Η παρούσα ανασκόπηση αφορά στρατιωτικές δραστηριότητες των δύο προηγούμενων εβδομάδων, εκτός από την απόπειρα υβριδικής εισβολής μέσω διοχέτευσης λαθρομεταναστών από την Τουρκία το τελευταίο δεκαήμερο, για την οποία μπορείτε να βρείτε ειδικά άρθρα εδώ και εδώ. Στην παρούσα ανασκόπηση οι αναφορές στη συνοριακή κρίση περιορίζονται σε όσες σχετίζονται με τις υπόλοιπες δραστηριότητες που καλύπτονται.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο Αρχηγός του ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος επισκέφτηκαν την παρέβριο Περιοχή Ευθύνης του Δ΄ Σώματος Στρατού, προκειμένου να επιθεωρήσουν τα μέτρα επιτήρησης κατά μήκος των συνόρων στο νομό Έβρου, τα οποία ενισχύθηκαν με σκοπό την αποτροπή των παράνομων εισόδων προς την Ελλάδα.
Στις 24 Φεβρουαρίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος συναντήθηκε με την Υπουργό Άμυνας της Γαλλίας Florence Parly, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής της στην Ελλάδα. Διεξήχθησαν διμερείς συνομιλίες για την περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στον αμυντικό τομέα, ενώ συζητήθηκαν θέματα περιφερειακής συνεργασίας στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Στις συνομιλίες συμμετείχαν επίσης ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος, ο Πρέσβυς της Γαλλίας Δημοκρατίας στην Αθήνα P. Maisonnave, καθώς και πολυμελείς αντιπροσωπείες των δύο πλευρών. Η Γαλλίδα υπουργός επιβεβαίωσε τη συμμετοχή γαλλικών μαχητικών Rafale στην άσκηση ΗΝΙΟΧΟΣ 2020 τον προσεχή Μάιο, ενώ αναφέρθηκε και στις υπογραφείσες συμβάσεις υποστήριξης των μαχητικών Mirage 2000 της ΠΑ και στις διαπραγματεύσεις για την αναβάθμιση των ελικοπτέρων NH-90 και την απόκτηση από την Ελλάδα δύο φρεγατών τύπου Belh@rra.
Την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος επισκέφθηκε την Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) στη Θεσσαλονίκη, όπου και απευθύνθηκε στους σπουδαστές της 17ης εκπαιδευτικής σειράς. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατά την ομιλία του αναφέρθηκε στην έννοια και λειτουργία της Αποτροπής, στην Ηγεσία η οποία βασίζεται στην Αποστολή, στην επιχειρησιακή σχεδίαση και εκπαίδευση, στην αναδιοργάνωση των ΕΔ καθώς και των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων. Επιπρόσθετα τόνισε τη σημασία που αποδίδεται στο αντικειμενικό σύστημα αξιολόγησης για την αξιοκρατική, ιεραρχική εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού των ΕΔ. Τέλος, αναφέρθηκε στη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδος και στη σημασία των διμερών και πολυμερών στρατιωτικών σχημάτων συνεργασίας, καθώς και στη συμμετοχή των ΕΔ σε επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Ακολούθως ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ παρέστη στην τελετή ορκωμοσίας 75 Αξιωματικών από την 5η Σειρά Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) με τίτλο «Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια», στους οποίους και επέδωσε τα πτυχία. Το εν λόγω πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας σε συνεργασία με την ΑΔΙΣΠΟ και οι απόφοιτοι Αξιωματικοί προέρχονται από την 15η και 16η Εκπαιδευτική Σειρά της ΑΔΙΣΠΟ.
Στρατός Ξηράς
Από 10 έως 21 Φεβρουαρίου 2020, η Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ), διεξήγαγε τη χειμερινή εκπαίδευση των Σπουδαστών της, στην περιοχή Περτουλίου Τρικάλων.
Σκοπός της εκπαίδευσης ήταν η εξοικείωση στη διαβίωση σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην ύπαιθρο και η επαύξηση της σωματικής και ψυχικής αντοχής. Περιέλαβε αντικείμενα επιχειρησιακής και ειδικής εκπαίδευσης, με έμφαση στην ατομική τακτική, στη διεξαγωγή ασκήσεων μικρών κλιμακίων, στις πορείες και στις βολές. Οι Σπουδαστές της Σχολής ανταπεξήλθαν με άριστο τρόπο στο απαιτητικό πρόγραμμα της χειμερινής εκπαίδευσης, η οποία εντάσσεται στο ετήσιο πρόγραμμα σπουδών της Σχολής.
