Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία ο πόλεμος συνεχίζεται, χωρίς ορατή προοπτική ειρήνευσης. Μετά την κατάληψη του Severodonetsk την προηγούμενη εβδομάδα, οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν στις 2 Ιουλίου και το Lysychansk μετά την σύμπτυξη των εκεί ουκρανικών δυνάμεων και συνεχίζουν να επιτίθενται νοτιοδυτικά του Lysychansk, για να ολοκληρώσουν την κατάληψη του Luhansk Oblast. Οι ουκρανικές δυνάμεις αναμένεται να οπισθοχωρήσουν στη γραμμή άμυνας Kramataorsk – Bakhmut, ενώ επιχειρούν να πλήξουν τα κέντρα και τις οδούς ανεφοδιασμού των ρωσικών δυνάμεων δυτικά του Χαρκόβου, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων και τα εξελιγμένα δυτικά συστήματα πυροβολικού (Caesar, PzH2000, HIMARS) που σταδιακά θέτουν σε χρήση. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Κατά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ που ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου στη Μαδρίτη, η Τουρκία συμφώνησε να άρει τις αντιρρήσεις της για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη βορειοατλαντική συμμαχία, κατόπιν συνυπογραφής τριμερούς μνημονίου μεταξύ Τουρκίας, Σουηδίας και Φινλανδίας, με το οποίο Σουηδία και Φινλανδία ανέλαβαν ήσσονος σημασίας δεσμεύσεις έναντι της Τουρκίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την άρση εμποδίων στην παροχή οπλικών συστημάτων. Κατόπιν τούτου, στο τελικό ανακοινωθέν αναφέρεται ότι τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν να υπογράψουν τα πρωτόκολλα ένταξης των δύο νέων μελών.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Στις 27 Ιουνίου 2022 ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ν. Παναγιωτόπουλος ενημέρωσε τα μέλη της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής, σε συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα της Γερουσίας, αναφορικά με την διαδικασία εξέλιξης δύο εξοπλιστικών προγραμμάτων αρμοδιότητος ΓΕΣ, επτά αρμοδιότητος ΓΕΑ, καθώς και δύο αρμοδιότητος ΓΔΑΕΕ επ’ ωφελεία ΓΕΝ. Επίσης, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Χαρδαλιάς προέβη σε ενημέρωση επί της επικυρώσεως προγράμματος αρμοδιότητος ΓΕΝ. Στη συνεδρίαση συμμετείχαν επίσης ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Σ. Πετράκης ΠΝ, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θ. Μπουρολιάς και ο Γενικός Διευθυντής της ΓΔΑΕΕ Α. Αλεξόπουλος. Τα προγράμματα που αφορούσε η ενημέρωση αναφέρονται παρακάτω ανά Κλάδο. Επιπλέον, αύριο 4 Ιουλίου αναμένεται νέα συνεδρίαση της Επιτροπής (η τρίτη κατά σειρά) για ενημέρωση επί πρόσθετων εξοπλιστικών προγραμμάτων.
Την Πέμπτη 30 Ιουνίου 2022, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος εγκαινίασε το νέο Διοικητήριο της Μοίρας Αεροπορικών Ειδικών Επιχειρήσεων (ΜΑΕΕ) στο Στρατόπεδο «ΛΓΟΣ (ΠΒ) ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΔΕΛΑΠΟΡΤΑΣ» στην Πάχη Μεγάρων, με το οποίο ενισχύονται οι δυνατότητες της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ σε όλο το εύρος της εκτέλεσης της αποστολής της. Κατά τον χαιρετισμό του ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αναφέρθηκε στην αναβάθμιση των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και στο πολυσύνθετο εύρος αποστολών και υποχρεώσεων στις οποίες καλείται να ανταποκριθεί το επιτελείο της ΜΑΕΕ σε εθνικό και διασυμμαχικό πλαίσιο. Επιπρόσθετα, τόνισε τον ρόλο της ΜΑΕΕ ως προς την αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΔΕΠ, η οποία διαθέτοντας οργανικό αεροπορικό βραχίονα μπορεί να σχεδιάσει και να εκτελέσει Ειδικές Επιχειρήσεις σύμφωνα με τα σύγχρονα συμμαχικά και διεθνή πρότυπα. Ολοκληρώνοντας τον χαιρετισμό του και απευθυνόμενος στον Διοικητή και τα στελέχη της Μοίρας, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ τους εξέφρασε την εμπιστοσύνη του προτρέποντάς τους να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν με την ίδια αφοσίωση την εκτέλεση της αποστολής τους.
