Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία ο πόλεμος συνεχίζεται και στο τέλος του μήνα θα συμπληρωθούν δυο χρόνια από την έναρξή του. Οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν την πρωτοβουλία των κινήσεων επωφελούμενες από την έλλειψη πυρομαχικών πυροβολικού που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, και έχουν πετύχει νέα εδαφικά κέρδη στην περιοχή της Avdiivka και στα σύνορα των επαρχιών Donetsk και Zaporizhia. Οι ουκρανικές δυνάμεις σημείωσαν μια ναυτική επιτυχία τη νύχτα της 1ης Φεβρουαρίου, βυθίζοντας τη ρωσική κορβέτα “Ivanovets” με επίθεση μη επανδρωμένων θαλάσσιων οχημάτων (USV). Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, η κορβέτα “Ivanovets” χτυπήθηκε από συντονισμένη επίθεση έξι USV τύπου MAGURA V5. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Τρεις Αμερικανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι 40 τραυματίστηκαν στις 29 Ιανουαρίου από επίθεση drone σε αμερικανική βάση λογιστικής υποστήριξης στα σύνορα Ιορδανίας – Ιράκ. Η επίθεση αποδόθηκε σε πολιτοφυλακές όπως η Kataib Hezbollah που υποστηρίζονται από τους ισλαμιστές Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν. Ως απάντηση, αμερικανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν στις 2 Φεβρουαρίου θέσεις και υποδομές των Φρουρών της Επανάστασης στο Ιράκ και στη Συρία. Παράλληλα συνεχίζονται οι επιθέσεις από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης στη ναυσιπλοϊα στην Ερυθρά Θάλασσα, και την 1η Φεβρουαρίου το αντιτορπιλικό USS Gravely αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το CIWS Phalanx για να καταρρίψει πύραυλο που είχε διαπεράσει τις άλλες ζώνες άμυνας του πλοίου.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Σε συνέντευξή του στη διαδικτυακή εκπομπή «Meeting Point» της Ό. Τρέμη, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας ξεκαθάρισε ότι δεν εξετάζεται μείωση της στρατιωτικής θητείας, διαβεβαίωση άκρως ευπρόσδεκτη μετά τις σχετικές φήμες που είχαν κυκλοφορήσει. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την εξειδίκευση των υπόλοιπων δηλώσεων του ΥΕΘΑ για τη στρατιωτική θητεία, ιδίως για την υιοθέτηση του φινλανδικού μοντέλου αλλά και για τη συγχώνευση μονάδων, την αξιοποίηση της εφεδρείας κλπ.
Την Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024 πραγματοποιήθηκε η τελετή παράδοσης – παραλαβής καθηκόντων του Διοικητή της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Δ. Χούπη (που ήταν ο προηγούμενος διοικητής της), στον Αντιστράτηγο Π. Μαυραγάνη. Στην τελετή, η οποία έλαβε χώρα στο Στρατόπεδο «ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΤΣΙΓΑΝΤΕ», παρέστησαν μεταξύ άλλων ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ι. Κεφαλογιάννης, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δ. – Ε. Κατάρας ΠΝ, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δ. Γρηγοριάδης, ο Γενικός Διευθυντής της Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) Αντιναύαρχος (Μ) ε.α. Α. Αλεξόπουλος ΠΝ και ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός ε.α. Κ. Φλώρος.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Γ. Γαραντζιώτη για το cnn.gr, ο “θόλος antidrone” στον οποίο αναφέρθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας υπάρχει ήδη στο Αιγαίο, καθώς από την αρχή του 2022 το ΓΕΕΘΑ προχώρησε υπό άκρα μυστικότητα και με τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης στην εγκατάσταση προηγμένου συστήματος antidrone ισραηλινής τεχνολογίας, παρόμοιου με το Drone Dome αλλά προσαρμοσμένου στις ανάγκες της Ελλάδας και ιδίως του νησιωτικού περιβάλλοντος. Κατά το ρεπορτάζ, έχουν ήδη στηθεί επαρκείς μονάδες του συστήματος ώστε να εντοπίζουν κάθε UAV που απογειώνεται από τουρκική βάση με σκοπό να εισέλθει χωρίς σχέδιο πτήσης στο FΙR Αθηνών. Προφανώς η αναφορά του ΥΕΘΑ αφορά την επέκταση του συστήματος σε πρόσθετες περιοχές (β΄ και γ΄ φάση κατά τον σχεδιασμό του ΓΕΕΘΑ).
