Νέα Βλήματα Εναντίον Πλοίων για το Αμερικανικό Ναυτικό

30
1614

Το Φεβρουάριο ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ashton B. Carter ανακοίνωσε ότι το Αμερικανικό Ναυτικό (USN) πρόκειται να θέσει σε υπηρεσία μία έκδοση του Ενεργού Βλήματος Εκτεταμένου Βεληνεκούς (ERAM) RIM-174 Standard ή SM-6, το οποίο χρησιμοποιείται για αντιαεροπορική άμυνα περιοχής άμυνα κατά βαλλιστικών βλημάτων, ως Βλήμα Εναντίον Πλοίων (ASM). Πρόκειται για βλήμα δύο σταδίων, με μέγιστη ταχύτητα Mach 3,5 και μέγιστο βεληνεκές της τάξης των 460 km, το οποίο είναι βασισμένο στην αεροδομή του προγενέστερου βλήματος SM-2ER Block IV (RIM-156A) και σχεδιασμένο με σκοπό την κατάρριψη στόχων Πέραν του Ορίζοντα (OTH). Το βλήμα διαθέτει δυνατότητα εκτέλεσης βίαιων ελιγμών σε χαμηλό ύψος και είναι εφοδιασμένο με μεγαλύτερη έκδοση του ενεργού ερευνητή του βλήματος AIM-120 AMRAAM, χαρακτηριστικά τα οποία είναι άμεσα αξιοποιήσιμα σε αντιπλοϊκό ρόλο. Στις 18 Ιανουαρίου εκτελέσθηκε σχετική δοκιμή στα ανοικτά της Χαβάης, κατά την οποία βλήμα SM-6 που εκτοξεύθηκε από το αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων JOHN PAUL JONES (DDG-53) του USN, κλάσης ARLEIGH BURKE Flight I, βύθισε την παροπλισμένη φρεγάτα REUBEN JAMES (FFG-57), κλάσης OLIVER HAZARD PERRY. Μετά την επιτυχία της δοκιμής, το USN αποφάσισε, στα πλαίσια προγράμματος ύψους $2,9 δισ., να εισαγάγει το βλήμα SM-6 σε ρόλο εναντίον πλοίων στα αντιτορπιλικά κατευθυνόμενων βλημάτων κλάσης ARLEIGH BURKE που θα υποβληθούν στην αναβάθμιση Baseline 9. Υπενθυμίζεται πως αυτή τη στιγμή, από τα αντιτορπιλικά της εν λόγω κλάσης του USN, βλήματα εναντίον πλοίων τύπου RGM-84 Harpoon διαθέτουν μόνο τα 21 πλοία του Flight I και τα επτά πλοία του Flight II, ενώ τα προς το παρόν τα 35 πλοία του Flight IIA αρκούνται σε βλήματα SM-2MR Block III/IIIA/IIIB (RIM-66K/L/M), με καθοδήγηση ημιενεργού ραντάρ (SARH) και πρόσθετη δυνατότητα τερματικής αναχαίτισης με χρήση υπέρυθρης (IR) ακτινοβολίας, τα οποία όμως, λόγω του προτύπου καθοδήγησης SARH, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά εντός του ορίζοντα ραντάρ των πλοίων, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνουν περιορισμένη τακτική και επιχειρησιακή χρησιμότητα σε ρόλο προσβολής πλοίων επιφανείας.

Το ενδιαφέρον του USN για ASM νέας τεχνολογίας και αυξημένων επιχειρησιακών επιδόσεων μόνο αδικαιολόγητο δεν είναι: Η αντιμετώπιση των υπερηχητικών ASM νέας γενιάς, ιδίως των ρωσικών P-800 Oniks Yakhont) και 3M-54E/E1 Klub, καθώς και του ινδορωσικού PJ-10 Brahmos, τα οποία επιτυγχάνουν μέγιστη ταχύτητα στο φάσμα μεταξύ Mach 2,5 και Mach 3 και έχουν αρχίσει πλέον να διαδίδονται σε ναυτικά τοπικών ή περιφερειακών δυνάμεων, επαφίεται μεν στα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας των πλοίων του USN, όμως την αποτελεσματικότερη μορφή άμυνας αποτελεί η προληπτική εξουδετέρωση των φορέων τους. Ακόμη και η πλέον προηγμένη έκδοση του βλήματος RGM-84, Harpoon Block II+ ER, η οποία προσφέρεται για εγκατάσταση στο Πλοίο Παράκτιας Μάχης (LCS) του USN, θα υστερεί δραματικά σε βεληνεκές, το οποίο προβλέπεται να είναι της τάξης των 250 km, ενώ η ταχύτητά του θα συνεχίσει να είναι υποηχητική στο σύνολο της διαδρομής του, πολλαπλασιάζοντας τις πιθανότητες αναχαίτισής του από εξελιγμένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και εγγύς οπλικά συστήματα των στόχων. Η θέση σε υπηρεσία ενός βλήματος εντελώς νέας σχεδίασης θα απαιτήσει σε κάθε περίπτωση εκτεταμένο χρονοδιάγραμμα διενέργειας διαγωνιστικής διαδικασίας, επιλογής αναδόχου, ανάπτυξης και δοκιμών, ακόμη κι αν δεν δοκιμαστεί από προβλήματα σύμφυτα με τον αυξημένο τεχνολογικό κίνδυνο, τον οποίο εμπεριέχει η ανάπτυξη οποιουδήποτε σύγχρονου οπλικού συστήματος. Αντίθετα και παρά το γεγονός ότι πολλά επί μέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του ενεργού ερευνητή ραντάρ του βλήματος SM-6 παραμένουν άγνωστα, μπορεί να πιθανολογηθεί βάσιμα ότι η πρόσθεση μίας διαμόρφωσης αέρος-επιφανείας στις πολλαπλές διαμορφώσεις αέρος-αέρος είναι απολύτως εφικτή από τεχνική άποψη, δεδομένου ότι ο ερευνητής πιθανότατα ελέγχεται πλήρως από λογισμικό. Ανάλογα ισχύουν για τη μονάδα αυτόματου πιλότου, η οποία αποτελεί σύστημα που εισήχθη για πρώτη φορά στο βλήμα SM-2 και η οποία μπορεί να ελεγχθεί από φορείς εξωτερικά του βλήματος, ενδεικτικά μέσω της ζεύξης Link 16. Βεβαίως η ετερότητα των στόχων επιβάλλει διαφοροποιήσεις στην πολεμική κεφαλή, όμως δεν αποκλείεται ο έλεγχός της από τον υπολογιστή του βλήματος, με βάση την κατατομή της πτήσης και τα ευρήματα της λειτουργίας του ενεργού ερευνητή, ώστε ο χρόνος πυροδότησης και το υπόδειγμα διασποράς της να ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά του εκάστοτε στόχου.

