Σήμερα ολοκληρώθηκε η τετραήμερη διαδικασία των εκλογών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το σημείο αυτό θα επικαιροποιηθεί όταν υπάρξουν επίσημα αποτελέσματα.
Διεθνής κατάσταση
Στον πόλεμο της Ουκρανίας, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να πιέζουν τις ουκρανικές με επιθέσεις μικρής κλίμακας (επιπέδου λόχου) σε όλο το μήκος της γραμμής του μετώπου. Στο νέο μέτωπο βορειοδυτικά του Χαρκόβου, ο ρωσικός θύλακας διευρύνθηκε με την κατάληψη των περιοχών Hlyboke και Starytsya, αλλά η πόλη του Χαρκόβου παραμένει εκτός βεληνεκούς του ρωσικού πυροβολικού. Επίσης οι ρωσικές δυνάμεις σημείωσαν εδαφικά κέρδη σε άλλα σημεία του μετώπου, όπως το Kupyansk, το Chasiv Yar, η Avdiivka και η πόλη του Donetsk. Σε μια είδηση που ενδεχομένως έχει ελληνικό ενδιαφέρον, ο πρόεδρος της Γαλλίας Ε. Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία θα εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους και θα χορηγήσει μαχητικά αεροσκάφη Mirage 2000-5 στην Ουκρανία, διαμορφώνοντας μια “συμμαχία” με άλλα κράτη για το σκοπό αυτό. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Στα σύνορα Πολωνίας – Λευκορωσίας συνεχίζονται οι προσπάθειες υβριδικής εισβολής από μάζες μεταναστών, με την ανοχή/υποστήριξη της κυβέρνησης της Λευκορωσίας. Από πολωνικής πλευράς έχουν αναπτυχθεί σημαντικές δυνάμεις στα σύνορα για την παρεμπόδισή τους. Στις Ιουνίου, ένας 21χρονος Πολωνός στρατιώτης έπεσε νεκρός η διάρκεια των επιχειρήσεων απώθησης, από χτύπημα Αφγανού λαθρομετανάστη με αυτοσχέδια λόγχη-μαχαίρι.
Στις 6 Ιουνίου, η Ελλάδα εξελέγη μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετίας 2025-2026, λαμβάνοντας 182 ψήφους κρατών – μελών.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Τετάρτη 5 Ιουνίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας επισκέφθηκε το 308 Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσεως (ΠΕΒ), στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης, συνοδευόμενος από τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΘΑ Αντώνιο Οικονόμου. Ο κ. Δένδιας παρουσία του Διοικητή της ΑΣΔΥΣ Αντιστρατήγου Δ. Μπολομύτη, ενημερώθηκε από τον Διοικητή του 308 ΠΕΒ Αντισυνταγματάρχη (ΤΧ) Α. Περιστέρη για το έργο και τις τρέχουσες δραστηριότητες του Εργοστασίου, στο οποίο και περιηγήθηκε. Στο οπτικοακουστικό υλικό της επίσκεψης του ΥΕΘΑ στο 308 ΠΕΒ ξεχωρίζει πρωτότυπο Μ113 με εγκατεστημένο τηλεχειριζόμενο πυροβόλο περιστρεφόμενων καννών (gatling) τύπου M61A1 Vulcan των 20mm, βελτιωμένο σε σύγκριση με αυτό που είχε παρουσιαστεί παλιότερα ως προς τη βάση, το ηλεκτροοπτικό σύστημα και το μηχανισμό τροφοδοσίας. Ευχόμαστε αυτή τη φορά να προχωρήσει το πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να αποδώσει στο Στρατό Ξηράς ένα σύστημα εξαιρετικά χρήσιμο σε αντιαποβατικό ρόλο, αλλά και στην αντιμετώπιση drones.