Στις 29 Ιουνίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος συναντήθηκε με τη Γερμανίδα ομόλογό του στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ. Κατά τη συνάντηση συζητήθηκε τόσο η ανταλλαγή ελληνικών ΒΜΡ-1 (που θα σταλούν στην Ουκρανία) με γερμανικά Marder, όσο και οι προοπτικές βιομηχανικής συνεργασίας, μεταξύ άλλων με το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ελληνικών αρμάτων μάχης Leopard.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Καθημερινή, τα συστήματα anti-drones που προμηθεύεται η Ελλάδα από το Ισραήλ έχουν σχεδόν ολοκληρώσει την ανάπτυξή τους σε νησιά του Αν. Αιγαίου, ενώ σύμφωνα με δημοσίευμα του doureios.com η χρήση του συστήματος από ελληνικής πλευράς έχει ήδη οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου τουρκικών UAV, με θέση τους σε “ασφαλή λειτουργία” περιφοράς και ματαίωση των αποστολών τους.
Επίσημες επισκέψεις στις ΗΠΑ θα πραγματοποιήσουν τον Ιούλιο, πρώτα ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος (11 Ιουλίου) και στη συνέχεια ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος (18-20 Ιουλίου). Σημειώνεται ότι από 11 έως 23 Ιουλίου θα σταθμεύουν στη Σούδα 10 μαχητικά αεροσκάφη F-35 και 15 μαχητικά αεροσκάφη F-15 που θα συνασκηθούν με την Πολεμική Αεροπορία, “στέλνοντας μήνυμα συνεργασίας και αποτροπής”.
Στρατός Ξηράς
Την Κυριακή 26 Ιουνίου 2022 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η παραλαβή 180 Τεθωρακισμένων Τροχοφόρων Οχημάτων Αναγνωρίσεως (ΤΤΟΑ-ASV) Μ1117, τα οποία προστίθενται στα 174 που έχουν ήδη παραληφθεί. Τα Μ1117 παραχωρούνται στη χώρα μας μέσω του προγράμματος Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού των ΗΠΑ (Excess Defense Articles – EDA) και χρησιμοποιούνται ήδη σε αποστολές αναγνώρισης και επιτήρησης περιοχής, επαυξάνοντας σημαντικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες του Στρατού Ξηράς, λόγω της ευελιξίας τους και της ενισχυμένης θωράκισής τους. Η παραλαβή των ΤΤΟΑ Μ1117 θα συνεχιστεί και το επόμενο χρονικό διάστημα όπως έχει προγραμματιστεί.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του doureios.com, αρχίζει σταδιακά η υλοποίηση της συμφωνίας ανταλλαγής ελληνικών TOMA ΒΜΡ-1 με γερμανικά Marder, καθώς η Rheinmetall συνεχίζει τη διαδικασία επαναφοράς των Marder (έχει ετοιμάσει ήδη περίπου 15), τα οποία θα αντικαταστήσουν τα ελληνικά ΒΜΡ-1 που θα σταλούν στην Ουκρανία. Την Κυριακή 3 Ιουλίου αναχωρεί για τη Γερμανία επιτροπή Ελλήνων αξιωματικών από τις Διευθύνσεις Πεζικού, Ιππικού – Τεθωρακισμένων και Τεχνικού, οι οποίοι θα παραμείνουν στην Γερμανία την ερχόμενη εβδομάδα και θα επισκεφθούν το κέντρο δοκιμών της Rheinmetall στο Ούντερλους, όπου γίνεται η συντήρηση των τεθωρακισμένων του γερμανικού στρατού. Ο στόχος είναι να παραληφθούν τα πρώτα ελληνικά Marder εντός του Ιουλίου.
