ΓΕΕΘΑ
Άλλη μία σοβαρή τουρκική πρόκληση σημειώθηκε σήμερα το πρωί περί ώρα 11.30, όταν ζεύγος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 παρενόχλησε το ελικόπτερο που μετέφερε τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλο και τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Κ. Φλώρο σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Συγκεκριμένα, ο ΥΠΕΘΑ και ο Α/ΓΕΕΘΑ επισκέπτονταν φυλάκια στην περιοχή ευθύνης των 96 ΑΔΤΕ (Οινούσσες), 79 ΑΔΤΕ (Αγαθονήσι) και 80 ΑΔΤΕ (Φαρμακονήσι) επιβαίνοντας σε ελικόπτερο τύπου ΝΗ-90. Η παρενόχληση σημειώθηκε μετά την απογείωση του ελικοπτέρου από τις Οινούσσες. Μάλιστα το ζεύγος των τουρκικών μαχητικών προχώρησε και σε υπερπτήσεις στις Οινούσσες (στα 3.500 πόδια) και ακολούθως στις 11.58 στο Αγαθονήσι (στα 1.700 πόδια). Μετά την αναχώρηση του υπουργού και του Α/ΓΕΕΘΑ ακολούθησε “μπαράζ” παραβιάσεων και υπερπτήσεων από τις 16.00 ως τις 17.00 περίπου, από τουρκικά μαχητικάπου πέταξαν πάνω από τις Οινούσσες, το Αγαθονήσι, το Φαρμακονήσι, τους Αρκιούς και τους Λειψούς.
Την Πέμπτη 30 Απριλίου 2020 από ώρα 06:30 κατόπιν αιτήματος των ιταλικών αρχών, με εντολή του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κ. Φλώρου και έγκριση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλου, ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού τύπου S–70B AEGEAN HAWK με τετραμελές πλήρωμα και έναν διασώστη συμμετείχε σε επιχείρηση Έρευνας και Διάσωσης (SAR) που διεξήχθη δυτικά της Κεφαλληνίας εντός FIR Ρώμης, λόγω πτώσης ελικοπτέρου των Καναδικών Ενόπλων Δυνάμεων στη θάλασσα. επιπρόσθετα και κατόπιν σχετικού αιτήματος, αεροσκάφος C–130 της Πολεμικής Αεροπορίας συμμετείχε στην επιχείρηση από ώρα 17:30, υπό τον συντονισμό του Ιταλικού MARITIME RESCUE COORDINATION CENTER (MRCC). Το ελικόπτερο, τύπου CH-148 Cyclone, επιχειρούσε από την φρεγάτα HMCS Fredericton με εξαμελές πλήρωμα, από το οποίο έχει βρεθεί μία νεκρή αξιωματικός ενώ αγνοούνται τα υπόλοιπα πέντε μέλη του πληρώματος.
Στις 30 Απριλίου εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) η τελική μελέτη για τη συγκρότηση της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ (ΓΕΕΘΑ/ΔΕΠ), στην οποία προβλέπεται να υπαχθούν η σημερινή Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (ΓΕΕΘΑ/ΔΔΕΕ) με το ΕΤΑ, την Ζ΄ ΜΑΚ, τις Μοίρες Αμφιβίων Καταδρομών, τη ΔΥΚ και την 31 ΜΕΕΔ καθώς και Τάγμα Ελικοπτέρων Ειδικών Επιχειρήσεων που θα συγκροτηθεί, καθώς και η Ι ΜΠ με την 1η Ταξιαρχία Καταδρομέων – Αλεξιπτωτιστών και την 32α Ταξιαρχία Πεζοναυτών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι πληροφορίες που αναφέρουν ότι χειριστές ελικοπτέρων της Αεροπορίας Στρατού και της Πολεμικής Αεροπορίας θα λάβουν εκπαίδευση στο 160 SOAR (Special Operations Aviation Regiment) ώστε να εξειδικευθούν στο είδος πτήσεων (νυχτερινές χαμηλού υψομέτρου) που απαιτείται για την υποστήριξη ειδικών επιχειρήσεων. Περισσότερες λεπτομέρειες στα σχετικά δημοσιεύματα του doureios.com και του hellasjournal.com.
