Το τελευταίο διάστημα μια σειρά από τουλάχιστον αμφιλεγόμενες επιλογές και ατυχή (;) περιστατικά, κλονίζουν το κύρος του ισχυρότερου Ναυτικού στο πλανήτη: του Αμερικανικού Ναυτικού. Στα ναυπηγικά προγράμματα καταγράφεται μια σειρά από αστοχίες, με σοβαρότερη την αδυναμία κάλυψης της απαιτούμενης οροφής πλοίων με τον υπάρχοντα σχεδιασμό. Συγκεκριμένα, το 2017 ο στόλος θα αριθμεί 285 πλοία, έναντι τουλάχιστον 301 που απαιτούνται.
Σε αυτό το γενικό ζήτημα έρχονται να προστεθούν και διάφορες παραδοξότητες όσον αφορά κάποια επιμέρους εξοπλιστικά προγράμματα. Π.χ. αποφασίστηκε η εκ των υστέρων επανασχεδίαση των νέων μεγάλων αποβατικών ελικοπτεροφόρων πλοίων εφόδου (LHA) κλάσης America. Για λόγους που ποτέ δεν εξηγήθηκαν από την κλάση αυτή απαλείφθηκαν σχεδόν πλήρως οι δυνατότητες εξαπόλυσης αμφίβιων μέσων, με όλη την έμφαση να δίδεται στα αεροπορικά μέσα (καίτοι υπήρχε το προηγούμενο των LHD κλάσης Wasp που συνδυάζουν επιτυχώς και τα δύο). Έτσι, από το τρίτο σκάφος της κλάσης (LHA8 USS Tripoli) και μετά, θα υπάρξει γενικός ανασχεδιασμός των εσωτερικών καταστρωμάτων ώστε να υπάρχει τουλάχιστον η δυνατότητα εξαπόλυσης αμφίβιων τεθωρακισμένων οχημάτων εφόδου, αν όχι και αποβατικών πλοιαρίων και αεροστρώμνων. Τα δύο πρώτα πλοία της κλάσης θα παραμείνουν στην αρχική τους μορφή, που από πολλούς κύκλους εντός του US Navy χαρακτηριζόταν ξεπερασμένη, ακόμη και πριν την έναρξη της ναυπήγησής τους…
Πολλές είναι και οι αντιδράσεις για την απόφαση αλλαγής του δευτερεύοντος οπλισμού των τριών νέων αντιτορπιλικών κλάσης Zumwalt. Ειδικότερα, το 2014 ελήφθη η απόφαση μη τοποθέτησης των -δύο ανά σκάφος- πυροβόλων Mk.110 CIGS (Close-In Gun System) των 57mm, για λόγους κόστους. Η απόφαση αυτή πάρθηκε παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για μόλις 6 συστήματα και παρ’ ότι τα ίδια αυτά πυροβόλα συνεχίζουν να παραγγέλνονται κανονικά για άλλα πλοία του Αμερικανικού Ναυτικού και της Ακτοφυλακής! Στη θέση τους θα τοποθετηθούν ισάριθμα πυροβόλα Mk.46 των 30mm, τα οποία διαθέτουν μικρότερη ταχυβολία και μικρότερο δραστικό βεληνεκές (τα 2/9) σε σχέση με τα Mk.110. Επιπλέον, στερούνται την ικανότητα βολής προηγμένων προγραμματιζόμενων πυρομαχικών, πέραν του ότι εκείνα των δεύτερων θα ήταν εν γένει ισχυρότερα και αποτελεσματικότερα λόγω διαμετρήματος. Έτσι, τα τρία πανάκριβα φουτουριστικού σχήματος αντιτορπιλικά Zumwalt θα στερηθούν τις δυνατότητες που θα παρείχε ένα πυρομαχικό όπως το πρωτοποριακό Mk.295 mod.1 ORKA για την αντιμετώπιση ενός ευρύτατου φάσματος στόχων (από πυραυλικές απειλές έως μικρά σκάφη επιφανείας) στην εγγύτερη ζώνη άμυνας των εν λόγω πλοίων, Σημειωτέον τα πλοία αυτά -καίτοι 180m μήκους και 15.000t εκτοπίσματος- δεν διαθέτουν κάποιο άλλο συμπληρωματικό σύστημα ενεργού προστασίας (π.χ. Phalanx, RAM, SeaRAM κλπ.) έναντι τέτοιων απειλών, που ίσως καθιστούσε την αντικατάσταση των Mk.110 από τα Mk.46 ανάξια λόγου….
