γράφει ο Αχέρων Στυμφάλιος
«Kάθε πράγμα στον καιρό του,και οι ευκαιρίες όποτε φανούν.»
Σήμερα θα μιλήσουμε για εξοπλισμούς από δεύτερο χέρι,που τους σνομπάραμε πριν δέκα-δεκαπέντε χρόνια,αλλά σήμερα διδασκόμαστε οδυνηρά την σοφία του ανωτέρω αποφθέγματος. Ξεκινάμε με αυτό το απόφθεγμα,για να τονίσουμε ότι οι ευκαιρίες δεν περιμένουν,αλλά είτε δημιουργούνται,είτε αξιοποιούνται μόλις παρουσιαστούν,ή μόλις ωριμάσουν οι συνθήκες.
Διότι δεν είναι μόνο ο χρόνος που κάνει την ευκαιρία (από το εύ=καλό,και τον καιρό),ή την ακαιρία (από το στερητικό α,και τον καιρό,δηλαδή την ακατάλληλη ώρα,ή την έλλειψη χρόνου : “ Έχει κίνδυνον η ακαιρία μέγαν ” ). Είναι και οι συνθήκες και οι δυναμικές που περιβάλλουν την χρονική στιγμή. Αυτό που είναι ευκαιρία σήμερα,ίσως αύριο είναι ακόμη καλύτερη ευκαιρία,ίσως όμως και να χαθεί, αν την αρπάξει κάποιος άλλος. Πρώτα όμως,πρέπει η ευκαιρία να γίνει αντιληπτή.
Και από το σημείο αυτό θα ξεκινήσουμε,ελπίζοντας ότι στο τέλος της παρουσιάσεως ο αναγνώστης θα γνωρίζει ποιες ήταν οι ευκαιρίες που δεν αντιλήφθηκαν,ή μάλλον αγνόησαν οι αρμόδιοι φορείς. Οι ίδιοι που σήμερα αναζητούν εναγωνίως εικοσιπεντάχρονες φρεγάτες από την Αυστραλία,για παράδειγμα. Πάμε λοιπόν.
Φάκελος πρώτος.
Τεθωρακισμένα
Το 2001 η Ολλανδία πρότεινε 93 Leo-2 NL έναντι αρχικώς 2,5Μ€,μετά από διαπραγμάτευση 1,7Μ€ το ένα,σύμφωνα με την τότε «Στρατηγική».
Το 2002,και σύμφωνα με την «Πτήση»,όταν υπεγράφη η παραγγελία για τα 170 νέα Leo-2 HEL,αγνοήθηκε γερμανική πρόταση για δωρεάν παραχώρηση 182 -2Α4 (όχι τα 183 της ενδιάμεσης λύσης).
Το 2009 λίγο μετά τις εκλογές,γερμανική προσφορά για 160-240 (προφανώς αρκετά δουλεμένα) Leo-2Α4 έναντι 230Κ€ το άρμα.
Τέλη δεκαετίας του ΄90,η Αυστρία αγοράζει 114 Leo-2NL (Α4),έναντι 1,3Μ€ το άρμα,με ελάχιστες φθορές,και συμπεριλαμβανομένων πυρομαχικών,ανταλλακτικών και εκπαιδεύσεως.
Το 2011 έβγαλε 56 στο σφυρί για 400Κ€ το ένα,μάλλον χωρίς συνοδά υλικά.
Αυτά, «κάποιοι» που μιλούσαν υποτίθεται εκ μέρους του ΥΠΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ, διέδωσαν ότι μας τα ζητούσαν για δύο εκατομμύρια Ευρώ το ένα!
Το 2013 η Ολλανδία βγάζει στο σφυρί περί τα 100 Leo-2A6,έναντι περίπου 2Μ€ το ένα.
Ας σημειωθεί,ότι η αναβάθμιση ενός -Α4 σε -Α6,θα κόστιζε έως 5Μ€.
Φάκελος δεύτερος.
Πυροβολικό
Περί τα μέσα δεκαετίας ΄90,η Ολλανδία πουλάει στα ΗΑΕ 93 Μ-109Α3 (από αναβάθμιση Μ-109 δέκα χρόνια πριν), και 87 Μ-110Α2 από αναβάθμιση Μ-110 την ίδια περίοδο.Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής,τα 93 Μ-109Α3 κόστισαν περίπου 32Μ$,η Ελλάδα αγόρασε 12 Μ-109Α5 για 60 και κάτι εκατομμύρια δολλάρια. Ανάλογες προσφορές για Μ-109Α3 εξ ανακατασκευής προέκυψαν και από το Βέλγιο και Βρετανία,ίσως και από Ιταλία,και αντί να χτυπήσουν στο φτερό τις πιο συμφέρουσες,σκέφτηκαν να προκηρύξουν διεθνή διαγωνισμό.
Καλά ως εδώ,θα πείτε. Ανταγωνισμός,συμπίεση τιμών. Μόνο που όπως φάνηκε αργώτερα, δεν είχαν σκοπό να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες μεταχειρισμένων,αφού σε έκθεση/αναφορά κάποιας αρμόδιας διευθύνσεως του ΓΕΣ,τα μεταχειρισμένα μας ξύνιζαν, ως «προερχόμενα από ανακατασκευή». Βέβαια,το 2011,τα 218 M-109A3GEA2,επίσης «προερχόμενα από ανακατασκευή»,ήταν «μάννα εξ ουρανού».