Στρατός Ξηράς
Και στις δύο περιπτώσεις, φουσκωτά της τουρκικής στρατοχωροφυλακής με δύο επιβάτες το καθένα κινήθηκαν βόρεια κατά μήκος του ποταμού Έβρου και έριξαν πυροβολισμούς στον αέρα.
Πολεμικό Ναυτικό
Την Παρασκευή 01 Μαΐου 2020 πραγματοποιήθηκε εξουδετέρωση νάρκης Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από Ομάδα Εξουδετερώσεως Ναρκών (ΟΕΝ) της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ), στη θαλάσσια περιοχή του Λιμένα της Νέας Μηχανιώνας, στη Θεσσαλονίκη. Η επιχείρηση εκτελέστηκε σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, το Δήμο Νέας Μηχανιώνας και την Ελληνική Αστυνομία.
Tην Τρίτη 28 Απριλίου 2020, πραγματοποιήθηκε πτήση του Αεροσκάφους Ναυτικών Επιχειρήσεων (ΑΦΝΕ) P-3B από την Ελευσίνα στη Λάρνακα Κύπρου με επιστροφή, στο πλαίσιο συμμετοχής του Πολεμικού Ναυτικού στην Επιχείρηση SEA GUARDIAN και εκπαίδευσης των ιπταμένων πληρωμάτων. Το εν λόγω ΑΦΝΕ (s/n 152744) είναι το αεροσκάφος ενδιάμεσης λύσης του προγράμματος Εκσυγχρονισμού Μέσης Ζωής (Middle Life Upgrade) και αναβάθμισης των επιχειρησιακών συστημάτων των ΑΦΝΕ του Πολεμικού Ναυτικού. Η πτήση γνωστοποιήθηκε από το ΓΕΝ με ειδική ανακοίνωση, ενώ δόθηκε στη δημοσιότητα και σχετικό βίντεο. Ασφαλώς είναι ευχάριστο ότι επιτέλους αξιοποιείται το εν λόγω αεροσκάφος επιχειρησιακά, αλλά καλό είναι να μην πανηγυρίζουμε για τα αυτονόητα. Υπενθυμίζουμε ότι κατά τη σύμβαση του 2015 προβλεπόταν η παράδοση του αεροσκάφους “ενδιάμεσης λύσης” από το 2016 και σήμερα θα έπρεπε ήδη να αξιοποιούνται επιχειρησιακά τα δύο πρώτα εκσυγχρονισμένα αεροσκάφη, ενώ η παράδοσή τους διαφαίνεται πλέον περί το 2022.
Την Τρίτη 28 Απριλίου 2020 υπεγράφη και επισήμως η σύμβαση παραχωρήσεως του Πλοίου Γενικής Υποστηρίξεως «Ηρακλής» από την εταιρεία «Shaft Maritime S.A.» στο Πολεμικό Ναυτικό. Στην τελετή παρέστησαν ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ν. Παναγιωτόπουλος, ο υφυπουργός Α. Στεφανής και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος. Τη σύμβαση υπέγραψαν ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Σ. Πετράκης ΠΝ και ο δωρητής κ. Π. Λασκαρίδης. Η Πολιτική και η Στρατιωτική Ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης εξέφρασαν τις θερμές ευχαριστίες τους προς τον κ. Παναγιώτη Λασκαρίδη, η ευγενική δωρεά του οποίου θα αναβαθμίσει σημαντικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες και την υποστήριξη των αποστολών του Πολεμικού Ναυτικού.
