Φίλες και φίλοι, Χριστός Ανέστη! Επιστρέφουμε στις εβδομαδιαίες ανασκοπήσεις μας μετά το πασχαλινό διάλειμμα. Και θυμίζουμε ότι σήμερα 19 Μαΐου είναι ημέρα εθνικής μνήμης για τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Ένα ακόμα ιστορικό τουρκικό έγκλημα κατά του Ελληνισμού, που η μνήμη του πρέπει να ζει άσβεστη και να μας διδάσκει…
Διεθνής κατάσταση
Στην Ουκρανία οι πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίστηκαν τις τρεις τελευταίες εβδομάδες και οι ρωσικές δυνάμεις εξακολούθησαν να πιέζουν τις ουκρανικές αποκομίζοντας εδαφικά κέρδη σε πολλά σημεία του μετώπου, όπως στις περιοχές Svatove, Chasiv Yar, Avdiivka, Hulyaipole, Robotyne, στην πόλη του Donetsk City, στη δυτική περιφέρεια της Zaporizhia και στην ανατολική περιφέρεια της Χερσώνας. Σημαντική νέα εξέλιξη είναι η προώθηση των ρωσικών δυνάμεων βορειοδυτικά της πόλης του Χαρκόβου στις περιοχές Hoptivka, Lyptsi Starytsya και Vovchansk, η οποία απειλεί να θέσει την πόλη του Χαρκόβου εντός βεληνεκούς του ρωσικού πυροβολικού μετά από πολλούς μήνες. Από τις ρωσικές κινήσεις μετά την (πιθανολογούμενη) κατάληψη του Vovchansk, θα φανεί αν η επίθεση στο βόρειο μέτωπο είναι η κύρια ρωσική προσπάθεια και έχει ευρύτερους στόχους ή αν αποσκοπεί στην προσέλκυση και καθήλωση των ουκρανικών εφεδρειών στο Χάρκοβο, πριν εκδηλωθεί η κύρια ρωσική επιθετική προσπάθεια σε άλλο σημείο του μετώπου. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA, το ελικόπτερο του προέδρου του Ιράν President Ebrahim Raisi συνετρίβη σήμερα το μεσημέρι στο βόρειο Ιράν και ο ίδιος αγνοείται, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών. Κατά τις ιρανικές πηγές, 16 ομάδες διάσωσης σπεύδουν στο σημείο, αλλά οι έρευνες δυσχεραίνονται από την ομίχλη που επικρατεί στην περιοχή.
Στη λωρίδα της Γάζας συνεχίζονται επίσης οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και στις 7 Μαΐου το Ισραήλ κατέλαβε το συνοριακό πέρασμα μεταξύ της Ράφα και της Αιγύπτου, αποκτώντας τον έλεγχο της διέλευσης μεταξύ λωρίδας της Γαζας και Αιγύπτου. Στις 11 Μαϊου οι ισραηλινές αρχές διέταξαν την εκκένωση αρκετών αστικών περιοχών στην ανατολική Ράφα ενόψει έναρξης επιχειρήσεων στην περιοχή. Στις 17 Μαΐου ανακοινώθηκε η ανεύρεση, σε στοά στη Ράφα, των πτωμάτων τριών ομήρων που είχαν απαχθεί κατά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, μεταξύ των οποίων και της κοπέλας που οι τρομοκράτες της Χαμάς περιέφεραν ημίγυμνη ως λάφυρο πάνω σε ημιφορτηγό στις 7 Οκτωβρίου 2023. Παράλληλα, στις 16 Μαΐου οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι κατασκευάστηκε η προσωρινή προβλήτα για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα δια θαλάσσης.