Διεθνής κατάσταση
Στον πόλεμο της Ουκρανίας, οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν την πρωτοβουλία, διεξάγοντας περιορισμένης κλίμακας επιθέσεις στον άξονα Kupyansk-Svatove-Kreminna και ενισχύοντας τον έλεγχό τους στην περιοχή του Bakhmut, όπου διεξάγονται μάχες εντός της πόλης. Παράλληλα οι ρωσικές δυνάμεις οργανώνουν αμυντικά το έδαφος στην περιοχή της Κριμαίας και συνεχίζουν τις επιθέσεις κατά ουκρανικών στόχων με ιρανικά drones, όπως τη νύχτα της 17-18 Μαρτίου όπου 16 drones Shahed-136 εκτοξεύτηκαν κατά στόχων στο Κίεβο, τη Ζαπορίζια, το Dnipropetrovsk και το Lviv. Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τα 11 από τα 16 drones καταρρίφθηκαν από την ουκρανική αεράμυνα. Από ουκρανικής πλευράς συνεχίζονται οι προσπάθειες εξασφάλισης στρατιωτικούς εξοπλισμού από δυτικές χώρες, με πλέον πρόσφατο παράδειγμα την παραχώρηση 13 μαχητικών Mig-29 που ανακοινώθηκε από τη Σλοβακία. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Στις 14 Μαρτίου, δύο ρωσικά μαχητικά Su-27 προσέγγισαν αμερικανικό UAV τύπου MQ-9 Reaper που πετούσε πάνω από τον Εύξεινο Πόντο και, όπως προκύπτει από το σχετικό βίντεο που αποδεσμεύθηκε, επιχείρησαν με διαδοχικές διελεύσεις και ρίψεις καυσίμων να το θέσουν σε απώλεια στήριξης. Σε μία από τις διελεύσεις, το ρωσικό μαχητικό προσέκρουσε στο οπίσθιο τμήμα του αμερικανικού UAV, προκαλώντας στρέβλωση στον έλικα και αναγκάζοντας τους χειριστές του να το προσθαλασσώσουν σε διεθνή ύδατα.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Από την Τετάρτη 15 έως την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2023 διεξάγεται η πολυμερής αεροναυτική άσκηση με την επωνυμία «NOBLE DINA 2023 – (ND-23)», μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας, του Ισραήλ, της Κύπρου και των ΗΠΑ στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και με συμμετοχή δυνάμεων από την Γαλλία και την Ιταλία, καθώς και προσωπικού από την Γερμανία. Η «NOBLE DINA 2023» είναι ετήσια άσκηση τύπου LIVEX (Live Exercise), με σκοπό την εκπαίδευση των συμμετεχουσών δυνάμεων σε σύνθετα επιχειρησιακά σενάρια με έμφαση στον Ανθυποβρυχιακό Πόλεμο, τον Πόλεμο Επιφανείας και τις επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης. Η Ελλάδα συμμετέχει στην άσκηση με 1 φρεγάτα, 1 ταχύ περιπολικό κατευθυνομένων βλημάτων (ΤΠΚ), 1 υποβρύχιο, 2 μαχητικά αεροσκάφη F-16 και 1 Αεροσκάφος Ναυτικών Επιχειρήσεων (ΑΦΝΕ).
