Διεθνής κατάσταση
Στον πόλεμο της Ουκρανίας συνεχίζονται οι μάχες στα κύρια σημεία όπου έχουν φτάσει οι ουκρανικές δυνάμεις μετά τις αντεπιθέσεις των τελευταίων εβδομάδων, δηλαδή στη γραμμή Svatove – Kreminna στο μέτωπο του Χαρκοβο και στη γραμμή Davydiv Brid – Dudchany στο μέτωπο της Χερσώνας. Από την άλλη πλευρά, οι ρωσικές δυνάμεις πιέζουν τις ουκρανικές στην περιοχή του Bakhmut, ενώ από τις 10 Οκτωβρίου πραγματοποίησαν πολλές δεκάδες πυραυλικά πλήγματα κατά ουκρανικών υποδομών. Λόγω των πληγμάτων, η ουκρανική ηγεσία απεύθυνε έκκληση προς τη Δύση για την ενίσχυση της ουκρανικής αεράμυνας. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Σύμφωνα με δηλώσεις του ΥΕΘΑ κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΝΑΤΟ στις στις Βρυξέλλες, τις προηγούμενες ημέρες παραδόθηκαν για αποστολή τα πρώτα εκ των συνολικά 40 BMP-1 του Ελληνικού Στρατού που θα αποσταλούν στην Ουκρανία, ενώ ισάριθμα γερμανικά ΤΟΜΑ Marder-1A3 θα παραληφθούν εντός της επόμενης εβδομάδας προς αντικατάστασή τους.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2022, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος επισκέφθηκε Μονάδες και Επιτηρητικά Φυλάκια της Περιοχής Ευθύνης της 96 ΑΔΤΕ στην Χίο, συνοδευόμενος από τον Διοικητή της ΑΣΔΕΝ Αντιστράτηγο Δ. Χούπη. Συγκεκριμένα επισκέφτηκε το στρατηγείο της 96 ΑΔΤΕ, το στρατόπεδο «ΛΓΟΥ (ΠΖ) ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΥ ΜΙΧΑΗΛ» όπου μίλησε σε μεγάλη συγκέντρωση προσωπικού, το Λιμεναρχείο της Χίου και το Παράκτιο Περιπολικό (ΠΠΚ) ΚΕΛΕΥΣΤΗΣ ΣΤΑΜΟΥ του Πολεμικού Ναυτικού, το κλιμάκιο του ελικοπτέρου SUPER PUMA της Πολεμικής Αεροπορίας στο αεροδρόμιο της Χίου, το νησιωτικό σύμπλεγμα των Οινουσσών, το ΕΦ «ΠΑΝΑΓΙΑΣ», το ΕΦ “ΨΑΡΡΩΝ” και το 3ο Ειδικό Τμήμα Εθνοφυλακής (ΕΤΕΘ) στην Χίο. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατά την επίσκεψή του εξήρε την εργώδη προσπάθεια που καταβάλει το προσωπικό για την εκτέλεση της αποστολής του και έδωσε εντολές και κατευθύνσεις για συνεχή εγρήγορση και επαγρύπνηση.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, στο ΚΥΣΕΑ της 12ης Οκτωβρίου εγκρίθηκε κατ’ αρχήν το σχέδιο αναβάθμισης των αρμάτων μάχης Leopard-2Α4 (183 μονάδες) και Leopard-1A5 (190 μονάδες) και συμπαραγωγής 205 Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης KF-41 Lynx. Οι λεπτομέρειες αναμένεται να οριστικοποιηθούν κατά την επίσκεψη του καγκελαρίου της Γερμανίας O. Scholz στην Αθήνα στις 27 Οκτωβρίου. Αν και το σχέδιο εμφανίζεται πολλά υποσχόμενο (κυρίως για την ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας), ο “διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες”… και για το λόγο αυτό επιφυλασσόμαστε να το κρίνουμε όταν δημοσιευθούν όλες οι λεπτομέρειές του.
Στρατός Ξηράς
Σε εξέλιξη βρίσκεται η διμερής ελληνοαμερικανική ΤΑΜΣ με την ονομασία «ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ-22» (OLYMPIC COOPERATION–22), που ξεκίνησε στο Πετροχώρι Ξάνθης στις 8 Οκτωβρίου και θα συνεχιστεί ως τις 21 Οκτωβρίου. Πρόκειται για ΤΑΜΣ επιπέδου Τακτικού Συγκροτήματος Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων που διεξάγεται με χρήση πραγματικών πυρών και Συστημάτων Εξομοίωσης Τακτικής Εμπλοκής (ΣΕΤΕ), και κατά τη διάρκειά της εξετάζονται αντικείμενα επιθετικών και αμυντικών επιχειρήσεων, όπως η διάβαση υδάτινων κωλυμάτων, ο αγώνας σε κατοικημένο τόπο κ.ά. Στην άσκηση συμμετέχουν τμήματα της 71 Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας, της XXV Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού και 101st Airborne Division των ΗΠΑ, ενώ συμμετέχουν με καθεστώς παρατηρητή η Κύπρος και η Αίγυπτος.
