Επεκτείνεται το βαλλιστικό πρόγραμμα της Τουρκίας

72
1895
O Στρατηγός Hulusi Akar επιθεωρεί πυροβολαρχία TR-300 Kasirga στο Πεδίο Βολής Αλμυρής Λίμνης στην Καππαδοκία στις 8 Οκτωβρίου 2013.

Στις 29 Ιανουαρίου 2017 γνωστοποιήθηκε στον ιστότοπο του Υφυπουργείου Αμυντικών Βιομηχανιών (SSM) της Τουρκίας η ανάθεση σύμβασης στην κρατική εταιρεία Roketsan για την ανάπτυξη του βαλλιστικού βλήματος B (Bora) στο πλαίσιο ομώνυμου προγράμματος. Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως η σχετική σύμβαση -άγνωστου μέχρι στιγμής προϋπολογισμού- ανατέθηκε προ επταετίας και συγκεκριμένα στις 23 Νοεμβρίου 2009. Στην ίδια ανάρτηση αναφέρεται πως οι παραδόσεις στον Τουρκικό Στρατό «συνεχίζονται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα» χωρίς να διευκρινίζεται αν πρόκειται για πρωτότυπα ή βλήματα παραγωγής του συστήματος.

Ακολούθησε στις 2 Φεβρουαρίου 2017 δημοσίευμα της εφημερίδας Aydinlik που φιλοξένησε την ακόλουθη δήλωση του Υποπτεράρχου ε.α. Beyazıt Karataş, ο οποίος είχε υπηρετήσει ως Αεροπορικός Ακόλουθος στην πρεσβεία της Τουρκίας στην Αθήνα την περίοδο 1996-1999: «Πρόκειται για την τρίτη φάση του προγράμματος συμπαραγωγής βλημάτων με την κινεζική China Precision Machinery Import-Export Corporation (CPMIEC), η οποία κατασκευάζει επίσης τα αντιαεροπορικά συστήματα που απορρίψαμε. Τα βλήματα κατασκευάζονται σε συνέχεια των βλημάτων Kasırga και Yıldırım και στο πλαίσιο συμφωνίας που υπεγράφη το Νοέμβριο του 2009. Το 2014 εκτελέστηκε δοκιμαστική βολή στην Μαύρη Θάλασσα και η ανάπτυξή του ολοκληρώθηκε πρόσφατα γι΄αυτό και παραδίδεται στις Ένοπλες Δυνάμεις αυτές τις μέρες. Το Bora είναι βελτιωμένο σε σχέση με τα προηγούμενα που κατασκευάσαμε με μεταφορά τεχνογνωσίας, έχει βεληνεκές πάνω από 300km και μεγαλύτερη ακρίβεια χάρη στο GPS. Αυτά είναι τα βλήματα με το μεγαλύτερο βεληνεκές που διαθέτουμε μέχρι σήμερα».

Η ανάρτηση στο ιστότοπο του SSM στις 23 Ιανουαρίου 2017 με την οποία γνωστοποιείται ότι από τις 23 Νοεμβρίου 2009 έχει ανατεθεί σύμβαση στην κρατική εταιρεία Roketsan για το πρόγραμμα βαλλιστικών βλημάτων Bora. Στις 4 Φεβρουαρίου 2017, ο εξ απορρήτων του προέδρου της Τουρκίας, Yiğit Bulut, δήλωσε στο κρατικό TRT ότι η Τουρκία κατέχει βλήματα που μπορούν να πλήξουν οποιοδήποτε κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η συγκεκριμένη εξέλιξη επιβεβαιώνει όλες τις κατά καιρούς πληροφορίες και δημόσιες αναφορές για το έντονο ενδιαφέρον και τις πολύπλευρες προσπάθειες της Άγκυρας για την απόκτηση της τεχνογνωσίας για την ανάπτυξη εγχώριας τεχνολογίας κατασκευής πυραυλικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς και μεγάλης ισχύος πυρός:

Το 1995 η Τουρκία προμηθεύεται ένα τακτικό βαλλιστικό βλήμα SCUD-B από τα αφγανικά αποθέματα μέσω Πακιστάν, επιχειρώντας την αντιγραφή του μέσω αντίστροφης μηχανικής, προσπάθεια η οποία κατέληξε σε αποτυχία. Τον Οκτώβριο του 1996 αποκαλύπτεται η ύπαρξη σύμβασης ύψους $160 εκ. για την προμήθεια και στη συνέχεια συμπαραγωγή του Πολλαπλού Εκτοξευτή Πυραύλων WS-1, βεληνεκούς 80km, με τη μεταφορά τεχνογνωσίας από την Εταιρεία Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Βιομηχανίας της Κίνας (CASIC) στην Τουρκία. Η ύπαρξη 24 πρόσθετων εκτοξευτών της βελτιωμένης έκδοσης TR-300Β Kasirga («Τυφώνας»), όπως κωδικοποιήθηκαν από τον Τουρκικό Στρατό, μεγίστου βεληνεκούς 180km, αποκαλύφθηκε μόλις το 2006.

