Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία, οι πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίζονται, με τις ρωσικές δυνάμεις να διατηρούν την πρωτοβουλία και να σημειώνουν την τελευταία εβδομάδα εδαφικά κέρδη στις περιοχές Vovchansk, Toretsk, Donetsk, Kupyansk, Siversk, και Avdiivka. Οι ουκρανικές δυνάμεις έπληξαν ρωσικούς στόχους με πυραύλους και drones, κυρίως στις περιφέρειες Tambov και Rostov, καθώς και στο Krasnodar Krai. Σημαντική κρίνεται η δέσμευση του νέου υπουργού Εξωτερικών της Ολλανδίας Κ. Φέλντκαμπ στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο Κίεβο, ότι την περασμένη εβδομάδα εκδόθηκαν οι άδειες εξαγωγής για τα 24 F-16 που είχε υποσχεθεί η Ολλανδία στην Ουκρανία, και ότι η χώρα του είναι πλέον έτοιμη να στείλει τα αεροσκάφη στην Ουκρανία. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Την Παρασκευή 5 Ιουλίου, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Β. Ορμπαν επισκέφθηκε τη Μόσχα και συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Ρωσίας Β. Πούτιν, στο πλαίσιο “ειρηνευτικής αποστολής” όπως τη χαρακτήρισε. Επίσης παραβρέθηκε στην άτυπη σύνοδο του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών στις 5-6 Ιουλίου, όπου έγινε δεκτό με καθεστώς παρατηρητή το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος. Είναι σαφές ότι ο Όρμπαν εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες που του δίνει η άσκηση της προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, την οποία η Ουγγαρία ανέλαβε την 1η Ιουλίου για το προσεχές εξάμηνο, κάνοντας “ανοίγματα” στη Ρωσία και την Τουρκία, ενώ αύριο θα επισκεφθεί και την Κίνα. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Ζ. Μπορέλ με δύο σχετικές ανακοινώσεις του διευκρίνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εκπροσωπείται από τον Όρμπαν αλλά από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην απόπειρα νομιμοποίησης του ψευδοκράτους από τον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών, τονίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Χθες 6 Ιουλίου 2024, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ. Μπορέλ επισκέφθηκαν τη φρεγάτα «ΨΑΡΑ», σε λιμένα στο Τζιμπουτί, στο πλαίσιο συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ (EUNAVFOR ASPIDES). Οι κ.κ. Δένδιας και Μπορέλ συνοδεύονταν από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Δ. Χούπη και τον Αρχηγό ΓΕΝ Αντιναύαρχο Δ. – Ε. Κατάρα ΠΝ. Κατά τη διάρκεια της επισκέψεως, ο κ. Δένδιας ενημερώθηκε από τον Κυβερνήτη της Φρεγάτας «ΨΑΡΑ» σχετικώς με την αποστολή της και ακολούθως απεύθυνε ομιλία προς το πλήρωμα.
Ολοκληρώθηκε στις 21 και 28 Ιουνίου 2024 αντίστοιχα, η νατοϊκή διαδικασία αξιολόγησης η οποία πραγματοποιήθηκε με κριτήρια NATO SOFEVAL (Special Operations Force Evaluation) της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΔΕΕ) στο ρόλο της Τμηματικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Operations Component Command – SOCC) και των Special Operations Air Task Units (SOATUs) της Μονάδας Αεροπορικών Ειδικών Επιχειρήσεων (ΜΑΕΕ) της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ. Μέσω των διαδικασιών αξιολόγησης που διεξήχθησαν από την Allied Special Operations Forces Command (ASOFCOM), και κατά τις οποίες τόσο η ΔΔΕΕ όσο και η ΜΑΕΕ κρίθηκαν ως «Επιχειρησιακά Έτοιμες – Combat Ready» για ανάληψη αποστολών Ειδικών Επιχειρήσεων (ΕΕ), το προσωπικό της ΔΕΠ ασκήθηκε και εξετάστηκε σε πολύπλοκα και ρεαλιστικά σενάρια που ανέδειξαν τον επαγγελματισμό και το υψηλό επίπεδο κατάρτισης των εμπλεκομένων.