Από την Τετάρτη 5 έως την Παρασκευή 7 Ιουνίου 2024, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης συμμετείχε στη 17η Σύνοδο των Αρχηγών των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) των Βαλκανικών Χωρών (17th Balkan Chiefs of Defence Conference), που διεξήχθη στο Δυρράχιο της Αλβανίας. Στο περιθώριο της συνόδου ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ είχε συναντήσεις με ομολόγους του, μεταξύ των οποίων ο Τούρκος ομόλογός του στρατηγός Metin GÜRAK, όπου συμφωνήθηκε η απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ τους, για την ύπαρξη καλού κλίματος και για την παρακολούθηση της εξέλιξης των συμπεφωνημένων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Κατά την παρουσία του στο Τίρανα ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συναντήθηκε με την Πρέσβη της Ελλάδας στην Αλβανία Κ. Καμίτση, καθώς και με τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιο, με τον οποίο συζήτησαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Στρατός Ξηράς
Την Παρασκευή 7 Ιουνίου 2024, πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Εκπαίδευσης Πλωτών Μέσων (ΚΕΠM) Ν. Έβρου, η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «ΠΟΤΑΜΙΑ ΟΔΟΣ / RIVER ROUTE» με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων της 31 Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας, της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού, του 730 Τάγματος Μηχανικού Γεφυροσκευής (730 ΤΜΧ Γ/Φ) και του 744 Λόχου Μηχανικού Γεφυροσκευής (744 ΛΜΧ Γ/Φ). Σκοπός της άσκησης, ήταν η ρεαλιστική εκπαίδευση του προσωπικού σε αντικείμενα πλεύσης των ερπυστριοφόρων και τροχοφόρων μέσων, καθώς και στην τεχνική διάβασης υδάτινου κωλύματος, υπό τις συνθήκες ενός σύγχρονου περιβάλλοντος επιχειρήσεων. Την τελική φάση της άσκησης, παρακολούθησαν ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, ο Διοικητής 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγος Δ. Κωνσταντάκος, ο Διοικητής του Δ΄ Σώματος Στρατού Σ. Παπασταθόπουλος, o Διοικητής της ΑΣΔΥΣ Αντιστράτηγος Δ. Μπολομύτης και παρατηρητές από την Αίγυπτο, την Αρμενία, τη Βουλγαρία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία και την Κύπρο.
Από 3 έως 7 Ιουνίου 2024 διεξήχθη στην περιοχή της Ξάνθης και της Κομοτηνής η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ 2024», με σκοπό την πρακτική εφαρμογή των γνώσεων των νέων Ανθυπολοχαγών και των Μονίμων Λοχιών όλων των Όπλων και Σωμάτων Τάξεως 2023, επί αντικειμένων αμυντικών και επιθετικών επιχειρήσεων και Διοικητικής Μέριμνας υπό ρεαλιστικές συνθήκες. Στην ΤΑΜΣ συμμετείχαν τμήματα και μέσα των ΧΧΙ, ΧΧIII και ΧΧV Τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών, της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού, της 29 Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας Πεζικού, της IV Ταξιαρχίας Υποστηρίξεως και της Διοίκησης Μηχανικού του Δ΄ Σώματος Στρατού. Κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ», οι Ανθυπολοχαγοί και οι Μόνιμοι Λοχίες εκπαιδεύτηκαν επί του πεδίου σε αντικείμενα βολών, επιθετικών και αμυντικών επιχειρήσεων, στις τεχνικές διάβασης υδατίνων κωλυμάτων, στην ανάπτυξη Περιοχής Διοικητικής Μεριμνας (ΠΔΜ) Ταξιαρχίας, ενώ συμμετείχαν σε Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ). Επιπρόσθετα, παρακολούθησαν την ΤΑΜΣ «Διπλής Ενεργείας», τη διαδικασία περισυλλογής βαρέως τεχνικού υλικού, καθώς και την επίδειξη διάβασης υδάτινων κωλυμάτων.