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Τετάρτη 15 και την Πέμπτη 16 Μαΐου 2024 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης, συμμετείχε αντίστοιχα στις Συνόδους σε επίπεδο Αρχηγών Ενόπλων Δυνάμεων των Στρατιωτικών Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Union Military Committee – EUMC) και του NATO (Military Committee Conference in Chiefs of Defence Session – MCCS), οι οποίες διεξήχθησαν στις Βρυξέλλες. Αρχικά, την Τετάρτη 15 Μαΐου 2024 έλαβε χώρα στο Συμβούλιο της ΕΕ η EUMC, την έναρξη της οποίας κήρυξε ο Πρόεδρός της General R. Brieger. Κατά την διεξαγωγή της συζητήθηκαν η πρόοδος υλοποίησης των κύριων στόχων του θεσμικού κειμένου της «Στρατηγικής Πυξίδας» (Strategic Compass), η τρέχουσα κατάσταση σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, η εξέλιξη των αποστολών της ΕΕ στην περιοχή του Σαχέλ, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία, τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της επιχείρησης European Union´s Naval Force Operation (EUNAVFOR) ASPIDES στην Ερυθρά Θάλασσα καθώς και η εξέλιξη αυτής. Σημειώνεται επίσης ότι ο διοικητής της επιχείρησης EUNAVFOR ASPIDES, υποναύαρχος Β. Γρυπάρης ενημέρωσε τη Στρατιωτική Επιτροπή της ΕΕ για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες, την κατάσταση ασφαλείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η επιχείρηση ASPIDES. Ακολούθως, την Πέμπτη 16 Μαΐου 2024 έλαβε χώρα στο Στρατηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες η MCCS, κατά την οποία οι Αρχηγοί συζήτησαν μεταξύ άλλων την εξελισσόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Στο περιθώριο των συνόδων, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ είχε διμερή συνάντηση με τους ομολόγους του Αρχηγούς της Βουλγαρίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Λιθουανίας, με τον Πρόεδρο της MCCS, ναύαρχο R. Bauer. Επίσης, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στις Βρυξέλλες, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συναντήθηκε με τον Επικεφαλής της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, Πληρεξούσιο Υπουργό Α΄ Ιωάννη- Μιλτιάδη Νικολαΐδη, τους Στρατιωτικούς Αντιπροσώπους της Ελλάδας στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, Αντιστράτηγο Π. Δεμέστιχα και Αντιναύαρχο Λ. Τσαρμακλή αντίστοιχα, καθώς και με προσωπικό των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που υπηρετεί στις εν λόγω στρατιωτικές αντιπροσωπείες.
Στις 16 Μαΐου, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας παρουσίασε στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο «Ίδρυση Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής στις Ένοπλες Δυνάμεις και λοιπές διατάξεις». Κατά τη συζήτηση, ο ΥΕΘΑ αναφέρθηκε και στο πεπαλαιωμένο πολεμικό υλικό που πωλείται από την Ελλάδα στην Τσεχία και τις ΗΠΑ και καταλήγει στην Ουκρανία, λέγοντας ότι «δεν έχουμε αποκρύψει σε ποιόν και τί πουλάμε στο πλαίσιο των διεθνών συμφωνιών της χώρας. Πουλάμε πεπαλαιωμένο υλικό σε Τσεχία και ΗΠΑ ενώ εξοικονομούμε πόρους, με δεδομένο ότι η καταστροφή, και μόνο, του υλικού αυτού, θα υπερέβαινε τα 100 εκατομμύρια ευρώ».