Τονίζεται ότι οι εν λόγω αξιολογήσεις αποτελούν συνέχεια των αντίστοιχων επιτυχών διαδικασιών νατοϊκής αξιολόγησης οντοτήτων επιπέδου Μονάδας της ΔΕΠ κατά τα τελευταία έτη, γεγονός που αποδεικνύει την ταχεία προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων στις απαιτήσεις των συμμαχικών προτύπων και διαδικασιών.
Στρατός Ξηράς
Από 29 Ιουνίου έως 1 Ιουλίου 2024, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, συνοδευόμενος από το Διοικητή της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού και Νήσων (ΑΣΔΕΝ) «ΑΙΓΕΑΣ» Αντιστράτηγο Ε. Θεοδώρου, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Περιοχή Ευθύνης της 95 ΑΔΤΕ. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του ο Αρχηγός επισκέφθηκε τα Επιτηρητικά Φυλάκια (ΕΦ) στις νήσους Στρογγύλη και Ρω, καθώς και τη Διοίκηση Άμυνας Νήσου (ΔΑΝ) Μεγίστης, όπου παρέστη στην Τελετή Εγκαινίων νέων Οικίσκων.
Από 2 έως 4 Ιουλίου 2024 και στο πλαίσιο του Κοινού Σχεδίου Δράσης Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου έτους 2024, πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Εξομοιωτών (ΚΕΞ) στο Στρατόπεδο «ΥΠΛΓΟΥ (ΠΖ) ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΝΔΗΛΑΠΤΗ» στην Αλεξανδρούπολη, εκπαίδευση 4 Υπαξιωματικών από την Ελλάδα, 4 Αξιωματικών από την Αίγυπτο, 2 Αξιωματικών και 2 Υπαξιωματικών από την Κύπρο. Η εκπαίδευση περιέλαβε θέματα τακτικής χρησιμοποίησης του Ουλαμού Μέσων Αρμάτων (ΟΥΜΑ), στον εξομοιωτή χαμηλής εξομοίωσης «Steel Beasts Pro».
Από 20 Μαΐου έως 5 Ιουλίου 2024 και στο πλαίσιο του Προγράμματος Στρατιωτικής Συνεργασίας (ΠΣΣ) Ελλάδας – Ιορδανίας έτους 2024, πραγματοποιήθηκαν στην έδρα της Σχολής Αλεξιπτωτιστών (ΣΧΑΛ), το Σχολείο Ελεύθερης Πτώσης και το Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Αλεξιπτωτιστή (ΣΒΕΑ). Το Σχολείο Ελεύθερης Πτώσης διεξήχθη από 20 Μαΐου έως 21 Ιουνίου 2024 με τη συμμετοχή 3 Ιορδανών Υπαξιωματικών, ενώ το Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Αλεξιπτωτιστή διεξήχθη από 10 Ιουνίου έως 05 Ιουλίου 24 με τη συμμετοχή 9 Ιορδανών Υπαξιωματικών. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης και στα 2 σχολεία, αποτελούνταν από δύο στάδια, την επίγεια εκπαίδευση και την εκτέλεση αλμάτων.
Πολεμικό Ναυτικό
Τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα (Κυριακή 7 Ιουλίου), η φρεγάτα ΨΑΡΑ ενέπλεξε Μη Επανδρωμένα Οχήματα (drones) στον Κόλπο του Άντεν, παρέχοντας προστασία σε εμπορικό πλοίο στο πλαίσιο της επιχείρησης της EUNAVFOR ASPIDES. Συγκεκριμένα, η ελληνική φρεγάτα, χρησιμοποιώντας τόσο το σύστημα antidrone, όσο και το πυροβόλο, έβαλε εναντίον τεσσάρων Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (UAVs), σύμφωνα με τους ισχύοντες Κανόνες Εμπλοκής. Δύο από τα UAVs κατερρίφθησαν και τα άλλα απομακρύνθηκαν. Η φρεγάτα ΨΑΡΑ συνεχίζει κανονικά την αποστολή της.