Στις 26 Δεκεμβρίου 1999 η Τουρκία προχωρά στη δοκιμαστική βολή του πρώτου εγχώριας ανάπτυξης βαλλιστικού βλήματος στο Πεδίο Βολής Χηλής (Şile) του Εύξεινου Πόντου, επιτυγχάνοντας βεληνεκές 120km. Η αποκάλυψη έγινε από δημοσίευμα της εφημερίδας Μilliyet στις 14 Ιανουαρίου 2002, το οποίο ανέφερε ότι η εκτόξευση του βλήματος J (Jaguar) υπήρξε επιτυχής.

Στην στρατιωτική παρέλαση της 30ης Αυγούστου 2007, οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις παρουσιάζουν για πρώτη φορά το Βαλλιστικό Βλήμα Βραχέος Βεληνεκούς (SRBM) J-600Τ Yildirim («Κεραυνός») βεληνεκούς 152 km. Συνολικά επιδείχθηκαν τρεις εκτοξευτές F-600T ακολουθούμενοι από ισάριθμα οχήματα αναχορηγίας, όλα σε φορτηγά υψηλής ευκινησίας MAN 26.372 (6×6), με τις επιγραφές των οχημάτων να αναφέρουν ως χρονολογία παραγωγής τον Μάρτιο του 2001. Επισήμως, η Τουρκία δήλωσε τον Μάρτιο του 2007 στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ (United Nations Register of Conventional Arms) ότι διαθέτει συνολικά 6 οχήματα εκτόξευσης και 97 βλήματα Yildirim, ωστόσο σύμφωνα με άλλες πηγές ο αριθμός των εκτοξευτών ανέρχεται σε 36 και το απόθεμα των Yildirim υπερβαίνει 100. Μία πυροβολαρχία των 6 εκτοξευτών F-600T με ισάριθμα βλήματα και οχήματα αναχορηγίας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη στρατιωτική παρέλαση της 30ης Αυγούστου 2009.

Δύο βλήματα J-600T Yıldırım I σε ισάριθμους εκτοξευτές της 58ης Ταξιαρχίας Πυροβολικού του 4ου Σώματος Στρατού.

Σύμφωνα με την επιθεώρηση Jane’s, ο J-600Τ ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ της τουρκικής Roketsan και των κινεζικών CASIC και CPMIEC από το 1995 έως το 2004. Το βλήμα βασίζεται στο Β611, SRBM ενός σταδίου, στερεών καυσίμων, με πολεμική κεφαλή Υψηλής Εκρηκτικότητας (ΗΕ) βάρους 480kg (TNT/RDX) καθοδήγησης INS. Σχεδόν το σύνολο των εκτοξευτών Kasırga και Yıldırım βρίσκονται στην 58η Ταξιαρχία Πυροβολικού του 4ου Σώματος Στρατού στο Polatli της Άγκυρας που αποτελεί την στρατηγική εφεδρεία του Τουρκικού Στρατού και διατίθεται στις τέσσερις Στρατιές ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες.

Τον Μάρτιο του 2008 εκτελέσθηκε βολή της βελτιωμένης έκδοσης J-600Τ Yildirim II στο Πεδίο Βολής Χηλής, στην οποία καταγράφηκε μέγιστο βεληνεκές 350km αν και ως επιχειρησιακό βεληνεκές αναφέρθηκαν τα 280km σε μια προσπάθεια να αμβλυνθούν πιθανές διεθνείς αντιδράσεις. Στη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιστήμης & Τεχνολογίας στις 28 Δεκεμβρίου 2011 ανακοινώθηκε και επίσημα η ανάπτυξη Βαλλιστικών Βλημάτων Μέσου Βεληνεκούς (MRBM) καθώς ο τότε πρωθυπουργός Tayyip Erdoğan, αφού αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Ιράν, ζήτησε την έναρξη προγραμμάτων για επίτευξη βεληνεκούς 2.500 km από αεροεκτοξευόμενα και χερσαία συστήματα.