Από 11 ως 13 Μαΐου 2024, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, κατόπιν πρόσκλησης του Σαουδάραβα ομολόγου του, στρατηγού Fayyad Bin Hamed Al-Ruwaili. Tην Κυριακή 12 Μαΐου έλαβε χώρα η επίσημη υποδοχή στο Στρατηγείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας και ακολούθησε συνάντηση μεταξύ των 2 Αρχηγών, κατά την οποία συζητήθηκαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συναντήθηκε επίσης με τον αρχηγός της σαουδαραβικής αεροπορίας, αντιπτέραρχο Mazyad bin Sulaiman Al-Amro, με τον οποίο συζήτησαν θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη και επιχειρησιακή λειτουργία της ελληνικής Πυροβολαρχίας Κ/Β PATRIOT, στο πλαίσιο της συμμετοχής της στην αποστολή της διεθνούς πρωτοβουλίας «Integrated Air Missile Defense (IAMD) Concept» για την υποστήριξη της αεράμυνας του Βασιλείου. Ακολούθως ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ μετέβη αεροπορικώς στο Yanbu όπου έχει αναπτυχθεί η «Ελληνική Δύναμη Σαουδικής Αραβίας» (ΕΛΔΥΣΑ) και επισκέφθηκε την ελληνική Πυροβολαρχία. Απευθυνόμενος στο προσωπικό της, το συνεχάρη για τον επαγγελματισμό και την αφοσίωσή του στην αποστολή που του έχει ανατεθεί, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για την προβολή της ελληνικής σημαίας. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Σ. Ιωαννίδη για την εφημερίδα “Καθημερινή”, μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να υπογραφεί το πρωτόκολλο επέκτασης της παραμονής της ελληνικής Πυροβολαρχίας Κ/Β PATRIOT στη Σ. Αραβία για τουλάχιστον ένα ακόμη έτος. Παράλληλα διατηρείται η δέσμευση της Σ. Αραβίας για την αναβάθμιση των ελληνικών ΜΙΜ-104 Patriot στην έκδοση PAC-3 όπως προβλέπεται στη σχετική συμφωνία – αλλά καλό θα ήταν να αρχίσει κάποια στιγμή και η υλοποίησή της, γιατί από λόγια χορτάσαμε…
Στρατός Ξηράς
Tην Τρίτη 14 Μαΐου 2024, στο πλαίσιο εορτασμού της 104ης Επετείου Απελευθέρωσης της πόλης της Αλεξανδρούπολης, πραγματοποιήθηκαν εορταστικές εκδηλώσεις, στις οποίες παρέστη ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Γ. Κωστίδης ως εκπρόσωπος του Αρχηγού του ΓΕΕΘΑ. Οι εκδηλώσεις περιέλαβαν τον κατάπλου της Κανονιοφόρου (Κ/Φ) ΚΑΣΟΣ, στο λιμένα Αλεξανδρούπολης, με δυνατότητα επίσκεψης από το κοινό, την έπαρση της μεγαλύτερης Ελληνικής Σημαίας, την τέλεση Θείας Λειτουργίας και Δοξολογίας στον Ι.Μ.Ν. Αγίου Νικολάου, την επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Δόμνας Βιζβύζη, την πραγματοποίηση μαθητικής και στρατιωτικής παρέλασης με τη συμμετοχή πεζοπόρων τμημάτων και μηχανοκίνητων μέσων της Μεραρχίας, τιμητικό άγημα του Ναυτικού Σταθμού Βορείου Ελλάδας (ΝΑ.Σ.Β.Ε.), την επίδειξη από Διμοιρία Επίδειξης της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας (ΣΜΥΑ) και διελεύσεις ελικοπτέρων OH-58 KIOWA και μαχητικών αεροσκαφών F-16.
