Διεθνής κατάσταση
Στον πόλεμο της Ουκρανίας, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να πιέζουν τις ουκρανικές, σημειώνοντας εδαφικά κέρδη στις περιοχές του Kupyansk και της Avdiivka, καθώς και στο δυτικό τμήμα της περιφέρειας της Ζαπορίζια. Οι ουκρανικές δυνάμεις εξακολουθούν να πλήττονται από σοβαρή έλλειψη πυρομαχικών (ιδίως βλημάτων πυροβολικού), ενώ σύμφωνα με άρθρο της Washington Post η Ουκρανία έχεις ειδοποιήσει δυτικούς αξιωματούχους ότι ως τα τέλη Μαρτίου θα έχει εξαντλήσει ορισμένα από τα πυρομαχικά των αντιαεροπορικών της συστημάτων. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί προϋποθέσεις για μια επιτυχή ρωσική επίθεση στα τέλη της άνοιξης και το καλοκαίρι. Οι χάρτες προέρχονται από την πλέον πρόσφατη ανάλυση του Institute for the Study of War:
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Β. Νέδου στην εφημερίδα “Καθημερινή”, η Ελλάδα θα πωλήσει ένα ακόμη πακέτο στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τσεχία, που στη συνέχεια θα το προωθήσει στην Ουκρανία. Το πακέτο περιλαμβάνει:
- 2.000 ρουκέτες αέρος-εδάφους 5 ιντσών, γνωστές και ως Zuni.
- 180 ρουκέτες αέρος-εδάφους 2,75 ιντσών, που είναι ψηλά στη λίστα των απαιτήσεων που κατά καιρούς έχουν εκφράσει οι Ουκρανοί.
- 90.000 βλήματα των 90 χιλιοστών (προφανώς αντιαρματικά για ΠΑΟ των 90 χιλ.)
- Αντιαεροπορικά βλήματα, το είδος των οποίων δεν διευκρινίζεται (πάντως τα Α/Τ βλήματα των 90 χιλ. είναι ακατάλληλα για Α/Α χρήση, άρα πιθανώς πρόκειται για άλλα βλήματα)
- 4.000.000 σφαίρες για τυφέκια και πολυβόλα 7,62Χ54 χιλιοστών.
- 70 ρυμουλκούμενα πυροβόλα Μ-114Α1 των 155 χιλ από τα αποθέματα του ΕΣ.
Οι διαπραγματεύσεις για τις τιμές που θα πωληθούν τα συγκεκριμένα όπλα και πυρομαχικά βρίσκονται σε εξέλιξη. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Ν. Δένδιας θα βρεθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Γερμανία όπου θα επαναληφθεί η συνάντηση των κρατών του ΝΑΤΟ και τρίτων που υποστηρίζουν την Ουκρανία, και αναμένεται να επιβεβαιώσει τη στάση της Αθήνας υπέρ της διατήρησης της τροφοδοσίας προς την Ουκρανία. Επιπλέον, στις 15 Μαρτίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας δήλωσε ότι η Ελλάδα συμμετέχει στην πρωτοβουλία της Λιθουανίας για την παροχή βοήθειας στην αποναρκοθέτηση της Ουκρανίας.
ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ
Την Παρασκευή 15 Μαρτίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Λιθουανία, όπου συναντήθηκε με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας της χώρας, A. Anušauskas, στο Βίλνιους. Κατά τη συνάντηση των δύο Υπουργών, συζητήθηκαν η περαιτέρω ενδυνάμωση της αμυντικής συνεργασίας, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και εντός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, καθώς και οι εξελίξεις σε περιφερειακά και διεθνή ζητήματα στον τομέα της Ασφάλειας και Άμυνας. Επίσης, συζητήθηκε και η συμμετοχή της Λιθουανίας στο Ελληνικό Οικοσύστημα Αμυντικής Καινοτομίας.
Ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 15 Μαρτίου 24 η πολυεθνική άσκηση Ειδικών Δυνάμεων – Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων (ΕΔ – ΔΕΕ) TROJAN FOOTPRINT (TFP) – 24, η οποία διεξήχθη από την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 24 στην ελληνική επικράτεια. Η TFP – 24 έλαβε χώρα στο πλαίσιο διεξαγωγής της Νατοϊκής Άσκησης STEADFAST DEFENDER – 24, με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, και υπό τη Διοίκηση της US Special Operations Command Europe (US SOCEUR) με την εγκατάσταση Τμηματικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Operations Coordination Center – SOCC) στην Στουτγάρδη της Γερμανίας. Κατά τη διάρκειά της, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εξασκηθούν στη σχεδίαση και διεξαγωγή σύνθετων επιχειρησιακών σεναρίων, τα οποία συνέβαλαν στην επαύξηση της μαχητικής ικανότητας, καθώς και στη βελτίωση της διαλειτουργικότητας σε επίπεδο διεξαγωγής αντικειμένων ΕΔ – ΔΕΕ.
Στρατός Ξηράς
Την Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Δένδιας και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δ. Χούπης επισκέφθηκαν την έδρα της ΧΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού (ΧΙΙ Μ/Κ ΜΠ) και ενημερώθηκαν για την αποστολή και τις δραστηριότητες του Σχηματισμού, ενώ ακολούθως συμμετείχαν στο East Macedonia Thrace Forum ΙΙ στην Αλεξανδρούπολη. Στη συνέχεια, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, συνοδευόμενος από τον Αρχηγό ΓΕΣ Αντιστράτηγο Γ. Κωστίδη, τον Διοικητή 1ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ/EU – ΟHQ «ΑΧΙΛΛΕΑΣ» Αντιστράτηγο Δ. Κωνσταντάκο και τον Διοικητή του Δ΄ Σώματος Στρατού Αντιστράτηγο Σ. Παπασταθόπουλο, επισκέφθηκε το Επιτηρητικό Φυλάκιο (Ε.Φ.) «ΔΙΛΟΦΟΥ» και το Ε.Φ. «5», και διαπίστωσε την επιχειρησιακή ετοιμότητα και το υψηλό ηθικό του προσωπικού. Την Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ συνέχισε την επίσκεψη σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Περιοχής Ευθύνης του Δ΄ΣΣ στον Έβρο. Συγκεκριμένα, επισκέφθηκε:
● Το Ενιαίο Κέντρο Ελέγχου Επιτήρησης Συνόρων (ΕΚΕΕΣ) στην Νέα Βύσσα.
● Το Ε.Φ. «1» στις Καστανιές, όπου και συναντήθηκε με τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοΐδη, καθώς και το Επιτηρητικό Παρατηρητήριο (ΕΠ) «ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΟΡΤΑ».
● Το Ε.Φ. «126», το Ε.Φ. «ΠΛΑΓΙΩΝ», το Ε.Φ. «Γ. ΚΗΠΩΝ» και το Ε.Φ. «ΠΕΤΑΛΟΥ».
● Την περιοχή του νέου αποτρεπτικού εμποδίου Ψαθάδων – Μανίτσας, όπου και ενημερώθηκε για την εξέλιξη των έργων κατασκευής.
● Τη Στατική Δύναμη της περιοχής Μελισσοκομείου.
Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ απευθυνόμενος στο προσωπικό των τοπικών Σχηματισμών, εξήρε το αίσθημα ευθύνης, τον επαγγελματισμό και το υψηλό ηθικό και φρόνημά τους, και έδωσε εντολές και κατευθύνσεις για συνεχή εγρήγορση και επαγρύπνηση. Στο πλαίσιο της παρουσίας του στην περιοχή του Έβρου, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ παραβρέθηκε επίσης στις τελετές παράδοσης – παραλαβής της Διοίκησης των XII και ΧVΙ Μ/Κ ΜΠ.