Στο πλαίσιο αυτό, το Μάρτιο του 2012 μεταβιβάστηκε στο υπουργείο Άμυνας η έκταση της πρώην αμερικανικής βάσης του Sülük Gölü στη Σινώπη και ξεκίνησε η κατασκευή νέου Πεδίου Δοκιμών από την κρατική εταιρεία Roketsan, η οποία πραγματοποίησε μαζικές δοκιμαστικές βολές πυραύλων διαφόρων διαμετρημάτων τον Μάιο, Ιούνιο και Δεκέμβριο 2012, το Νοέμβριο του 2013, το Δεκέμβριο του 2014 και τον Ιούνιο του 2016. Σημειώνεται ότι μέχρι τότε επίγειες δοκιμές πυραυλικών συστημάτων εκτελούνταν στα Πεδία Βολής Χηλής και Κarapinar του Ιδρύματος Έρευνας & Ανάπτυξης Αμυντικής Βιομηχανίας (SAGE) ενώ οι πλέον διαβαθμισμένες δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα στις καλά φυλασσόμενες εγκαταστάσεις στο Lalahan, 30 χλμ. έξω από την Άγκυρα, μεγάλο μέρος των οποίων είναι υπογειοποιημένες.

Κατά την επίσκεψή του στο Πεδίο Βολής της Σινώπης στις 20 Μαρτίου 2014, ο τότε υπουργός Άμυνας İsmet Yılmaz ανακοίνωσε ότι επετεύχθη η κατασκευή αεροεκτοξευόμενου βλήματος (SOM) και βαλλιστικού βλήματος (J-600Τ Yildirim ΙΙ) μέγιστου βεληνεκούς 280 km. Λίγο μετά, στις 29 Απριλίου 2014, ο τότε υπουργός Επιστημών, Βιομηχανίας και Τεχνολογίας και σημερινός υπουργός Άμυνας Fikri Işık έκανε λόγο για δημιουργία «εθνικού» εργοστασίου με στόχο την εγχώρια παραγωγή πολεμικών κεφαλών, βομβών και πλαστικών εκρηκτικών, αφήνοντας παράλληλα ανοικτό το ενδεχόμενο αποχώρησης της Τουρκίας από το Καθεστώς Ελέγχου Πυραυλικής Τεχνολογίας (MTCR) με πρόσχημα τους «περιορισμούς που θέτει στις εξαγωγικές προοπτικές της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας».

Η απάντηση του υπουργείου Εξωτερικών στην κοινοβουλευτική ερώτηση για δυνητική παραβίασης της MTCR από την Τουρκία.

Στις 5 Μαΐου 2016 αναρτήθηκε σε τουρκικό διαδικτυακό φόρουμ φωτογραφία ενός νέου εκτοξευτή βλημάτων με κάνιστρο τετράγωνης διατομής που φέρει μπλε λωρίδα, υποδεικνύοντας ότι σε αυτό περιέχεται εκπαιδευτικό βλήμα χωρίς πολεμική κεφαλή. Το σύστημα παρουσιάζει εκπληκτική ομοιότητα με τον εκτοξευτή του κινεζικού B611M, βελτιωμένη εξαγωγική έκδοση του B611 που φέρεται να επιτυγχάνει μέγιστο επιχειρησιακό βεληνεκές 260 km και μικρότερο Πιθανό Κυκλικό Σφάλμα (Circular Error Probable: CEP).

Φωτογραφία που αναρτήθηκε σε τουρκικό διαδικτυακό φόρουμ στις 5 Μαΐου 2016 και φέρεται να απεικονίζει το σύστημα Bora του Τουρκικού Στρατού. To όχημα εκτόξευσης είναι πιθανότατα εγχώριας παραγωγής τύπου ΒΜC 525-44 (8×8).
Πρώτη δημόσια επίδειξη του συστήματος εκτόξευσης τακτικών βαλλιστικών βλημάτων B611M στην 9η Διεθνή Έκθεση Αεροδιαστημικής και Αεροπλοΐας στο Zhuhai της Κίνας το Νοέμβριο του 2012.

Δεδομένου ότι η επέκταση βεληνεκούς σε τέτοιας κατηγορίας βλήματα δε θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία, εκτιμάται πως το μέγιστο επιχειρησιακό βεληνεκές του συστήματος Bora υπερβαίνει κατά πολύ τα 300km. Kαθόλου τυχαία, η ανακοίνωση του SSM πραγματοποιήθηκε λίγες ημέρες πριν τη Διεθνή Αμυντική Έκθεση IDEX 2017 στο Άμπου Ντάμπι όπου παρουσιάστηκε από την Roketsan η εξαγωγική έκδοση του συστήματος με βλήμα που φέρει την επωνυμία Khan, διαμετρήματος 610mm, βάρους 2.500kg και καθοδήγησης GNSS/INS, επί οχημάτων εκτόξευσης MAN.

Φωτογραφίες από το διαφημιστικό φυλλάδιο της Roketsan που παρουσιάστηκε στη Διεθνή Αμυντική Έκθεση IDEX 2017 στο Άμπου Ντάμπι, για τo βαλλιστικό βλήμα Khan, που φημολογείται ότι αποτελεί την εξαγωγική (βλ. υποβαθμισμένη) έκδοση του Bora.