Την 1η Μαΐου ολοκληρώθηκε η πολυεθνική άσκηση Alliance Wall 2024, που πραγματοποιήθηκε από 28 ως 30 Απριλίου στο πεδίο ασκήσεων Novo Selo της Βουλγαρίας. Η άσκηση διεξήχθη με πραγματικά πυρά από το πολυεθνικό συγκρότημα μάχης Βουλγαρίας (Multinational Battlegroup Bulgaria), με συμμετοχή 400 στρατιωτών και άνω των 100 οχημάτων μάχης. Στην άσκηση συμμετείχαν και ελληνικά στοιχεία αντιαρματικών M901 ITV που έβαλαν πυραύλους TOW.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας του περιοδικού “Πτήση & Διάστημα”, το αμερικανικό Κογκρέσο ενημερώθηκε για το πρόγραμμα των 60 ρυμουλκούμενων M1000 που θα παραχωρηθούν για κάλυψη των αναγκών του Συγκροτήματος Στρατηγικών Μεταφορών του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ). Η διαδικασία είναι αναγκαία ώστε να δοθεί η απαραίτητη έγκριση, ενώ τα M1000 θα προέλθουν από τα πλεονάσματα των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Πολεμικό Ναυτικό
Καθελκύστηκαν τα πρώτα δύο από τα τέσσερα παράκτια περιπολικά τύπου Island που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ, μετά από εργασίες συντήρησης στα Ναυπηγεία Σαλαμίνας και ενόψει της ένταξής τους σε υπηρεσία με το Πολεμικό Ναυτικό με τις ονομασίες ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΣ (P197) και ΓΑΛΑΝΗΣ (P198). Θα ακολουθήσει η εγκατάσταση τηλεχειριζόμενων σταθμών οπλισμού (RWS) 20mm και ηλεκτροοπτικών συγκροτημάτων αισθητήρων, radar και συστημάτων επικοινωνιών/διοίκησης και ελέγχου. Τα συνολικά 4 Παράκτια Περιπολικά τύπου Island, χαλύβδινου κύτους και μεγάλης αυτονομίας, μαζί με τα 3 ΠΠ τύπου Protector θα αντικαταστήσουν 7 από τις παλαιότερες μονάδες της Διοίκησης Πλοίων Επιτήρησης: τα ξύλινα ΠΠ ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ (Ρ196), ΠΗΓΑΣΟΣ (Ρ199), ΤΟΞΟΤΗΣ (Ρ228) ναυπήγησης 1966-67, τα ΠΠ ΑΝΤΩΝΙΟΥ (Ρ286), ΣΤΑΜΟΥ (Ρ287) ναυπήγησης 1974-75 και τις Κ/Φ ΤΟΛΜΗ (Ρ229) και BOTΣΗΣ (Ρ72), ναυπήγησης 1969 και 1974, αντίστοιχα.
Την Κυριακή 12 Μαΐου 2024 διοργανώθηκε από το Δήμο Μεγαρέων εκδήλωση μνήμης για τη βύθιση του αντιτορπιλικού «ΨΑΡΑ» τον Απρίλιο του 1941, στη θαλάσσια περιοχή Πάχης Μεγάρων. Από το Πολεμικό Ναυτικό παρέστη ο Αρχηγός Στόλου Αντιναύαρχος Π. Κουλούρης ΠΝ, ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΝ, ενώ στην εκδήλωση συμμετείχε το Ταχύ Περιπολικό Κατευθυνομένων Βλημάτων (ΤΠΚ) ΔΑΝΙΟΛΟΣ. Μετά την ολοκλήρωση των ομιλιών πραγματοποιήθηκε ρίψη στεφάνων στο σημείο βύθισης από τον Αρχηγό Στόλου και εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οποίοι επέβησαν στο ΤΠΚ ΔΑΝΙΟΛΟΣ.
Από τη Δευτέρα 29 Απριλίου έως την Παρασκευή 10 Μαΐου 2024, το Πλοίο Γενικής Υποστήριξης ΗΡΑΚΛΗΣ και το ναρκοθηρευτικό ΕΥΡΩΠΗ, ως μονάδες της Συμμαχικής Αντιναρκικής Δύναμης Standing NΑΤΟ Mine Countermeasures Group Two (SNMCMG2), συμμετείχαν στην πολυεθνική άσκηση Ναρκοπολέμου “SPANISH MINEX 2024,” η οποία διεξήχθη στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Ιβηρικής θάλασσας. Πρόκειται για άσκηση τύπου “INVITEX”, η οποία διοργανώθηκε από το Ναυτικό της Ισπανίας με συμμετοχή προσωπικού και μονάδων από την Ελλάδα, το Βέλγιο, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, την SNMCMG2 και την Ευρωπαϊκή Ναυτική Δύναμη European Maritime Force (EUROMARFOR). Αντικειμενικός σκοπός της άσκησης ήταν η σχεδίαση και εκτέλεση αντιναρκικών επιχειρήσεων σε ναρκοθετημένες περιοχές καθώς και σε εισόδους λιμένων. Η εν λόγω άσκηση συνέβαλε στη διατήρηση και επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας καθώς και στην προαγωγή του επιπέδου της συνεργασίας των συμμετεχόντων σε συμμαχικό πλαίσιο.