Την Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024, ο Διοικητής των Χερσαίων Δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας (Commander of Ground Forces) Αντιστράτηγος Fahad bin Abdullah Al Mutair, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην χώρα μας, κατόπιν πρόσκλησης του Αρχηγού ΓΕΣ Αντιστρατήγου Γ. Κωστίδη. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η οποία διεξήχθη σε εξαιρετικό κλίμα, συζητήθηκε η ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας των δύο Στρατών μέσω ανταλλαγής απόψεων επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, εξέτασης της προόδου υλοποίησης των ήδη συμφωνηθέντων δραστηριοτήτων, αναζήτησης νέων τομών και πεδίων συνεργασίας. Στη συνέχεια, ο Αντιστράτηγος Fahad bin Abdullah Al Mutair συνοδευόμενος από τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Αεροπορίας Στρατού Υποστράτηγο Ι. Χειμαριό, μετέβη στο Στρατόπεδο «Υποστρατήγου Ανδρέα Καλλίνσκη», όπου παρουσία του Διοικητή της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) Αντιστρατήγου Π. Μαυραγάνη, πραγματοποιήθηκε επίδειξη των δυνατοτήτων δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Πέμπτη 6 Ιουνίου 2024 η φρεγάτα (Φ/Γ) ΥΔΡΑ κατέπλευσε στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας (ΝΣ), περατούμενης της συμμετοχής της στην ευρωπαϊκή επιχείρηση EUNAVFOR ASPIDES, όπου θα την αντικαταστήσει η Φ/Γ ΨΑΡΑ. Τη Φ/Γ ΥΔΡΑ υποδέχθηκαν σύμφωνα με τις ναυτικές παραδόσεις τα πλοία του Στόλου που βρίσκονταν εν πλω για την άσκηση ΚΑΤΑΙΓΙΣ που εξελισσόταν στο Αιγαίο. Μετά τον κατάπλου της Φ/Γ ΥΔΡΑ στο ΝΣ, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δημήτριος – Ελευθέριος Κατάρας ΠΝ επέβη στο πλοίο συνοδευόμενος από τον Αρχηγό Στόλου Αντιναύαρχο Π. Κουλούρη ΠΝ και καλωσόρισαν τον Κυβερνήτη καθώς και το πλήρωμα της φρεγάτας, συγχαίροντας τους για την επιτυχή ολοκλήρωση της αποστολής.
Στις 6 Ιουνίου ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης συνοδευόμενος από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδια επισκέφθηκε το ναυπηγείο της Naval Group στο Lorient της Γαλλίας, όπου ενημερώθηκε για την πρόοδο του προγράμματος ναυπήγησης των φρεγατών κλάση ΚΙΜΩΝ.
Τη Δευτέρα 3 Ιουνίου 2024 διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της φρεγάτας ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, του Ταχέος Περιπολικού Κατευθυνομένων Βλημάτων (ΤΠΚ) ΒΛΑΧΑΚΟΣ και του υποβρυχίου ΝΗΡΕΥΣ, με το ιταλικό Αεροπλανοφόρο ITS CAVOUR, με την ιταλική φρεγάτα ITS ALPINO, με την γαλλική φρεγάτα FS ACONIT, με το γαλλικό Πλοίο Γενικής Υποστήριξης (ΠΓΥ) FS SOMME και με την ισπανική φρεγάτα ESPS NUMANCIA, στη θαλάσσια περιοχή βόρεια Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης εκτελέστηκαν γυμνάσια αντιμετώπισης πολλαπλής απειλής, επικοινωνιών και προχωρητικών ελιγμών.