Την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2022 και στο πλαίσιο της ενίσχυσης της Ανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ με την ανάπτυξη 4 επιπλέον Σχηματισμών Μάχης επιπέδου ενισχυμένου Τάγματος (Battlegroup) που αποφασίστηκε μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναχώρησε για το Νόβο Σέλο της Βουλγαρίας μια Διμοιρία Αντιαρματικών (Α-Τ) και Επιτελείς της 33ης Μ/Κ Ταξιαρχίας, που συμμετέχουν στην συγκρότηση της Δύναμης Enhanced Vigilance Activity Battlegroup Bulgaria (NATO eVA BG BGR) υπό Ιταλική Διοίκηση. Η συμμετοχή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην NATO eVA BG BGR εγκρίθηκε με απόφαση του ΚΥΣΕΑ στις 11 Μαΐου 2022, με διάρκεια ανάπτυξης μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2022 και δυνατότητα παράτασης εφόσον αποφασιστεί η χρονική επέκταση της αποστολής.
Συνολικά 1.033 έφεδροι κατατάχθηκαν για τις ανάγκες της Τακτικής Άσκησης Μετά Στρατευμάτων ΑΝΙΚΗΤΟΣ-22 που πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή τμημάτων και μέσων της ΙΙ Μ/Κ ΜΠ και της 34ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ στο Πεδίο Βολής και Ασκήσεων ΑΣΚΟΥ-ΠΡΟΦΗΤΗ του Γ΄ Σώματος Στρατού από τις 2 ως τις 6 Οκτωβρίου 2022. Κατά την διάρκεια της ΤΑΜΣ ΑΝΙΚΗΤΟΣ-22 εξετάστηκε πλήθος επιχειρησιακών αντικειμένων και εκτελέσθηκαν βολές με το σύνολο των οπλικών συστημάτων της 34ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού.
Όπως προκύπτει από δηλώσεις του ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλου στη Βουλή, ο αριθμός των ΤΤΟΑ Μ-1117 που έχουν παραληφθεί από την Ελλάδα ως τώρα ανέρχεται σε περίπου 800 επί συνόλου 1200 που θα παραχωρηθούν.
Ο διαγωνισμός του ΓΕΣ/ΑΣΔΥΣ για την χρηματοδοτική μίσθωση Συστημάτων Εξομοίωσης Τακτικών Εμπλοκών (ΣΕΤΕ) αρμάτων μάχης Leopard-2A4 και Leopard-1A5 για διάστημα 2 ετών κατακυρώθηκε στην SAAB.
Πολεμικό Ναυτικό
Απογευματινές ώρες της Πέμπτης 13 Οκτωβρίου 2022, ο Επικελευστής (Τ/ΗΝ/ΑΥ) Δ.Σ., ο οποίος επέβαινε επί της φρεγάτας ΑΙΓΑΙΟΝ, στο πλαίσιο επιχείρησης IRINI, αυτοτραυματίστηκε κατά τον χειρισμό πυροβόλου όπλου, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης εκπαιδευτικών πυρών φορητού οπλισμού. Ο ανωτέρω υπαξιωματικός φέρει τραύμα στο δεξιό μηρό και διακομίστηκε με οργανικό ελικόπτερο της φρεγάτας ΑΙΓΑΙΟΝ στο Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης. Η κατάσταση της υγείας του δεν εμπνέει ανησυχία και για το περιστατικό διενεργούνται όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες.
Στις 12 Οκτωβρίου η Fincantieri υπέγραψε σειρά μνημονίων συνεργασίας με εταιρίες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, στο πλαίσιο της υποψηφιότητάς της για το πρόγραμμα των 4 κορβετών του Πολεμικού Ναυτικού. Κατά τη Fincantieri, που προσφέρει την κορβέτα τύπου Doha, τα μνημόνια συνεργασίας με τις ελληνικές εταιρείες στοχεύουν στη μεγιστοποίηση του βιομηχανικού έργου που μπορεί να ανατεθεί στην ελληνική βιομηχανία κατά τη ναυπήγηση των πλοίων, αλλά και την εν συνεχεία υποστήριξή τους.