Στις 9 Μαΐου, ο Ιταλός επιχειρησιακός διοικητής της ευρωπαϊκής επιχείρησης προστασίας της ναυσιπλοΐας EUNAVFOR ASPIDES, υποναύαρχος S. Costantino επισκέφθηκε την φρεγάτα ΥΔΡΑ εν πλω κατά τη διάρκεια της αποστολής της και συζήτησε με τον Κυβερνήτη και το πλήρωμα τις επιχειρησιακές τους δραστηριότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Στις 7 Μαΐου η φρεγάτα ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ εντάχθηκε στην ομάδα μάχης του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle, με την οποία πραγματοποίησε εκπαιδευτικές δραστηριότητες, όπως διπλό ανεφοδιασμό εν πλω με φρεγάτα FREMM στις 9 Μαϊου.
Κατά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ της 1ης Μαΐου εγκρίθηκε η προμήθεια 52 Κατευθυνόμενων Βλημάτων RAM Block2A για τα ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ, η οποία αναμένεται να συμβασιοποιηθεί.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα από ρουμανικές πηγές, η Ρουμανία δεσμεύτηκε να προμηθευτεί κορβέτες του προγράμματος ευρωπαϊκής κορβέτας (European Patrol Corvette – EPC που πλέον έχει μετονομαστεί σε Multi Modular Patrol Corvette – MMPC), στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα. Η σύμβαση αναμένεται να υπογραφεί το 2025 και τα πλοία αναμένεται να ναυπηγηθούν στα δύο ναυπηγεία που διατηρεί η Fincantieri στη Ρουμανία. Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε τη δεύτερη φάση του προγράμματος (MMPC CALL 2), με στόχο την ολοκλήρωση της φάσης σχεδιασμού (CDR) και την έναρξη της φάσης ανάπτυξης με την παραγωγή τουλάχιστον μίας πλατφόρμας πρωτοτύπου για καθεμία από τις δύο εκδόσεις της ευρωπαϊκής κορβέτας, ήτοι της πλήρως εξοπλισμένης έκδοσης μάχης (Full Combat Multipurpose) και της έκδοσης περιπολίας μακράς ακτίνας (Long Range Multipurpose).
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας powergame.gr, επιτεύχθηκε συμφωνία με τη γερμανολλανδική κοινοπραξία για την αναβάθμιση των φρεγατών ΜΕΚΟ, η οποία αναμένεται να συμβασιοποιηθεί μέχρι τον Ιούνιο.
Πολεμική Αεροπορία
Το Σάββατο 18 Μαΐου 2024 πραγματοποιήθηκε, κατόπιν πρωτοβουλίας της Πολεμικής Αεροπορίας και σε συνεργασία με τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, Αεροπορική Επίδειξη του ακροβατικού σμήνους «Red Arrows» της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας, στον Φλοίσβο Παλαιού Φαλήρου, την οποία παρακολούθησαν μεταξύ άλλων ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δ. Γρηγοριάδης, ο Πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα M. Lodge και πλήθος κόσμου.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Σ. Ιωαννίδη για την εφημερίδα Καθημερινή, μέσα στο επόμενο εικοσαήμερο αναμένεται να έρθει προς κύρωση στη Βουλή η επιστολή αποδοχής (LOA) για την προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών F-35, αλλά και την πρόθεση συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα φρεγατών Constellation του αμερικανικού ναυτικού. Παράλληλα, όπως αναφέρεται στο ίδιο άρθρο αλλά και σε γαλλικές πηγές, έχουν ήδη γίνει διερευνητικές επαφές με τη γαλλική πλευρά για την αγορά αριθμού (8-10) πρόσθετων μαχητικών αεροσκαφών Rafale, η οποία ενδεχομένως θα χρηματοδοτηθεί με την πώληση των Mirage 2000-5.