Στρατός Ξηράς
Από 16 Οκτωβρίου 2023 έως 1 Φεβρουαρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στην έδρα του Κέντρου Εκπαίδευσης Ειδικών Δυνάμεων (ΚΕΕΔ) στη Ν. Πέραμο, το 14ο Σχολείο Υποβρυχίων Καταστροφών του Στρατού Ξηράς. Σκοπός του Σχολείου είναι η επιχειρησιακή ειδική εκπαίδευση του προσωπικού των Μονάδων Ειδικών Δυνάμεων, στις Υποβρύχιες Καταστροφές. Η εκπαίδευση περιέλαβε μεταξύ άλλων, αντικείμενα φυσικής αγωγής μάχης, κολύμβηση επιφανείας, υποβρύχιες πορείες, εκτέλεση θαλάσσιου άλματος καθώς και αθλητικές δοκιμασίες. Την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024 πραγματοποιήθηκε στο ΚΕΕΔ η τελετή αποφοίτησης, στην οποία παρέστησαν ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, ο Διοικητής της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Π. Μαυραγάνης, εν ενεργεία Αξιωματικοί και συγγενείς των αποφοιτούντων.
Την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης, πραγματοποίησε επίσκεψη στην έδρα της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού και Νήσων (ΑΣΔΕΝ) «ΑΙΓΕΑΣ», όπου τον υποδέχθηκε ο Διοικητής της ΑΣΔΕΝ Αντιστράτηγος Ε. Θεοδώρου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο Αρχηγός ενημερώθηκε για την αποστολή, τις επιχειρησιακές και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητές της ΑΣΔΕΝ. Στη συνέχεια απεύθυνε σύντομο χαιρετισμό, έδωσε κατευθυντήριες οδηγίες στο προσωπικό και τόνισε τη σημασία της αποστολής που έχει κληθεί να επιτελέσει.
Πολεμικό Ναυτικό
Από την Πέμπτη 1 έως την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2024 διεξήχθη προγραμματισμένη εθνική Άσκηση «ΟΡΜΗ» του Πολεμικού Ναυτικού, στη θαλάσσια περιοχή Μυρτώου Πελάγους, με συμμετοχή Πλοίων της Διοίκησης Ταχέων Σκαφών (ΔΤΣ). Η εν λόγω εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος επιχειρησιακής εκπαίδευσης των Μονάδων του Αρχηγείου Στόλου, με σκοπό τη διατήρηση και περαιτέρω επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των συμμετεχόντων.
Την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2024 παρουσία του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναυάρχου Δ.-Ε. Κατάρα ΠΝ, πραγματοποιήθηκε στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας, η τελετή παράδοσης – παραλαβής των καθηκόντων του Υπαρχηγού Στόλου, από τον Αντιναύαρχο Λ. Τσαρμακλή ΠΝ στον Υποναύαρχο Σ. Λαγάρα ΠΝ. Στην τελετή παρέστησαν Επίτιμοι Αρχηγοί ΓΕΝ και ΑΣ, Υπαρχηγοί ΑΣ, μέλη του Ανωτάτου Ναυτικού Συμβουλίου, Ανώτατοι Αξιωματικοί, εν αποστρατεία στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και λοιποί προσκεκλημένοι.
Την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024, τελέσθηκε το ετήσιο μνημόσυνο πεσόντων Αεροπορίας Ναυτικού στη Βάση Ελικοπτέρων Ναυτικού, στο Ναυτικό Οχυρό Κοτρωνίου Μαραθώνα, παρουσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δ. Χούπη και του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναυάρχου Δ.-Ε. Κατάρα ΠΝ. Στην τελετή παρέστησαν ο Βουλευτής Νικόλαος Βλαχάκος, εκπρόσωποι των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων και των Σωμάτων Ασφαλείας, μέλη του Ανωτάτου Ναυτικού Συμβουλίου (ΑΝΣ), διατελέσαντες Διοικητές της Διοίκησης Αεροπορίας Ναυτικού (ΔΑΝ), εκπρόσωπος του Ελληνικού Συνδέσμου Ναυτικής Αεροπορίας (ΕΣΝΑ), εκπρόσωποι της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και συγγενείς των πεσόντων.
