Ένας χρόνος συμπληρώνεται από το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα στην Τουρκία, το οποίο οδήγησε σε ευρύτατες παρεμβάσεις στο εσωτερικό των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK) και προκάλεσε ένα άνευ προηγούμενου κύμα διώξεων και συλλήψεων στο πλαίσιο του «Καθεστώτος Έκτακτης Ανάγκης» που παραμένει έως και σήμερα σε ισχύ. Η τουρκική κοινωνία εξήλθε από το πραξικόπημα βαθύτατα διχασμένη, αφού από την ακριβώς επόμενη μέρα ξεκίνησε ένα κύνηγι μαγισσών για τη σύλληψη και τιμωρία των «δραστών» αλλά και εναντίον οποιουδήποτε συνιστά απειλή για το ισλαμικό καθεστώς του προέδρου Recep Tayyip Erdoğan.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας, Bekir Bozdağ, στις 7 Ιουλίου, για το πραξικόπημα διώκονται ποινικά τουλάχιστον 169.013 άτομα, εκ των οποίων οι 50.504 παραμένουν κρατούμενοι στις φυλακές. Στους τελευταίους περιλαμβάνονται 169 ανώτατοι αξιωματικοί και και 7.089 ανώτεροι και κατώτεροι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, της Χωροφυλακής και της Ακτοφυλακής. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί εντάλματα σύλληψης και καταζητούνται 8.087 ύποπτοι στην Τουρκία και το εξωτερικό, εκ των οποίων οι 152 είναι στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων ενώ συνολικά 48.439 απαλλάχθηκαν των κατηγοριών, στους οποίους περιλαμβάνονται 3.046 στρατιωτικοί.
Οι μαζικές εκκαθαρίσεις στρατιωτικού προσωπικού και ιδιαίτερα η απόταξη του 46% των ανωτάτων αξιωματικών (βαθμού Ταξιάρχου έως Αντιστρατήγου) όλων των Κλάδων αποψίλωσε τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις από έμπειρα στελέχη που είχαν αναλάβει σημαντικά επιτελικά και επιχειρησιακά καθήκοντα. Συγκεκριμένα, το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016 οδήγησε στην απομάκρυνση 7.655 στελεχών από όλα τα κλιμάκια διοίκησης και 16.409 σπουδαστών και δοκίμων των στρατιωτικών σχολείων και σχολών όλων των Κλάδων ως ακολούθως:
Αριθμός Αποταχθέντων | |
Ανώτατοι Αξιωματικοί | 150 |
Ανώτεροι και Κατώτεροι Αξιωματικοί | 4.287 |
Μόνιμοι Υπαξιωματικοί | 1.920 |
Επαγγελματίες/Συμβασιούχοι Οπλίτες | 1.172 |
Πολιτικοί Υπάλληλοι | 126 |
Μαθητές Στρατιωτικών Λυκείων | 4.090 |
Σπουδαστές Σχολών Υπαξιωματικών | 6.140 |
Δόκιμοι Σχολών Αξιωματικών | 6.179 |
Αναφορικά με την κατανομή του εκδιωχθέντος προσωπικού από τους τρεις Κλάδους, η κατάσταση έχει ως εξής:
- Τουρκικός Στρατός (ΤΚΚ): Αποτάχθηκαν 4.801 στελέχη (87 Ανώτατοι Αξιωματικοί, 2.538 Αξιωματικοί, 1.016 Υπαξιωματικοί, 1.087 ΕΠΟΠ/ΣΥΟΠ και 73 πολιτικοί υπάλληλοι) ενώ τέθηκαν σε διαθεσιμότητα άλλα 140 στελέχη.
- Τουρκικό Ναυτικό (TDK): Αποτάχθηκαν 1.102 στελέχη (31 Ανώτατοι Αξιωματικοί, 646 Αξιωματικοί, 368 Υπαξιωματικοί, 30 ΕΠΟΠ/ΣΥΟΠ και 27 πολιτικοί υπάλληλοι) ενώ τέθηκαν σε διαθεσιμότητα άλλα 231 στελέχη, εκ των οποίων 121 Αξιωματικοί.
- Τουρκική Αεροπορία (THK): Αποτάχθηκαν 1.752 στελέχη (32 Ανώτατοι Αξιωματικοί, 1.103 Αξιωματικοί, 536 Αξιωματικοί, 55 ΕΠΟΠ/ΣΥΟΠ και 26 πολιτικοί υπάλληλοι) ενώ τέθηκαν σε διαθεσιμότητα άλλα 415 στελέχη.
Τα παραπάνω στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 12 Ιουλίου 2017 έχουν καταστεί ήδη …ανεπίκαιρα καθώς δύο ημέρες αργότερα, στις 14 Ιουλίου 2017, δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα 670, βάση του οποίου:
- αποτάχθηκαν 682 στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και συγκεκριμένα 9 από το Υπουργείο Άμυνας, 1 από το Γενικό Επιτελείο, 181 από τον Τουρκικό Στρατό, 180 από το Τουρκικό Ναυτικό και 185 από την Τουρκική Αεροπορία (8 Ιπτάμενοι). Συνεπώς, ο συνολικός αριθμός αποταχθέντων μονίμων στελεχών ανέρχεται σε 8.337.
- αποβλήθηκαν από τις τάξεις των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, χάνοντας τη σύνταξή τους, 342 απόστρατοι (108 από τον Τουρκικό Στρατό, 112 από το Τουρκικό Ναυτικό, 122 από την Τουρκική Αεροπορία).
Aποτέλεσμα των μαζικών εκκαθαρίσεων είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η αναβίωση του θεσμού του προσωρινού διοικητή Ταξιαρχίας (Tuğbay) αντί Ταξιάρχων (Tuğgeneral) στον Τουρκικό Στρατό όπως στη δεκαετία του ’30 όπου Σχηματισμοί επιπέδου Ταξιαρχίας διοικούνταν από Συνταγματάρχες ή ακόμα και Λοχαγούς.
Περισσότερα στοιχεία για τις συνέπειες του τουρκικού πραξικοπήματος στη σχετική ενότητα στο Ισοζύγιο Στρατιωτικής Ισχύος.