Πολεμικό Ναυτικό
Στις 30 Ιουνίου ανατέθηκε η σύμβαση συντήρησης εργοστασιακού επιπέδου των Κ/Β Penguin Mk2 Mod7 του Πολεμικού Ναυτικού στην κατασκευάστρια εταιρία KONGSBERG DEFENCE & AEROSPACE AS έναντι ποσού 10,09 εκ. ευρώ. Τα εν λόγω Κ/Β αέρος-επιφανείας εξοπλίζουν τα Ε/Π S-70B Aegean Hawk του ΠΝ.
Το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Ιουνίου 2022 κορυφώθηκαν στη νήσο Ύδρα οι εορταστικές εκδηλώσεις για την 187η Επέτειο από το θάνατο του Ναύαρχου Ανδρέα Μιαούλη, με την ονομασία «ΜΙΑΟΥΛΕΙΑ 2022», παρουσία του Υπαρχηγού Στόλου Υποναυάρχου Πολυχρόνη Κουλούρη ΠΝ. Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων κατέπλευσε στη νήσο Ύδρα το Ταχύ Περιπολικό Κατευθυνομένων Βλημάτων ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ και αποδόθηκαν τιμές από ένοπλο άγημα, ενώ συμμετείχε και η Μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού.
Την Παρασκευή 24 Ιουνίου 2022 διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX (Passing Exercise) της φρεγάτας ΥΔΡΑ και του υποβρυχίου ΚΑΤΣΩΝΗΣ με μονάδες της Μόνιμης Συμμαχικής Ναυτικής Δύναμης 2 (Standing NATO Maritime Group Two – SNMG2) στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης εκτελέστηκαν αντικείμενα σύνθεσης και ανταλλαγής τακτικής εικόνας, επικοινωνιών, στοχοποίησης, προχωρητικών ελιγμών, ανθυποβρυχιακού πολέμου και αντιαεροπορικού πολέμου (Air Defence Exercise – ADEX) με την συμμετοχή 2 μαχητικών αεροσκαφών F-4 της ΠΑ.
Πολεμική Αεροπορία
Κατά τη συνεδρίαση της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής στις 27 Ιουνίου 2022 από τον υπουργό Εθνικής Αμύνης Ν. Παναγιωτόπουλο δόθηκε η έγκριση για κρίσιμα προγράμματα ενίσχυσης της Πολεμικής Αεροπορίας, που αφορούν (α) το δομικό εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση 38 Α/Φ F-16 σε Block50++ Adv., (β) την προμήθεια προηγμένων Κ/Β αντι-ραντάρ AGM-88E AARGM, (γ) την προμήθεια Κ/Β αέρος-επιφανείας AGM-84L Harpoon Block II για τον εξοπλισμό των αεροσκαφών F-16 και P-3H, (δ) την προμήθεια 30 προηγμένων ατρακτιδίων σκόπευσης (ATP) AN/AAQ-33 Sniper και (ε) την εργοστασιακή συντήρηση τριών (3) μεταγωγικών αεροσκαφών C-130 της ΠΑ στο Ισραήλ.
Στις 30 Ιουνίου υπεγράφη και εστάλη στις ΗΠΑ η επίσημη «Επιστολή Αιτήματος» (Letter of Request/LOR) της Ελλάδας για την προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών F-35. Με την LOR ζητούνται πληροφορίες και η δέσμευση 20 μαχητικών της εκδόσεως F-35A, ενώ υπάρχει και η πρόνοια για μελλοντική άσκηση του «δικαιώματος προαιρέσεως» (option) για άλλα 20.
Την Παρασκευή 1η Ιουλίου έλαβε χώρα στην 117 ΠΜ η επετειακή εκδήλωση για τη συμπλήρωση εβδομήντα (70) χρόνων από την ίδρυση της 338 Μοίρας. Η εκδήλωση περιλάμβανε δοξολογία, ανάγνωση Ημερήσιας Διαταγής, στατική έκθεση αεροσκαφών της Μοίρας, καθώς και επίδοση αναμνηστικών σε διατελέσαντες Διοικητές και Αρχιμηχανικούς της Μοίρας.