Πολεμικό Ναυτικό
Από 25 Φεβρουαρίου έως 06 Μαρτίου 2020, το Πολεμικό Ναυτικό συμμετείχε στην Άσκηση του ΝΑΤΟ “DYNAMIC MANTA 20”, με τη Φρεγάτα «ΑΙΓΑΙΟΝ» (F-460) μετά του οργανικού της ελικοπτέρου (τύπου S-70B) και το Υποβρύχιο «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» (S-123), στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Σικελίας, Αδριατικής Θάλασσας και της κεντρικής Μεσογείου. Η Άσκηση “DYNAMIC MANTA”, διεξάγεται υπό το ΝΑΤΟ σε ετήσια βάση, με σκοπό την εκπαίδευση των συμμετεχόντων στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο υπό ρεαλιστικές συνθήκες, σε σύνθετα επιχειρησιακά σενάρια και περιβάλλον πολλαπλής απειλής, καθώς και την προαγωγή του επιπέδου της συνεργασίας των μονάδων σε συμμαχικό πλαίσιο. Στην Άσκηση συμμετείχαν πλοία, υποβρύχια, ελικόπτερα, αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας και προσωπικό, από Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ισπανία, Ιταλία, Καναδά, Τουρκία καθώς και μονάδες της Συμμαχικής Ναυτικής Δύναμης Standing NΑΤΟ Maritime Group 2 (SNMG2).
Tην Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020 διεξήχθη η προγραμματισμένη εθνική τεχνική άσκηση της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών “ΠΥΡΣΟΣ”, κατά την οποία εκτελέστηκε επιτυχής βολή τορπίλης γυμνασίων από το «ΤΠΚ ΝΤΕΓΙΑΝΝΗΣ» κατά στόχου επιφανείας. Η εν λόγω άσκηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού, με σκοπό τη διατήρηση και επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των Ταχέων Σκαφών, με έμφαση στις διαδικασίες και τεχνικές βολής τορπίλης.
Tην Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020, διεξήχθη η προγραμματισμένη εθνική τεχνική άσκηση της Διοίκησης Υποβρυχίων “ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ” στη θαλάσσια περιοχή του Μυρτώου Πελάγους, κατά την οποία εκτελέστηκε επιτυχής βολή τορπίλης γυμνασίων από το Υποβρύχιο «ΜΑΤΡΩΖΟΣ» κατά στόχου επιφανείας. Η εν λόγω άσκηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης του Πολεμικού Ναυτικού, με σκοπό τη διατήρηση και επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των Υποβρυχίων, με έμφαση στις διαδικασίες και τεχνικές βολής τορπίλης.
Aπό 12 έως 22 Φεβρουαρίου 2020, διεξήχθη η προγραμματισμένη εθνική ανθυποβρυχιακή άσκηση “ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΗΡ”, στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικού Αιγαίου, Μυρτώου Πελάγους, Κυθήρων, νότιου Κρητικού Πελάγους, Καρπάθιου Πελάγους και νοτιανατολικού Αιγαίου. Στην ανωτέρω άσκηση συμμετείχε το σύνολο των Υποβρυχίων, Φρεγάτες, Ελικόπτερα του Πολεμικού Ναυτικού καθώς και Αεροσκάφη Maritime Patrol Aircrafts (MPA) των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Καθημερινή, το Πολεμικό Ναυτικό προσανατολίζεται στην συγκρότηση Διοίκησης Επιχειρήσεων Ανατολικής Μεσογείου (ΔΕΑΜ), με έδρα τον Ναύσταθμο Κρήτης στη Σούδα, όπου θα σταθμεύουν σε μόνιμη βάση Πολεμικά Πλοία και Υποβρύχια.