Την Πέμπτη 16 Μαΐου 2024, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), Αντιπτέραρχος (Ι) Δ. Γρηγοριάδης, επισκέφθηκε, το Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας (ΑΤΑ), όπου τον υποδέχθηκε ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας, Αντιπτέραρχος (Ι) Π. Γεωργακόπουλος, και το Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων (ΕΚΑΕ). Την Παρασκευή 17 Μαΐου 2024, ο Αρχηγός ΓΕΑ, επισκέφθηκε την 110 Πτέρυγα Μάχης (110ΠΜ) και τη Διοίκηση Αγωγού Καυσίμων (ΔΑΚ). Κατά τη διάρκεια των επισκέψεών του, ο Αρχηγός ΓΕΑ, ενημερώθηκε για τα τρέχοντα θέματα του Αρχηγείου και των Μονάδων που επισκέφθηκε, συνομίλησε με το προσωπικό τους και έδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για την εκτέλεση της αποστολής τους. Επίσης, κατά την παραμονή του στην 110ΠΜ, ο Αρχηγός ΓΕΑ, βράβευσε 3 στελέχη της Μονάδας, για την προσφορά τους στην Πολεμική Αεροπορία, τα οποία εργαζόμενα με υπέρμετρο ζήλο πραγματοποίησαν επιθεωρήσεις – εργασίες εξοικονομώντας πόρους για τη Μονάδα.
Η νηνεμία των τελευταίων μηνών στο Αιγαίο διακόπηκε την τελευταία εβδομάδα, καθώς στις 16 Μαϊου σημειώθηκαν συνολικά 11 παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών από 4 τουρκικά αεροσκάφη και 7 τουρκικά ελικόπτερα. Η τουρκική παραβατική δραστηριότητα επαναλήφθηκε και στις 17 Μαϊου, με μία πτήση ελικοπτέρου που παραβίασε τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας του FIR Αθηνών. Κατά μία άποψη, η επάνοδος των Τούρκων στο Αιγαίο είναι συγκυριακή και σχετίζεται με άσκηση SAR που διεξάγεται αυτές τις μέρες. Κατά τη δική μας άποψη, καμία τουρκική ενέργεια στο Αιγαίο δεν είναι συγκυριακή, και οι τουρκικές παραβιάσεις ενδεχομένως σχετίζονται με την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών συνομιλιών δεδομένης και της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στην Άγκυρα στις 13 Μαϊου (βλ. αμέσως παρακάτω).
Κύπρος
Πλοίο υποστήριξης του γαλλικού πολεμικού ναυτικού βρίσκεται στην Κύπρο, όπου φορτώνει ανθρωπιστική βοήθεια με προορισμό τη Γάζα υπό το συντονισμό του πολυεθνικού συντονιστικού κέντρου (Multinational Coordination Center – MNCC) που έχει δημιουργηθεί στη Λάρνακα. Το ανθρωπιστικό φορτίο αναμένεται να ξεφορτωθεί από το γαλλικό πλοίο μέσω της πλωτής προβλήτας που κατασκευάστηκε από τις ΗΠΑ στη Γάζα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας “Καθημερινή”, τα αποτελέσματα της μελέτης κόστους οφέλους της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου είναι θετικά, εξέλιξη που αναμένεται ότι θα ανοίξει τον δρόμο για τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector.