Αυξημένη ποσοτικά αλλά υποβαθμισμένη ποιοτικά ήταν η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας την τελευταία εβδομάδα, καθώς σημειώθηκαν 232 (έναντι 166 την προηγούμενη εβδομάδα) παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, με 2 εμπλοκές με ελληνικά αεροσκάφη φυλακής (έναντι 2 την προηγούμενη εβδομάδα) και καμία υπέρπτηση ελληνικού εδάφους (έναντι 4 την προηγούμενη εβδομάδα).
Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
Aπό τις πρωινές ώρες της 24/6 ως τις πρωινές ώρες της 27/6 σημειώθηκαν στις θαλάσσιες περιοχές ν. Λέσβου, Χίου, Σάμου, Κω και Ρόδου είκοσι τέσσερα (24) συνολικά περιστατικά, κατά τα οποία λέμβοι με περίπου χίλιους εκατόν τριάντα (1.130) αλλοδαπούς επιχείρησαν να εισέλθουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Μόνο στη Λέσβο σημειώθηκαν 16 περιστατικά στα οποία επτακόσιοι σαράντα πέντε (745) αλλοδαποί επιχείρησαν να εισέλθουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Σε όλες τις περιπτώσεις Πλοία Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ), καθώς και περιπολικά σκάφη του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής ήταν παρόντα στο θαλάσσιο πεδίο εξέλιξης των περιστατικών και ανέλαβαν την διαχείριση των περιστατικών. Κατόπιν έγκαιρου εντοπισμού τους, καμία από τις παραπάνω λέμβους δεν εισήλθε στα Ελληνικά χωρικά ύδατα και άπαντες οι αλλοδαποί επιβαίνοντες περισυνελέγησαν από τουρκικές ακταιωρούς.
Αμυντική βιομηχανία
Αρχές Οκτωβρίου αναμένονται οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις του αεροχήματος του προγράμματος ΑΡΧΥΤΑΣ που υλοποιείται από την ΕΑΒ σε συνεργασία με Ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα με χρηματοδότηση του υπουργείου Οικονομικών. Σε δήλωση του ΥΠΟΙΚ σχετικά με την εξέλιξη των εργασιών του προγράμματος Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους ΑΡΧΥΤΑΣ αναφέρεται ότι προχωρούν οι προεργασίες για δεύτερο, αναβαθμισμένο σύστημα, με συνεργασία των Υπουργείων Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Κύπρος
Στις 29 Ιουνίου υπεγράφη μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ διακυβερνητική συμφωνία για την προμήθεια ατομικού εξοπλισμού θωράκισης και προστατευτικού εξοπλισμού για το σύνολο της Εθνικής Φρουράς. Είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται ευρεία προμήθεια ολοκληρωμένου σύγχρονου ατομικού εξοπλισμού θωράκισης και προστατευτικού εξοπλισμού για το σύνολο του προσωπικού. Οι ανάδοχοι κατασκευαστές του προγράμματος είναι η εταιρείες Source Vagabond και Marom Dolphin, οι οποίες εδρεύουν στο Ισραήλ και έχουν μακροχρόνια εμπειρία στο σχεδιασμό και κατασκευή συναφούς εξοπλισμού. Ο ίδιος προστατευτικός εξοπλισμός που θα προμηθευτεί η Εθνική Φρουρά χρησιμοποιείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε πρώτο στάδιο θα καλυφθούν οι ανάγκες της Ενεργού Δύναμης και σε κατοπινό της εφεδρείας και εθνοφυλακής.
Στις 29 Ιουνίου απεβίωσε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, όπου νοσηλευόταν, ο 27χρονος Συμβασιούχος Οπλίτης Παναγιώτης Γιαννιός, ο οποίος είχε τραυματιστεί σοβαρά στο πλαίσιο προγραμματισμένης εκπαιδευτικής δραστηριότητας την Δευτέρα 27 Ιουνίου. Ο άτυχος καταδρομέας είχε τραυματιστεί όταν πραγματοποίησε άλμα από ελικόπτερο στη θάλασσα. Για το τραγικό γεγονός διεξάγεται έρευνα τόσο από την Εθνική Φρουρά όσο και από την Αστυνομία Κύπρου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εκλιπών καταδρομέας θα δώσει ζωή σε συνανθρώπους μας, καθώς η οικογένειά του αποφάσισε να προχωρήσει σε δωρεά οργάνων.