Πολεμική Αεροπορία
Από την Πέμπτη 13 έως και την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020, η 340 και η 343 Μοίρα της 115 Πτέρυγας Μάχης (115ΠΜ)/ Αεροπορική Βάση Σούδας, συμμετείχαν στην 1η Εκπαιδευτική Σειρά Αέρος για το έτος 2020 του Tactical Leadership Programme (TLP), στην Αεροπορική Βάση Los Llanos, στο Albacete της Ισπανίας. Για το σκοπό αυτό μεταστάθμευσαν από την 115ΠΜ έξι (6) αεροσκάφη F-16 Block 52+, και ανάλογο ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης οι Μοίρες ανέλαβαν αποστολές σύμφωνες με την αποστολή τους τόσο σε Εθνικό όσο και σε Νατοϊκό πλαίσιο, με σκοπό την εξοικείωση και τη συνεργασία όλου του προσωπικού, σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες του ΝΑΤΟ.
Επισημαίνεται ότι Έλληνας σμηναγός της 340 Μοίρας αναδείχθηκε ως «Best Warrior», δηλαδή ως ο «καλύτερος πολεμιστής» και αυτός που θα ήθελαν επικεφαλής στη μάχη, με ψηφοφορία από όλους τους πιλότους που συμμετείχαν στην 1η Εκπαιδευτική Σειρά του TLP για το 2020.
Την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020, πραγματοποιήθηκε νοτιοανατολικά της Κρήτης συνεκπαίδευση της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) με αεροσκάφη του γαλλικού Αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle, στο πλαίσιο της διμερούς Στρατιωτικής Συνεργασίας των δύο χωρών. Κατά τη διάρκεια της συνεκπαίδευσης εκτελέσθηκαν αποστολές σύνθετων αεροπορικών επιχειρήσεων, ημέρα και νύχτα. Η ΠΑ συμμετείχε με αεροσκάφη F-16 Block 52+ και F-16 Block 52+ Advance από την 115 και την 116 Πτέρυγα Μάχης, ενώ από το αεροπλανοφόρο με αεροσκάφη Rafale M και E-2C Hawkeye.
Επίσης στις 5 και 6 Μαρτίου ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη F-16 της 115 ΠΜ συνασκήθηκαν νοτίως της Κρήτης με αμερικανικά μαχητικά F-18 του αμερικανικού πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου “Αϊζενχάουερ” σε ασκήσεις προσβολής στόχων επιφάνειας που διεξήχθησαν ημέρα και νύχτα. Σημειώνεται ότι η περιοχή στην οποία έγινε η ελληνοαμερικανική άσκηση περιλαμβάνεται στο μνημόνιο που έχει υπογράψει η Τουρκία με την κυβέρνηση Σάρατζ στην Τρίπολη.
Συναντήσεις με κατασκευάστριες εταιρείες για την υποστήριξη των μαχητικών αεροσκαφών Μirage 2000/-5 είχαν αρμόδιοι επιτελείς της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης (ΔΑΥ). Συγκεκριμένα, όπως έγινε γνωστό από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αρμόδιοι επιτελείς είχαν συνάντηση στη Διοίκηση Αεροπορικής Υποστήριξης με εκπροσώπους των εταιρειών Thales DMS France SAS και Thales Hellas S.A, με σκοπό την υποστήριξη των συστημάτων Avionics των αεροσκαφών M2000/-5. Περαιτέρω είχαν συνάντηση με τους εκπροσώπους των εταιρειών «Safran AE» και «ΑΤΕΣΕ ΑΕ» με αντικείμενο την υποστήριξη των αεροκινητήρων M53-P2 των αεροσκαφών M2000/-5. Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2019, υπεγράφησαν οι συμφωνίες-πλαίσιο που αφορούν στην υλοποίηση του υποπρογράμματος «Εν Συνεχεία Υποστήριξη (FOS) Ο/Σ Μ2000/-5», σύμφωνα με τον ν. 4650/2019, μεταξύ της ΓΔΑΕΕ και κάθε μίας εκ των τριών κατασκευαστριών εταιρειών DASSAULT AVIATION, THALES DMS FRANCE και SAFRAN AIRCRAFT ENGINES.