Πολεμική Αεροπορία
Ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2022 η πολυεθνική άσκηση με την επωνυμία «VOLFA 2022», που πραγματοποιήθηκε στην αεροπορική βάση Mont de Marsan της Γαλλίας, με την συμμετοχή 60 αεροσκαφών και ελικοπτέρων από συνολικά 8 Χώρες (Γαλλία, Ελλάδα, ΗΑΕ, ΗΠΑ, Ισπανία, Ιταλία, Καναδάς, Πορτογαλία). Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν με 4 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 52+ της Πολεμικής Αεροπορίας και 44 στελέχη από την 115 Πτέρυγα Μάχης. Κατά την διάρκεια της άσκησης, εκτελέστηκαν αντικείμενα σύνθετων αεροπορικών αποστολών που κάλυψαν όλο το φάσμα των αεροπορικών επιχειρήσεων, σε περιβάλλον ηλεκτρονικού πολέμου και πολλαπλών απειλών. Συγκεκριμένα εκτελέστηκαν αμυντικές/επιθετικές επιχειρήσεις (Defensive/Offensive Counter Air), Εγγύς Αεροπορική Υποστήριξη (Close Air Support), Αεροπορική Αποτροπή (Air Interdiction), Δυναμική Στοχοποίηση (Dynamic Targeting), Έρευνα και Διάσωση Μάχης (Combat Search and Rescue) και Στοχοποίηση Χρονοευαίσθητων Στόχων (Time Sensitive Targeting).
Την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθούν στην 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος (120 ΠΕΑ) στην Καλαμάτα τα εγκαίνια των νέων υποδομών του Διεθνούς Κέντρου Αεροπορικής Εκπαίδευσης (International Flight Training Center) της ΠΑ, παρουσία των Υπουργών Άμυνας της Ελλάδας και του Ισραήλ.
Στα ίδια περίπου επίπεδα κινήθηκε η παραβατικότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορία την τελευταία εβδομάδα, καθώς σημειώθηκαν 283 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου (έναντι 297 την προηγούμενη εβδομάδα), 8 εμπλοκές με ελληνικά αεροσκάφη αναχαίτισης (έναντι 10 την προηγούμενη εβδομάδα) και μία υπέρπτηση ελληνικού εδάφους (έναντι 7 την προηγούμενη εβδομάδα).
Κύπρος
Στις 15 Οκτωβρίου έγινε η τελετή για την έναρξη κατασκευής του Euroasia Interconnector, ενός έργου στρατηγικής σημασίας που αναμένεται να ενώσει τα ηλεκτρικά δίκτυα της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, συνδέοντας παράλληλα την Κύπρο και το Ισραήλ με το ηλεκτρικό δίκτυο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το συνολικό κόστος του έργου θα είναι 2,5 δις Ευρώ, εκ των οποίων 657 εκ. Ευρώ θα καλυφθούν από πόρους της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος “Connecting Europe Facility”. Παρών στην τελετή ήταν ο πόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης, ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Kadri Simson, καθώς και οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας, που νωρίτερα την ίδια ημέρα είχαν συμμετάσχει στο Eastern Mediterranean Gas Forum. Ο Euroasia Interconnector αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027 και να τεθεί σε λειτουργία το 2028.
Σύμφωνα με δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Μ. Πελεκάνου στους New York Times, “η Κύπρος είναι έτοιμη να εξετάσει τη μεταβίβαση ορισμένων οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών στην Ουκρανία εάν αυτά αντικατασταθούν με άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό ίσης ισχύος και δυνατοτήτων”.
Ανατολικός Παρατηρητής
Από τις 3 ως τις 14 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε στο στρατόπεδο ΣΧΗ NURI PAMIR της 65ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ η άσκηση κινητοποίησης εφέδρων YILDIRIM-2022, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 220 έφεδροι και 42 οχήματα.
Από τις 3 ως τις 14 Οκτωβρίου διεξήχθη στην 3η Κύρια Αεροπορική Βάση του Ικονίου η άσκηση ANADOLU ANKASI-2022 με αντικείμενο την Έρευνα και Διάσωσης Μάχης.
Δεν συμπεριλήφθηκαν τελικά στο νομοσχέδιο του αμερικανικού αμυντικού προϋπολογισμού (NDAA) όπως ψηφίστηκε από τη Γερουσία των ΗΠΑ, οι τροπολογίες των γερουσιαστών Menendez και Van Hollen, που αποσκοπούσαν να θέσουν όρους στη χρήση τυχόν F-16 που θα πωλούνταν στην Τουρκία. Ωστόσο, το ζήτημα της τελικής υιοθέτησης ή μη περιορισμών στην πώληση F-16 στην Τουρκία παραμένει ανοιχτό, καθώς το αντίστοιχο σχέδιο του NDAA που έχει εγκριθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων περιέχει σχετική τροπολογία, και τα δύο σχέδια θα πρέπει να εναρμονιστούν πριν την τελική ψήφιση του νόμου, που θα γίνει μετά τις ενδιάμεσες εκλογές (mid-term elections) της 8ης Νοεμβρίου. Σε κάθε περίπτωση, ο γερουσιαστής Μενέντεζ με δήλωσή του ξεκαθάρισε ότι ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων δεν πρόκειται να εγκρίνει πώληση F-16 στην Τουρκία για όσο συνεχίζεται η “εκστρατεία επιθετικότητας” του Ερντογάν στην περιοχή.