Ανατολικός Παρατηρητής
Την 1η Ιουλίου ολοκληρώθηκε στην αεροπορική βάση του Ικονίου η άσκηση ANADOLU KARTALI 2022, που είχε ξεκινήσει στις 20 Ιουνίου. Tην πρώτη εβδομάδα της άσκησης εκτελέστηκαν 105 έξοδοι αεροπορικών μέσων. Συμμετείχε προσωπικό 967 ατόμων των ΤΕΔ και 368 του Ην. Βασιλείου (Typhoon), του Αζερμπαϊτζάν (SU-25, MiG-29), του Πακιστάν (F-16), της Ιορδανίας (F-16) και του ΝΑΤΟ (AWACS E-3A, DADR LANZA LTR-25). Στην άσκηση συμμετείχαν συνολικά 28 αεροσκάφη F-16 από 6 Μοίρες της ΤΗΚ και εκτελέστηκαν 196 έξοδοι αεροπορικών μέσων για την καταστροφή 80 στόχων.
Στο πλαίσιο των “παζαριών” για την εξασφάλιση της τουρκικής συναίνεσης στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εξέφρασε επανειλημμένα την υποστήριξή της στο πρόγραμμα απόκτησης 40 νέων F-16V από την Τουρκία και εκσυγχρονισμού 80 εκ των παλαιότερων στο ίδιο επίπεδο. Λίγο πριν τη συνάντηση Biden-Erdogan η Βοηθός Υπουργός Άμυνας αρμόδια για θέματα διεθνούς ασφάλειας Celeste Wallander δήλωσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ στηρίζει το σχέδιο εκσυγχρονισμού του τουρκικού στόλου F-16 αλλά “πρέπει να ακολουθήσει τη γνωστή διαδικασία”, δηλαδή την έγκρισή του από το Κογκρέσο. Ωστόσο από πλευράς Κογκρέσου οι πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας οι γερουσιαστές (Menendez, Risch, VanHollen, Rubio) και βουλευτές (Bilirakis, Pappas, Malliotakis, Maloney) που έχουν ταχθεί κατά του σχεδίου επαναβεβαίωσαν την αντίθεσή τους σε αυτό, ασκώντας εκ νέου κριτική στη στάση της αμερικανικής κυβέρνησης έναντι της Τουρκίας.
Η επιθετική ρητορική κατά της Ελλάδας συνεχίζεται από πλευράς τουρκικής ηγεσίας, στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Την 1η Ιουλίου μετά την προσευχή της Παρασκευής ο πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι «δεν έχουμε πρόθεση να πάμε σε πόλεμο με την Ελλάδα αλλά δεν τηρεί τις υποσχέσεις της, παραβίασε τον εναέριο χώρο μας 147 φορές, και αν συνεχίσει θα πάρει την απάντηση που πρέπει από τις αεροπορικές μας δυνάμεις», ενώ κατά την ομιλία του στην τελετή αποφοίτησης της Ακαδημίας Πολέμου των ΤΕΔ την ίδια ημέρα κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να “διδαχθεί από τα πρόσφατα γεγονότα στην περιοχή και τα όσα συνέβησαν πριν από έναν αιώνα (σ.σ.: αναφορά στη Μικρασιατική Καταστροφή)” και προέτρεψε τον ελληνικό λαό (!) να “δώσει με δημοκρατικό τρόπο το αναγκαίο μάθημα στους κυβερνήτες του, που επιδιώκουν περιπέτειες που θα καταλήξουν σε καταστροφή”. Είναι η πρώτη φορά που ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, υποδεικνύοντας στους Έλληνες πολίτες να καταψηφίσουν την κυβέρνησή τους.