Κύπρος
Εκτός της συνεκπαίδευσης με μαχητικά αεροσκάφη Rafale του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στο πλαίσιο της άσκησης ΤΑΛΩΣ, δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς συνεκπαιδεύθηκαν κατά το μήνα Φεβρουάριο με γαλλικές δυνάμεις σε ποικίλες δραστηριότητες (βολές κλπ.) όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα από το ΓΕΕΦ:
Ο Α/ΓΕΕΦ αντιστράτηγος Ηλίας Λεοντάρης επισκέφθηκε τη Διοίκηση Αμερικανικών Δυνάμεων Ευρώπης (EUCOM) στη Στουτγάρδη Γερμανίας στις 27-28 Φεβ 2020 με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΦ και των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων στο πλαίσιο των δράσεων που προνοούνται στο ψήφισμα EAST MED ACT.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στο μέτωπο της Συρίας, η συνάντηση των Β. Πούτιν και Ρ. Τ. Ερντογάν στη Μόσχα στις 5 Μαρτίου επέφερε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, με όρους που μπορούν να χαρακτηριστούν ως επισημοποίηση των τουρκικών απωλειών από την επίθεση του συριακού στρατού τους τελευταίους μήνες. Ιδίως έχει σημασία η απώλεια του ελέγχου του αυτοκινητοδρόμου Μ5, καθώς συμφωνήθηκε η διεξαγωγή κοινών ρωσοτουρκικών περιπολιών από τις 15 Μαρτίου στον βορειοδυτικότερο αυτοκινητόδρομο Μ4 και η δημιουργία «διαδρόμου ασφαλείας» 6 χλμ εκατέρωθεν αυτού. Είχε προηγηθεί το βαρύ πλήγμα που υπέστη η Τουρκία τη νύχτα της 27ης προς 28η Φεβρουαρίου, όταν τουρκικές δυνάμεις που συνεπιχειρούσαν με ισλαμιστές αντάρτες δέχθηκαν αεροπορικά πλήγματα από ρωσικά ή συριακά αεροσκάφη, με απώλειες που ανήλθαν σε τουλάχιστον 33 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Συνολικά οι τουρκικές απώλειες στην επαρχία Idlib από 3 Φεβρουαρίου έως και την κατάπαυση του πυρός της 6ης Μαρτίου 2020 ήταν συνολικά 57 αξιωματικοί και οπλίτες του Τουρκικού Στρατού και 1 πολίτης-συμβασιούχος οδηγός.
Η αεροπορική επίθεση και οι απώλειες προκάλεσαν σοκ στην Τουρκία, η οποία αποτάνθηκε προς το ΝΑΤΟ ζητώντας υποστήριξη, ματαίως διότι η Ελλάδα άσκησε βέτο στο σχετικό ψήφισμα. Αυτό υπήρξε και το έναυσμα για την τουρκική ανακοίνωση ότι ανοίγουν τα τουρκοσυριακά σύνορα σε πρόσφυγες από το Idlib, που οδήγησε στο κλείσιμο των συνοριακών διαβάσεων του Έβρου από την ελληνική κυβέρνηση και στην πρωτοφανή συνοριακή κρίση του τελευταίου δεκαημέρου.
Σε επιχειρησιακό και τεχνικό επίπεδο, ενδιαφέρον έχει η συντριβή 2 ΜΕΑ τύπου BAYRAKTAR TB2 στην περιοχή Seraqib στις 2 και 4 Μαρτίου 2020, καθώς και 2 ΜΕΑ τύπου ΑΝΚΑ-S. Ειδικά το ΜΕΑ τύπου ΑΝΚΑ-S με s/n 18-031 της 302 Μοίρας της Τουρκικής Αεροπορίας που συνετρίβη στην περιοχή Dadikh στις 25 Φεβρουαρίου, ήταν οπλισμένο με πυρομαχικά MAM-L, τα οποία έχουν βάρος 22 κιλών με πολεμική κεφαλή 10 κιλών Υψηλής Εκρηκτικότητας Αντι-Αρματική (ΗΕΑΤ) και ακτίνα δράσης 8.000 μέτρων, κατά τον κατασκευαστή.
Στη Λιβύη συνεχίζονται οι τουρκικές απώλειες σε έμψυχο και άψυχο υλικό. Δύο Τούρκοι στρατιώτες σκοτώθηκαν, σύμφωνα με δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν, ενώ ΜΕΑ τύπου BAYRAKTAR TB2 του Τουρκικού Στρατού συνετρίβη σε περιοχή νοτίως της Τρίπολης στις 25 Φεβρουαρίου 2020. Επίσης δημοσιεύθηκαν φωτογραφίες των φερόμενων ως στελεχών της Διεύθυνσης Επιχειρήσεων Εξωτερικού της ΜΙΤ που σκοτώθηκαν στις 18/19 Φεβρουαρίου 2020 συνεπεία βομβαρδισμού του λιμένα Τρίπολης, συνταγματάρχη ε.α. Okan Altınay και Sinan Caferler.