Από αύριο 4 Μαΐου και ως 8 Μαΐου διεξάγεται στο Αιγαίο η μεγάλης κλίμακας άσκηση “Καταιγίς 2020” του Πολεμικού Ναυτικού. Παρά τα δημοσιεύματα περί πρότασης του Τ/ΥΠΑΜ Χ. Ακάρ προς τον Έλληνα ομόλογό του Ν. Παναγιωτόπουλο για ακύρωσή της ως “αντάλλαγμα” για την ακύρωση της τουρκικής άσκησης “Γαλάζια Πατρίδα”, σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες η άσκηση θα διεξαχθεί. (Διόρθωση: σύμφωνα με νεώτερες πληροφορίες η άσκηση “Καταιγίς 2020” αναμένεται να ξεκινήσει στις 11 Μαΐου)
Πολεμική Αεροπορία
Συγκρίσιμη ποσοτικά και ηπιότερη ποιοτικά με την προηγούμενη εβδομάδα ήταν η προκλητικότητα της ΤΗΚ στο Αιγαίο, καθώς από 27 ως 30 Απριλίου σημειώθηκαν 116 παραβιάσεις του ΕΕΧ (έναντι 102 την προηγούμενη εβδομάδα), 5 εμπλοκές (έναντι 9) και 8 υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους (έναντι 19). Ωστόσο, η εβδομάδα τελειώνει με τη σοβαρότατη πρόκληση της παρενόχλησης του ελικοπτέρου ΝΗ-90 που μετέφερε τον ΥΠΕΘΑ και τον Α/ΓΕΕΘΑ στις Οινούσσες, και των τουρκικών υπερπτήσεων που ακολούθησαν. Το ζήτημα των υπερπτήσεων ελληνικού εδάφους από την ΤΗΚ πρέπει να εξεταστεί σοβαρά, πριν καταστεί ρουτίνα και η Τουρκία “κατοχυρώσει” άλλη μία de facto αλλαγή του καθεστώτος του Αιγαίου. Είναι σαφές ότι δεν πρέπει κανείς να παρασύρεται από τον αντίπαλο σε παρορμητικές αντιδράσεις, ούτε να τον αφήνει να καθορίσει τον τόπο, χρόνο και τρόπο της σύγκρουσης. Είναι όμως επίσης σαφές ότι μια κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους υπεράνω ελληνικού εδάφους θα ήταν νόμιμη και, το σημαντικότερο, απολύτως νομιμοποιημένη από πλευράς διεθνούς κοινής γνώμης. Η ελληνική ηγεσία δικαιούται να επιλέξει τον χρόνο και τον τόπο της αντίδρασης. Δεν δικαιούται όμως να μείνει αδρανής, αφήνοντας ένα ακόμη παράνομο τουρκικό κεκτημένο να παγιωθεί στο Αιγαίο.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης 29 Απριλίου 2020, ο Αρχισμηνίας (ΕΑΦΜΣ) Μ.Α. 44 ετών, που υπηρετούσε στην 115 Πτέρυγα Μάχης, κατά την υπηρεσία του αισθάνθηκε αδιαθεσία και μεταφέρθηκε στο Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης, συνοδεία ιατρικού προσωπικού, όπου και κατέληξε. Τα ακριβή αίτια του θανάτου του διερευνώνται.
Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
Στις 29 Απρ 2020 προκηρύχθηκε από το ΥΠΑΝΠ διαγωνισμός για την αναβάθμιση /αντικατάσταση του υφιστάμενου εξοπλισμού εναέριας επιτήρησης των 3 αεροσκαφών REIMS-406 της ΜΑΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ και των 3 από τα 6 ελικόπτερα AS365N3 Aegean Dauphin της ΜΕΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ, προϋπολογισμού €12 εκατ. H αναβάθμιση περιλαμβάνει την εγκατάσταση νέων συστημάτων EO/IR, AIS, δορυφορικών τηλεφώνων, σταθμών εργασίας και οθόνων στους θαλάμους διακυβέρνησης 2 αεροσκαφών και 2 ελικοπτέρων, την αντικατάσταση του συστήματος RADAR επιφανείας των 2 αεροσκαφών και την εγκατάσταση καλωδιώσεων στο 3ο αεροσκάφος και ελικόπτερο.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 27-28 Απριλίου 2020 πραγματοποιήθηκε επιχειρησιακή εκπαίδευση της Διοίκησης Συγκροτήματος Αμφίβιας Αποστολής του Τουρκικού Ναυτικού. Στην άσκηση συμμετείχαν τα αρματαγωγά BAYRAKTAR (L402), SANCAKTAR (L403), αριθμός αποβατικών σκαφών και ΜΕΑ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Αnadolu της 29ης Απριλίου, το σύνολο των 57 οχημάτων αναγνώρισης HIZIR (κινητό σύστημα συνοριακής ασφάλειας ATEŞ) έχει αναπτυχθεί στην μεθόριο με την Ελλάδα και την Βουλγαρία, μετά και την παράδοση των 10 τελευταίων σε Μονάδες του Τουρκικού Στρατού σε Αδριανούπολη και Σαράντα Εκκλησιές. Τα οχήματα που αναπτύσσονται στην Ανατολική Θράκη με χρηματοδότηση της ΕΕ φέρουν σύστημα RADAR τύπου ACAR, H/O αισθητήρα, SAHINGOZU-OD, Σ/Α 9661 V/UHF και σύστημα εντοπισμού πυρών SEDA, κατασκευής ASELSAN.