Ανατολικός Παρατηρητής
Στις 13 Μαΐου ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε την Άγκυρα, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν. Στη συνάντηση ήταν παρόντες οι υπουργοί Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης και Χ. Φιντάν και οι διπλωματικοί σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Ακολούθησαν διευρυμένες επαφές, μεταξύ άλλων των υφυπουργών Εξωτερικών Α. Παπαδοπούλου και Κ. Φραγκογιάννη με τον Μπ. Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ Θ. Δεμίρη με τον Τούρκο ομόλογό του Ι. Καλίν, κ.ά. Έγιναν επίσης κοινές δηλώσεις και η επίσκεψη εργασίας ολοκληρώθηκε με δείπνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά την προσπάθεια διατήρησης καλού κλίματος, η τουρκική πλευρά έχει αρχίσει να δοκιμάζει τις ελληνικές αντοχές, με ενέργειες όπως η επαναλειτουργία της Μονής Χώρας ως τζαμί στις 6 Μαϊου (μία ακριβώς εβδομάδα πριν τη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη), η δημοσίευση συνέντευξης του ψευδομουφτή Ξάνθης για τα προβλήματα της μουσουλμανικής “τουρκικής” μειονότητας στο κρατικό πρακτορείο Anadolu την ημέρα της συνάντησης. Επισημαίνουμε επίσης την επανέναρξη των τουρκικών παραβάσεων του FIR Αθηνών στις 16 Μαΐου, με πτήσεις στο Αιγαίο μετά από πολλούς μήνες, καθώς και τη διήγηση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χ. Φιντάν σχετικά με τη συνάντηση της 13ης Μαΐου: σε συνέντευξη τύπου την επόμενη ημέρα, ο Φιντάν δήλωσε ότι η η τουρκική πλευρά “κατέγραψε τις επιφυλάξεις της” σχετικά με τη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων από την Ελλάδα λέγοντας ότι “αν προχωρήσει θα μπει σε θέματα που αφορούν την υφαλοκρηπίδα, που είναι μια κόκκινη γραμμή που μας προβληματίζει, και ότι δεν θα το δεχτούμε“. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών προσέθεσε ότι “υπήρξε κατανόηση επί της αρχής ότι δεν πρέπει να γίνουν εκατέρωθεν μονομερή βήματα χωρίς να επιλυθούν αυτά τα προβλήματα”. Παρ’ ότι δεν δεχόμαστε αβίαστα την τουρκική εκδοχή περί “κατανόησης ότι δεν πρέπει να γίνουν εκατέρωθεν μονομερή βήματα” (που θα σήμαινε ότι η ελληνική πλευρά αναγνώρισε δικαίωμα τουρκικής παρέμβασης στο συγκεκριμένο θέμα), το σίγουρο είναι ότι η τουρκική πλευρά δεν φαίνεται να εγκαταλείπει τις ενστάσεις της για τα θαλάσσια πάρκα – κάτι που αποδεικνύει πόσο επικίνδυνα μπορούν να γίνουν τα αφελή ευχολόγια τύπου “Διακήρυξης των Αθηνών” στα χέρια ενός επιδέξιου αντιπάλου. Όταν η Ελλάδα προχωρήσει στη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων και η Τουρκία αντιδράσει, (ή αν η Ελλάδα “ξεχάσει” το θέμα των θαλάσσιων πάρκων) θα αποδειχθούν και τα όρια της αφελούς εξωτερικής πολιτικής με γνώμονα την “αποφυγή κρίσεων”: απέναντι σε επιθετικό διεκδικητικό αντίπαλο, η αποφυγή κρίσεων έχει πάντα ως τίμημα την υποχώρηση…
Τέσσερις μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις διεξάγονται από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις το Μάιο. Πρόκειται για τη διεθνή άσκηση “Φοίνικας της Ανατολίας” (Anatolian Phoenix) (6-17 Μαϊου), τη ναυτική άσκηση “Θαλασσόλυκος ΙΙ” (Deniz Kurdu II) (7-18 Μαϊου) και την αποβατική άσκηση EFES-2024 που διεξάγεται σε δύο φάσεις: η πρώτη φάση (25 Απριλίου – 8 Μαϊου) διεξάγεται ως Τακτική Άσκηση Άνευ Στρατευμάτων (ΤΑΑΣ) στο Στρατηγείο της Διακλαδικής Δύναμης Ειδικής Αποστολής Αιγαίου (Εge Müşterek Özel Görev Kuvveti: ΕMÖGK) που έχει συγκροτήσει εδώ και μια 15ετία η Στρατιά Αιγαίου στη Σμύρνη για τη διεξαγωγή αποβατικών επιχειρήσεων εναντίον των νησιών του Αιγαίου, ενώ η δεύτερη φάση της άσκησης διεξάγεται από 9 ως 30 Μαΐου επί του πεδίου (Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων: ΤΑΜΣ) με πραγματικά πυρά στο Πεδίο Ασκήσεων Doğanbey βορείως της Σάμου.