Παρά την εκτεταμένη τυποποίηση που εξασφαλίζει η εισαγωγή σε υπηρεσία της έκδοσης εναντίον πλοίων του βλήματος SM-6, η οποία απλοποιεί τα προβλήματα εφοδιαστικής υποστήριξης και ιδίως ανεφοδιασμού εν πλω, συνεχίζεται η εξέλιξη περαιτέρω τύπων βλημάτων για τον ίδιο ρόλο. Αυτό ισχύει για το Βλήμα Μακράς Εμβέλειας Εναντίον Πλοίων (LRASM), το οποίο εξελίσσει η Υπηρεσία Προηγμένων Αμυντικών Σχεδίων Έρευνας (DARPA) και το οποίο προέρχεται από το Διακλαδικό Βλήμα Αέρος-Επιφανείας, προσβολής από Απόσταση, Εκτεταμένου Βεληνεκούς (JASSM-ER) της Lockheed Martin. Το βλήμα θα διαθέτει ραδιοζεύξη, σύστημα Μέτρων Ηλεκτρονικής Υποστήριξης (ESM) και συνδυασμένο παθητικό αισθητήρα ραδιοσυχνοτήτων και ηλεκτροπτικό ερευνητή μακράς εμβέλειας, με δυνατότητα αναγνώρισης / ταύτισης στόχου. Η έκδοση εναέριας εκτόξευσης θα είναι συμβατή με το Σύστημα Κατακόρυφης Εκτόξευσης (VLS) Mk41 και θα προωθείται στο αρχικό στάδιο της πτήσης από τροποποιημένο πυραυλοκινητήρα Mk114. Σε συνδυασμό με την άτρακτο χαμηλής ραδιοδιατομής, το βλήμα αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη νέων τακτικών στη μάχη επιφανείας, λόγω της πλήρως παθητικής λειτουργίας του και της δυνατότητας εντοπισμού ραδιοεκπομπών, όμως η εισαγωγή του σε υπηρεσία δεν αναμένεται πριν το έτος 2024. Στο πλαίσιο της απαίτησης Επιθετικού Πολέμου Εναντίον πλοίων Επιφανείας (OASuW) του USN, το LRASM αναμένεται να γνωρίσει τον ανταγωνισμό του Διακλαδικού Βλήματος Προσβολής (JSM) των Raytheon-Kongsberg, το οποίο θα στηρίζεται στο Ναυτικό Βλήμα Κρούσης (NSM) της τελευταίας και θα διαθέτει άτρακτο χαμηλής ραδιοδιατομής και ερευνητή Υπέρυθρης Απεικόνισης (IIR). Τέλος, περίπου δύο δεκαετίες μετά την απόσυρση του Βλήματος Tomahawk Εναντίον Πλοίων (TASM) BGM/RGM/UGM-109B, το USN σχεδιάζει να επαναφέρει το βλήμα σε αντιπλοϊκό ρόλο. Το TASM συνδύαζε τον ενεργό ερευνητή του βλήματος Harpoon με μοναδιαία πολεμική κεφαλή εκτόνωσης / θραυσμάτων WDU-25/B, βάρους 1.000 lb, όμως το εκτεταμένο βεληνεκές του βλήματος, σε συνδυασμό με την περιορισμένη εμβέλεια του ερευνητή και την τότε υποδεέστερη δυνατότητα του USN να διαθέτει πλήρη εικόνα της τακτικής κατάστασης από μεγάλες αποστάσεις, εγκυμονούσαν κινδύνους εσφαλμένης αναγνώρισης και προσβολής φιλικών στόχων. Στο πλαίσιο προγράμματος απόκτησης 4.000 βλημάτων, συνολικού κόστους $2 δισ., η Raytheon εξελίσσει την έκδοση Block IV, η οποία θα διαθέτει αμφίδρομη ζεύξη δεδομένων και ενεργό / παθητικό αισθητήρα ραδιοσυχνοτήτων, ο οποίος συνεπώς θα εκτελεί μεταξύ άλλων λειτουργίες ESM, παρέχοντας τη δυνατότητα Ναυτιλίας Μέσω Σημάτων Ευκαιρίας (NAVSOP), ως εναλλακτική της καθοδήγησης GPS. Η εισαγωγή σε υπηρεσία του βλήματος σχεδιάζεται περί το έτος 2021.