ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Νέα αύξηση της υποκινούμενης από την Τουρκία μεταναστευτικής πίεσης αναμένεται στον Έβρο μετά το δίμηνο περίπου “διάλειμμα” λόγω COVID-19.Ήδη με διαταγή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας αναπτύσσονται σε όλη την συνοριακή γραμμή του Έβρου για την ενίσχυση της φύλαξης συνολικά 400 αστυνομικοί, κυρίως των ΜΑΤ από τη Β. Ελλάδα, τη Θεσσαλία και την Αθήνα. Παράλληλα επισπεύδονται οι διαδικασίες για την πρόσληψη των νέων συνοριακών φυλάκων (400 για τον Έβρο και 660 για τα νησιά) που έχουν καταταγεί με τον πρόσφατο διαγωνισμό αλλά δεν έχουν ακόμα προσληφθεί λόγω του κορωνοϊού. Στις 27 Μαΐου ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοΐδης περιόδευσε στη συνοριακή γραμμή του Έβρου, όπου ενημερώθηκε και για την πρόοδο των διαδικασιών για την επέκταση του φράχτη κατά 26 χιλιόμετρα στον Έβρο. Όπως δήλωσε ο υπουργός, ο νέος φράχτης σε λίγους μήνες θα είναι πραγματικότητα.
Σήμερα 31 Μαΐου 2020 ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Α. Στεφανής, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος και ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χ. Λαλούσης παρέστησαν στο ετήσιο μνημόσυνο υπέρ ανάπαυσης των ψυχών, των πεσόντων Ιερολοχιτών και Καταδρομέων στους αγώνες της Πατρίδος, στο Ηρώο των ΛΟΚ στο Καβούρι Αττικής.
Aναζωογόνηση της ελληνοϊσραηλινής συνεργασίας παρατηρείται μετά το αναγκαστικό “διάλειμμα” της περιόδου του κορωνοϊού και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης συνασπισμού στο Ισραήλ (17 Μαΐου). Η κινητικότητα έχει τη σημασία της, καθώς εντοπίζονται απόπειρες επαναπροσέγγισης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Στις 28 Μαΐου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον νέο Υπουργό Άμυνας (και αναπληρωτή πρωθυπουργό) του Ισραήλ Benjamin Gantz, με τον οποίο συζήτησε σε θερμό κλίμα την διμερή συνεργασία στον τομέα της άμυνας και επιβεβαίωσε την κοινή βούληση για περαιτέρω ενίσχυσή της. Είχε προηγηθεί τηλεδιάσκεψη του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μ. Νετανιάχου στις 21 Μαΐου και τηλεφωνική συνομιλία του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια με το νέο υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ G. Ashkenazi στις 25 Μαΐου, κατά την οποία συζητήθηκαν ο προγραμματισμός του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ, καθώς και συναντήσεων τόσο στο πλαίσιο του τριμερούς σχήματος Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, καθώς και του σχήματος 3+1, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Στρατός Ξηράς
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας enikos.gr, κλιμάκιο του ΓΕΣ αναμένεται να μεταβεί στις ΗΠΑ μόλις το επιτρέψει η κατάσταση (λόγω κορωνοϊού), προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες της απόκτησης 1200 οχημάτων Μ-1117 και 350 ΤΟΜΑ Μ2Α2 Bradley από τα αμερικανικά αποθέματα. Υπενθυμίζεται ότι στις 11 Φεβρουαρίου το ΓΕΣ είχε στείλει στο Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα αίτημα ενημέρωσης για την τιμή και διαθεσιμότητα (Price & Availability) 200 ΤΟΜΑ τύπου M2A2 ODS και την απαιτούμενη τιμή κόστους, ενώ το έτος 2017 (επί αρχηγίας Α. Στεφανή) είχε πάλι σταλεί αντίστοιχο αίτημα και το 2018 είχε εγκριθεί από αμερικανικής πλευράς η παραχώρηση 367 ΤΟΜΑ, αλλά μεσολάβησε η παραχώρηση 84 εξ αυτών στην Κροατία. Η προμήθεια των Μ-1117 και των Bradley είναι κρίσιμη και επείγουσα (κι έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί), διότι θα αναβαθμίσει (επιτέλους) τη θωράκιση και την ισχύ πυρός των Μ/Κ ταγμάτων του Έβρου, καθώς και όλων των μονάδων αναγνώρισης του ΕΣ, σε επίπεδα που ανταποκρίνονται στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
Σύμφωνα με διαδικτυακό δημοσίευμα του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, ολοκληρώθηκε η φάση σχεδίασης ενός σύγχρονου τυφεκίου εφόδου υψηλών προδιαγραφών, από ομάδα Ελλήνων μηχανικών, σχεδιαστών, ειδικών και εμπειρογνωμόνων, και έχει ενημερωθεί σχετικά η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία. Το σχέδιο ονομάζεται “Άορ” (από την αρχαία λέξη για το ξίφος), βασίζεται σε δοκιμασμένες λύσεις, μπορεί να παραχθεί σε διαμέτρημα τόσο 5,56 mm όσο και σε 7,62 mm και η κατασκευή του μπορεί να ανατεθεί στα ΕΑΣ.