Πολεμική Αεροπορία
Τη Δευτέρα 3 Ιουνίου 2024, πραγματοποιήθηκε συνεκπαίδευση με μαχητικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) και της Ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας, εντός του FIR Αθηνών, νότια της Κρήτης. Στη συνεκπαίδευση συμμετείχαν 4 μαχητικά αεροσκάφη Rafale της 332Μ από την 114 Πτέρυγα Μάχης, με 2 μαχητικά αεροσκάφη Harrier και 2 F-35 της Ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας, τα οποία απονηώθηκαν από το Αεροπλανοφόρο ITS CAVOUR (CAV). Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης, εκτελέστηκε αποστολή Dissimilar Air Combat Training (DACT), 4 Vs 4 με σύνθετα επιχειρησιακά σενάρια αυξανόμενης δυσκολίας και πολυπλοκότητας.
Ούτε την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου σταμάτησαν οι παραβάσεις κανόνων εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών από τουρκικά αεροπορικά μέσα, που υπενθυμίζουμε ότι ξανάρχισαν (μετά από πολλούς μήνες ηρεμίας) στις 15 Μαΐου, δηλαδή 2 μέρες μετά τη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στην Άγκυρα. Συγκεκριμένα, στις 4 Ιουνίου τουρκικό αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας τύπου ATR-72 πραγματοποίησε 2 παραβάσεις κανόνων εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών στο νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Κύπρος
Από 3 έως 7 Ιουνίου 2024 πραγματοποιήθηκε η ευρείας κλίμακας Εθνική Διακλαδική Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «ΝΙΚΗΤΗΣ-ΔΗΜΗΤΡΑ 2024» με τη συμμετοχή του συνόλου του προσωπικού και μέσων της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ). Η άσκηση διεξήχθη στο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο της ελεύθερης επικράτειας της Κύπρου, ενώ σε φάσεις της άσκησης συμμετείχαν έφεδροι, εθνοφύλακες, καθώς και Ομάδα Εθνοφυλάκων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Συμμετείχαν επίσης, κρατικοί φορείς και υπηρεσίες που εμπλέκονται στην παροχή υποστήριξης στην ΕΦ, υπό τον συντονισμό της Κεντρικής Υπηρεσίας Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτων Αναγκών (ΚΥΠΣΕΑ) του Υπουργείου Άμυνας. Σημειώνεται ότι η άσκηση εκτελέστηκε κανονικά παρά τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, και προς τιμήν της η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία αγνόησε τις παρεμβάσεις για ματαίωσή της, τηρώντας το δόγμα “εκπαιδεύσου όπως θα πολεμήσεις”. Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγος Γ. Τσιτσικώστας παρακολούθησε φάσεις της άσκησης που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορα πεδία βολής και ασκήσεων, όπου έδωσε οδηγίες και κατευθύνσεις και συνεχάρη το προσωπικό για την άριστη σχεδίαση και προετοιμασία, καθώς και για το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και μαχητικής ικανότητας, κάτω από ιδιαίτερα απαιτητικές συνθήκες. Μέρος της άσκησης παρακολούθησε ο Υπουργός Άμυνας Β. Πάλμας, παρουσία του Αρχηγού.
Την Δευτέρα 3 Ιουνίου 2024, στο πλαίσιο Προγράμματος Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ), πραγματοποιήθηκε η άσκηση αεράμυνας «APHRODITE SHIELD», με την συμμετοχή Μονάδων Αεράμυνας της Διοίκησης Αεροπορίας (ΔΑ) και αεροσκαφών της Βασιλικής Αεροπορίας του ΗΒ. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, ενεργοποιήθηκε το σύστημα αεράμυνας καθώς και το σύστημα αυτοπροστασίας των εγκαταστάσεων της ΕΦ και αξιολογήθηκε η απόδοση του σε ρεαλιστικές συνθήκες αντιμετωπίζοντας σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη. Επιπλέον, το προσωπικό εξασκήθηκε στις διαδικασίες τακτικού ελέγχου των όπλων και στη διαβίβαση πληροφοριών, καθώς και στις διαδικασίες αεράμυνας του Κέντρου Αεροπορικού Ελέγχου. Η άσκηση κρίνεται ως ιδιαίτερα επωφελής, καθώς παρέχει τη δυνατότητα στο προσωπικό της ΔΑ να συνεκπαιδευτεί με Μονάδες των ΕΔ του ΗΒ, προάγοντας με αυτόν το τρόπο τη διαλειτουργικότητα και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στην ενεργητική και παθητική αεράμυνα.