Την Παρασκευή 17 Μαρτίου 2023, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ιταλία, κατόπιν πρόσκλησης του ομολόγου του, ναυάρχου G. Dragone. Μετά την επίσημη υποδοχή στο Στρατηγείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ιταλίας, ακολούθησε κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ των 2 Αρχηγών, όπου συζητήθηκαν μεταξύ άλλων οι προοπτικές περαιτέρω ενίσχυσης των στρατιωτικών δεσμών Ελλάδας και Ιταλίας με επέκταση των κοινών τους δράσεων. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ επεσήμανε το ευρύ φάσμα στρατιωτικής συνεργασίας των ελληνικών και ιταλικών ΕΔ σε συνεκπαιδεύσεις, τονίζοντας την συμμετοχή των ιταλικών ΕΔ με πολεμικό πλοίο για πρώτη φορά στην αεροναυτική άσκηση «NOBLE DINA», ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στην διακλαδική άσκηση μεγάλης κλίμακας «ΗΝΙΟΧΟΣ», στην συνεχή συνεργασία των ΕΔ των 2 χωρών στην αεροναυτική άσκηση «EUNOMIA», στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Τετραμερούς Συνεργασίας QUAD καθώς και στις επιπλέον δράσεις που μπορούν να αναληφθούν στην βάση αυτής. Στην συνέχεια, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ μετέβη στο Στρατηγείο Διακλαδικών Επιχειρήσεων των Ιταλικών Ενόπλων Δυνάμεων και συναντήθηκε με τον διοικητή, αντιστράτηγο F. Figliuolo, όπου ο Α/ΓΕΕΘΑ έκανε ιδιαίτερη μνεία στις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων και στην εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα αυτό, με πλέον πρόσφατα παραδείγματα την συμμετοχή Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων της Ιταλίας στην Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Δυνάμεων – Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων «TROJAN FOOTPRINT – 22» στην Ελλάδα τον Μάϊο του 2022, καθώς και την συνεκπαίδευση ΕΔ – ΔΕΕ Ελλάδος, ΗΠΑ και Ιταλίας που έλαβε χώρα στην Ιταλία τον Φεβρουάριο του 2023. Τέλος, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ μετέβη στο στρατηγείο της επιχείρησης EUNAVFOR MED IRINI, όπου συναντήθηκε με τον Ιταλό επιχειρησιακό διοικητή της υποναύαρχο S. Turchetto, εξέφρασε την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας στην υλοποίηση της αποστολής της και συναντήθηκε με τους Έλληνες Αξιωματικούς που υπηρετούν στο στρατηγείο.
Την Τετάρτη 15 Μαρτίου 2023 υπεγράφη στο Τελ Αβίβ το «Πρόγραμμα Αμυντικής Συνεργασίας (ΠΑΣ) Ελλάδας – Ισραήλ» (Defence Cooperation Program) για το έτος 2023 από τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων του ΓΕΕΘΑ Ταξίαρχο Ν. Χολέβα και τον Επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Συνεργασιών του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ Συνταγματάρχη G. Dolov. Την ίδια μέρα υπεγράφη στο Τελ Αβίβ από τους δύο ανωτέρω εκπροσώπους της Ελλάδας και του Ισραήλ και τον Διευθυντή του Δ΄ Κλάδου του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς της Κύπρου Συνταγματάρχη (ΠΖ) Λ. Χατζηκωσταντά το «Κοινό Σχέδιο Δράσης (ΚΣΔ) Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ» για το έτος 2023, που εντάσσεται στο πλαίσιο της Κοινής Διακήρυξης της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ της 7 Δεκεμβρίου 2021 και αποτελεί συνέχεια του ΚΣΔ που είχε υπογραφεί στις 15 Φεβρουαρίου 2022.
Στρατός Ξηράς