Στις 14 Μαρτίου ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοϊδης πραγματοποίησε αυτοψία στα έργα επέκτασης του φράχτη του Έβρου από τους Ψαθάδες Διδυμότειχου έως την Κορνοφωλιά Σουφλίου: «Σε λίγο θα συμπληρώσουμε τα 70 χλμ. και στη συνέχεια θα προχωρήσουμε στην επέκταση προς τα βόρεια σύνορά μας, ώστε ολόκληρη η μεθόριος στον Έβρο να είναι καλυμμένη. Την ίδια ώρα προχωράμε σε όλα τα απαραίτητα έργα για την ηλεκτρονική επιτήρηση των συνόρων μας». Ο Μ. Χρυσοχοΐδης σε δηλώσεις του υπογράμμισε ότι οι εργασίες επέκτασης του φράχτη θα συνοδευτούν και από άλλες πρωτοβουλίες όπως είναι η πρόσληψη 150 νέων συνοριοφυλάκων στον Έβρο και ο εκσυγχρονισμός όλων των υποδομών ασφαλείας στην συνοριογραμμή.
Στις 12 Μαρτίου η Αεροπορία Στρατού παρέλαβε το 16ο μεταφορικό ελικόπτερο NH90 (ΕΣ853), κι έτσι απομένουν άλλα 4 για την ολοκλήρωση της σύμβασης του 2003. Η υπογραφή πλήρους σύμβασης εν συνεχεία υποστήριξης των ελικοπτέρων εκκρεμεί ακόμα.
Πολεμικό Ναυτικό
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Μαρτίου η φρεγάτα ΥΔΡΑ, παρέχοντας προστασία σε εμπορικό πλοίο στο πλαίσιο της επιχείρησης της EUNAVFOR ASPIDES, έβαλε με το πρωραίο πυροβόλο Mk45 Mod 2 των 127 χιλ. εναντίον 2 Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (UAVs), τα οποία απομακρύνθηκαν. Σχετικά με τα κακεντρεχή σχόλια που προκάλεσε η μη κατάρριψη των στόχων, επισημαίνουμε ότι:
(α) η επίτευξη πλήγματος σε εναέριους στόχους από πυροβόλο των 127 χιλ. σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων δεν είναι ό,τι απλούστερο τεχνικά,
(β) βεβαίως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι Α/Α πύραυλοι ESSM της φρεγάτας, που όμως έχουν πολλαπλάσιο κόστος από τα βλήματα του πυροβόλου και περιορισμένη αναχορηγία
(γ) η επιλογή του κατάλληλου όπλου (και από άποψη κόστους) σε συνάρτηση με το είδος της απειλής είναι απόφαση του Κυβερνήτη του πλοίου, που διαθέτει περισσότερα δεδομένα, καλύτερη εκπαίδευση και μεγαλύτερη εμπειρία από κάθε “στρατηγό της πολυθρόνας”.
Η ελληνική φρεγάτα έχει καταπλεύσει για ανεφοδιασμό στο Τζιμπουτί.
Από 26 Φεβρουαρίου έως 8 Μαρτίου 2024, διεξήχθη η πολυεθνική άσκηση ναρκοπολέμου «ΑΡΙΑΔΝΗ 24», στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Κρητικού Πελάγους. Στην άσκηση συμμετείχαν μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού, μονάδες της Συμμαχικής Αντιναρκικής Δύναμης Standing NATO Mine Countermeasures Group 2 (SNMCMG2), μέσα και προσωπικό εξουδετέρωσης ναρκών της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ), αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας καθώς και μέσα και προσωπικό από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Βέλγιο, την Ιρλανδία, τη Ρουμανία, την Βουλγαρία και από την Κροατία.