Από την Τετάρτη 24 έως την Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2024, πραγματοποιήθηκε επιχειρησιακή εκπαίδευση μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού, στη θαλάσσια περιοχή Μυρτώου πελάγους και Δυτικών Κυκλάδων με συμμετοχή πλοίων των Διοικήσεων Φρεγατών, Υποβρυχίων, Ταχέων Σκαφών, Ελικοπτέρων της Διοίκησης Αεροπορίας Ναυτικού καθώς και Αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας.
Σύμφωνα με φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν την τελευταία εβδομάδα, η συναρμολόγηση της δεύτερης ελληνικής φρεγάτας τύπου FDI (F-602 ΝΕΑΡΧΟΣ) έχει φτάσει στο σημείο της προσθήκης του μπλοκ της πλώρης. Το χρονοδιάγραμμα της ναυπήγησης των φρεγατών, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της ιστοσελίδας του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, διαμορφώνεται ως εξής:
- 1η έξοδος στη θάλασσα για την F-601 ”Κίμων”, το δεύτερο εξάμηνο του 2024 (ώστε να ξεκινήσει πρόγραμμα δοκιμών)
- Καθέλκυση της F-602 ”Νέαρχος”, στο τέλος του 2024 και έξοδος στη θάλασσα το πρώτο εξάμηνο του 2025
- Τοποθέτηση του πρώτου μπλοκ κατασκευής της F-603 ”Φορμίων” σε dry dock στο Λοριάν, στο τέλος του 2024.
Κατά τη συνέντευξή του στην δημοσιογράφο Ό. Τρέμη στις 2 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας δήλωσε ότι τα πλοία LCS «είναι κορβέτες, χρειάζονται επιπρόσθετα συστήματα και μας ενδιαφέρουν μόνον ως δωρεάν παραχώρηση και ως ενδιάμεση λύση μέχρι εμείς να καταλήξουμε στη φρεγάτα επόμενης γενιάς».
Πολεμική Αεροπορία
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του doureios.com, το ΓΕΑ έχει ενημερωθεί ότι η απάντηση των ΗΠΑ στο αίτημα για Τιμή & Διαθεσιμότητα (Price & Availability) που απεστάλη στα τέλη του 2022 για τα όπλα των F-16V αναμένεται το Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε νέα όπλα όπως οι πύραυλοι αέρος – επιφανείας AGM-84L Harpoon, αντιραντάρ AGM-88E AARGM και ο πύραυλος αέρος – εδάφους μεγάλου βεληνεκούς AGM-158 JASSM, για τον οποίο υπήρχε άρνηση αποδέσμευσης για την Ελλάδα από την δεκαετία του 2000, η οποία ενδεχομένως να αρθεί τώρα. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η ΠΑ παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις πρωτοβουλίες της Μ. Βρετανίας και της Γερμανίας για πιστοποίηση του F-35 στους πυραύλους αερος – αερος Meteor και IRIS-T, αντίστοιχα.
Την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024, πραγματοποιήθηκε, παρουσία του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), Αντιπτέραρχου (Ι) Δ. Γρηγοριάδη, η τελετή παράδοσης – παραλαβής καθηκόντων Διοικητή της Διοίκησης Αεροπορικής Εκπαίδευσης (ΔΑΕ), από τον Αντιπτέραρχο (Ι) Β. Παπαχρήστου, στον Ταξίαρχο (Ι) Α. Κομητούδη, στην Αεροπορική Βάση (Α/Β) Δεκέλειας, στο Τατόι. Στην τελετή παραβρέθηκαν Μέλη του Ανώτατου Αεροπορικού Συμβουλίου, Ανώτατοι Αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ), οι Διοικητές των Μονάδων της ΔΑΕ και της Α/Β Δεκέλειας, επίτιμοι Αρχηγοί ΓΕΑ και διατελέσαντες Διοικητές ΔΑΕ, εκπρόσωποι θρησκευτικών και πολιτικών Αρχών, Αντιπροσωπείες ΕΔ και Σωμάτων Ασφαλείας, Αντιπροσωπείες Αξιωματικών, Υπαξιωματικών και Παραγωγικών Σχολών της Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό της Διοίκησης.