Τουλάχιστον 4 μεταγωγικά Α/Φ C-130 της Τουρκικής Αεροπορίας (μεταξύ των οποίων εκείνα με s/n 608, 609, 991) βρίσκονται στο 2ο Εργοστάσιο Συντήρησης Αεροπορίας στην Καισάρεια για εργασίες στο πλαίσιο του προγράμματος ERCİYES. Υπενθυμίζεται ότι οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί σε τουλάχιστον 4 ακόμη μεταγωγικά αεροσκάφη C-130B/E (s/n 736, 960, 468, 188) από τα συνολικά 19 της Τουρκικής Αεροπορίας έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εκσυγχρονισμού στο πλαίσιο του προγράμματος ERCİYES με στόχο τη διατήρησή τους σε υπηρεσία μέχρι το 2040.
Σύμφωνα με δηλώσεις του πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα David Satterfield στο Atlantic Council, η αμερικανική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές στον Ρ.Τ. Ερντογάν και σε όλη την τουρκική ηγεσία ότι εάν θέσει το Α/Α σύστημα S-400 σε λειτουργία διατρέχει κίνδυνο επιβολής κυρώσεων βάσει της νομοθεσίας Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act και άλλων νομοθετικών εργαλείων. Στο μεταξύ, από δημοσιευθείσες δορυφορικές φωτογραφίες προκύπτει ότι η Τουρκική Αεροπορία έχει αποκτήσει μικτό στόλο εκτοξευτών του συστήματος (ρυμουλκούμενους 51P6Α και αυτοκινούμενους 5P85T2).
Στη Λιβύη, στις 2 Μαϊου 2020 κατερρίφθη ένα ΜΕΑ BAYRAKTAR TB2S από δυνάμεις του LNA στην περιοχή Arada, ανεβάζοντας τις επιβεβαιωμένες απώλειες τουρκικών ΜΕΑ του τύπου στην Λιβύη σε 17. Ωστόσο η εμφύλια σύγκρουση παίρνει πλέον περισσότερο πολιτική χροιά, καθώς την Τετάρτη 28 Απριλίου ο στρατάρχης Χαφτάρ ανακοίνωσε ότι “αναλαμβάνει τις τύχες της χώρας”, εγκαταλείποντας την πολιτική συμφωνία του 2015, βάσει της οποίας είχε διορισθεί από το Κοινοβούλιο της Λιβύης στη θέση του αρχηγού του στρατού. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί πιθανώς την εγκατάλειψη της προσπάθειας του Χαφταρ να καταλάβει την Τρίπολη καταβάλλοντας την αντίσταση του GNA. Το καθεστώς της Τρίπολης, ενισχυμένο από την τουρκική παρέμβαση, ενδεχομένως θα επιδιώξει μια συνολική αντεπίθεση για την εξουδετέρωση του LNA και του Χαφτάρ, εξ ου και απέρριψε την πρότασή του για εκεχειρία. Ωστόσο το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι μια κατάσταση ασταθούς ισορροπίας, καθώς και ο στρατάρχης Χαφτάρ διατηρεί ισχυρές δυνάμεις στην Αν. Λιβύη, ελέγχει τις πετρελαιοπηγές και έχει τη στήριξη της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Σε αυτή την κατάσταση φαίνεται να αναδεικνύεται ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ ως πόλος μιας συμβιβαστικής λύσης που θα δρομολογήσει μια ειρηνευτική διαδικασία.
