή Δόγματος και Εκπαίδευσης, Aντιστρατήγου Κωνσταντίνου Κούτρα.
Συνολικά ορκίστηκαν 183 πρωτοετείς Σπουδαστές, εκ των οποίων 149 από την Ελλάδα και 34 από την Κύπρο.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2020 η φρεγάτα ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ (F-466) συμμετείχε στη διεθνής αεροναυτική άσκηση που πραγματοποιήθηκε στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου με τη συμμετοχή μέσων και προσωπικού από την Κύπρο, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Ιταλία.
Πολεμική Αεροπορία
Την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2020, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας (ΑΤΑ), το Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων (ΕΚΑΕ) και το 1ο Αεροπορικό Κέντρο Ελέγχου Αεράμυνας (ΑΚΕ), καθώς και στην 1η Στρατιά. Στις ομιλίες που πραγματοποίησε μεταξύ άλλων, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ευχαρίστησε το σύνολο του προσωπικού για το σκληρό έργο, τις θυσίες και την αμέριστη αφοσίωση του, καλώντας τους να συνεχίσουν με την ίδια αυταπάρνηση και πνεύμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας παραμένοντας σε πλήρη εγρήγορση. Ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με δημοσίευμα του larissanet.gr, ο ΓΕΕΘΑ αναφέρθηκε στην προοπτική προμήθειας αεροσκαφών F-35, στο πλαίσιο των αυξημένων εξοπλιστικών κονδυλίων που εγκρίθηκαν για τα προσεχή έτη.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της La Tribune, το τίμημα που θα καταβάλει η Ελλάδα για τα 12 μεταχειρισμένα Rafale της Armee de l’ Air ανέρχεται σε 400 εκατομμύρια ευρώ. Εν τω μεταξύ, ολοκληρώθηκε η συμμετοχή της 347 Μοίρας με 4 αεροσκάφη F-16 στην μεγάλης κλίμακας άσκηση VOLFA 20 που διεξήχθη στην 118 Αεροπορική Βάση στο Mont-de-Marsan της Γαλλίας μεταξύ 21 Σεπτεμβρίου και 9 Οκτωβρίου. Κατά την διάρκεια της άσκησης VOLFA 2020 εκτελέστηκαν περισσότερες από 20 αποστολές COMAO, σε σενάρια εναέριας υπεροχής, αναγνώρισης, εκδίπλωσης και προστασίας δυνάμεων και CSAR, ημέρα και νύχτα.
Περιορισμένη αριθμητικώς αλλά ελαφρώς αναβαθμισμένη ποιοτικώς ήταν η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας την τελευταία εβδομάδα στο Αιγαίο, καθώς σημειώθηκαν 23 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου (έναντι 35 την προηγούμενη εβδομάδα), 2 εμπλοκές με ελληνικά αεροσκάφη αναχαίτισης (έναντι μίας την προηγούμενη εβδομάδα) και 2 υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους (έναντι καμίας την προηγούμενη εβδομάδα).
Κύπρος
Την Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2020 πραγματοποιήθηκε στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου διεθνής αεροναυτική άσκηση με τη συμμετοχή μέσων και προσωπικού από την Κύπρο, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Ιταλία, καθώς και 6 πλοία ιδιωτικών εταιρειών. Από ελλαδικής πλευράς συμμετείχαν η φρεγάτα (Φ/Γ) ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ (F-466), ένα αεροσκάφος C-130 και προσωπικό από την 31 ΜΕΕΔ και το 747 ΕΤΜΧ, ενώ από κυπριακής πλευράς 3 πολεμικά πλοία της Διοίκησης Ναυτικού, 3 περιπολικά σκάφη της Λιμενικής και Ναυτικής Αστυνομίας, 3 Ε/Π AW139 (2 από την 460 ΜΕΔ της Διοίκησης Αεροπορίας και 1 από τη ΜΑΕΠ) και Ομάδες Υποβρύχιων Καταστροφέων της ΜΥΚ της Διοίκησης Ναυτικού. Σκοπός της άσκησης, η οποία σχεδιάσθηκε και συντονίσθηκε από το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ) και το Υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας καθώς και από την Εθνική Φρουρά σε συνεργασία με τα Γενικά Επιτελεία Εθνικής Άμυνας των υπόλοιπων χωρών, ήταν η εξάσκηση και εκπαίδευση των συμμετεχόντων σε σενάρια αντιμετώπισης τρομοκρατικής ενέργειας σε πλατφόρμα εξόρυξης υδρογονανθράκων, νηοψίας σε ύποπτα πλοία, πυρόσβεσης σε πλοία, απεγκλωβισμού και αεροδιακομιδής τραυματιών, μαζικής διάσωσης συνεπεία εγκατάλειψης της πλατφόρμας, καθώς και αντιμετώπισης θαλάσσιας ρύπανσης.
Στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού των παρουσιάσεων εθνοφυλάκων, πραγματοποιήθηκαν οι παρουσιάσεις των Λόχων Εθνοφυλάκων οι οποίες περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, την εκτέλεση βολών μάχης και Βαρέων Όπλων Πεζικού στα πεδία βολής των Σχηματισμών. Τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες των εθνοφυλάκων παρακολούθησε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δημόκριτος Ζερβάκης κατά τις επισκέψεις του στους κατά τόπους Σχηματισμούς.
Ο Ε. Τατάρ είναι ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, καθώς επικράτησε στο δεύτερο γύρο των “εκλογών” του ψευδοκράτους με ποσοστό 51.74% έναντι 48.26% του Μουσταφά Ακιντζί. Η νίκη του αποδίδεται στη σαφή υποστήριξη της τουρκικής κυβέρνησης, με κινητοποίηση της τουρκικής πρεσβείας στα Κατεχόμενα και απευθείας εμπλοκή του AKP και του MHP μεταξύ των εποίκων.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 16 Οκτωβρίου 2020 η τουρκική αεροπορία εκτέλεσε βολές με το ρωσικό Α/Α σύστημα S-400 στο Πεδίο Βολής Σινώπης. Εβλήθησαν κατά των στόχων συνολικά 3 βλήματα, πιθανότατα τύπου 40N6/E (μεγάλου βεληνεκούς) και σύμφωνα με τουρκικές πηγές όλες οι βολές ήταν επιτυχείς. Οι βολές πιστοποιούν ακόμη και για τους πλέον “καλοπροαίρετους” προς την Τουρκία παρατηρητές την ένταξη του συστήματος σε επιχειρησιακή χρήση. Στις ΗΠΑ υπήρξαν αντιδράσεις σε επίπεδο νομοθετικών σωμάτων, ιδιαίτερα με τη σκληρή δήλωση του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, αλλά ως σήμερα δεν υπήρξε επιβολή κυρώσεων βάσει CAATSA.
Παρουσιάστηκε το πρωτότυπο του αναβαθμισμένου ΤΟΜΑ ACV-AIFV από την ASELSAN, στο πλαίσιο σύμβασης αξίας 900 εκατ. ΤΛ που είχε αναλάβει στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Οι εργασίες περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- εγκατάσταση: τηλεχειριζόμενου πύργου μάχης NEFER (πυροβόλο 25mm, συζυγές πολυβόλο 7,62mm), συστημάτων προειδοποίησης laser και εγγύς επιτήρησης, βελτιωμένης θωράκισης/αντιναρκικής προστασίας, περισκοπίων οδήγησης, οθονών πολλαπλών ενδείξεων και νέου συστήματος πυρόσβεσης. Σε πρώτη φάση σχεδιάζεται η αναβάθμιση 133 ΤΟΜΑ του Τουρκικού Στρατού.
Στη σύγκρουση του Ναγκόρνο Καραμπάχ ισχύει από τα μεσάνυχτα εκεχειρία για ανθρωπιστικούς λόγους που συμφωνήθηκε χθες. Οι αζερικές δυνάμεις έχουν επιτύχει να ανακαταλάβουν μικρό τμήμα του θύλακα, χωρίς όμως αποφασιστική νίκη. Σύμφωνα με την ρωσική Kommersant, στο Αζερμπαϊτζάν έχουν αναπτυχθεί 600 Τούρκοι στρατιωτικοί, εκ των οποίων 200 σε ΤΠΖ, 50 στο Nakhchivan, 90 σύμβουλοι στο Baku, 120 ιπτάμενο-τεχνικό προσωπικό στην ΑΒ Gabala, 20 χειριστές ΜΕΑ/Φ στην ΑΒ Dollyar, 50 στο Α/Δ Yevlakh, 50 στο 4ο ΣΣ.
Επιπλέον, περίπου 1.300 Σύριοι και 150 Λίβυοι μισθοφόροι αναπτύχθηκαν στο Ναγκόρνο την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου κατόπιν εκπαίδευσης 2 εβδομάδων από Τούρκους στρατιωτικούς, σε ένα πρόγραμμα που διαχειρίζεται η ΜΙΤ. Άλλη μια ένδειξη της τουρκικής ανάμειξης στη σύγκρουση είναι αξία των εξαγωγών στρατιωτικού υλικού της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν, που ανήλθε σε 77,1 εκ. δολλάρια μόνο το Σεπτέμβριο.