Μηδενική ήταν και αυτή την εβδομάδα η παραβατική δραστηριότητα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, δεδομένου ότι δεν σημειώθηκαν παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου ή παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών.
Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
Τα μεσάνυχτα της 27ης προς 28η Ιανουαρίου, περιπολικό σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. ευρισκόμενο σε προγραμματισμένη περιπολία, εντόπισε πνευστό ταχύπλοο σκάφος, να κινείται χωρίς φώτα ναυσιπλοΐας, από τις ακτές της Τουρκίας προς τις βόρειες ακτές της ν. Σύμης.
Κατά τη διάρκεια της προσέγγισης πραγματοποιήθηκαν φωτεινά και ηχητικά σήματα από το σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., στα οποία ο χειριστής του ταχύπλοου σκάφους δεν ανταποκρίθηκε. Ακολούθησε καταδίωξη, κατά την οποία το ταχύπλοο προέβη σε επικινδύνους ελιγμούς προσπαθώντας να εμβολίσει το περιπολικό σκάφος. Στη συνέχεια το πλήρωμα του περιπολικού σκάφους ακινητοποίησε το ταχύπλοο και περισυνέλεξε εννέα αλλοδαπούς, εκ των οποίων μία γυναίκα χωρίς τις αισθήσεις της. Αμέσως της παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες από τα στελέχη Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., με αποτέλεσμα να ανακτήσει τις αισθήσεις της. Οι αλλοδαποί μεταφέρθηκαν στον λιμένα ν. Σύμης, ενώ η γυναίκα και δύο ακόμη άτομα που έχρηζαν περίθαλψης μεταφέρθηκαν με περιπολικό σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. στη Ρόδο και από εκεί με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου. Από το Λιμεναρχείο Σύμης που διενεργεί την προανάκριση, συνελήφθη ένας 24χρονος Τούρκος, τον οποίο αναγνώρισαν και υπέδειξαν οι υπόλοιποι ως τον διακινητή – κυβερνήτη του σκάφους. Σημειώνεται ότι στην κατοχή του Τούρκου λαθροδιακινητή βρέθηκε υλικό των «Γκρίζων Λύκων».
Mε καθυστέρηση διαψεύστηκε από το Υπουργείο Ναυτιλίας το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα των ΝΕΩΝ (ανήμερα της επετείου των Ιμίων) περί «κοινών περιπολιών Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο».
Κύπρος
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Γ. Χαραλαμπίδη στην Σημερινή/Sigmalive, 20 ρωσικά πυροβόλα 100 χιλ. του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα οποία είχαν πωληθεί σε ιδιωτική εταιρεία ως ευρισκόμενα σε αχρησία στην Εθνική Φρουρά, κατέληξαν στην Ουκρανία, από όπου και οι σχετικές φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο.
Επιπλέον σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ η Εθνική Φρουρά αποφάσισε το 2021-2022 την απόσυρση μιας Μοίρας (18 στο σύνολο) ρυμουλκούμενων πυροβόλων M114 των 155 χιλιοστών, και την επιστροφή τους στην Ελλάδα, παρά τη διαφωνία του ΓΕΕΘΑ. Τα συγκεκριμένα πυροβόλα έχουν αντικατασταθεί εν μέρει με σύγχρονα αυτοκινούμενα πυροβόλα Nora B52KE, αλλά θα μπορούσαν να είχαν διατηρηθεί σε εφεδρεία, όπως και οι τουρκικές δυνάμεις κατοχής τηρούν αντίστοιχα ρυμουλκούμενα πυροβόλα σε εφεδρεία.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 2 Φεβρουαρίου παραιτήθηκε η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν, δηλώνοντας ως κίνητρό της την προστασία της οικογένειάς της από τα ΜΜΕ τα οποία κατηγόρησε για εκστρατεία σπίλωσής της και “δολοφονίας χαρακτήρα”. Η Ερκάν έγινε πρόσφατα αντικείμενο κριτικής για το ρόλο του πατέρα της σε ζητήματα απολύσεων & προσλήψεων στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας. Στη θέση της ο Ρ.Τ. Ερντογάν διόρισε τον Φατίχ Καραχάν, ανηψιό του πρώην πρεσβευτή της Τουρκίας στις ΗΠΑ M. Mercan.
