Στην στρατηγική της «προληπτικής δράσης» στρέφεται η Τουρκία για την επίτευξη των στόχων της εξωτερικής της πολιτικής και την κατοχύρωση της εθνικής της ασφάλειας, σύμφωνα με εκτενή ανάλυση του Metin Gurcan στο Al-Monitor με τίτλο «Turkey’s new ‘Erdogan Doctrine’». Πυρήνας της νέας αυτής προσέγγισης της Άγκυρας στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ασφαλείας είναι η έγκαιρη, προληπτική και αποτρεπτική δράση κατά τα πρότυπα της «Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ», ή αλλιώς «Δόγμα Μπους». «Από σήμερα δεν θα περιμένουμε να ξεσπάσουν τα προβλήματα στα σύνορά μας. Δε θα περιμένουμε μέχρι το τελευταίο λεπτό, μέχρι να βουλιάξουμε στο βάλτο. Από σήμερα θα αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα» ήταν η χαρακτηριστική αποστροφή του προέδρου Recep Tayyip Erdoğan που πυροδότησε σειρά συζητήσεων στο εσωτερικό της γείτονος.
Εξειδικεύοντας περαιτέρω το επονομαζόμενο πλέον «Δόγμα Ερντογάν», ο πρόεδρος του Κέντρου Μεσανατολικών Μελετών, Saban Kardas, αναφέρει σε άρθρο του στην εφημερίδα Yeni Şafak στις 25 Οκτωβρίου ότι η στρατηγική αυτή συνίσταται στην αποτελεσματική χρήση στρατιωτικής βίας και πέραν των συνόρων εφόσον είναι απαραίτητο, και τη λήψη μονομερούς δράσης ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και τις παραδοσιακές συμμαχικές σχέσεις. Κατά τον Kardas, στις προτεραιότητες του «Δόγματος Ερντογάν» συγκαταλέγονται αυτή την στιγμή η βόρεια Συρία και το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), η επιρροή του οποίου βαίνει αυξανόμενη στο Ιράκ.
Ακολούθησε στις 2 Νοεμβρίου άρθρο του Nursin Guney στο ίδιο φιλοκυβερνητικό έντυπο, ο οποίος υποστήριξε πως «η αλλαγή αυτή στην στρατηγική της Τουρκίας σηματοδοτεί κατ΄ουσίαν την άρνησή της να περικυκλωθεί, υιοθετώντας επιθετική προσέγγιση αντί παθητικής στάσης. Με την Επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη», η Τουρκία κατάφερε να εκμηδενίσει το διάδρομο που προετοίμαζε το ΡΚΚ στην Συρία (…) Ανεξάρτητα από την ισχύ των ΗΠΑ, η Τουρκία θα αξιοποιήσει όλα τα στρατιωτικά, οικονομικά, πολιτικά και διπλωματικά εργαλεία ώστε αυτή η πολιτική (σ.σ. των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή) να έχει βαρύτατο κόστος».
Τα παραπάνω ουσιαστικά επιβεβαιώθηκαν με την ανάπτυξη της 28ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας Πεζικού στη μεθοριακή Σιλώπη του Şırnak, η οποία έτυχε υπέρμετρης προβολής από τα ΜΜΕ στο πλαίσιο εξοικείωσης της τουρκικής κοινής γνώμης με την σκοπιμότητα μιας στρατιωτικής επιχείρησης στο βόρειο Ιράκ. Αναφερόμενος στην εξέλιξη αυτή, ο υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu δήλωσε ότι η μετακίνηση στρατευμάτων στα ιρακινά σύνορα έχει προληπτικό χαρακτήρα και πως τα στρατεύματα περιμένουν πανέτοιμα να αναλάβουν δράση κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων στην ιρακινή πλευρά των συνόρων. Από την πλευρά του, ο υπουργός Άμυνας Fikri Isik είπε πως «εμπλεκόμαστε σε σοβαρό αγώνα κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων τόσο στο εσωτερικό όσο και εκτός συνόρων. Αυτή η μεταστάθμευση είναι μέρος των προετοιμασιών μας για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών».
Σημειώνεται ότι η 28η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού με έδρα το Çankırı βορείως της Άγκυρας αποτελεί την στρατηγική εφεδρεία του Γενικού Επιτελείου, είναι άριστα εξοπλισμένη και το προσωπικό της διαθέτει μεγάλη εμπειρία από αποστολές στο εξωτερικό καθώς χρησιμοποιείται ως δεξαμενή για συμμετοχή σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις ανά τον κόσμο ενώ παράλληλα αξιοποιείται για την εκπαίδευση ξένου στρατιωτικού προσωπικού.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έννοια της περικύκλωσης έχει ταυτιστεί στην τουρκική στρατηγική σκέψη και το συλλογικό υποσυνείδητο με την Κύπρο και τα νησιά του Αιγαίου (βλέπε Μικρασιατική Εκστρατεία), απ΄όπου δύνανται να εφορμήσουν εχθρικές δυνάμεις και να διαμελίσουν την Τουρκία. Ενδεικτικές είναι οι σχετικές αναφορές του πρωθυπουργού Turgut Özal (Milliyet, 1983) πως «η Κύπρος είναι ένα νησί που διαπερνά την Τουρκία σαν μαχαίρι. Είναι εξαιρετικά ζωτική από απόψεως ασφαλείας. Αυτό το νησί δεν πρέπει να βρίσκεται σε ξένα χέρια» και του πρώην υπουργού Εξωτερικών Ahmet Davutoğlu (Στρατηγικό Βάθος, 2001) πως «ακόμα και αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί Κυπριακό ζήτημα. Είναι ένα είδος πλωτής βάσης για την συνολική ασφάλεια της Χερσονήσου της Μικράς Ασίας».
Την ίδια στιγμή, το ισλαμικό καθεστώς της Άγκυρας μπολιάζει το υποσυνείδητο της τουρκικής κοινής γνώμης, την οποία σε μεγάλο βαθμό ελέγχει και χειραγωγεί, με τον σπόρο της ανάκτησης των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αμφισβητώντας μεταξύ άλλων τις διεθνείς συνθήκες που καθόρισαν τα σημερινά σύνορα της Τουρκίας. Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν η Ελλάδα θα αντιδράσει αποτελεσματικά στην τουρκική επεκτατική πολιτική ή θα αποδεχθεί τα τετελεσμένα, παραμένοντας αδρανοποιημένη μετά τον εγκλωβισμό των διμερών σχέσεων στο πεδίο διαχείρισης του μεταναστευτικού. Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι ενδείξεις δορυφοροποίησης της χώρας από την Τουρκία με πλέον πρόσφατη την προσβλητική απαίτηση του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας Ömer Çelik από την φοβική ελληνική κυβέρνηση να λάβει μέτρα εναντίον προσώπων στην Θράκη που η ίδια χαρακτηρίζει ως οπαδούς του Γκιουλέν καθώς και την ταχεία ολοκλήρωση του ισλαμικού τεμένους στο Βοτανικό, ζήτημα το οποίο «μπήκε στην ατζέντα μετά την κατάληψη του χώρου κατασκευής από ομάδα ρατσιστών», όπως δήλωσε ενώπιον των δημοσιογράφων, έχοντας προφανώς άριστη εικόνα για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της χώρας μας.
Από την άλλη πλευρά, ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι πληθαίνουν οι φωνές που επισημαίνουν την αναγκαιότητα επαναχάραξης της στρατηγικής Ελλάδας-Κύπρου έναντι της Τουρκίας, κάτι που ασφαλώς περνά μέσα από την παραδοχή ότι η πολιτική κατευνασμού απέτυχε παταγωδώς.