Πολεμικό Ναυτικό
Λόγω μηχανικής βλάβης που παρουσίασε η φρεγάτα “Ύδρα” (F-452), στην επιχείρηση IRINI της ΕΕ στη Λιβύη εστάλη τελικά η φρεγάτα “Σπέτσαι” (F-453). Το ατυχές αυτό γεγονός τονίζει με εκκωφαντικό τρόπο την άμεση ανάγκη εκσυγχρονισμού των 4 φρεγατών της κλάσης, που έχουμε επανειλημμένα τονίσει και εδώ. Η έγκριση του προγράμματος εκσυγχρονισμού από τη Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα είναι θετικό βήμα, αλλά η πολυετής καθυστέρηση δείχνει ήδη τις επιπτώσεις της και οι διαδικασίες πρέπει από εδώ και μπρος να προχωρήσουν τάχιστα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του ιστοτόπου doureios.com, η Miltech Hellas παρέδωσε στο ΠΝ ηλεκτροπτικό σύστημα MLT-SUR-100RTM που θα χρησιμοποιηθεί για τους σκοπούς του προγράμματος ΑΓΗΝΩΡ, που αφορά την ναυπήγηση ενός Σκάφους Ανορθοδόξου Πολέμου (ΣΑΠ) για τις ανάγκες της ΔΥΚ. Υπενθυμίζεται ότι το ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής ΣΑΠ ΑΓΗΝΩΡ ναυπηγείται στις εγκαταστάσεις των Ελληνικών Ναυπηγείων Α.Ε. (ναυπηγείων Σκαραμαγκά) σε συνεργασία με το Πολεμικό Ναυτικό. Πρόκειται για σκάφος υψηλών επιδόσεων κατασκευασμένο από αλουμίνιο, που προβλέπεται να έχει μέγιστη ταχύτητα άνω των 45 κόμβων με πλήρη φόρτο σε κατάσταση θαλάσσης 1 (sea state 1), και ακτίνα ενεργείας 350 nm με ταχύτητα 35 κόμβων.
Στις 19 Μαΐου τo ΓΕΝ απέστειλε προς 7 εταιρείες πρόσκληση σε διαπραγµάτευση για την προµήθεια 5 Συστημάτων Μη Επανδρωµένων Ελικοπτέρων (ΣμηΕΕλ) κατηγορίας Class 1, Small κατά NATO, προϋπολογισμού 2,2 εκ. ευρώ.
Πολεμική Αεροπορία
Την Παρασκευή 29 Μαΐου 2020, η Πολεμική Αεροπορία συμμετείχε με τέσσερα (4) αεροσκάφη F-16/Block 52+ της 337 Μοίρας σε αποστολή συνοδείας δύο (2) αμερικανικών στρατηγικών βομβαρδιστικών τύπου Β-1Β, εντός του FIR Σκοπίων και πραγματοποίηση πτήσης άνωθεν της πρωτεύουσας (Σκόπια). Τα αμερικανικά αεροσκάφη εκτέλεσαν αποστολή Long Range Strategic Bomber Task Force Mission άνωθεν ευρωπαϊκών χωρών και στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αναδεικνύοντας τη συνεργασία και τη διαλειτουργικότητα των Συμμαχικών χωρών του ΝΑΤΟ.
Εξαιρετικά μειωμένη σε σύγκριση με τις προηγούμενες εβδομάδες ήταν η αεροπορική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου, καθώς σημειώθηκαν 36 παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, χωρίς εμπλοκές ή υπερπτήσεις ελληνικών εδαφών.
Κύπρος
Στις 28 Μαΐου το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου ενέκρινε την πρόταση κυρωτικού νόμου για τη διακρατική συμφωνία της 2ας Ιανουαρίου 2020 σχετικά με τον αγωγό EastMed. Ο κυρωτικός νόμος θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία έχει ήδη κυρωθεί από το Κοινοβούλιο της Ελλάδας. Όπως δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Γ. Λακκοτρύπης, η Κοινοπραξία προχωρεί με τις απαραίτητες τεχνικές μελέτες για τον αγωγό, οι οποίες χρηματοδοτούνται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με περίπου 35 εκ. ευρώ. Στο στάδιο της κατακύρωσης είναι τέσσερις μελέτες, με την πρώτη να αφορά τις θαλάσσιες επισκοπήσεις και τις υπόλοιπες τρεις τις λεπτομερείς τεχνικές μελέτες (Front-End Engineering Design ή FEED), τόσο για τις χερσαίες εγκαταστάσεις, όπως αγωγοί αλλά και σταθμοί μετατροπής, όσο και για την τεχνική μελέτη FEED για τον υποθαλάσσιο αγωγό αυτόν καθ’ αυτόν.