Αυτό όμως το παράδοξο δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει στο US Navy. Στα αντιτορπιλικά Arleigh Burke, από το 6ο σκάφος της παρτίδας Flight-IIA και μετά, αποφασίστηκε να μην εγκατασταθούν τα συστήματα CIWS τύπου Phalanx, όπως στα προηγούμενα σκάφη. Έτσι, η εγγύς ενεργή άμυνα έναντι πυραυλικών και ασύμμετρων απειλών αέρος και επιφανείας των πλοίων αυτών, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του αμερικανικού στόλου, «περιορίστηκε» στα βλήματα ESSM (τα οποία όμως, όταν φέρονται, έχουν άλλη βασική αποστολή) και τα ανεπαρκή συμβατικά πυροβόλα Mk.38 των 25mm. Μόλις πρόσφατα, και κατόπιν έντονων πιέσεων, τα τελευταία Arleigh Burke Flight-IIA άρχισαν να εξοπλίζονται με ένα (!) Phalanx Block-1B. Τραγική ειρωνεία; Το DDG67 USS Cole που το 2000 δέχθηκε επίθεση ταχύπλοου σκάφους-«καμικάζι»στο λιμάνι της Υεμένης, ανήκει επίσης στη κλάση Arleigh Burke… Η επίθεση αυτή ήταν μία από τις μελανότερες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία του US Navy, η οποία στοίχισε 17 νεκρούς και 39 τραυματίες καθώς και πολλά εκατομμύρια δολάρια και 14 μήνες εργασιών για την επισκευή του σκάφους. Παρ’ όλα αυτά, το US Navy έκρινε αρχικά περιττά τα CIWS’s σε κάποια από τα νεότερα πλοία της ίδιας κλάσης… Με την ίδια προχειρότητα φρεγάτες κλάσης Perry επιχειρούν σε ρόλους περιπολίας σε «καυτές» ζώνες του πλανήτη, όπως ο Περσικός Κόλπος, εξοπλισμένες μόνο με ένα πυροβόλο Mk.75 των 76mm και ένα Phalanx, αμφότερα με περιορισμένα -έως πολύ περιορισμένα- τόξα βολής. Μόνο σε κάποιες από αυτές προστέθηκε εκ των υστέρων ένα πυροβόλο Mk.38 επί πρόχειρου προσωρινού ικριώματος, στη θέση που βρισκόταν κάποτε ο μονός περιστρεφόμενος εκτοξευτής βλημάτων, Mk.13. Η φρεγάτα FFG31 USS Stark, που επιχειρώντας επίσης στον Περσικό Κόλπο είχε πληγεί από Exocet με αποτέλεσμα 37 νεκρούς, σε αυτή την κλάση άνηκε….
Τα παραπάνω θέματα είναι εντελώς ενδεικτικά. Πολύ βαθύτερη ανάλυση θα απαιτούσαν οι περιπτώσεις των πολλών τεχνικών προβλημάτων στα νεότευκτα πυρηνοκίνητα επιθετικά υποβρύχια (SSN) κλάσης Virginia (στα οποία, μεταξύ άλλων, παρατηρείται το φαινόμενο της απαράδεκτα συχνής αποκόλλησης μεγάλων τμημάτων της εξωτερικής επικάλυψης μείωσης ηχητικού ίχνους) ή στα νεότευκτα -και επίσης υποεξοπλισμένα- πλοία παράκτιας μάχης (LCS). Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τις πολλές παύσεις κυβερνητών πλοίων (ιδίως υποβρυχίων) «λόγω ακαταλληλότητας» τελευταία ή με κάποια θλιβερά για το γόητρο του US Navy περιστατικά (όπως η πρόσφατη -αποδοθείσα σε …«λάθος στη ναυτιλία»- άνευ αντίστασης σύλληψη από Ιρανούς δύο σύγχρονων ταχυπλόων περιπολικών σκαφών και των πληρωμάτων τους), εκθέτουν ανεπανόρθωτα το κύρος του. Και αυτό είναι το λιγότερο, καθώς σαφώς περισσότερη σημασία έχει η έκθεση σε υπέρμετρο κίνδυνο των ζωών των πληρωμάτων των πλοίων μιας ναυτικής δύναμης που επιχειρεί συνεχώς και, κατά συνέπεια, θα έπρεπε να μαθαίνει από τα λάθη και τις διδαχές του πρόσφατου παρελθόντος.