Πιέζει πλέον ο χρόνος για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου, καθώς σύμφωνα με ρεπορτάζ της Χ. Λιάγγου στην εφημερίδα “Καθημερινή”, ο ΑΔΜΗΕ κατέβαλε την 1η Ιουνίου στην εταιρία Nexans δόσεις συνολικού ποσού περί τα 75 εκατ. ευρώ για την κατασκευή του καλωδίου (εκ των οποίων τα 33 εκατ. από ευρωπαϊκά κονδύλια και τα υπόλοιπα από ίδια κεφάλαια) και το νέο κρίσιμο ορόσημο είναι η 31η Αυγούστου που θα πρέπει να πληρωθεί η επόμενη δόση. Στο διάστημα αυτό ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να διασφαλίσει την αναγκαία χρηματοδότηση για το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 1,9 δισ. ευρώ. Προς το σκοπό αυτό η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ αναμένεται να ξεκινήσει νέο κύκλο ενημέρωσης των αρμοδίων αρχών της Κύπρου για να άρει πλήρως τις επιφυλάξεις που έχουν εκφραστεί σχετικά με την ωφελιμότητα της διασύνδεσης. Ήδη στις 4 Ιουνίου παρουσιάστηκε στον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου & Βιομηχανίας Γ. Παπαναστασίου, η επικαιροποιημένη μελέτη κόστους – οφέλους που εκπόνησε η εταιρεία Exergia σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σύμφωνα με την οποία η λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου «Great Sea Interconnector» θα αποφέρει το 2030 εξοικονόμηση τουλάχιστον 30% στους λογαριασμούς ρεύματος των Κυπρίων καταναλωτών, και επομένως το κοινωνικό όφελος που προκύπτει από τη διασύνδεση (8 δισ. ευρώ) είναι πολλαπλάσιο του κόστους κατασκευής (1,9 δισ. ευρώ). Κρίσιμος παράγοντας για τη χρηματοδότηση του έργου είναι η ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου, κάτι που θα εξαρτηθεί από το εάν τελικά η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) θα συναινέσει στη μεθοδολογία υπολογισμού του ρυθμιζόμενου εσόδου. Η μελέτη κόστους – οφέλους θα παρουσιαστεί και στις τράπεζες, ξεκινώντας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με στόχο να επαναξιολογήσει το αίτημα χρηματοδότησης του έργου με το ποσό των 500 εκατ. ευρώ, που είχε απορριφθεί σε προηγούμενη φάση.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 4 Ιουνίου συνετρίβη εκπαιδευτικό αεροσκάφος SF-260D (s/n 93-0813) στην περιοχή της Καισάρειας, με αποτέλεσμα το θάνατο των δύο χειριστών του. Το αεροσκάφος πιθανότατα εκτελούσε δοκιμαστική πτήση μετά από περιοδική συντήρηση, και οι δύο νεκροί ιπτάμενοι της Τουρκικής Αεροπορίας, εκ των οποίων τουλάχιστον ο ένας επανήλθε υποχρεωτικά στην ενεργό υπηρεσία μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, έφεραν τον βαθμό του σμηνάρχου.
Μέσα σε διάστημα τριών (3) ημερών από τις 3 ως τις 6 Ιουνίου, το ισλαμικό καθεστώς Erdogan συνέλαβε, καθαίρεσε και καταδίκασε σε 19,5 χρόνια κάθειρξη τον Κούρδο δήμαρχο του Hakkari, Mehmet Siddik Akis, δήθεν για «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση». Υπενθυμίζεται ότι ο Mehmet Siddik Akis είχε εκλεγεί στις 31 Μαρτίου.
