Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία ο πόλεμος συνεχίζεται, χωρίς σημαντικές νέες εξελίξεις. Οι μάχες συνεχίστηκαν κυρίως στις περιοχές Svatove, Kreminna και Bakhmut, χωρίς κάποια από τις δύο πλευρές να επιτύχει αποφασιστικό πλεονέκτημα. Οι ρωσικές δυνάμεις συνέχισαν τις επιθέσεις σε ουκρανικούς στόχους με ευρεία χρήση ιρανικών drones τύπου Shahed-131 και -136, πλήττοντας στρατιωτικές αλλά και πολιτικές υποδομές. Από την άλλη πλευρά, στις αρχές της εβδομάδας οι ουκρανικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν τροποποιημένα αεροχήματα για να πλήξουν στόχους σε μεγάλη απόσταση εντός ρωσικού εδάφους, όπως αεροπορική βάση στην περιοχή του Κουρσκ. Οι επιθέσεις δεν επιβεβαιώθηκαν επίσημα από ουκρανικής πλευράς, πιθανώς για να μη θεωρηθούν οι επιθέσεις ως αφορμή κλιμάκωσης από τη Ρωσία. Στην πράξη, ωστόσο, οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται να θεωρούν ότι τα πλήγματα που ήδη επιφέρουν οι ρωσικές επιθέσεις στις υποδομές της Ουκρανίας (σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής κλπ.) είναι ήδη τα χειρότερα δυνατά, και επομένως τα ουκρανικά πλήγματα εντός ρωσικού εδάφους δεν μπορούν να επιφέρουν χειρότερα αντίποινα. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Από την Δευτέρα 28 Νοεμβρίου έως την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022 διεξήχθη στο ΓΕΕΘΑ η άσκηση «CYBER COALITION 2022», η οποία αποτελεί την σημαντικότερη άσκηση κυβερνοάμυνας του ΝΑΤΟ. Η «CYBER COALITION 2022» διευθύνεται από το Κέντρο Αριστείας Συνεργατικής Κυβερνοάμυνας (Cooperative Cyber Defence Center of Excellence – CCDCoE) του ΝΑΤΟ στο Ταλλίν της Εσθονίας. Από ελληνικής πλευράς συντονίζεται και παρακολουθείται από την Διεύθυνση Κυβερνοάμυνας του ΓΕΕΘΑ και σε αυτήν συμμετείχε προσωπικό τόσο του Διακλαδικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοάμυνας του ΓΕΕΘΑ (ΔΙΚΕΚΥΒ/ΓΕΕΘΑ) όσο και των αντίστοιχων Διευθύνσεων των Γενικών Επιτελείων. Η «CYBER COALITION 2022» διεξάγεται κάθε χρόνο από το 2008 και φέτος έλαβαν μέρος σε αυτήν περίπου 1000 ασκούμενοι από τα κράτη – μέλη και εταίρους του ΝΑΤΟ, καθώς και από φορείς της βιομηχανίας και του ακαδημαϊκού χώρου.
Η άσκηση διεξήχθη μέσω τηλεματικής με διασύνδεση σε εικονικό πεδίο ασκήσεων του CCDCoE, και αποσκοπούσε στην εκπαίδευση του προσωπικού στην αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων σε τεχνικό και επιχειρησιακό επίπεδο καθώς και στην ενίσχυση των δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ και των συμμάχων του στην άμυνα δικτυακών υποδομών, όπως και στην εμβάθυνση της συνεργασίας τους στον κυβερνοχώρο. Κατά τη διάρκειά της έλαβαν χώρα σενάρια που αφορούσαν σε αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων σε δικτυακές και πληροφοριακές υποδομές που υποστηρίζουν επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ καθώς και εναντίον κρίσιμων υποδομών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως επίσης εξετάστηκαν και θέματα νομικής φύσης που αφορούν στην θεώρηση των κυβερνοεπιθέσεων ως ένοπλες επιθέσεις.
Στρατός Ξηράς
Την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε στο Στρατόπεδο «ΛΟΧΑΓΟΥ ΚΑΠΟΤΑ» η τελετή παραλαβής 20 Μηχανημάτων – Ειδικοποιημένων Οχημάτων Μηχανικού, καθώς και υλικού γεφυροσκευής, από το Γενικό Επιτελείο Στρατού, μέσω χρηματοδότησης του προγράμματος ΕΣΠΑ 2014-2022 (αξίας 8.990.200,00 €), της Περιφέρειας Αττικής, τα οποία προστίθενται στα 36 Μέσα Μηχανικού που έχουν ήδη παραληφθεί μέσω του προγράμματος. Στην τελετή παρέστησαν ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης, o Περιφερειάρχης Αττικής Γ. Πατούλης και o Διοικητής της ΑΣΔΥΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης.