Σύμφωνα με πηγές της ΟΝΕΧ, η εταιρία έχει καταθέσει μία πολύ ανταγωνιστική προσφορά στη γερμανική εταιρεία TKMS για την εκτέλεση του προγράμματος αναβάθμισης των φρεγατών τ. ΜΕΚΟ του Πολεμικού Ναυτικού στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
Πολεμική Αεροπορία
Η Πολεμική Αεροπορία συμμετέχει και φέτος στην απαιτητική πολυεθνική άσκηση VOLFA 2024 της Γαλλικής Αεροπορίας, που διεξάγεται από 13 ως 28 Μαρτίου στην αεροπορική βάση Mont-de-Marsan. Φέτος μάλιστα η ΠΑ συμμετέχει με την 332 Μοίρα, γεγονός που συνεπάγεται την πρώτη συμμετοχή των ελληνικών μαχητικών Rafale σε άσκηση στο εξωτερικό. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η διαπίστωση ότι οι χειριστές των ελληνικών Rafale φέρουν κράνη TARGO II στην άσκηση, όπως φαίνεται στις σχετικές φωτογραφίες (credits: Marc Heesters and AAE).
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Σ. Ιωαννίδη για την εφημερίδα “Καθημερινή”, ξεκίνησε η εκπαίδευση της πρώτης σειράς εκπαιδευόμενων στα νέα αεροσκάφη Μ-346 της 120 Πτέρυγας Εκπαίδευσης Αέρος της Καλαμάτας, και οι εντυπώσεις όλων των εκπαιδευτών είναι εξαιρετικές, καθώς οι επιδόσεις του αεροσκάφους (τόσο από πτητική όσο και από τεχνολογική άποψη) επιτρέπουν την άριστη προετοιμασία για τα σύγχρονα μαχητικά της ΠΑ. Η Πολεμική Αεροπορία ετοιμάζεται να παραλάβει το πέμπτο Μ-346 μέχρι τα τέλη Μαρτίου και έως τον Απρίλιο του 2025 θα διαθέτει δέκα εκπαιδευτικά με 3.500 διαθέσιμες ώρες πτήσης τον χρόνο, όπως ορίζει η σύμβαση με την ισραηλινή κυβέρνηση. Παράλληλα, εντός χρονοδιαγράμματος προχωράνε τα έργα υποδομής στο αεροδρόμιο, με την ανέγερση νέων κτιρίων, την εγκατάσταση ραντάρ και συστημάτων παρακολούθησης της κυκλοφορίας.
Κατατέθηκε προς έγκριση στη Βουλή των Ελλήνων το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια 7 πυροσβεστικών αεροσκαφών DHC-515 αξίας €361 εκατ. με αντισυμβαλλόμενο την κρατική εταιρεία Canadian Commercial Corporation. Η απόκτηση των αεροσκαφών αναμένεται να χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ παράλληλα προωθείται πρόγραμμα αναβάθμισης των υπηρετούντων CL-415. Η παράδοση του πρώτου CL-515 αναμένεται το 2027, εφ’ όσον εξελιχθεί ομαλά η υπογραφή και η υλοποίηση της σύμβασης.
Την τελευταία εβδομάδα σημειώθηκαν τρεις παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών, από τουρκικό ελικόπτερο στο νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Αμυντική Βιομηχανία
Δεκτές έγιναν οι δύο από τις τρεις προτάσεις που κατέθεσαν τα ΕΑΣ σε κοινοπραξία με τη σλοβακική MSM EXPORT S.R.O για ένταξη στο πρόγραμμα χρηματοδότησης ASAP της Κομισιόν που αφορά στην κατασκευή πυρομαχικών για την Ουκρανία. Οι προτάσεις είναι: • TNTRION €23.93.955,20: Αύξηση παραγωγής ΤΝΤ καθώς το Συγκρότημα Λαυρίου είναι μία από τις δύο ενεργές μονάδες στην Ευρώπη. • LAVGRAIN €9.693.264,05: Παραγωγή κόκκων για βλήματα τύπου Καιόμενης Βάσης (Base Bleed) που προσφέρουν επαύξηση βεληνεκούς.