Την Τρίτη 2 και την Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024, διεξήχθησαν εκπαιδευτικές βολές κατευθυνόμενων βλημάτων (Κ/Β) του Πολεμικού Ναυτικού, στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου Πελάγους, παρουσία του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναυάρχου Δ.-Ε. Κατάρα ΠΝ. Στις εν λόγω βολές συμμετείχαν Πλοία των Διοικήσεων, Φρεγατών, Ταχέων Σκαφών, Πλοίων Επιτήρησης, Ελικόπτερα της Αεροπορίας Ναυτικού (ΔΑΝ), καθώς και αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Δοκιμάστηκε επιτυχώς ευρύς αριθμός και πλήθος τύπων του βληματικού δυναμικού του Πολεμικού Ναυτικού, σε σύνθετα και απαιτητικά σενάρια απειλών επιφανείας και αέρος.
Ειδικότερα, βλήθηκαν 2 πύραυλοι επιφανείας – επιφανείας τύπου Harpoon από τις φρεγάτες ΕΛΛΗ και ΛΗΜΝΟΣ, και 2 τύπου Exocet από τα ΤΠΚ ΡΙΤΣΟΣ και ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ, καθώς και πύραυλοι επιφανείας – αέρος ESSM (από τη φρεγάτα ΣΠΕΤΣΑΙ), Sea Sparrow (από τις φρεγάτες ΝΑΒΑΡΙΝΟ και ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ) και RIM-116 (από τα ΤΠΚ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ και ΒΑΧΑΚΟΣ). Τελικό αποτέλεσμα των βολών επιφανείας ήταν η βύθιση των δύο διατεθέντων στόχων, που ήταν η παροπλισμένη πυραυλάκατος ΠΕΖΟΠΟΥΛΟΣ και η παροπλισμένη κανονιοφόρος ΟΡΜΗ.
Πολεμική Αεροπορία
Εξαιρετική από κάθε άποψη ήταν η εκδήλωση Phantom Phriday που διοργανώθηκε στην 117 ΠΜ στις 5 Ιουλίου για τα 50 χρόνια από την ένταξη του αειθαλούς F-4 στην Πολεμική Αεροπορία. Αξίζουν συγχαρητήρια στα στελέχη της 338 Μοίρας που ξεπέρασαν κάθε προσδοκία του κοινού. Εν αναμονή επίσημων φωτογραφιών, αναπαράγουμε ορισμένες που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο…
Τη Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024 και περί ώρα 13:46, κατά τη διάρκεια της τροχοδρόμησης, μετά την προσγείωση από εκπαιδευτική πτήση, η πιλότος εγκατέλειψε επιτυχώς το αεροσκάφος M2000-5 στην 114 Πτέρυγα Μάχης, στην Αεροπορική Βάση Τανάγρας. H Ιπτάμενη του μεταφέρθηκε στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας, για προληπτικούς λόγους.
Στις 3 Ιουλίου η Lockheed Martin ανακοίνωσε ότι παρέδωσε στην Πολεμική Αεροπορία το εικοστό F-16 που εκσυγχρονίστηκε σε επίπεδο Viper.
Μηδενική ήταν η αεροπορική παραβατικότητα από τουρκικής πλευράς την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, καθώς δεν σημειώθηκαν παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου ή παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών. Αξίζει πάντως να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με άρθρο του Σ. Ιωαννίδη στην εφημερίδα “Καθημερινή”, παραβιάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών (είσοδος στο FIR Αθηνών χωρίς υποβολή σχεδίων πτήσης) πραγματοποιούν σε τακτική βάση και ρωσικά αεροσκάφη, κυρίως Ilyushin και Antonov στη διαδρομή μεταξύ Συρίας και Λιβύης, τα οποία αναγνωρίζονται από τα αεροσκάφη ετοιμότητας της 133 Σμηναρχίας Μάχης.
Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
Τις πρωινές ώρες της 5ης Ιουλίου περιπολικό σκάφος του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. ενημερώθηκε ότι ταχύπλοο σκάφος με αλλοδαπούς επιβαίνοντες, βρισκόταν ανατολικά της νήσου Παναγιάς και κατευθυνόταν προς τη Χίο, πραγματοποιώντας εξαιρετικά επικίνδυνους ελιγμούς. Ο χειριστής του ταχύπλοου σκάφους έβαλε με πυροβόλο όπλο μικρού διαμετρήματος κατά του περιπολικού σκάφους Λ.Σ. ενώ στο σημείο έσπευσε προς συνδρομή και δεύτερο περιπολικό σκάφος. Κατά τη διάρκεια του περιστατικού ερρίφθησαν βολές σε ασφαλή τομέα από το πλήρωμα του περιπολικού του Λιμενικού Σώματος. Ως αποτέλεσμα της καταδίωξης, το ταχύπλοο σκάφος με τους αλλοδαπούς επιβαίνοντες απομακρύνθηκε προς τις τουρκικές ακτές.
Επίσης, τις βραδινές ώρες της 4ης Ιουλίου, η Λιμενική Αρχή της Σάμου ενημερώθηκε για τον εντοπισμό ενός σκάφους που κινούνταν με μεγάλη ταχύτητα από τις τουρκικές ακτές προς τις νοτιοανατολικές ακτές της Σάμου. Στο σημείο μετέβη περιπολικό σκάφος του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. (Π.Λ.Σ.). Ακολούθησε καταδίωξη και ακινητοποίηση του σκάφους και το πλήρωμα του Π.Λ.Σ. περισυνέλεξε είκοσι πέντε (25) αλλοδαπούς, τους οποίους μετέφερε με ασφάλεια στο λιμάνι του Πυθαγορείου. Από το Λιμεναρχείο Σάμου που διενεργεί την προανάκριση, συνελήφθη ένας 21χρονος αλλοδαπός για παράβαση του άρθρου 83 του Ν.3386/2005 “Παράνομη είσοδος στη χώρα” και του άρθρου 25 του Ν.5038/2023 “Διακίνηση υπηκόων τρίτων χωρών σε ελλαδικό χώρο” και ένας 16χρονος αλλοδαπός για διευκόλυνση παράνομης εισόδου αλλοδαπών, ενώ κατασχέθηκαν το σκάφος και τρεις (3) συσκευές κινητής τηλεφωνίας. Στη συνέχεια οι είκοσι τρεις (23) αλλοδαποί (11 άνδρες, 5 γυναίκες και 7 ανήλικοι) μεταφέρθηκαν σε Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή της Σάμου.
Κύπρος
Την Τρίτη 2 Ιουλίου 2024 πραγματοποιήθηκε η τελετή διαβεβαίωσης των νέων Αξιωματικών Τάξης 2024 «Λοχαγός (ΜΧ) Σωτήριος Σταυριανάκος», με την παρουσία των οικογενειών τους, του Υπουργού Άμυνας Β. Πάλμα, του Αρχηγού Εθνικής Φρουράς, Αντιστρατήγου Γ. Τσιτσικώστα, του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο Ι. Παπαμελετίου, της Ιεραρχίας του ΓΕΕΦ, καθώς και αντιπροσωπείας στελεχών. Οι νέοι Αξιωματικοί που αποφοίτησαν από τις Στρατιωτικές Σχολές Ευελπίδων, Ναυτικών Δοκίμων και Ικάρων, αφού έδωσαν τη νενομισμένη διαβεβαίωση πίστης στην Πατρίδα, παρέλαβαν τα ξίφη τους από τον Υπουργό Άμυνας.
Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επισκεφθεί στην Κύπρο και να συναντηθεί με τον Πρόεδρο Ν. Χριστοδουλίδη στις 20 Ιουλίου, πεντηκοστή επέτειο της τουρκικής εισβολής. Ελπίζεται ότι η συνάντηση των δύο ανδρών θα δώσει τη λύση και για το Great Sea Interconnector, καθώς ο κίνδυνος να ναυαγήσει η διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας είναι πλέον ορατός. Στις 2 Ιουλίου η Ρυθμιστική Αρχή Κύπρου (ΡΑΕΚ) αποφάνθηκε αρνητικά στο αίτημα της ελληνικής πλευράς για έναρξη επιβολής χρεώσεων στους καταναλωτές αρχής γενομένης από το 2025, προκρίνοντας την έναρξη ανάκτησης δαπανών από τον ΑΔΜΗΕ μετά την εμπορική λειτουργία του έργου, δηλαδή το 2030. Είναι σαφές ότι η απόφαση αυτή θέτει σε κίνδυνο τη χρηματοδότηση και οικονομική βιωσιμότητα του έργου, ενώ ήδη εμφανίστηκαν καλοθελητές (όπως ο γνωστός Μ. Μπράιζα) που πρότεινε ως “εναλλακτική λύση” τη διασύνδεση της Κύπρου με την Τουρκία, δηλαδή την ενεργειακή ομηρία της. Είναι επομένως επείγουσα πλέον η συνεννόηση σε πολιτικό επίπεδο, διότι όταν ζητήματα τέτοιας στρατηγικής σημασίας σκοντάφτουν σε αμιγώς οικονομικούς υπολογισμούς, οι εμπλεκόμενοι είναι είτε εξαιρετικά κοντόφθαλμοι είτε κάτι χειρότερο.
Ανατολικός Παρατηρητής
Η ΟΥΕΦΑ τιμώρησε με αποκλεισμό 2 αγωνιστικών τον παίκτη της εθνικής ομάδας της Τουρκίας M. Demiral, λόγω του χαιρετισμού των “Γκρίζων Λύκων” που σχημάτισε κατά τον πανηγυρισμό του για το γκολ που πέτυχε κατά της Αυστρίας. Αυτό που πρέπει να επισημανθεί, για να μην έχουμε αυταπάτες ως προς την απήχηση που έχει ο φασιστικός χαιρετισμός των “Γκρίζων Λύκων” στη “φίλη και γείτονα” χώρα, είναι ότι η τιμωρία του Ντεμιράλ προκάλεσε μεγάλο κύμα συμπαράστασης στην Τουρκία, με τίτλους εφημερίδων τύπου «Είμαστε όλοι Μερίχ», δημάρχους να εξαγγέλλουν ότι θα του στήσουν άγαλμα κλπ…
Σοβαρές ταραχές σε βάρος Σύριων μεταναστών με πυρπολήσεις καταστημάτων και οχημάτων σημειώθηκαν στις αρχές της εβδομάδας στις ανατολικές περιφέρειες της Τουρκίας. Ως αφορμή αναφέρεται περιστατικό βιασμού μικρού αγοριού από Σύριο, αλλά η βαθύτερη πηγή της έντασης είναι η εξελισσόμενη προσέγγιση Ερντογάν – Ασαντ με τις ευλογίες της Ρωσίας, και οι φόβοι ισλαμιστικών δυνάμεων που υποστηρίζονταν από την Τουρκία ότι θα εγκαταλειφθούν στο έλεος του Ασαντ. Στις κατεχόμενες από την Τουρκία περιοχές της Συρίας, κάτοικοι έκαψαν τουρκικές σημαίες και απαίτησαν την απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων.