Από 30 Νοεμβρίου έως 5 Δεκεμβρίου 2022 διεξήχθη στα Στρατόπεδα «ΕΠΧΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΔΗ ΘΩΜΑ» και «ΑΛΕΣΤΑ ΛΟΥΚΑ» παρουσία του Διοικητή του Γ΄ Σώματος Στρατού Αντιστρατήγου Σ. Κωστάκογλου, διαγωνισμός Ομάδων Μάχης Πεζικού, με τη συμμετοχή προσωπικού των Σχηματισμών του Σώματος. Ο διαγωνισμός περιέλαβε αντικείμενα επιχειρησιακής βολής τυφεκίου και βομβιδοβόλου, παροχής Α΄ Βοηθειών στο πεδίο της μάχης και μεταφοράς τραυματία, στίβο τοπογραφίας, έκδοση διαταγής ομαδάρχη και σχηματισμούς ομάδας Πεζικού.
Πολεμικό Ναυτικό
Στις 8 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο διεξαγωγής της άσκησης ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ 19/22 στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Κεντρικού Αιγαίου, το υποβρύχιο ΜΑΤΡΩΖΟΣ (S122) εκτέλεσε βολή τορπίλης γυμνασίων κατά στόχου επιφανείας, που προσομοίαζε το Πλοίο Αλιείας Τορπιλών ΑΡΑΧΘΟΣ (Α461). Τη βολή παρακολούθησε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Χαρδαλιάς, ο οποίος αρχικά συμμετείχε σε επιχειρησιακή πλεύση με το Σκάφος Ανορθόδοξου Πολέμου – Ταχείας Μεταφοράς (ΣΑΠ-ΤΜ) Mk-V ΑΙΟΛΟΣ της ΔΥΚ και ακολούθως επέβη στο υποβρύχιο ΜΑΤΡΩΖΟΣ όπου, εν καταδύσει, παρακολούθησε την εκτέλεση της βολής. Επίσης, ο κ. Χαρδαλιάς ενημερώθηκε από τους κυβερνήτες για τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ΣΑΠ-ΤΜ ΑΙΟΛΟΣ και του Υ/Β ΜΑΤΡΩΖΟΣ και συνομίλησε με τα πληρώματα. Τον υφυπουργό Εθνικής Άμυνας συνόδευσαν ο Αρχηγός Στόλου Αντιναύαρχος Π. Λυμπέρης ΠΝ, και οι Διοικητές της Διοίκησης Υποβρυχίων, Πλοίαρχος Ι. Στρατογιάννης ΠΝ και της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών, Πλοίαρχος Κ. Νασσόπουλος ΠΝ. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί το απαράδεκτο γεγονός της δημοσίευσης των φωτογραφιών της επίσκεψης χωρίς καμία μέριμνα για την απόκρυψη των προσώπων των πληρωμάτων, και ούτε καν των απεικονίσεων στις οθόνες του ΚΠΜ του υποβρυχίου (!!!). Πρόκειται για λυπηρό “πισωγύρισμα” στην κουλτούρα ασφαλείας που είχε αρχίσει να καθιερώνεται από τα Επιτελεία, αλλά μάλλον δεν έχει φτάσει ακόμα στο γραφείο του κ. υφυπουργού…
Την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022, και στο πλαίσιο του σχεδιασμού του ΓΕΕΘΑ ως προς τις διεθνείς συνεργασίες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της φρεγάτας ΣΑΛΑΜΙΣ με την αιγυπτιακή φρεγάτα ENS BERNEES, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή βορείως του λιμένα της Αλεξάνδρειας. Κατά την διάρκειά της, εκτελέστηκαν προχωρητικοί ελιγμοί, καθώς και επιχειρησιακή εκπαίδευση στην νηοψία που συνέβαλαν στην προαγωγή του επιπέδου της επιχειρησιακής ετοιμότητας, μαχητικής ικανότητας και διαλειτουργικότητας των συμμετεχόντων.