Στο πλαίσιο της Πράξης για την Υποστήριξη στην Παραγωγή Πυρομαχικών (Act in Support of Ammunition Production: ASAP) αναμένεται να διατεθούν €500 εκ. στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία με στόχο την απόκτηση ικανότητας παραγωγής 2 εκ. βλημάτων ετησίως.
Κύπρος
Από 26 Φεβρουαρίου έως 8 Μαρτίου 2024, στο πλαίσιο του Προγράμματος Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ), συνδιοργανώθηκε από την Εθνική Φρουρά και τις Ένοπλες Δυνάμεις του ΗΒ, άσκηση ειδικών επιχειρήσεων μικρής κλίμακας. Σκοπός της άσκησης, ήταν η συνεκπαίδευση του προσωπικού της Διοίκησης Καταδρομών της Εθνικής Φρουράς στις διαδικασίες σχεδίασης και εκτέλεσης ειδικών επιχειρήσεων εντός κατοικημένων τόπων, στην εκτέλεση βολών ταχείας αντίδρασης και σε αντικείμενα Α΄ Βοηθειών πεδίου μάχης.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδης είχε σήμερα το απόγευμα κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Η συνάντηση έγινε στο Προεδρικό Παλάτι, στο Κάιρο, στο πλαίσιο της Συνάντησης του Αιγύπτιου Προέδρου με Ευρωπαίους ηγέτες, αναφορικά με τη Στρατηγική και Συνολική Εταιρική Σχέση ΕΕ-Αιγύπτου. Στην κατ΄ιδίαν διμερή συνάντηση οι δύο Πρόεδροι προέβησαν σε συνοπτική ανασκόπηση του ευρύτατου φάσματος των εξαίρετων διμερών σχέσεων Κύπρου – Αιγύπτου και συζήτησαν τις περιφερειακές εξελίξεις, ενώ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον Πρόεδρο Σίσι για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.
Ανατολικός Παρατηρητής
Σε δηλώσεις του ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Γ. Γκιουλέρ επιβεβαίωσε ότι οι προσπάθειες της Τουρκίας για την προμήθεια Eurofighter συνεχίζονται (παρά την έγκριση του πακέτου F-16 από τις ΗΠΑ) και ότι “οι Βρετανοί συνομιλητές μας δηλώνουν ότι εργάζονται για να πείσουν τη Γερμανία”. Επιπλέον ο Τούρκος υπουργός Άμυνας δήλωσε ότι η Τουρκία επεξεργάζεται την επιστολή προσφοράς και αποδοχής (LOA) για τα F-16, ότι δεν θα λάβει ολόκληρο το εγκεκριμένο πακέτο των $23 δισ. και ότι οι διαπραγματεύσεις στοχεύουν να γίνει η παραγωγή των νέων F-16 και η αναβάθμιση των παλιών στην Τουρκία. Δήλωσε επίσης αισιόδοξος ότι η Τουρκία μπορεί να πάρει πίσω τα χρήματα που πλήρωσε για το F-35 και ότι οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη του KAAN.
Αεροσκάφος NF-5A του ακροβατικού σμήνους «Τουρκικά Αστέρια» της 134 Μοίρας της Τουρκικής Αεροπορίας συνετρίβη στις 14 Μαρτίου μέσα στην αεροπορική βάση Ικονίου, σκοτώνοντας στο έδαφος έναν στρατιωτικό και τραυματίζοντας άλλους 2 που ως χειριστές μηχανημάτων εκτελούσαν έργα βελτίωσης του διαδρόμου προσγείωσης. Ο 40χρονος χειριστής, επισμηναγός Şükrü Gümüş εγκατέλειψε επιτυχώς και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο.
Σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο της Goldman Sachs που εκδόθηκε στις 15 Μαρτίου, η τουρκική κεντρική τράπεζα ενδέχεται να χάσει τον έλεγχο της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας, που πλέον βρίσκεται στις 32 τ. λίρες ανά δολάριο ΗΠΑ, ενώ το Μάιο του 2023 είχε ξεπεράσει για πρώτη φορά τις 20 λίρες ανά δολάριο.
