Χθες, στις εγκαταστάσεις της στο Linköping, η Saab αποκάλυψε το πρώτο από τα τρία δοκιμαστικά πρωτότυπα του Gripen E, με αριθμό σειράς 39-8. Το αεροσκάφος θα παραδοθεί στο τμήμα πτητικών δοκιμών της εταιρίας το καλοκαίρι, με στόχο να πραγματοποιήσει την παρθενική πτήση του στο τέλος του έτους, ώστε να ελεγχθούν τα αεροδυναμικά χαρακτηριστικά, η άτρακτος και τα συστήματά του. Τα υπόλοιπα δύο δοκιμαστικά πρωτότυπα βρίσκονται ήδη σε διαδικασία συναρμολόγησης. Επίσης δύο πρωτότυπα, ένα μονοθέσιο κι ένα διθέσιο, θα κατασκευαστούν για τη Βραζιλία και θα υποβληθούν σε πτητικές δοκιμές ετήσιας διάρκειας στη Σουηδία, πριν τη μεταφορά τους στις νέες εγκαταστάσεις της Embraer στο Σάο Πάολο, η οποία θα ηγηθεί της ανάπτυξης της διθέσιας έκδοσης F, την οποία δε σκοπεύει να αποκτήσει η Σουηδική Αεροπορία. Συνολικά η τελευταία πρόκειται να παραλάβει 60 Gripen E, τα οποία είναι πιθανό να αυξηθούν κατά 10 ακόμη, ενώ η Βραζιλία θα αποκτήσει μία αρχική παρτίδα 36 μαχητικών, τα περισσότερα εγχώριας κατασκευής, μεταξύ των οποίων οκτώ διθέσια, με προοπτική απόκτησης συνολικά περισσότερων από 100 αεροσκαφών.
Το Gripen E αποτελεί μεγέθυνση του αρχικού JAS 39 Gripen και θα διαθέτει κινητήρα General Electric F414 και δυνατότητα εσωτερικής μεταφοράς 40% περισσότερου καυσίμου, χάρη κυρίως στην αναδιάταξη του συστήματος προσγείωσης. Επίσης, θα διαθέτει ραντάρ Ηλεκτρονικής Διάταξης Ενεργού Σάρωσης (AESA) και σύστημα Υπέρυθρης Έρευνας και Ιχνηλάτησης (IRST). Σύμφωνα με το Διευθυντή του Τμήματος Αεροναυτικής της Saab Ulf Nilsson, πρόκειται για το μοναδικό πρόγραμμα μαχητικού αεροσκάφους νέας γενιάς το οποίο εκτελείται εντός χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού, το οποίο δεν έχει υπερβεί απολύτως κανένα προβλεπόμενο συμβατικό ορόσημο (milestone) και του οποίου το πρόγραμμα πτητικών δοκιμών δεν πρόκειται να υπερβεί σε διάρκεια το ένα τρίτο εκείνου που απαιτήθηκε για το πρόδρομο JAS 39 Gripen. Κρίσιμη θα είναι εν προκειμένω η ανάπτυξη λογισμικού πτήσης, το οποίο θα διαχωρίζει τον έλεγχο λειτουργιών αποστολής από τις λειτουργίες πτήσης, στις οποίες θα αφιερώνεται μόλις ποσοστό 10% του σχετικού κώδικα συστήματος. Με τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τη Saab, αναβαθμίσεις των ηλεκτρονικών συστημάτων αποστολής θα δοκιμάζονται και θα εισάγονται στα επιχειρησιακά αεροσκάφη σε χρόνο υποπολλαπλάσιο του σημερινού, της τάξης των εβδομάδων αντί μηνών. Το Gripen E προβλέπεται να επιτύχει Αρχική Επιχειρησιακή Ικανότητα (IOC) με τη Σουηδική Αεροπορία το 2021, με την Πλήρη Επιχειρησιακή Ικανότητα να ακολουθεί δύο έτη αργότερα. Ως πιθανοί εξαγωγικοί χρήστες του αεροσκάφους φέρονται προς το παρόν η Ινδία, η Ινδονησία και η Φινλανδία.