Εγκρίθηκε από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών (State Department) η πώληση στην Ελλάδα 76 πλήρως ανακατασκευασμένων Τεθωρακισμένων Αμφίβιων Οχημάτων Εφόδου AAV-7A1 με πλήρες πακέτο οπλισμού, θερμικά σκοπευτικά, υπηρεσίες εκπαίδευσης, αρχικής και Εν Συνεχεία Συντήρησης κλπ, έναντι ανώτατου ποσού $268 εκατ. (εφόσον υλοποιηθεί το σύνολο των προβλέψεων), τα οποία θα εξοπλίσουν τα 3 τάγματα της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών αναβαθμίζοντας κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα και τη μαχητική τους ικανότητα. Συγκεκριμένα, στο προς παραχώρηση πώληση “πακέτο” περιλαμβάνονται 63 οχήματα της έκδοσης μεταφοράς προσωπικού AAVP-7A1 με τον οπλισμό τους (πολυβόλα 0,50 και πολυβόλα βομβίδων Mk19), 9 διοικητικά οχήματα AAVPC-7A1 και 4 οχήματα περισυλλογής AAVPR-7A1.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Κ. Σαρικά στον ιστότοπο newpost.gr, προχωρούν και ολοκληρώνονται με απόλυτη επιτυχία οι εξαντλητικές δοκιμές του πρώτου από τα 41 Σκάφη Ανορθόδοξου Πολέμου Viking Norsafe 1200 με τα οποία θα εξοπλιστούν τα επόμενα χρόνια οι Μοίρες Αμφιβίων Καταδρομών. Κατά το ρεπορτάζ, το σκάφος πέτυχε ταχύτητα 55 μιλίων με πλήρη φόρτο μάχης σε κατάσταση θαλάσσης 3, ενώ έπιασε και τη μέγιστη ταχύτητα που δίνει ο κατασκευαστής, ξεπερνώντας τα 70 μίλια χωρίς φόρτο. Επιπλέον, στη δοκιμή με 7 bf και πλήρη φόρτο στο 100% πέτυχε αυτονομία που ξεπέρασε τα 250 μίλια.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, η ελληνική πλευρά ανταποκρίθηκε άμεσα στην ενημέρωση της προηγούμενης εβδομάδας από τις ΗΠΑ περί διαθεσιμότητας 300 ΤΟΜΑ τύπου Bradley (M2A2 ODS), και ήδη εστάλη το ελληνικό αίτημα για τη δέσμευση των οχημάτων. Οι άμεσες αυτές ενέργειες ακολούθησαν τη συνάντηση επιτελών του ΓΕΣ με το Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) της Πρεσβείας των ΗΠΑ για το θέμα που έγινε στις 13 Μαρτίου. Φαίνεται ότι επιτέλους έχει γίνει αντιληπτή από τους αρμοδίους η επείγουσα ανάγκη αναβάθμισης του μηχανοκίνητου Πεζικού και, παρά τις αντιδράσεις διαφόρων “λόμπυ”, το πρόγραμμα θα προχωρήσει ταχύτατα.
Πολεμικό Ναυτικό
Από τις 6 ως τις 17 Μαρτίου διεξήχθη στο Κρητικό Πέλαγος η πολυεθνική άσκηση ναρκοπολέμου Αριάδνη-23, με τη συμμετοχή 6 μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού και της Μόνιμης Δύναμης Ναρκαλιείας του ΝΑΤΟ (Standing NATO Countermeasures Group Two, SNMCMG-2), αποτελούμενης από το ιταλικό ναρκαλιευτικό Numana, το τουρκικό ναρκαλιευτικό Enez, το τουρκικό πλοίο ανεφοδιασμού Gungor Durmus, το ολλανδικό ναρκαλιευτικό Makkum και το ισπανικό ναρκαλιευτικό Tajo.
Στις 14 Μαρτίου, στο πλαίσιο της επίσκεψης της Ολλανδής υπουργού Άμυνας στην Ουκρανία, ανακοινώθηκε ότι η Ολλανδία θα παραχωρήσει στην Ουκρανία 2 ναρκοθηρικά κλάσης Alkmaar, με έναρξη παραλαβών το 2025. Υπενθυμίζεται ότι τα 6 εναπομείναντα ναρκοθηρικά της κλάσης Alkmaar (εκ των οποίων 5 είναι εκσυγχρονισμένα και σε πολύ καλή κατάσταση), είχαν κινήσει το ελληνικό ενδιαφέρον και τον Οκτώβριο του 2021 είχε υπογραφεί επιστολή πρόθεσης (LOI) για την απόκτησή τους με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους (συνολικό ποσό κάτω των 20 εκ. Ευρώ). Στην πορεία όμως το πρόγραμμα “κόλλησε” (όπως και η παραχώρηση των 2 φρεγατών τύπου Μ που επίσης αναφέρονταν στο LOI), λόγω ασαφούς χρονοδιαγράμματος από ολλανδικής πλευράς, αλλά και αδράνειας από πλευράς ΠΝ και ΓΔΑΕΕ. Το ζητούμενο πλέον είναι να μη χαθούν τα εναπομείναντα 3 ολλανδικά ναρκοθηρικά κλάσης Alkmaar, με τα οποία μπορεί να συμπληρωθεί η δύναμη των 3 υπηρετούντων ναρκοθηρικών του ΠΝ ώστε να προσεγγίσει την προβλεπόμενη οροφή (7).
Πολεμική Αεροπορία
Στις 17 Μαρτίου προσγειώθηκε στην αεροπορική βάση της Τανάγρας το δωδέκατο μαχητικό Rafale που εντάχθηκε στη δύναμη της 332 Μοίρας.