Από την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου έως και την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022 διεξήχθη η προγραμματισμένη εθνική τεχνική άσκηση «ΑΣΤΡΑΠΗ 4/22» στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή Μυρτώου Πελάγους, δυτικών Κυκλάδων και βόρειου Κρητικού πελάγους με τη συμμετοχή μονάδων και μέσων των Διοικήσεων του Αρχηγείου Στόλου, καθώς και αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Εκτελέστηκαν γυμνάσια Πυρών Κυρίου και Δευτερεύοντος Οπλισμού, Αεράμυνας, Ανθυποβρυχιακού και Ηλεκτρονικού Πολέμου, Επικοινωνιών, Διοικητικής Μέριμνας και αντιμετώπισης πολλαπλών απειλών. Ειδικότερα, τα εκπαιδευτικά αντικείμενα που πραγματοποιήθηκαν περιελάμβαναν πυρά επιφανείας, βολή τορπίλης γυμνασίων από Υποβρύχιο (Υ/Β) εναντίον Πλοίου, βολή τορπίλης από Ελικόπτερο (Ε/Π) εναντίον Υ/Β, καθώς και επιχειρησιακή αξιοποίηση Συστημάτων Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣΜηΕΑ). Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο χειμερινών εκπαιδευτικών πλόων της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ), αριθμός Ναυτικών Δοκίμων επέβη σε πλοία της ασκήσεως. Την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Σ. Πετράκης ΠΝ επέβη στη φρεγάτα ΝΑΒΑΡΙΝΟΝ όπου ενημερώθηκε και παρακολούθησε την εξέλιξη της άσκησης.
Σε εκδήλωση που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής για τον εορτασμό της εορτής του προστάτη του Πολεμικού Ναυτικού Αγίου Νικολάου, απονεμήθηκε μεταξύ άλλων τιμητική διάκριση στον κυβερνήτη και το πλήρωμα της φρεγάτας ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (F465), η οποία συμπλήρωσε 218 ημέρες σε αποστολή κατά το έτος 2022. Σίγουρα η διάκριση δόθηκε δίκαια και τα στελέχη του ΠΝ που υπηρετούν στον “Θεμιστοκλή” την άξιζαν με το παραπάνω. Πρέπει όμως να επισημανθεί ότι τέτοια “ρεκόρ” για τα πλοία του ΠΝ δεν είναι λόγος για πανηγυρισμούς. Οι τόσο πολλές ημέρες στη θάλασσα καταπονούν τα πληρώματα, προκαλούν οικογενειακά προβλήματα και “σπρώχνουν” άξια στελέχη να εγκαταλείπουν το ΠΝ, αφήνοντας δυσαναπλήρωτα κενά και αντίστοιχα προβλήματα επάνδρωσης… Δεν θα γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, γιατί είμαστε βέβαιοι ότι η ηγεσία γνωρίζει το πρόβλημα.
Σύμφωνα με τον χαιρετισμό του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κ. Φλώρου για την εορτή του Πολεμικού Ναυτικού στις 6 Δεκεμβρίου, έχουν ήδη αναληφθεί ενέργειες για την προμήθεια τελευταίας τεχνολογίας κατευθυνόμενων βλημάτων SEA SPARROW και EXOCET όπως και την επέκταση των υποδομών, κατ’ αρχάς στην Κρήτη και στο Βόλο και όπου αλλού απαιτηθεί στην συνέχεια.
Πολεμική Αεροπορία
Την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2022 θα πραγματοποιηθεί η τελετή απόσυρσης των αεροσκαφών Cessna T-41D, στην 360 Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος (360ΜΕΑ) της Σχολής Ικάρων, στην Αεροπορική Βάση Δεκέλειας. Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει δοξολογία, ανάγνωση Ημερήσιας Διαταγής Διοικητή 360 ΜΕΑ, διέλευση αεροσκάφους καθώς και στατική έκθεση αεροσκαφών. Στην τελετή προσκαλείται να παρευρεθεί το εν ενεργεία και εν αποστρατεία προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας, το οποίο έχει υπηρετήσει στην 360ΜΕΑ. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.
Σχετικά αυξημένη ήταν η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας την τελευταία εβδομάδα, καθώς σημειώθηκαν 212 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου (έναντι 181 την προηγούμενη εβδομάδα) και 7 εμπλοκές με ελληνικά αεροσκάφη αναχαίτισης (έναντι 9 την προηγούμενη εβδομάδα), χωρίς υπερπτήσεις ελληνικών εδαφών (όπως και την προηγούμενη εβδομάδα).
Κύπρος
Την Παρασκευή 08 Δεκεμβρίου 2022, στο πλαίσιο ανάπτυξης στην Ανατ. Μεσόγειο της γαλλικής ναυτικής δύναμης CTF-473, της οποίας ηγείται το αεροπλανοφόρο «CHARLES DE GAULLE (CDG)», πραγματοποιήθηκε άσκηση αεράμυνας με την επωνυμία ΤΑΜΣ «ΤΑΛΩΣ-2/2022», με τη συμμετοχή συστημάτων αεράμυνας της Διοίκησης Αεροπορίας και αεροσκαφών Rafale, τα οποία επιχειρούσαν από το αεροπλανοφόρο CDG. Την άσκηση παρακολούθησε επί του γαλλικού αεροπλανοφόρου ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δ. Ζερβάκης. Σκοπός της άσκησης, ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού αεράμυνας στις τακτικές ανάπτυξης αεροπορικών δυνάμεων και η αύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και του επιπέδου τυποποίησης κατά την σχεδίαση και διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, κατά την διάρκεια της άσκησης ενεργοποιήθηκε το σύστημα αεράμυνας καθώς και το σύστημα αυτοπροστασίας των εγκαταστάσεων της Εθνικής Φρουράς και αξιολογήθηκε η απόδοση του σε ρεαλιστικές συνθήκες αντιμετωπίζοντας σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη. Επιπλέον, το προσωπικό εξασκήθηκε στις διαδικασίες τακτικού ελέγχου των όπλων και στη διαβίβαση πληροφοριών καθώς και στις διαδικασίες αεράμυνας του Κέντρου Αεροπορικού Ελέγχου.
Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Άμυνας επ’ ευκαιρία της εορτής του Αγ. Νικολάου, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ενισχύσει τις αντιπλοϊκές της δυνατότητες, έχει επεκταθεί το Σύστημα Παράκτιας Επιτήρησης με επιπλέον κάμερες, αγοράστηκαν νέα σκάφη έρευνας-διάσωσης και εξοπλισμός για τη ΜΥΚ, ενώ βρίσκεται στο τελικό στάδιο σχεδίασης για την αναβάθμιση της Ναυτικής Βάσης.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 6 Δεκεμβρίου ξεκίνησε τις θαλάσσιες δοκιμές του στην περιοχή του ναυστάθμου Gölcük, το νέο τουρκικό υποβρύχιο PIRI REIS (S330), που είναι το πρώτο από τα 6 υποβρύχια κλάσης U-214 που ναυπηγούνται για το τουρκικό πολεμικό ναυτικό. Σημειώνεται ότι το PIRI REIS (S330) είχε καθελκυστεί στις 22 Δεκεμβρίου 2019.
Στις 6 Δεκεμβρίου, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Άμυνας μετέβη στο Αζερμπαϊτζάν, όπου παρακολούθησε σενάρια της διμερούς διακλαδικής άσκησης Kardeş Yumruğu (μτφ. «Αδελφική Γροθιά»), μεταξύ των οποίων και η διάβαση ποταμού από ομάδες καταδρομέων. Στην εν λόγω άσκηση που διεξαγόταν στο Αζερμπαϊτζάν από τις 29 Νοεμβρίου συμμετείχαν τουλάχιστον 3 μαχητικά αεροσκάφη F-16C/D Block 50+ της 161 Μοίρας της ΤΗΚ.
Στις 6 Δεκεμβρίου συνετρίβη αεροσκάφος NF-5A του ακροβατικού σμήνους «Τουρκικά Αστέρια» (Türk Yıldızları) εντός της αεροπορικής βάσης Ικονίου. Ο ιπτάμενος εγκατέλειψε επιτυχώς και διασώθηκε. Υπενθυμίζεται ότι στις 7 Απριλίου του 2021 είχε συντριβεί και άλλο NF-5A των Türk Yıldızları στο Ικόνιο.
H SSB ανακοίνωσε την ολοκλήρωση των δοκιμών αποδοχής και την έναρξη παραδόσεων εκσυγχρονισμένων όλμων στον Τουρκικό Στρατό. Το πρόγραμμα, που εκτελέστηκε από την Aselsan, περιλαμβάνει σύστημα ελέγχου πυρός και αποστασιόμετρα λέιζερ ALRF-S50 και ALRF L-100 για όλμους 60, 81 και 120mm. Σύμφωνα με τη σχετική ανάρτηση του επικεφαλής της SSB, Ismail Demir, στο Twitter, οι εκσυγχρονισμένοι όλμοι επιτυγχάνουν μεγαλύτερη ακρίβεια πυρός σε συντομότερο χρονικό διάστημα.
Η τελική μορφή του νομοσχεδίου του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ (National Defense Authorization Act – NDAA), στην οποία κατέληξε στις 6 Δεκεμβρίου ο συμβιβασμός μεταξύ Γερουσίας και Βουλής των Αντιπροσώπων, δεν περιλαμβάνει τις τροπολογίες Menendez και Van Hollen που έθεταν όρους στη χρήση αεροσκαφών F-16 από την Τουρκία, γεγονός που πανηγυρίστηκε στην Άγκυρα ως άρση των περιορισμών για την πώληση των F-16 που έχει ζητήσει από τον Οκτώβριο του 2021 (40 νέων και 80 κιτ εκσυγχρονισμού). Ωστόσο, ο γερουσιαστής Menendez με δηλώσεις του διευκρίνισε ότι η έγκριση του NDAA δεν συνεπάγεται έγκριση της πώλησης των F-16 στην Τουρκία και ότι ο ίδιος, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας (SFRC), θα ασκήσει βέτο στην πώληση εάν ο Ρ.Τ. Ερντογάν δεν σταματήσει την αποσταθεροποιητική του πολιτική.