Το 2017 η Αυστρία πουλάει στην Λεττονία 47 Μ-109 Α5 ΟΕ,προερχόμενα από ανακατασκευή πρώην βρετανικών Μ-109 με νέες κάννες Μ-284 των 39 διαμετρημάτων,έναντι 23 των παλαιών,και με δυνατότητα αξιοποιήσεως 9ου γεμίσματος,και σύστημα αυτόματης αναχορηγίας ίδιο με του ελβετικού M-109 KAWEST. Τιμή ανά όχημα 140.000 Ευρώ.
Άλλα τόσα είναι ακόμη διαθέσιμα.
Φάκελος τρίτος.
Ναυτικό
Το 2001 περίπου η Ολλανδία έβγαλε στο σφυρί 6 φρεγάτες “M”,2 “L”,2 A/A “Tromp”. (μεταξύ άλλων). Aπό δύο «Μ» αγόρασαν η Χιλή,το Βέλγιο,και η Πορτογαλία.
Για την τελευταία,οι δύο «Μ» κόστισαν 240 εκατομμύρια Ευρώ,ενδεικτικό ότι με 700 Μ€ μπορούσαμε να πάρουμε και τα έξη σκάφη,και σημειωτέον ότι έφεραν και μέρος του οπλισμού που έφεραν σε ολλανδική υπηρεσία.
H Χιλή,αγόρασε και τις δύο “L” (αντιαεροπορική έκδοση της κλάσης Kortenaer),για 290 Μ€.
Τα δύο “Tromp”,κάποτε αναφερόμενα ως αντιτορπιλικά και άλλοτε ως (βαρειές) φρεγάτες,ήταν παλαιότερα των “L”,αλλά μάλλον ικανώτερα πλοία,οπότε η τιμή τους θα ήταν της ιδίας τάξεως. Τελικά,παροπλίσθηκαν. Γνώμη μας είναι ότι θα αντικαθιστούσαν επαξίως τα Adams,μαζί με τις δύο “L”.
Φάκελος τέταρτος.
Παραλειπόμενα
Σκοπίμως δεν αναφερθήκαμε σε κάποιες άλλες προσφορές,που δεν έγιναν (εννοείτε) αποδεκτές,λόγω αμφιβολιών ως προς το τεχνικό ή το οικονομικό σκέλος των προσφορών.
Επίσης, δεν εξετάσαμε προσφορές σε τροχαίο υλικό,περιοριζόμενοι να αναφέρουμε ότι 400 Oskosh HEMTT έγιναν αποδεκτά,αλλά αγνοούνται.
Δεν εξετάσαμε ούτε άλλα υλικά πέραν των κυρίων,όπως ναρκοθηρευτικά,οχήματα μηχανικού μάχης και ελικόπτερα,για να μην το ξεχειλώσουμε.
Αλλά και στα UAV Sperwer έγινε ότι και με τα Μ-109 : ενώ Δανοί και Καναδοί απέσυραν -και εκποιούσαν- προσφάτου κατασκευής αεροχήματα,εμείς παραγγείλαμε νέας κατασκευής.
Και ήταν μία από τις ελάχιστες αγορές επί υπουργίας Ε.Μεϊμαράκη.
Έτσι, δεν εξετάσαμε τα ΤΟΜΑ Marder & Bradley,περιοδικώς επανεμφανιζόμενα, επειδή τα οικονομικά στοιχεία των προσφορών που έγιναν γνωστές ήταν ασύμφορα.
Επίσης,προσφορές για F-16 MLU από την Ολλανδία και το Βέλγιο ήταν ίσως δελεαστικές οικονομικά,αλλά επισφαλείς δομικά : η Χιλή έχασε τον ενθουσιασμό της μετά από τα πρώτα 8 F-16 MLU,και προχώρησε κατόπιν στην αγορά νέων Block-50,ενώ το Μαρόκο νομίζω ότι αρνήθηκε εξ αρχής τα MLU και προχώρησε και αυτό στην αγορά Block-50.
Υπήρξε και μία ακόμη «κρούση»για μεταχειρισμένο υλικό στα μέσα της δεκαετίας του ΄90,συγκεκριμένα τα 4 συμβατικά υποβρύχια Type-2400 Upholder του Royal Navy,τα οποία όμως το Π.Ν δεν τα δεχόταν με τίποτε,σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής,και πολύ σωστά όπως έδειξε η εμπειρία του καναδικού ναυτικού που τα αγόρασε και έθεσε σε υπηρεσία ως κλάση “Victoria”.
Κάποιος επιφυλλιδογράφος του «Βήματος της Κυριακής» εκείνης της εποχής,άφησε (από την επιφυλλίδα του) να εννοηθεί ότι προσήγγισε το RN (κάποιον γνωστό του αξιωματικό) εκ μέρους της ελληνικής πλευράς,με προσφορά 600Μ£ για τα 4 σκάφη.
Η απάντηση του Βρετανού,μετά από ενημέρωση των προϊσταμένων : «Λίγα,πολύ λίγα θα ήταν».
Παραπομπές