Στις 15 Μαρτίου η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Σακελλαροπούλου επισκέφθηκε την 338 Μοίρα της 117 ΠΜ στην Ανδραβίδα, όπου την υποδέχθηκαν ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Χαρδαλιάς και ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας Αντιπτέραρχος Γ. Φασούλας. Πραγματοποιήθηκε ενημέρωση από τον Διοικητή της 117 ΠΜ Σμήναρχο (Ι) Α. Καζαντζόγλου και ακολούθως ο Διοικητής της 338Μ Αντισμήναρχος (Ι) Λ. Γαβριηλίδης παρουσίασε τις διαδικασίες που ακολουθούνται πριν από κάθε πτήση, ενώ έλαβε χώρα επίδειξη του μαχητικού αεροσκάφους F-4E Phantom II της Μοίρας. Τέλος, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας μίλησαν με ιπτάμενους, τεχνικούς και διοικητικά στελέχη της Μοίρας. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε μεταξύ άλλων: «Βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω τη μνήμη του Σμηναγού Στάθη Τσιτλακίδη και του Υποσμηναγού Μάριου-Μιχαήλ Τουρούτσικα που χάθηκαν πρόσφατα στο Ιόνιο, στη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης. Είχα πει τότε στον Σμήναρχο Αβραάμ Καζαντζόγλου, Διοικητή της Μοίρας, ότι ήθελα να έρθω να επισκεφθώ τους συναδέλφους τους όχι για να τους παρηγορήσω, αφού έχετε όλη τη δύναμη που χρειάζεστε, πολύ περισσότερη από εμάς. Αλλά για να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου σε όλους εσάς, τους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας, που προστατεύετε την πατρίδα με αυταπάρνηση, ευσυνειδησία, αποτελεσματικότητα – δεν υπάρχουν αρκετές λέξεις για να το περιγράψω. Και δεν είναι μόνον οι πιλότοι, είναι και οι μηχανικοί, είναι όλο το προσωπικό. (…) Σας ευχαριστώ, λοιπόν, εκ μέρους όλων των συμπατριωτών μας. Είμαστε περήφανοι για τις γυναίκες και τους άνδρες της Πολεμικής Αεροπορίας. Να είστε πάντα καλά και να έχετε δύναμη».
Την Τρίτη 14 Μαρτίου, διεξήχθη συνεκπαίδευση ADEX (Air Defence Exercise) 2 μαχητικών αεροσκαφών F-4 της Πολεμικής Αεροπορίας με την γαλλική φρεγάτα FS LANGUEDOC της Μόνιμης Συμμαχικής Ναυτικής Δύναμης 2 (Standing NATO Maritime Group Two – SNMG 2), στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης. Κατά την διάρκεια της ADEX, εκτελέστηκαν αντικείμενα αντιαεροπορικής άμυνας και αεροπορικής προσβολής από διαφορετικές κατευθύνσεις.
Ξανάρχισε την τελευταία εβδομάδα η παραβατική δραστηριότητα τουρκικών αεροπορικών μέσων στο Αιγαίο, αν και σε πολύ χαμηλούς αριθμούς. Συγκεκριμένα, στις 14 Μαρτίου 3 τουρκικά ελικόπτερα προχώρησαν σε 23 συνολικά παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου.
Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
Η ιταλική Cantiere Navale Vittoria (CNV) αναδείχθηκε προσωρινή ανάδοχος στο διαγωνισμό του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την προμήθεια 2+2 παράκτιων περιπολικών σκαφών μήκους άνω των 30 μ. Το σκάφος που προσφέρει η CNV είναι το P355GR μήκους 38,6 μ. εξοπλισμένο με τηλεχειριζόμενο σταθμό οπλικών συστημάτων (RCWS), από το οποίο υπηρετούν ήδη 4 μονάδες στην Ελληνική Ακτοφυλακή. Το συνολικό ποσό της προμήθειας αν ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης ανέρχεται σε 59,99 εκ. Ευρώ.