Στις 29 Μαϊου ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Αλ Σίσι, ο οποίος νωρίτερα (25 Μαϊου) είχε αντίστοιχη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη.
Ανατολικός Παρατηρητής
Ιδιαίτερα προκλητικές ήταν φέτος οι τελετές που οργανώθηκαν από το τουρκικό κράτος για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, καθώς περιλάμβαναν για πρώτη φορά ανάγνωση του Κορανίου μέσα στην Αγία Σοφία, καθώς και μια κιτς αναπαράσταση της Άλωσης με ψεύτικο τείχος που στήθηκε μπροστά της. Για το θέμα εκδόθηκε ανακοίνωση διαμαρτυρίας του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, καθώς και απάντηση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Για τις πολιτικές σκοπιμότητες που οδήγησαν τον Ερντογάν σε αυτή την επιλογή, καθώς και για την προϊστορία του θέματος σας προτείνουμε την ενδιαφέρουσα ανάλυση του Α. Συρίγου εδώ.
Επίσης στις 29 Μαΐου οι τουρκικές αρχές εξέδωσαν τέσσερις Navtex για διεξαγωγή ασκήσεων του TDK στις 29 και 30 Μαΐου σε μια εκτεταμένη περιοχή από την Ρόδο και το Καστελόριζο ανατολικά, νοτίως της Κρήτης και μέχρι ανοικτά της Λιβύης στα δυτικά. Εκτός από τον προφανή συμβολισμό της ημέρας, οι ονομασίες των περιοχών ασκήσεων σχημάτιζαν τη γνωστή φράση “Ne mutlu Türküm diyene” (“πόσο ευτυχής είναι όποιος αποκαλείται Τούρκος”). Πέρα από τους συμβολισμούς, το κρίσιμο ζήτημα είναι η ενδεχόμενη αποστολή τουρκικού ερευνητικού σκάφους στις περιοχές των ασκήσεων, σε εκτέλεση του γνωστού τουρκολυβικού μνημονίου. Kατά την τελετή απόπλου του πλωτού γεωτρύπανου “Φατίχ” από το λιμάνι Χαϊντάρ Πασά της Κωνσταντινούπολης για τον Εύξεινο Πόντο, ο υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ δήλωσε ότι η έναρξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων βάσει του τουρκολιβυκού συμφώνου αναμένεται σε 3-4 μήνες.
Στις 27 Μαΐου οι δυνάμεις του LNA παρουσίασαν συντρίμμια αυτόνομου τακτικού ΜΕΑ επίθεσης KARGU, το οποίο φέρεται να απογειώθηκε από το Α/Δ Mitiga και κατέπεσε στην περιοχή Ain Zara, νοτίως της Τρίπολης. Υπενθυμίζεται ότι το KARGU της εταιρίας STM είναι αυτόνομο τακτικό drone επίθεσης (αυτοκτονίας), το οποίο φέρει εκρηκτικό φορτίο με στόχο την προσβολή μεμονωμένων στόχων (προσώπων) τόσο σε ανοιχτό πεδίο όσο και εντός κτιρίων. Έχει ακτίνα 15 χλμ και χρόνο πτήσης έως 30 λεπτών, ενώ αναφέρεται ότι έχει δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), αναγνώρισης προσώπων (facial recognition) και επιχειρήσεων σε σμήνος (swarm). Οι παραδόσεις του συστήματος στις τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις και το Τουρκικό Ναυτικό άρχισαν τον Ιανουάριο του 2018 και περιλαμβάνουν τουλάχιστον 150 συστήματα, ενώ έχουν γίνει δοκιμές και με διατρητική εκρηκτική κεφαλή.
Γενικότερα στο μέτωπο της Λιβύης η κατάσταση φαίνεται να σταθεροποιείται μετά την υποχώρηση του LNA από την Τρίπολη, καθώς ο GNA με την υποστήριξη της Τουρκίας έχει εγκατασταθεί στην εγκαταλειφθείσα al-Watiya, ενώ οι δυνάμεις του LNA έχουν μεταφερθεί στην περιοχή Bani Walid-Jufra. Στις βάσεις Jufra και al-Khadim έχει επιβεβαιωθεί η παρουσία ρωσικών αεροσκαφών MiG-29 και SU-24. Από τουρκικής πλευράς συνεχίζονται οι πτήσεις μεταφορικών αεροσκαφών προς τη Λιβύη για μεταφορά προσωπικού και εφοδίων.