Kύπρος
Από 20 Φεβρουαρίου έως 17 Μαρτίου 2023, συνδιοργανώθηκε από τη Διοίκηση Ναυτικού της Εθνικής Φρουράς και τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «PROTEAS – 1/23» που αφορούσε στη σχεδίαση και εκτέλεση ειδικών επιχειρήσεων. Η ΤΑΜΣ πραγματοποιήθηκε σε πεδία ασκήσεων και βολών τόσο στο χερσαίο όσο και στο θαλάσσιο χώρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και σε αυτή συμμετείχαν προσωπικό και μέσα της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών της ΔΝ και αντίστοιχα Τμήματα, του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Το σενάριο της ΤΑΜΣ περιλάμβανε μεταξύ άλλων, διάφορα είδη βολών ατομικού και ομαδικού οπλισμού επί ταχύπλοων σκαφών, εκπαίδευση στον αγώνα κατοικημένων τόπων, σε τακτικές επικοινωνίες και ανταλλαγή δεδομένων, εξάσκηση στις διαδικασίες εξόδου σε εχθρική ακτή με την χρήση ταχύπλοων σκαφών, στην προσβολή υποθαλάσσιων και επίγειων στόχων και στην προστασία κρίσιμων υποδομών. Από 27 Φεβρουαρίου έως 10 Μαρτίου, στην συνεκπαίδευση συμμετείχαν και Ομάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Ελληνικών ΕΔ.
Στις 13 και 14 Μαρτίου ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδης πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα, όπου συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Σακελλαροπούλου, τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, τους αρχηγούς όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 16 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη δοκιμή τροχοδρόμησης του πρωτοτύπου του λεγόμενου «Εθνικού Μαχητικού Αεροσκάφους» (MMU) της Τουρκίας. Το αεροσκάφος έφερε δύο αμερικανικούς κινητήρες F110-GE-129E και η δοκιμή ήταν επιτυχής. Παρ’ ότι η τροχοδρόμηση δεν συνιστά σπουδαίο τεχνικό επίτευγμα και ο χρονικός προγραμματισμός της αναμφίβολα έγινε για προεκλογικούς σκοπούς, η ουσία είναι ότι το πρόγραμμα MMU δεν παύει να προοδεύει, με την υποστήριξη μηχανικών της βρετανικής BAE Systems. Επομένως η πιθανότητα επιτυχούς ολοκλήρωσής του πρέπει να αρχίσει να λαμβάνεται υπόψη στους μακροπρόθεσμους ελληνικούς σχεδιασμούς.
H Τουρκική Αεροπορία προχώρησε στον παροπλισμό των μεταγωγικών αεροσκαφών C-160T, εκ των οποίων τα δύο τελευταία εμφανίστηκαν δημόσια για τελευταία φορά το 2019, έχοντας συμπληρώσει 50 έτη από την κατασκευή τους. Δεδομένων και των προβλημάτων υποστήριξης του στόλου των C-130B/E και CN-235M, εξετάζεται από τουρκικής πλευράς το ενδεχόμενο προμήθειας πρόσθετων μεταγωγικών Α400Μ. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με διεθνείς πηγές, η Ισπανία εξετάζει το ενδεχόμενο περικοπής της αρχικής παραγγελίας 27 Α400Μ στα 14 που έχει παραλάβει, ενώ για τα υπόλοιπα 13 αναζητείται αγοραστής.
Στις 16 Μαρτίου διεξήχθη στην Άγκυρα έκτακτη σύνοδος του οργανισμού τουρκικών κρατών, με αντικείμενο τη δημιουργία επενδυτικού οργανισμού για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων υποδομών και κοινού μηχανισμού πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών σε συνέχεια των σεισμών στην Τουρκία. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά συμμετείχε στη σύνοδο ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν, και μάλιστα παρά το γεγονός ότι παράλληλα συμμετείχε ο “πρόεδρος” του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ. Το γεγονός ότι η Ουγγαρία ως κράτος – μέλος της ΕΕ έχει υποχρέωση αλληλεγγύης προς την Κυπριακή Δημοκρατία και όχι στους παράνομους αμφισβητίες της κρατικής της υπόστασης και της εδαφικής της ακεραιότητας, προφανώς δεν απασχόλησε τον Ούγγρο ηγέτη.
Στις 17 Μαρτίου, σε συνέχεια της συνάντησής του με τον πρόεδρο της Φινλανδίας Sauli Niinisto, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα εγκρίνει την είσοδο της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και ότι θα ξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης της συνθήκης προσχώρησης από την τουρκική Βουλή. Με αυτόν τον τρόπο η Τουρκία διαχωρίζει τις υποψηφιότητες της Σουηδίας και της Φινλανδίας και ελίσσεται προκειμένου να μην κατηγορηθεί ως αδιάλλακτη, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί την άρνησή της για την ένταξη της Σουηδίας ως διαπραγματευτικό όπλο για το μέλλον.
